Mustafa Akçayır
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
KGK Bağımsız Denetçi
mustafa.akcayir@mynet.com

Stok Düzeltmelerinde Önemli Noktalar (FTR Kesim 31/08/2021)

Aşağıda 7326 Sayılı Kanunun 1 Seri Nolu Genel Tebliğini Baz Alarak Hazırladığım Makalede Özellikle Kayıtlarda Yer Aldığı Halde İşletmede Mevcut Olmayan Emtia, Makine, Teçhizat Ve Demirbaşlar Konusunda Bildirimde Bulunacakların Dikkat Etmesi Gerekmektedir.

3/6/2021 tarihli ve 7326 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun 9/6/2021 tarihli ve 31506 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış ve yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.

7326 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin birinci fıkrası hükmü ile gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine, işletmelerinde mevcut olduğu hâlde kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşları yasal kayıtlarına intikal ettirmek suretiyle, kayıtlarını fiili duruma uygun hale getirme imkânı sağlanmıştır.

Kayıtlarda bulunmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların kayıtlara intikal ettirilmesine imkân veren düzenleme, bütün gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerini kapsamaktadır. Uygulama kapsamına; serbest meslek erbabı, ferdi ticari işletmeler, adi ortaklıklar, kollektif şirketler, adi komandit şirketler ile sermaye şirketleri, kooperatifler, iktisadi kamu kuruluşları, dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler ve iş ortaklıkları dâhil bulunmaktadır.

İŞLETMEDE MEVCUT OLDUĞU HALDE KAYIT KAYITLARDA YER ALMAYAN EMTİA, MAKİNE, TEÇHİZAT VE DEMİRBAŞLARIN KAYDA ALINMASI

BEYAN

Uygulama kapsamında olan mükellefler, işletmelerinde mevcut olduğu hâlde kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarını 31 Ağustos 2021 tarihine (bu tarih dâhil) kadar bu Tebliğin (VI/A-4) bölümünde belirtilen beyanname (Ek:18) ve ekinde verecekleri envanter (Ek:19) listesi ile katma değer vergisi yönünden bağlı oldukları vergi dairelerine bildireceklerdir. Ekinde envanter listesi olmayan beyannameler kabul edilmeyecektir.

Bu kıymetler, bildirim tarihindeki rayiç bedelle değerlenmek suretiyle envanter listesinde gösterilecektir.

Rayiç bedel, o kıymetin değerleme günü itibarıyla normal alım satım bedelidir. Dolayısıyla bu bedel, mükellefin kendisi tarafından bizzat tespit edilebileceği gibi bağlı olduğu meslek kuruluşuna da tespit ettirilebilecektir. Bildirilen kıymetler yasal kayıt süresi içerisinde kayıtlara intikal ettirilecektir.

Bu madde hükmüne göre bildirilecek emtia;

• Alım satım işletmelerinde satışa hazır malları,
• İmalatçı işletmelerde ise hammadde, malzeme, yarı mamul ve Mamul malları  ifade etmektedir.

Aynı şekilde inşaat işletmelerinin (yıllara sari inşaat ve onarım işi, kat karşılığı veya kendi adlarına inşaat yapıp satanlar) varsa inşa edilen ve emtia niteliğindeki taşınmazları (daire, dükkan vb.) ile üretimde kullandıkları demir, çimento, tuğla gibi ilk madde ve malzemelerini veya yarı mamullerini de bildirmeleri mümkündür.

Beyan edilecek olan kayıt ve tescile tabi kıymetler, kayıt ve tescil için kullanılan bilgiler (numara, harf, işaret, marka vb.) belirtilmek suretiyle envanter listesinde beyan edilecektir. Kayıt ve tescile ilişkin gerekli bilgileri içermeyen kıymetlerin, beyandan önce ilgili kamu idarelerine başvurularak kayıt ve tescil ettirilmesi ve alınan kayıt ve tescil bilgileri ile beyan edilmesi gerekmektedir. Söz konusu kıymetlerin satışına ilişkin olarak düzenlenecek belgelerde kayıt ve tescil bilgilerine de yer verilecektir.

KDV beyannamelerini elektronik ortamda vermek zorunda olan mükellefler, söz konusu beyannameyi ve envanter listesini de 340 ve 346 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinde belirtilen usul ve esaslar doğrultusunda elektronik ortamda vermek zorundadırlar

Beyannamelerini internet üzerinden gönderen mükelleflerin dolduracağı beyanname örneği;

BU BEYANNAME 31/08/2021 TARİHİNE KADAR VERİLECEK VE ÇIKAN VERGİDE GENE 31/08/2021 TARİHİNE KADAR ÖDENECEKTİR.

