6770 Sayılı Kanun İle Ödeme Süreleri Uzatılan Aralık 2016 Dönemi SGK Primleri Hangi Yılın Gideri Olarak Dikkate Alınmalıdır?
Tarih: 13.02.2017
27.01.2017 tarih ve 29961 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren
6770 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli
Sandığı Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile
firmaların SGK Prim ödeme
tarihlerinde değişiklik yaparak finansman olanaklarını artıran iki
önemli düzenleme yapılmıştır.
Bunlardan ilki, söz konusu kanunun
26 ncı maddesiyle 6736
sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanuna
eklenen geçici 2 nci madde ile
kanunun getirdiği imkanlardan faydalanma hakkını kaybedenlere ikinci bir
şans niteliğinde olan ve ayrıca kanun kapsamında yapılması gereken
ödemeleri Mayıs 2017 sonuna kadar ertelenmesine ilişkindir. Yapılan bu
düzenleme ile;
·
6736 sayılı
Kanun kapsamında yapılandırma başvurusunda bulunduğu halde, ödenmesi
gereken tutarları süresinde ödemeyerek Kanun hükümlerini ihlal edenler,
ihlale neden olan tutarları, geç ödeme zammı ile birlikte 2017 yılı
Mayıs ayı sonuna kadar ödemeleri şartıyla Kanun hükümlerinden
yararlanabilecekler,
·
Ayrıca aynı
Kanun kapsamında 2017 yılının Ocak ayından itibaren ödenmesi gereken
taksitlerin ödeme süreleri ise, 11 inci maddenin onuncu ve on birinci
fıkralarına göre ödenecek taksitler hariç olmak üzere, taksit ödeme
sürelerinin bitim tarihinden itibaren dörder ay uzatılacaktır.
İkinci düzenleme ise 6770 sayılı
Kanun’un 28 inci
maddesi ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel
Sağlık Sigortası Kanunu’na eklenen ve aşağıda yer verilen Geçici 72 inci
maddedir:
“GEÇİCİ MADDE 72- Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sigortalıları çalıştıran özel sektör işverenlerinden, 2016 yılı Aralık ayı için geçici 68 inci, 2017 yılı Ocak ve Şubat ayları için geçici 71 inci madde kapsamında Hazine katkısına müstahak olanların, anılan maddeler uyarınca Hazine katkısı hesabında ilgili aylarda dikkate alınacak prim ödeme gün sayısının günlük 60 TL ile çarpımı sonucu bulunacak sigorta primine esas kazanç tutarı üzerinden hesaplanacak 2016 yılı Aralık, 2017 yılı Ocak ve Şubat aylarına ait sigorta prim tutarlarını, sırasıyla 2017 yılı Ekim, Kasım ve Aralık ayları içerisinde Kurumca belirlenecek tarihe kadar ödemeleri halinde bu aylara ilişkin primler süresinde ödenmiş sayılır. Bu maddenin uygulamasında, 2016 ve 2017 yılı içerisinde ilk defa bu Kanun kapsamına alınan işyerleri için sigorta primlerini yasal süresinde ödeme şartı aranmaz.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve
esaslar Kurumca belirlenir.”
Buna göre de işverenlerin madde kapsamındaki;
· 2016 yılı Aralık ayına ait sigorta prim tutarını, 2017 yılı Ekim,
· 2017 yılı Ocak ayına ait sigorta prim tutarını 2017 yılı Kasım,
· 2017 yılı Şubat ayına ait sigorta prim tutarını 2017 yılı Aralık ayı sonuna kadar ödemeleri halinde bu aylara ilişkin primler süresinde ödenmiş sayılacaktır.
Yukarıda yer verilen yasal düzenlemeler ile
firmaların ödemeleri gereken SGK Primlerinin vadelerinde değişiklik
yapılmış, bu durum da söz konusu prim ödemelerinin Gelir ve Kurumlar
Vergisi bakımından hangi dönemin gideri olarak dikkate alınacağına
yönelik bazı tereddütleri de beraberinde getirmiştir.
