Murat Dayanç
Yeminli Mali Müşavir
Eski Baş Hesap Uzmanı
Bağımsız Denetçi
Bilim Uzmanı
mdayanc@bnddenetim.com

İndirimli KDV ve ÖTV Uygulamalarında Süre Uzatımları

I. GİRİŞ

21.03.2019 tarih ve 30721 sayılı RG’de yayımlanan 843 numaralı CK ile ülkemizin şu an itibariyle içinde bulunduğu kriz ortamının hafifletilmesine hizmet etmek amacıyla daha önce geçici süre ile uygulanmak üzere ÖTV ve KDV oranlarında indirim teşviki getirilmiş bazı mal ve işlemler için süre uzatımları yapılmıştır.

Bu çalışmanın ilerleyen bölümlerinde 843 CK ile yapılan değişikliklerin neler olduğu bilgilendirme amaçlı ve sistematik bir şekilde sunulacak ve bu kapsamda konuyla ilintili olan kişi ve kuruluşlar ile meslektaşlarımıza yardımcı olunmaya çalışılacaktır.

II. İNDİRİMLİ ÖTV VE KDV UYGULAMALARINDA SÜRE UZATIMI

A. Harçlar Kanunu Kapsamında Yapılan Süre Uzatımları

1) Konut Ve İşyeri Devirleri

Bilindiği üzere HK’nun (4) Sayılı Tarifenin “I- Tapu İşlemleri” ana başlıklı bölümünün 20/a fıkrasında, gayrimenkullerin ivaz karşılığında veya ölünceye kadar bakma akdine dayanarak yahut trampa hükümlerine göre devir ve iktisabında gayrimenkulün beyan edilen devir ve iktisat bedelinden az olmamak üzere emlak vergisi değeri üzerinden devir eden ve devir alan için ayrı ayrı binde 20 (%2) oranında harç alınacağı belirtilmiştir. Bu binde 20’lik oran ilk olarak 2018/11674 sayılı BKK ve geçici süre ile uygulanmak üzere (ilk belli edilen geçici süre 31.10.2018 idi) konut ve işyerlerinde (kat irtifakı edilmiş olanlarda dahil) binde 15 (%1,5) olarak uygulanmaya başlanılmıştır.

2018/11674 sayılı BKK ile yürürlüğe konulan bu süreler kesintisiz bir şekilde uygulanarak birkaç kez uzatılmış ve nihayet bu süre için en son öngörülen 31.3.2019 tarihi son çıkan 843 sayılı CK ile 31.12.2019 olarak değiştirilmiştir. Yani artık kat irtifakı ile devir edilenler de dâhil olmak üzere konut ve işyerlerinin devri halinde hem alıcıdan hem de satıcıdan ayrı ayrı tahsil edilen %2 tapu harcı, 31.12.2019 tarihine kadar %1,5 olarak uygulanmaya devam olunacaktır.

B. KDV Kanunu Kapsamında Yapılan Süre Uzatımları

2. Konut Ve İşyeri Teslimleri

KDV Kanuna tabi işlemlerde mal teslimi ve hizmet ifaları için hangi KDV oranlarının uygulanacağı 2007/13033 sayılı BKK ile belirlenmiştir. Anılan Karar’ın 1 inci maddesinin (a) bendinde (I) ve (II) sayılı listelerde yer alanlar hariç olmak üzere vergiye tabi işlemler için, % 18, (b) bendinde (I) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için, % 1 ve (c) bendinde de (II) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için, % 8 KDV oranının uygulanacağı belirtilmiştir.

2007/13033 sayılı BKK’na eklenen geçici 3 üncü madde ile %18 oranına tabi konutlar ile işyerlerinin (bina ve/veya bağımsız bölüm şeklinde olanların) geçici bir süre teslimlerinde, %8 vergi oranının uygulanacağı kararlaştırılmıştır. Bu geçici süre ilk belirlemede 31.10.2018 tarihi olarak kararlaştırılmış ancak daha sonra bu geçici süre birkaç kez uzatılmıştır.

2007/13033 sayılı BKK ile yürürlüğe konulan bu süreler kesintisiz bir şekilde uygulanarak birkaç kez uzatılmış ve nihayet bu süre için en son öngörülen 31.3.2019 tarihi son çıkan 843 sayılı CK ile 31.12.2019 olarak değiştirilmiştir. Yani artık bina ve/veya bağımsız bölüm şeklinde olan ve %18 oranına tabi konutlar ile işyerlerinin KDV oranı 31.12.2019 tarihine kadar %8 olarak uygulanmaya devam olunacaktır.

