Muhammet Asa
SGK Müfettişi
asa.trt@gmail.com

İş Sağlığı Güvenliği Hizmetinde İşverene Destek Var!!!

Ülkemizde son yıllarda, gerek istihdamın artırılması gerekse işverenler üzerindeki vergi ve SGK prim yükünün azaltılması amacıyla vergi ve prim teşviki, ücret desteği gibi yapısal reformlar gerçekleştirmekte ve bu kapsamda, yasal düzenlemeler yapılarak işverenlere bir takım kolaylıklar sağlanmaktadır. Bu noktada, işverene sağlanan desteklerden biri de 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin desteklenmesine yönelik yapılan düzenlemedir. Söz konusu kanun ile işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işverenlere bir takım görev ve yükümlülükler verilmiş ve (istisnalar hariç) kamu ve özel sektöre ait bütün işyerlerine uygulanacağı belirtilmiştir. İşverenler genel itibariyle bu görev ve yükümlülüklerini; işyerinde iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli çalıştırarak veya ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alarak yahut belirli şartlar dâhilinde kendisi (işveren) üstlenerek yerine getirmek zorundadır.

Sağlanan Desteğin Şartları Nelerdir?

Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda; 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 7 nci maddesi ile Kamu kurum ve kuruluşları hariç ondan (10) az çalışanı bulunan çok tehlikeli ve tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinin, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yerine getirmesi dolayısıyla, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca destekten yararlanabileceği hüküm altına alınmıştır.

Belirtilen kanun maddesi gereği, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından 01/01/2014 tarihinde yürürlüğe giren İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerinin Desteklenmesi Hakkında Yönetmelik ve buna bağlı Tebliğ çıkarılmış olup sağlanacak desteğin usul ve esasları belirlenmiştir. Buna göre; Destekten Türkiye genelinde ondan az çalışanı bulunan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinin işverenlerinin faydalanacağı ve çalışan sayısının tespitinde toplam sigortalı sayısının esas alınacağı, eğer alt işveren varsa buna bağlı çalışanların da toplam çalışan sayısına dahil edileceği belirtilmiştir. Yine ay içinde çalışması bulunmayan ve ücret ödenmeyen sigortalılar (0 gün 0 kazanç olarak bildirilen) ile ay içinde işe giren veya işten çıkan sigortalılar çalışan sayısı hesabında dikkate alınacak ancak ilgili aydaki iptal nitelikteki prim belgelerindeki sigortalılar çalışan sayısından düşülecektir. Ayrıca işyerinde aday çırak, çırak ve mesleki eğitim gören öğrenciler ile işyeri dışından hizmet alınan kısmi süreli çalışan iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli çalışan sayısına dahil edilmeyecektir. Son olarak işyerinin, İSG-KATİP’e kayıtlı onaylanmış İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünce yetkilendirilen kişi, kurum ve kuruluşları (ortak sağlık güvenlik birimi, iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi, diğer sağlık personeli) ile imzalanmış sözleşmesi bulunmalıdır.

İşverenler hangi Kuruma ve ne zaman başvuru yapmalıdır?

Söz konusu işyerlerine sahip işverenler, iş sağlığı ve güvenliği desteğinden yararlanmak için işyerlerinin tescil edildiği SGK İl Müdürlüğü/Merkez Müdürlüğüne tebliğ ekinde yer alan başvuru formu ile müracaat etmeleri gereklidir. Bu forma, destek kapsamına giren işyerlerinin işyeri sicil numaraları ile ödemenin yapılacağı banka hesap numarası yazılmalıdır. Sağlanan destek ödemelerine ilişkin başvurular;

• Ocak, şubat ve mart ayları için nisan ayının,
• Nisan, mayıs ve haziran ayları için temmuz ayının,
• Temmuz, ağustos ve eylül ayları için ekim ayının,
• Ekim, kasım ve aralık ayları için izleyen yılın ocak ayının,

Sonuna kadar yapılmalıdır. Yapılan müracaatlar İşyerinin kayıtlı olduğu SGK İl Müdürlüğü tarafından araştırılmakta ve geçerli sözleşme olup olmadığı veya işyerinden yahut dışarıdan birinin görevlendirilip görevlendirilmediği İSG-KATİP (İş sağlığı ve güvenliği kayıt, takip ve izleme programı) üzerinden kontrol edilmektedir.

Sağlanan destek ödemeleri hangi aylarda yapılmakta ve buna ilişkin işverence düzenlenecek yansıtma faturasının içeriği nasıl olmalıdır?