Bilindiği üzere, işverenler tarafından ödenen sigorta primlerinin gider
olarak dikkate alınabileceğine yönelik olarak, 193 sayılı Gelir Vergisi
Kanunu’nun “İndirilecek Giderler” başlıklı 40 ıncı maddesinin ikinci
fıkrasında; “…hizmetli ve işçilerin sigorta primlerinin ve emekli
aidatlarının (bu primlerin ve aidatın istirdat edilmemek üzere
Türkiye’de kâin sigorta şirketlerine veya emekli ve yardım sandıklarına
ödenmiş olması ve emekli ve yardım sandıklarının tüzel kişiliği haiz
bulunmaları şartıyla)” hükmü yer almaktadır.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun
“Primlerin Ödenmesi” başlıklı 88 inci maddesinin birinci fıkrasında ise;
aynı kanunun 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen
sigortalıları (yani hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren
tarafından çalıştırılanları) çalıştıran işverenlerin, bir ay içinde
çalıştırdığı sigortalıların primlerine esas tutulacak kazançlar toplamı
üzerinden bu Kanun gereğince hesaplanacak sigortalı hissesi prim
tutarlarını ücretlerinden keserek ve kendisine ait prim tutarlarını da
bu tutara ekleyerek en geç Kurum’ca belirlenecek günün sonuna kadar
ödemesi gerektiği hüküm altına alınmıştır. Mezkur maddenin onbirinci
fıkrasında ise “Kuruma
fiilen ödenmeyen prim tutarları, gelir vergisi ve kurumlar vergisi
uygulamasında gider yazılamaz.”
hükmü yer almaktadır.
Ayrıca konu ile ilgili olarak 174 sıra Nolu Gelir Vergisi Kanunu Genel
Tebliğinde “…Bu
hükümlere göre SSK priminin gider olarak dikkate alınabilmesi için, bu
primlerin Sosyal Sigortalar Kurumuna fiilen ödenmiş olması
gerekmektedir. Bu nedenle, sigorta primleri, dönemine ve ait olduğu yıla
bakılmaksızın fiilen ödendiği tarihte gider yazılacaktır. Ancak, 506
sayılı Kanunun 80 inci maddesi gereğince bir aya ait sigorta primleri
ertesi ayın sonuna kadar ödenebileceğinden, Aralık ayına ait olan
sigorta primlerinin ertesi yılın Ocak ayı içinde ödenmesi durumunda bu
primler Aralık ayının gideri olarak dikkate alınabilecektir.”
açıklaması yer almaktadır.
6770 sayılı kanunun 26 ncı
maddesiyle 6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına
İlişkin Kanuna eklenen geçici 2 nci maddesi hükmü kapsamında 2016
yılında ödenmesi gerekirken ödenmeyen yapılandırma taksitlerinin Mayıs
2017’ye kadar ödenebilmesine olanak verilmiştir.
Peki bu durumda söz konusu taksit tutarları içerisindeki SGK primleri
hangi dönemin gideri olarak dikkate alınacaktır?
Prim ödemelerinin giderleştirilmesine yönelik olarak, 193 sayılı Gelir
Vergisi Kanunu’nun
40
ıncı maddesi ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
Kanunu’nun “Primlerin Ödenmesi” başlıklı 88 inci maddesinde yer alan
düzenlemeler bir arada değerlendirildiğinde; yasal süresi
içerisinde ödenmeyerek yeniden yapılandırılan SGK Prim tutarlarının
ancak fiilen kuruma ödendiği dönemde Gelir ve Kurumlar Vergisi
uygulamasında gider olarak dikkate alınması uygun olacaktır. Buna göre
de 6736 sayılı kanun kapsamında yapılandırılan ve 6770 sayılı kanunun 26
ncı maddesinde yapılan düzenleme ile 2017 yılında ödenmesine olanak
tanınan 2016 yılı vadeli primlerin fiilen kuruma ödeneceği Mayıs 2017
tarihinde gider hesaplarına alınması gerekmektedir.
Bu kapsamdaki bir
konuya yönelik olarak Maliye Bakanlığı tarafından verilen bir özelgede
de benzer bir değerlendirme yapılarak;[1]
“…sosyal güvenlik kurumu priminin gider
olarak dikkate alınabilmesi için bu primlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna
fiilen ödenmiş olması gerektiğinden, sigorta primleri dönemine ve ait
olduğu yıla bakılmaksızın (taksitlendirilerek ödenmesi halinde ödenen
taksit tutarından prim aslı kadarının) fiilen ödendiği tarihte gider
yazılması mümkündür.