3. Mobilya, Koltuk, Sandalye Teslimleri

31.12.2018 tarih ve 287 sayılı CK’nın 3 üncü maddesi ile 287 sayılı CK’na (1) sayılı cetvelle eklenen ve genel olarak metalden, plastikten ve ağaçtan yapılma mobilya, koltuk ve sandalye teslimlerinde geçici bir süre ile %18 olarak uygulanan KDV oranının %8 olarak uygulanması kararlaştırılmıştır.

287 sayılı CK ile yürürlüğe konulan bu süreler kesintisiz bir şekilde uygulanarak birkaç kez uzatılmış ve nihayet bu süre için en son öngörülen 31.3.2019 tarihi son çıkan 843 sayılı CK ile 31.12.2019 olarak değiştirilmiştir. Yani artık %18 oranına tabi mobilya, koltuk ve sandalye teslimlerinde KDV oranı 31.12.2019 tarihine kadar %8 olarak uygulanmaya devam olunacaktır.

Ancak KDV mükelleflerinin indirimli orana tabi işlemlerine ait KDV iade taleplerinde, bu Karar doğrultusunda teslim edilen mallar nedeniyle yüklendikleri vergiler dikkate alınmayacaktır.

4. Bazı Ticari Motorlu Araç Teslimleri

31.12.2018 tarih ve 287 sayılı CK’nın 4 üncü maddesi ile İstatistik Pozisyonlarına Bölünmüş Türk Gümrük Tarife Cetvelinin; 8701.20, 87.02, 87.04 ve 87.05 GTİP numaralarında yer alan ve kısaca ticari araç diye tabir edilen malların teslimlerinde geçici bir süre ile %18 olarak uygulanan KDV oranının %1 olarak uygulanması kararlaştırılmıştır.

Ticari araçlar kısaca; yarı römorklar için çekiciler, 10 veya daha fazla kişi taşımaya mahsus (sürücü dâhil) otobüs, midibüs, minibüsler, eşya taşımaya mahsus araçlar, özel amaçlı motorlu taşıtlar (insan veya eşya taşımak üzere özel olarak yapılmış olanlar hariç). Örneğin; kurtarıcılar, vinçli taşıtlar, itfaiye taşıtları, beton karıştırıcı ile mücehhez taşıtlar, yol süpürmeye mahsus arabalar, püskürtme yapan arabalar, seyyar atölyeler, seyyar radyoloji üniteleri vb. araçlardan oluşmaktadır.

287 sayılı CK ile yürürlüğe konulan bu süreler kesintisiz bir şekilde uygulanarak bir kaç kez uzatılmış ve nihayet bu süre için en son öngörülen 31.3.2019 tarihi son çıkan 843 sayılı CK ile 31.12.2019 olarak değiştirilmiştir. Yani artık %18 oranına tabi ticari taşıt araçları teslimlerinde KDV oranı 31.12.2019 tarihine kadar %1 olarak uygulanmaya devam olunacaktır.

Ancak mükelleflerin indirimli orana tabi işlemlerine ait KDV iadesi hesabında bu kapsamda yer alan araçlara (Türkiye’de kayıt ve tescil edilmemiş yeni araçlar hariç[1] ) ait indirim KDV tutarları yüklenim KDV tutarlarının hesabında dikkate alınmayacaktır. Kısaca bu araçlar nedeniyle yüklenilen KDV’ler iade edilmeyecektir.

C. ÖTV Kanunu Kapsamında Yapılan Süre Uzatımları

1) Bazı Binek Motorlu Araç Teslimleri

31.12.2018 tarih ve 287 sayılı CK’nın 5 inci maddesi ile ÖTV Kanuna ekli (II) sayılı listenin Türk Gümrük Tarife Cetvelinin; 87.03 GTİP numaralarında yer alan ve motor hacmi 1600cc altında olan ve kısaca binek araç diye tabir edilen bazı araçların ÖTV oranlarında geçici bir süre uygulanmak üzere 15 puan değerinde indirime gidilmiştir.

Bu belirlemeye göre; motor silindir hacmi 1600 cc geçmeyen ve ÖTV matrahı 70.000 TL’yi aşmayan binek aracın ÖTV oranı %45’den %30’a ve ÖTV matrahı 70.000 TL’yi aşan ve/fakat 120.000 TL’yi aşmayan binek aracın ÖTV oranı %50’den %35’a düşürülmüştür.

287 sayılı CK ile yürürlüğe konulan bu süreler kesintisiz bir şekilde uygulanarak birkaç kez uzatılmış ve nihayet bu süre için en son öngörülen 31.3.2019 tarihi son çıkan 843 sayılı CK ile 31.12.2019 olarak değiştirilmiştir. Yani ÖTV matrahına bağlı olarak %50 ve %45 ÖTV oranına sahip motor silindir hacmi 1600 cc geçmeyen binek araçlar için %35 ve %30 oranında ÖTV uygulanmaya devam olunacaktır.