Yapılan başvuru sonucuna bağlı olarak işverenin çalıştırdığı sigortalılara ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süre içinde SGK’ya verilmiş olması ve destek ödemesinin yapıldığı tarih itibariyle Türkiye genelinde prim ve prime ilişkin borcun bulunmaması şartıyla;

• Birinci dönem destek ödemeleri ocak, şubat ve mart ayları için mayıs ayının sonunda,
• İkinci dönem destek ödemeleri nisan, mayıs ve haziran ayları için ağustos ayının sonunda,
• Üçüncü dönem destek ödemeleri için temmuz, ağustos ve eylül ayları için kasım ayının sonunda,
• Dördüncü dönem destek ödemeleri için ekim, kasım ve aralık ayları için izleyen yılın şubat ayının sonunda,

Gerçekleştirilmektedir. Ancak SGK’ ya prim ve prime ilişkin borcun bulunması halinde destek tutarı borca mahsup edilmektedir. Ayrıca işverenler destek ödemeleri almak amacıyla SGK adına tek bir yansıtma faturası düzenlemek zorundadırlar. Yapılacak hesaplamalar ödeme döneminin kapsadığı her bir ay için ayrı ayrı yapılacak ve bu tutarlar toplanarak yansıtma faturasında “iş sağlığı ve güvenliği hizmet bedeli” olarak gösterilecektir. Toplam tutara KDV uygulanarak fatura toplamı bulunacaktır. İşverenler yansıtma faturasını, ilgili olduğu dönem için ödeme ayının 10 una kadar dilekçe ile birlikte başvuruda bulundukları SGK İl Müdürlüğüne göndermeleri gereklidir.

Destek ödemesi nasıl hesaplanır?

Destek tutarı, ilgili ayda geçerli prime esas günlük kazanç alt sınır üzerinden ve her bir ay için, prime esas günlük kazanç alt sınırına tehlikeli işyerleri için %1,4 oranı, çok tehlikeli işyerleri için %1,6 oranı uygulanır ve her bir sigortalı için ödenecek desteğin günlük tutarı bulunarak sigortalılara ilişkin aylık prim ve hizmet belgesi ile bildirilen prim ödeme gün sayısı, ödenecek desteğin günlük tutarı ile çarpılarak ödenecek destek tutarı hesaplanmaktadır.

2018 yılı için destek miktarı ne kadardır?

2018 yılı asgari ücretin aylık brüt tutarı 2.029,50 TL, günlük asgari ücretin ise 67,65 TL (günlük sigortalı prime esas kazanç alt sınırı) olduğu baz alınarak ayda 30 gün çalışan bir sigortalı için SGK tarafından sigortalı başına, tehlikeli işyeri için 67,65 X 30 X %1,4 = 28,41 TL, çok tehlikeli işyeri için 67,65 X 30 X %1,6 = 32,47 TL destek ödemesi yapılacaktır. Örnek hesaplama, kapsama giren işyerinde bir sigortalı çalıştığı varsayılarak yapılmıştır. Buna göre işyerinde 9 çalışan olduğu durumda tehlikeli işyeri için aylık 255,69 TL, çok tehlikeli işyeri için ise aylık 292,23 TL tutarında işverene destek ödemesi sağlanacaktır. 

İşyerinde kayıt dışı çalışan (sigortasız) tespit edildiğinde destekten yararlanılır mı?

Sosyal Güvenlik Kurumu Müfettişleri veya Denetmenleri tarafından yapılan tespitler veya kamu idarelerinin denetim elemanlarınca yapılan incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeleri kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden veya mahkeme ilamına istinaden çalıştırdıkları sigortalıları SGK’ya bildirmedikleri tespit edilen işverenler, tespitin yapıldığı ayı takip eden aydan başlanılarak sağlanan destekten üç yıl süreyle faydalanamayacaktır. Kayıt dışı çalışanın işe başladığı aydan itibaren yapılan ödemeler SGK tarafından yasal faizi ile birlikte geri alınacaktır. Ayrıca birden fazla işyeri bulunan işverenlere ait işyerlerinde kayıt dışı çalışanı bulunduğunun tespiti halinde, gerek tespitin yapıldığı işyeri için, gerekse diğer işyerleri için kayıt dışı çalışanın işe başladığı aydan itibaren yapılan ödemeler SGK tarafından yasal faizi ile geri alınacak olup yine sağlanan destekten üç yıl süreyle yararlanamayacaktır. 

Son olarak İşyerimin hangi tehlike sınıfına girdiğini nasıl öğrenebilirim?

İşverenler, 26/12/2012 tarih 28509 sayılı resmi gazetede yayımlanan “İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliğ” ekinde yer alan listeden NACE kod numarasıyla birlikte işyerinin hangi tehlike sınıfında (az tehlikeli, tehlikeli ve çok tehlikeli) bulunduğunu öğrenebilirler.

14.03.2018

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.