Beyan Edilen Kıymetlerin Ba Formu Karşısındaki Durumu

7326 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin birinci fıkrası kapsamında beyan edilen kıymetler rayiç bedelleriyle, Ba formu vermek zorunda olan mükellefler tarafından söz konusu form ile bildirilmek zorundadır.

Söz konusu bildirim işlemi, Ba formunun “Soyadı/Adı Unvanı” bölümüne “Muhtelif Satıcılar (7326 sayılı Kanun Madde 6/1)”, “Vergi Kimlik Numarası” bölümüne (3333 333 333) yazılmak suretiyle yapılacaktır.

Muhasebe kayıtları ise tebliğdeki örnekler baz alınarak yapılacaktır.

Yukarıda doldurduğumuz beyannamenin giriş kayıtlarını yapalım.

--------------------------------08/2021----------------------------------------

153 TİCARİ MALLAR                          10.000,00                        

191 İNDİRİLECEK KDV             900,00                        

                525 KAYDA ALINAN EMTİA                            10.000,00

                ÖZEL KARŞILIK HESABI                 

                (7326 Sayılı Kanunnun 6/1 md)                

                360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR                    900,00

                (Sorumlu sıfatıyla ödenecek KDV)          

---------------------------------------/----------------------------------------                                                                             

BU MAL 10,000 TL'NİN ALTINDA BİR DEĞERLE SATILAMAZ!

--------------------------------08/2021----------------------------------------

255 DEMİRBAŞLAR                              2.500,00                        

689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİD.VE ZARARLAR                  100,00                        

                526 DEMİRBAŞ,MAKİNE VE TEÇHİZAT         2.500,00

                ÖZEL KARŞILIK HESABI                 

                (7326 Sayılı Kanunnun 6/1 md)                

                360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR                    100,00

                (Sorumlu sıfatıyla ödenecek KDV)          

---------------------------------------/----------------------------------------

MAKALEMİZİN ANA KONUSUNU OLUŞTURAN EN ÖNEMLİ KONU

KAYITLARDA YER ALDIĞI HÂLDE İŞLETMEDE MEVCUT OLMAYAN EMTİA, MAKİNE, TEÇHİZAT VE DEMİRBAŞLAR

7326 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi hükmü ile gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine, kayıtlarında yer aldığı hâlde işletmelerinde mevcut olmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarını 31 Ağustos 2021 tarihine (bu tarih dâhil) kadar fatura düzenlemek ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirmeleri ve böylece kayıtlarını  fiili duruma uygun hale getirmeleri imkanı verilmiştir.

1-DEMEK Kİ 31/08/2021 TARİHİNE KADAR FATURA DÜZENLEMEK ZORUNDAYIZ.

FATURA:

Madde kapsamında düzenlenecek faturalarda alıcıya ilişkin bilgiler yerine, “Muhtelif Alıcılar (7326 sayılı Kanunun 6/2 maddesi çerçevesinde düzenlenmiştir)” ibaresi yazılacaktır.

Kayıtlarda Yer Aldığı Hâlde İşletmede Mevcut Olmayan Emtia, Makine, Teçhizat ve Demirbaşların Bs Formu Karşısındaki Durumu

Kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede mevcut olmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar nedeniyle düzenlenen faturalar, Bs formu vermek zorunda olan mükelleflerce, Bs formu ile bildirilmek zorundadır.

Söz konusu bildirim işlemi, Bs formunun “Soyadı/Adı Unvanı” bölümüne “Muhtelif Alıcılar (7326 sayılı Kanun Madde 6/2)”, “Vergi Kimlik Numarası” bölümüne (4444 444 444) yazılmak suretiyle yapılacak

Değer Tespiti

Faturada yer alacak bedel, emtialar bakımından aynı nev’iden emtialara ilişkin cari yıl kayıtlarına göre tespit edilen gayrisafi kâr oranı, makine, teçhizat ve demirbaşlar bakımından mükelleflerin kendilerince veya bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilecek rayiç bedelleri dikkate alınarak tespit edilecektir.

Gayrisafi kar oranının yasal kayıtlardan tespit edilemediği hallerde de, mükellefin bağlı olduğu meslek odalarının belirleyeceği oranlar esas alınacaktır.

