Servet Karakaş
Yeminli Mali Müşavir
E. Vergi Müfettişi
Bağımsız Denetçi
servetkarakas@zendenetim.com.tr

Ticaret Siciline Tescili İle Vergi Dairesine Bildirim Zorunluluğu Kaldırılan İşlemler

546 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği 18 Ocak 2023 tarihli ve 32077 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Bu Tebliğ 1/2/2023 tarihinde yürürlüğe girmektedir.

213 sayılı Vergi Usul Kanununa eklenen 170/A maddesinde yer alan yetkiye istinaden, 213 sayılı VUK’a göre mükelleflerin bildirmeye mecbur olduğu bilgilerden, Ticaret Bakanlığı tarafından elektronik ortamda Hazine ve Maliye Bakanlığına bildirilenlerin mükellefler tarafından yapılmış bildirim olarak kabul edilmesine ilişkin usul ve esasların belirlenmesi bu Tebliğin amaç ve kapsamını teşkil etmektedir.

Uygulama Kapsamındaki İşlemler Hangileridir?

19/12/2012 tarihli ve 4093 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Ticaret Sicili Yönetmeliği gereğince tescil zorunluluğu bulunan işlemlerden bu Tebliğ ekindeki yer alan ve aşağıdaki tabloda gösterilen işlemlere ilişkin bilgiler Ticaret Bakanlığı tarafından elektronik ortamda Hazine ve Maliye Bakanlığına bildirildiğinden söz konusu işlemlere ilişkin bildirimler, mükellefler tarafından yapılan bildirim olarak kabul edilecektir. Bu kapsamda bu işlemler için mükellefler tarafından ayrıca vergi dairesine bildirimde bulunulmasına gerek bulunmamaktadır.

Burada dikkat edilmesi gereken husus şudur ki, bu işlemler ticaret sicilde tescil edilmesi halinde bildirim zorunluluğu kaldırılmıştır. Yoksa vergi dairesine bildirim yükümlülüğü vardır ve yapılmadığının tespiti halinde cezai işleme tabi olacaktır.

TİCARET SİCİLİNE TESCİL EDİLMESİ GEREKEN İŞLEMLER	TİCARET SİCİLİNE TESCİL EDİLEN İŞLEMLER İÇİN VERGİ DAİRESİNE BİLDİRİMDE BULUNMASINA GEREK OLMAYANLAR
İşe başlama bildirimi	Anonim şirketler (213 sayılı Kanunun 153 üncü maddesi kapsamında ticaret sicili müdürlüklerince bildirilmektedir.)
	Limited şirketler (213 sayılı Kanunun 153 üncü maddesi kapsamında ticaret sicili müdürlüklerince bildirilmektedir.)
	Kooperatifler (18/4/1972 tarihli ve 1581 sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri Kanunu kapsamında kurulan Tarım Kredi Kooperatifleri hariç.)
	Kollektif şirketler
	Komandit şirketler
	Merkezleri Türkiye dışında bulunan ticari işletmelerin Türkiye’deki şubeleri
	Demek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler
Şube açılış/kapanış bildirimi (1/2/2023 tarihinden önce açılan şubelerin kapanış bildirimleri vergi dairesine bildirilmeye devam edilecektir.)	Anonim şirketler (Banka şubeleri hariç)
	Limited şirketler
	Kooperatifler (1581 sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri Kanunu kapsamında kurulan Tarım Kredi Kooperatifleri hariç.)
	Kollektif şirketler
	Komandit şirketler
	Merkezleri Türkiye dışında bulunan ticari İşletmelerin Türkiye’deki şubeleri
	Demek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler
Merkez/Şube adres değişikliği bildirimi (1/2/2023 tarihinden önce açılan şubelerin adres değişikliği bildirimi vergi dairesine bildirilmeye devam edilecektir.)	Anonim şirketler
	Limited şirketler.
	Kooperatifler (1581 sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri Kanunu kapsamında kumlan Tarım Kredi Kooperatifleri hariç.)
	Kollektif şirketler
	Komandit şirketler
	Merkezleri Türkiye dışında bulunan ticari işletmelerin Türkiye’deki şubeleri
	Demek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler
Tür değişikliği bildirimi	13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 181 inci ve 194 üncü maddesinde yer alan tür değişiklikleri
Tasfiyeye giriş/tasfiyeden vazgeçme bildirimi	Anonim şirketler (Tasfiye giriş bilançosu vergi dairesine verilmeye devam edecektir.)
	Limited şirketler (Tasfiye giriş bilançosu vergi dairesine verilmeye devam edecektir.)
	Kooperatifler (Tasfiye giriş bilançosu vergi dairesine verilmeye devam edecektir.) (1581 sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri Kanunu kapsamında kurulan Tarım Kredi Kooperatifleri hariç.)
	Kollektif şirketler (Tasfiye giriş bilançosu vergi dairesine verilmeye devam edecektir.)
	Komandit şirketler (Tasfiye giriş bilançosu vergi dairesine verilmeye devam edecektir.)
	Merkezleri Türkiye dışında bulunan ticari işletmelerin Türkiye’deki şubeleri
Tasfiye kapanış  (Tasfiye sonu terkin)/ işi bırakma bildirimi	Anonim şirketler
	Limited şirketler
	Kooperatifler (1581 sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri Kanunu kapsamında kurulan Tanm Kredi Kooperatifleri hariç.)
	Kollektif şirketler
	Komandit şirketler
	Merkezleri Türkiye dışında bulunan ticari işletmelerin Türkiye’deki şubeleri
	Demek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler
Ünvan değişikliği bildirimi	Anonim şirketler
	Limited şirketler
	Kooperatifler (1581 sayılı Tanm Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri Kanunu kapsamında kurulan Tanm Kredi Kooperatifleri hariç.)
	Kollektif şirketler
	Komandit şirketler
	Merkezleri Türkiye dışında bulunan ticari işletmelerin Türkiye’deki şubeleri
	Demek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler

