Mert Akkaplan
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilim Uzmanı
mertakkaplan@msn.com

Basit Usulde Vergilendirme ve Özellikli Durumlar

Vergi mevzuatımızda Gelir Vergisine tabi Ticari Kazançlar; Basit Usul ve Gerçek Usule göre tespit edilmektedir.

193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 46. Maddesine göre;

Basit usulde Ticari Kazanç, bir hesap dönemi içinde elde edilen hâsılat ile giderler ve satılan malların alış bedelleri arasındaki müspet farktır.

Basit Usule tabi mükelleflere bazı kolaylıklar sağlanmaktadır. Bunlar:

• Defter tutulmaz.
• Geçici vergi beyannamesi verilmez.
• Muhtasar beyanname verilmez.
• Mükelleflerin yapmış olduğu teslimler ve hizmetleri Katma Değer Vergisinden istisnadır.
• Ticari kazancın tespitinde Amortismana Tabi İktisadi Kıymet Alışları ve Satışları dikkate alınmaz.
• Ticari kazançlarına yıllık 8.000 TL indirim yapılmaktadır.

 

Basit Usule Tabi Olmanın Şartları

A.Basit Usule Tabi Olmanın Genel Şartları

Gelir Vergisi Kanununun 47. Maddesinde yer almaktadır:

1. Kendi işinde bilfiil çalışmak yada bulunmak.
2. İş yeri mülkiyetinin iş sahibine ait olması halinde Emsal Kira Bedeli, kiralanmış olması halinde Yıllık Kira Bedeli toplamı Büyükşehir Belediye sınırları içinde 2017 takvim yılı için 6.500TL, 2018 takvim yılı için 7.400 TL,

Diğer yerlerde 2017 takvim yılı için 4.300 TL, 2018 takvim yılı için 4.900 TL’yi aşmamak.

1. Ticari, Zirai veya Mesleki faaliyetler dolayısıyla Gerçek Usulde Gelir Vergisine tabi olmamak.
   
   B.Basit Usule Tabi Olmanın Özel Şartları

Gelir Vergisi Kanununun 48. Maddesinde yer almaktadır:

1. Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satanların yıllık alımları tutarının 2017 takvim yılı için 90.000 TL, 2018 takvim yılı için 100.000 TL’yi aşmaması veya Yıllık satış tutarının 2017 takvim yılı için 130.000 TL, 2018 takvim yılı için 148.000TL’yi aşmaması.
2. (1) numaralı bentte yazılı olanların dışındaki işlerle uğraşanların bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatının 2017 takvim yılı için 43.000 TL, 2018 yılı takvim yılı için 49.000 TL’yi aşmaması.
3. (1) ve (2) numaralı bentlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde, yıllık satış tutarı ile iş hasılatı toplamının; 2017 takvim yılı için 90.000 TL, 2018 takvim yılı için 100.000 TL’yi aşmaması gerekmektedir.

 

Basit Usul Vergilendirmede Özellik Gösteren Bazı Durumlar:

• Basit usule tabi mükelleflerin birden fazla araçla yada birden fazla iş yerinde ticari faaliyet yapmaları durumunda Gelir Vergisi Kanununun 47. Maddesinde yer alan “kendi iş yerinde bilfiil çalışmak veya bulunmak” şartını ihlal edeceğinden dolayı Basit usulde vergilendirmeden yararlanmaları mümkün olmayacaktır.

Örneğin; bir taşıt ile Basit usule tabi ticaret erbabı Bay A, yıl içinde ikinci taşıt satın alarak her iki araçla birden ticari faaliyet yapması durumunda; Bay A ikinci aracın tescil edildiği yılı izleyen yıldan itibaren ticari kazancı Gerçek usulde vergilendirmeye tabi olması gerekmektedir.

• Basit usule tabi bir mükellefin aynı zamanda başka bir işverene hizmet akdine bağlı olarak çalışması durumunda Gerçek usule geçip geçmeyeceği hususunda bazı tereddütler ortaya çıkmaktadır. Burada dikkat edilmesi gereken nokta yine mezkûr kanunun 47. Maddesinde yer alan “kendi iş yerinde bilfiil çalışmak veya bulunmak” şartını ihlal edip etmediğidir. Kanaatimizce; Basit usule tabi ticaret erbabının ticari faaliyet gösterdiği mesai saatleri dışındaki saatlerde hizmet akdine tabi çalışması, ticari kazancının Basit usulde vergilendirilmesine engel teşkil etmeyecektir. Ancak aksi durumda hizmet akdine tabi çalıştığı yılı izleyen yılda Gerçek usulde vergilendirme söz konusu olabilecektir. Böyle bir durum söz konusu olduğunda bağlı olunan vergi dairesine bilgi verilmeli ve dairenin görüşü alınmalıdır.
• Basit usule tabi mükellefin Limited Şirket Ortağı olması durumunda Gerçek usulde vergilendirmeye geçilip geçilmeyeceği konusu da merak edilmektedir. Gelir Vergisi Kanununun 75. Maddesinde “Sahibinin ticari, zirai veya mesleki faaliyeti dışında nakdi sermaye veya para ile temsil edilen değerlerden müteşekkil sermaye dolayısıyla elde ettiği kar payı, faiz, kira ve benzeri iratlar menkul sermaye iradıdır.” Dolayısıyla şirket ortaklığından elde edebileceği kazanç Menkul Sermaye İradı olacaktır. Bu durum Ticari Kazancı etkilemeyeceğinden ötürü, ticaret erbabı Basit Usulde vergilendirilmeye devam edecektir.
• Bir diğer özellik gösteren durum ise beyannamenin verileceği ay ile ilgilidir. Normal koşullarda Basit usule tabi ticari kazanç erbapları içinde bulunduğumuz Şubat ayı içinde Yıllık Gelir Vergisi Beyannamelerini vereceklerdir. Ancak; Basit usule tabi Ticari Kazancın yanı sıra Gayrimenkul Sermaye İradı gibi gelirlerinin bulunması durumunda Yıllık Gelir Vergisi Beyannameleri Şubat ayında değil, Mart ayında verilecektir.

KAYNAKÇA: 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanun

07.02.2018

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.