2) Beyaz Eşya Teslimleri

31.12.2018 tarih ve 287 sayılı CK’nın 6 ncı maddesi ile ÖTV Kanuna ekli (IV) sayılı listede yer alan ve 287 sayılı CK’nın (3) sayılı cetvelinde yer alan ve genel olarak beyaz eşya diye tabir edilen mallar için %6,7 olan ÖTV oranı geçici bir süre uygulanmak üzere %0 (sıfır) olarak belirlenmiştir.

287 sayılı CK ile yürürlüğe konulan bu süreler kesintisiz bir şekilde uygulanarak birkaç kez uzatılmış ve nihayet bu süre için en son öngörülen 31.3.2019 tarihi son çıkan 843 sayılı CK ile 31.12.2019 olarak değiştirilmiştir. Yani 287 sayılı CK’nın (3) sayılı cetvelinde yer alan ve genel olarak beyaz eşya diye tabir edilen mallar için %6,7 olarak öngörülen ÖTV oranı %0 olarak uygulanmaya devam olunacaktır.

2) Bazı Mopet, Motosiklet Teslimleri

31.12.2018 tarih ve 540 sayılı CK’nın 2 nci maddesi ile ÖTV Kanuna ekli (II) sayılı listede yer alan ve 87.11, 8711.60.10.00.00 ve 8711.60.90.00.12 GTİP numaralı motosiklet ve mopetlere uygulanan ÖTV oranı 31.03.2019 tarihine kadar uygulanmak üzere sıfırlanmıştır.

540 sayılı CK ile yürürlüğe konulan ve 31.03.2019 tarihine kadar uygulanacak bu süre 843 sayılı CK ile 31.12.2019 olarak değiştirilmiştir. Yani bazı motosikletler ve mopetler için ÖTV oranının %0 olarak uygulanmasına devam olunacaktır.

III. SONUÇ

Yazının önceki bölümlerinde yer alan açıklamalardan anlaşılacağı üzere 843 sayılı CK ile;

i) Kat irtifakı ile devir edilenler de dâhil olmak üzere konut ve işyerlerinin devri halinde hem alıcıdan hem de satıcıdan ayrı ayrı tahsil edilen %2 tapu harcı oranı 31.12.2019 tarihine kadar %1,5 olarak uygulanmaya devam olunarak,

ii) Bina ve/veya bağımsız bölüm şeklinde olan ve %18 oranına tabi konutlar ile işyerlerinin KDV oranı 31.12.2019 tarihine kadar %8 olarak uygulanmaya devam olunarak,

iii) %18 oranına tabi mobilya, koltuk ve sandalye teslimlerinde KDV oranı 31.12.2019 tarihine kadar %8 olarak uygulanmaya devam olunarak,

iv) %18 oranına tabi ticari taşıt araçları teslimlerinde KDV oranı 31.12.2019 tarihine kadar %1 olarak uygulanmaya devam olunarak,

v) ÖTV matrahına bağlı olarak %50 ve %45 ÖTV oranına sahip motor silindir hacmi 1600 cc geçmeyen binek araçlar için %35 ve %30 oranında ÖTV uygulanmaya devam olunarak,

vi) 287 sayılı CK’nın (3) sayılı cetvelinde yer alan ve genel olarak beyaz eşya diye tabir edilen mallar için %6,7 olarak öngörülen ÖTV oranı %0 olarak uygulanmaya devam olunarak,

vii) Bazı motosikletler ve mopetler için ÖTV oranının %0 olarak uygulanmasına devam olunarak,

ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik ve finansal krizin aşılmasına yönelik bir takım tedbirler yürürlüğe konulmuştur. Bu tedbirlerin krizi aşmada ne kadar etkili olacağını önümüzdeki süreç bize gösterecektir.

K A Y N A K Ç A

1)  287, 540 ve 843 sayılı CK.

2) 2007/13033 ve 2018/11674 sayılı BKK.

3)  İlgili Kanunlar.

K I S A L T M A L A R

1) GVK : Gelir Vergisi Kanun

2) KVK : Kurumlar Vergisi Kanunu

3) HK: Harçlar Kanunu

4) CK : Cumhurbaşkanı Kararı

5) BKK : Bakanlar Kurulu Kararı

6) RG : Resmi Gazete

7) GTİP : Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu

---

[1] Bu parantez içi hüküm 535 sayılı CK ile getirilmiş olup 31.10.2018 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 1.1.2019 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

01.04.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.