Dilekçenizin tetkikinden, 2008/1,2 ve 3. aylara ait SGK primi ve
işşizlik sigortası primlerinizi vadesinde ödemediğiniz ve yeniden
yapılandırarak 01.09.2008 ile 31.07.2009 tarihleri arasında ödemek üzere
vadelerini yenilediğiniz anlaşılmıştır.
Bu durumda 2008 yılına ait olup 2008 yılı içinde ödemeleri yapılan SGK
primi ile işşizlik sigortası priminin 2008 yılı kurumlar vergisi
beyannamesinin tespitinde, 2008 dönemine ait olup yeniden
yapılandırılarak 2009 yılı içinde ödenen SGK prim ve işsizlik sigortası
primlerinizin de 2009 yılı kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider
olarak dikkate alınması gerekmektedir.”
şeklinde açıklama yapılmıştır.
6770 sayılı Kanun’un
28 inci maddesi ile
getirilen düzenlemeyle ise, 2016 yılı Aralık ayına ilişkin olan SGK
Primlerinin vadesi 2017 Ekim olarak değiştirilmiştir. Bu durum yukarıda
açıklanan 6736 sayılı kanun kapsamındaki düzenlemeden farklı olarak
Aralık 2016 dönemine ilişkin primlerin yasal ödeme süresini
Ekim 2017 olarak yeniden düzenlediğinden, söz konusu prim tutarlarının
Gelir ve Kurumlar Vergisi uygulamasında hangi dönemin gideri olarak
dikkate alınacağı konusunda iki farklı görüş ortaya çıkmıştır.
Bu görüşlerden ilki, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık
Sigortası Kanunu’nun “Primlerin Ödenmesi” başlıklı 88 inci maddesinin on
birinci fıkrasında yer alan ve kuruma fiilen ödenmeyen tutarların gider
olarak yer yazılamayacağı şeklindeki kanun düzenlemesinden hareketle,
ertelenen tutarların ancak fiilen ödeneceği 2017 yılında Gelir ve
Kurumlar Vergisi açısından gider olarak dikkate alınması gerektiği
şeklindedir.
Diğer görüş ise, Aralık 2016 dönemine ait olan ve ertelenen sigorta
primlerinin 6770 sayılı kanunla belirlenen vade tarihinde (Ekim 2017)
ödenmesi şartıyla 2016 yılı Gelir ve Kurumlar Vergisi matrahının
tespitinde gider olarak dikkate alınabileceğini savunmaktadır. Bu görüşe
gerekçe olarak da, 174 Sıra No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde yer
alan ve Aralık ayına ait olan sigorta primlerinin yine sosyal güvenlik
mevzuatında yer alan yasal vade tarihi olan ertesi yılın Ocak ayı içinde
ödenmesi durumunda, Aralık ayının gideri olarak dikkate alınabileceği
yönündeki düzenleme gösterilmektedir. Bu durumda, firmalar 2016 Aralık
dönemine ilişkin ertelenen sigorta primlerini normal vade tarihi olan
Ekim 2017 tarihinde ödemeleri şartıyla ait oldukları 2016 yılının
giderleri arasında göstereceklerdir.
Sonuç olarak, 6770 sayılı kanun kapsamında ödeme süresi ertelenen 6736
sayılı Kanun kapsamındaki taksit tutarları içerisindeki SGK primlerinin
fiilen kuruma ödendiği tarihte giderleştirilmesi gerekirken, aynı kanun
düzenlemesi ile yasal ödeme süresi değiştirilen 2016 yılı Aralık ayına
ait SGK primlerinin Gelir ve Kurumlar Vergisi açısından hangi yılın
gideri olarak dikkate alınması gerektiğine yönelik olarak açık bir yasal
düzenleme bulunmadığından farklı görüşler ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle
uygulamada ortaya çıkan ve yukarıda özetlenen tereddütlerin giderilmesi
için, Maliye Bakanlığı’nın en kısa sürede bir düzenleme yaparak, konuyu
açıklığa kavuşturması gerekmektedir.
[1] Antalya Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından 2009 yılında verilen B.07.1.GİB.4.07.16.01/KVK.2009.ÖZ.52 sayılı özelge.
Kaynak:
www.MuhasebeTR.com
(Bu makale yazılı veya
elektronik ortamda kaynak
göstermeden yayınlanamaz.
Kaynak göstermeden yayınlayanlar hakkında yasal
işlem yapılacaktır .)