Vergisel Yükümlülükler ve Muhasebe Kayıtları

Yukarıda açıklanan şekilde faturalanan ve yasal defterlere kaydedilen emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar ile ilgili işlemler, normal satış işlemlerinden bir farklılık arz etmemektedir.

Satış hasılatı yıllık gelir veya kurumlar vergisi matrahının hesaplanmasında dikkate alınacaktır.

Bu kapsamda ödenmesi gereken, Taksitlendirilecek tutarın ilk taksiti ek beyannamenin verilme süresi içinde, izleyen taksitler beyanname verme süresini takip eden ikinci ve dördüncü ayda olmak üzere üç eşit taksitte ödenecektir izleyen taksitler beyanname verme süresini takip eden ikinci ve dördüncü ayda olmak üzere üç eşit taksitte ödenebilir

PEKİ HANGİ NOKTADA (EK 21) BEYANNAMESİNİ VERECEĞİZ HANGİ NOKTADA VERMEYECEĞİZ

Tebliğdeki örnek üzerinden giderek beyannamelerimizi hazırlayalım  

Tebliğdeki örneğe göre ilgili dönemde 100,000 TL hesaplanan KDV çıkmış,7326 kanun kapsamında 50,000 TL KDV hesaplanmıştır. Ancak  önceki dönemden devreden KDV’miz 200,000 TL’sı olduğundan ödenecek KDV çıkmadığından EK 21 verilmesine gerek yoktur.

Tebliğdeki örneğe devam edersek.

2 Nolu satırda hesaplanan 100,000 TL 7326 gene 50,000 TL ncak bu sefer indirilecek KDV 20,000 TL sı olsun bu durumda.

Örnektede görüldüğü gibi 130,000 TL ödenecek KDV çıkmakta.Bunun 80,000 TL’sı 1 Nolu KDV’den  50,000 TL’sı ise  7326 sayılı kanundan kaynaklanmaktadır.Tekrar matrah kolonuna dönersek.

Görüldüğü gibi 7326 sayılı bildirim kolonunun altında 

-Defaten ödemek istiyorum.

-3 Eşit taksitte ödemek istiyorum.

Kutucukları var .Eğer  defaten ödemeyi seçersek (EK 21)beyannamesini vermeye gerek yoktur.

Ancak 3 eşit taksitte ödemeyi istiyorum kutucuğunu seçtiğiniz noktada (EK 21) Beyannamesini doldurma zorunluluğu vardır.

Buna göre

Şeklinde doldurulacak ve Taksitlendirilecek tutarın ilk taksiti ek beyannamenin verilme süresi içinde, izleyen taksitler beyanname verme süresini takip eden ikinci ve dördüncü ayda olmak üzere üç eşit taksitte ödeyecektir.

Muhasebe Kaydını yaparsak:

---------------------------------------------/-------------------------------------------

689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİD. VE ZAR.    675,000 TL

(Kanunen Kabul Edilmeyen Gider)

                             600 YURTİÇİ SATIŞLAR   625.000 TL

                            (7326 sayılı Kanunun 6/2 maddesi)

                            391 HESAPLANAN KDV 50,000 TL

---------------------------------------------/-------------------------------------------

Giderlerin nazım hesaplara (kanunen kabul edilmeyen gider olarak) kaydı:

---------------------------------------------/-------------------------------------------

950 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN    675,00 TL GİDERLER

                            951 KANUNEN KABUL EDİLMEYEN   675.000 TL         

                            GİDERLER ALACAKLI HESABI         

---------------------------------------------/-------------------------------------------

Bu kayıtta yer alan 689 numaralı hesap yerine gerçek duruma uygun olması hâlinde diğer hesaplardan; kasa, bankalar, alınan çekler, alıcılar veya alacak senetleri hesaplarından biri kullanılabilecektir. Örneğin, kayıtsız yapılan satış karşılığında alacak senedi alınmış olması hâlinde kayıt aşağıdaki şekilde olacaktır.

---------------------------------------------/-------------------------------------------

121 ALACAK SENETLERİ 675.000 TL

                            600 YURTİÇİ SATIŞLAR                   625.000 TL

                            (7326 sayılı Kanunun 6/2 maddesi)

                             391 HESAPLANAN KDV 50.000 TL

---------------------------------------------/-------------------------------------------

Yukarıda yayınlanan tebliğ doğrultusunda 31/08/2021 Tarihine kadar eğer stok duzeltmesi yapacaksak vermemiz gereken beyannameleri ve kesmemiz gereken faturaları açıklamaya çalıştım.

11.08.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.