Mustafa Bizimyer
Vergi Müfettiş Yardımcısı
mustafabizimyer@live.com

Gelir Vergisi’nden İstisna Edilen ve Güncellenen Kıdem Tazminatı Tutarı

Kıdem tazminatı, işçinin işverene bağlılığının ve sadakatinin bir karşılığı olup kanunda gösterilen fesih hallerinde en az bir yıllık çalışması olan işçiye veya işçinin vefat etmesi halinde de bu işçinin hak sahiplerine işveren tarafından ödenmesi gereken paradır. İş sözleşmesinin devamı süresince her geçen tam yıl için, işverenin işçiye 30 günlük ücreti üzerinden kıdem tazminatı ödenmesi gerekir.

Gelir Vergisi Kanununun ‘Tazminat ve Yardımlarda’ başlıklı 25 inci maddesinde Gelir Vergisi’nden istisna edilen tazminat ve yardımlar açıklanmıştır. Anılan maddenin birinci fıkrasının 7 numaralı bendinin a ve b alt bentlerinde;

“a) 25/8/1971 tarihli ve 1475 sayılı İş Kanunu ve 20/4/1967 tarihli ve 854 sayılı Deniz İş Kanununa göre ödenmesi gereken kıdem tazminatlarının tamamı ile 13/6/1952 tarihli ve 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanuna göre ödenen kıdem tazminatlarının hizmet erbabının 24 aylığını aşmayan miktarları (Hizmet ifa etmeksizin ödenen ücretler tazminat sayılmaz.);

b) Hizmet erbabının tabi olduğu mevzuata göre bu bendin (a) alt bendinde belirtilen istisna tutarının hesabında dikkate alınmak şartıyla, hizmet sözleşmesi sona erdikten sonra;  karşılıklı sonlandırma sözleşmesi veya ikale sözleşmesi kapsamında ödenen tazminatlar, iş kaybı tazminatları, iş sonu tazminatları, iş güvencesi tazminatları gibi çeşitli adlar altında yapılan ödemeler ve yardımlar (Bu bendin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.);” hükümlerine yer verilmiştir.

Buna göre; 1475, 854 ve 5953 sayılı Kanunlar uyarınca, hizmet erbabının çalıştığı süre ve kıdem tazminatına esas ücreti dikkate alınarak hesaplanan ve ödenen kıdem tazminatları istisna kapsamına girmekte olup hesaplanan  bu tutarları  aşan ilave  ödemeler  ise ücret  kapsamında  değerlendirilmek suretiyle vergilendirilmektedir. Peki, çalışma süresine bağlı olarak gelir vergisinden istisna edilecek kıdem tazminatı tutarı 01.07.2020 tarihinden itibaren ne kadar olacak? Birlikte hesaplayalım.

Hazine ve Maliye Bakanlığı 06/07/2020 tarih ve 27998389-010.06.02-368870 sayılı Genelge ile 01/07/2020 – 31/12/2020 döneminde geçerli olmak üzere memur maaş katsayılarını aşağıdaki şekilde belirlemiştir:

 

 

Dönem	01.07.2020 – 31.12.2020
Aylık Katsayısı	0,154461
Taban Aylık Katsayısı	2,417699
Yan Ödeme Katsayısı	0,048985

Buna göre 2020 yılının ikinci yarısında uygulanacak ‘Kıdem Tazminatı Tavanı Tutarı’ 01.07.2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere aşağıdaki şekilde olacaktır:

2020 Yılının İkinci Yarısında Uygulanacak Kıdem Tazminatı Tavanı 

Kıdem tazminatı tavan tutarı, Devlet Memurları Kanununa tabi en yüksek Devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesini geçememektedir.

Bu hesaplamada en yüksek devlet memuru olarak daha önce Başbakanlık Müsteşarı dikkate alınırken, yeni başlayan Cumhurbaşkanlığı sisteminde, en yüksek devlet memuru olarak Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı dikkate alınmaktadır.

Devlet Memurlarına bir hizmet yılı için ödenmekte olan emeklilik ikramiyesinin hesabında aşağıda belirtilen ödemelerin toplamı esas alınmaktadır: 

Aylık Gösterge	X	Aylık Katsayısı
Ek Gösterge	X	Aylık Katsayısı
Kıdem Aylığı Toplam Göstergesi	X	Aylık Katsayısı
Taban Aylık Göstergesi	X	Taban Aylık Katsayısı
(Aylık Gösterge + Ek Gösterge)	X	Aylık Katsayısı X (% 215)

Bu çerçevede en yüksek devlet memuru olan Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı’na bir hizmet yılı için ödenen emeklilik ikramiyesi aşağıdaki şekilde hesaplanmaktadır;

1.500	X	0,154461	=	231,6915
8.000	X	0,154461	=	1.235,688
500	X	0,154461	=	77,2305
1.000	X	2,417699	=	2.417,699
(1.500+8.000)	X	0,154461 X (% 215)	=	3.154,86
Toplam				7.117,17

Ayrıntılı olarak tablolaştırdığımız hesaplamadan da görüleceği üzere 01.07.2020 tarihinden itibaren Gelir Vergisi’nden istisna edilecek kıdem tazminatı tutarı 7,117.17 TL’dir. Hesaplanacak kıdem tazminatından sadece damga vergisi kesintisi (binde 7,59 oranında) yapılması gerektiğini de bu noktada hatırlatmış olalım ve yazımızı bir örnekle pekiştirelim.

X A.Ş.’de 10 yıl süreyle çalıştıktan sonra 5/7/2020 tarihinde işten ayrılan (B)’ye, işvereni tarafından kıdem tazminatına esas ücreti üzerinden hesaplanan 75.000 TL kıdem tazminatı ödenmiştir.

Hesaplanan kıdem tazminatı tutarı 75.000 TL olsa da istisna edilecek tutar, en yüksek Devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenen azami emekli ikramiyesi tutarı ve çalışma süresi dikkate alınarak hesaplanan tutarı aşamayacaktır. Vergiden istisna kıdem tazminatı tutarı bu örnekte 5/7/2020 tarihi itibariyle geçerli olan 7.117,17 TL olarak dikkate alınacaktır.

Buna göre, (B)’nin 10 yıl çalışması karşılığı istisna edilecek azami tutar (7.117,17 x 10 =) 71.171,70 TL’dir. Bu nedenle (B)’ye ödenen 75.000 TL kıdem tazminatının 71.171,70 TL’lik kısmı gelir vergisinden istisna edilecek, aşan kısım olan 3.828,30 TL ise ücret olarak vergiye tabi tutulacaktır.

08.07.2020

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.