Tabloda Yer Alamayan Ancak Tescili Zorunlu Diğer İşlemlerde Uygulama Nasıl Olacak?

• Gelir İdaresi Başkanlığı, Ticaret Sicili Yönetmeliği kapsamında ticaret siciline tescili zorunlu olan ancak yukarıdaki tabloda yer almayan işlemlere ilişkin bilgilerin Ticaret Bakanlığından elektronik ortamda temin edilmesi durumunda, resmi internet sitesinde (www.gib.gov.tr) yayımlayacağı duyuru ile mükelleflerin bu işlemlere ilişkin bildirimde bulunma zorunluluğunu kaldırmaya yetkilidir.

Bildirim Süresi İçerisinde Tescil Ettirilmeyen Veya Geç Tescil Edilenlerde Uygulama Nasıl Olacak?

• Vergi dairesine bildirilmesi zorunlu olan işlemlerden 213 sayılı Kanunun 168 inci maddesinde belirlenen sürelerde (işe başlama tarihinden itibaren 10 gün, diğerlerinde ise olayın vukubulduğu tarihten itibaren bir ay içerisinde) ticaret siciline tescil ettirilenler için mükellefler tarafından bildirim yükümlülüğü süresinde yerine getirilmiş sayılacaktır.
• Mezkûr maddede belirlenen süreler içerisinde ticaret siciline tescil ettirilmeyen veya süre geçtikten sonra tescil ettirildiği için Hazine ve Maliye Bakanlığına elektronik ortamda geç bildirilen işlemler nedeniyle bildirim yükümlüğünü zamanında yerine getirmeyen mükellefler hakkında 213 sayılı Vergi Usul kanununun ilgili ceza hükümleri uygulanacaktır.
• Ancak, mükellefler tarafından ticaret sicili müdürlüğüne mezkûr Kanunun 168 inci maddesinde belirlenen sürede başvuruda bulunulmakla birlikte tescil işleminin bu süreden sonra yapılması durumunda bildirimde bulunma tarihi olarak başvuru tarihi esas alınacaktır.

Şube Sayılmayan İşyerlerinde Uygulama Nasıl Olacak?

• Vergi dairesi sicil kayıtlarına bir iş yerinin şube olarak kaydedilebilmesi için, Ticaret Sicili Yönetmeliğinin 118 inci maddesinde yer alan şube tanımına uyması ve 121 inci maddesine istinaden bulundukları yerin ticaret siciline tescil edilmesi gerekmektedir.
• Şube Nedir: Bir ticari işletmeye bağlı olup ister merkezinin bulunduğu sicil çevresi içerisinde isterse başka bir sicil çevresi içinde olsun, bağımsız sermayesi veya muhasebesi bulunup bulunmadığına bakılmaksızın kendi başına sınai veya ticari faaliyetin yürütüldüğü yerler ve satış mağazaları şubedir.
• Tabloda yer alan şube açılış, kapanış ve adres değişikliği işlemleri için ticaret siciline tescil kaydı yapılması yeterlidir. Bu işlemler için vergi dairesine bildirimde bulunulmayacaktır.
• Mükellefler, şubeler haricinde iş yerlerinin sayısında meydana gelen artış veya azalışları ise vergi dairesine bildirmeye devam edeceklerdir.

Bildirimlerin (Tescili gerekli) Yoklama ve Vergi İncelemelerinde Yapılmadığı Tespit Edilirse Uygulama Nasıl Olacak?

• Yapılan yoklama veya incelemeler sırasında Tabloda yer alan işlemlerin ticaret siciline tescil ettirilmediği tespit edilirse vergi dairesi tarafından gerekli işlemler yapıldıktan sonra bu durum ilgili ticaret sicili müdürlüğüne yazılı veya elektronik ortamda bildirilecektir.
• Bu kapsamda hem vergi dairesi tarafında ceza kesilecek hem de ticaret kanunu ve diğer alt mevzuatına göre ilgili birimlerce ceza uygulaması söz konusu olabilecektir.
• İlgili işlemlerin zamanında yapılması mükellefin lehine olacaktır.

Kaynakça:

1. 546 No.lu Vergi Usul Kanunu Tebliği
2. Ticaret Sicili Yönetmeliği
3. 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu

19.01.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.