Dr. Koray Ateş
korayates@muhasebetr.com

TÜRMOB Bağımsız Denetime Yönelik Öneriler

TÜRMOB tarafından geçtiğimiz Aralık ayında yürürlüğe giren Bağımsız Denetim Merkezinin kurulmasına ilişkin 1 nolu tebliğ tam 1 ay sonra Ocak ayında yürürlükten kalkarak dünyada eşine az rastlanır bir uygulamaya  imza atılmış oldu.

Mesleğin ileri gelenleri tarafından bu durum tam bir skandal olarak nitelendirildi. Oysa burada Yeminli Mali Müşavir ve Mali Müşavirleri sınava tabi tutarak bağımsız denetim belgesini vermekti asıl skandal olan.

Zira 3568 sayılı meslek kanunun 2. Maddesi  1A/c bendine meslek mensubunun görevleri sayılmıştır; Buna göre;

1-A) muhasebecilik ve mali müşavirlik mesleğinin konusu Gerçek ve tüzel kişilere ait teşebbüs ve işletmelerin;

a. Genel kabul görmüş muhasebe prensipleri ve ilgili mevzuat hükümleri gereğince, defterlerini tutmak, bilanço, kar-zarar tablosu ve beyannameleri ile diğer belgelerini düzenlemek ve benzeri işleri yapmak.

2/B. Muhasebe sistemlerini kurmak, geliştirmek, işletmecilik, muhasebe, finans, mali mevzuat ve bunların uygulamaları ile ilgili işlerini düzenlemek veya bu konularda müşavirlik yapmak.

c. Yukarıdaki bentte yazılı konularda, belgelerine dayanarak, inceleme, tahlil, DENETİM YAPMAK, mali tablo ve beyannamelerle ilgili konularda yazılı görüş vermek, rapor ve benzerlerini düzenlemek, tahkim, bilirkişilik ve benzer işler yapmak.

Kanun maddesi gayet açık.  Hiçbir izahı yoktur kanunla verilmiş bir görevi yok sayarak tekrar meslek mensuplarını sınava tabi tutmanın.

Peki batılı ülkelerden örnek aldığımız bu bağımsız denetim uygulamasının işleyişi orada nasıl. OECD ülkeleri denince akla ilk gelen 3 ülke Amerika, Almanya ve Birleşik Krallık’dır. Bu ülkelerdeki bağımsız denetim uygulamasını bizdeki TURMOB  tarzı mesleki kuruluşlar yürütmektedir. Ama bir farkla, o da; Bu ülkelerdeki bağımsız denetim belgeleri mevcut Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavir düzeyindeki meslek mensuplarına sınavsız olarak verilmiştir.

SPK’ya tabi şirketlerin bağımsız denetiminin yapılması için SPK lisanslama belgesinin sınavla alınması gayet doğaldır. Çünkü SPK’nın kendi ayrı bir kanunu vardır. Ayrı bir hesap planı vardır. Ayrı standartları vardır. Ama TÜRMOB’un üstleneceği bağımsız denetim uygulamasında meslek mensupları zaten SMMM ve YMM belgesini alarak kendilerini akredite etmişlerdir. Ayrıca, TURMOB’un kendi vermiş olduğu ruhsatlara da sahip çıkması ve onların arkasında durması lazım.

Yıllarca hesap uzmanlığı yapmış yada Gelirler Kontrolörlüğü yapmış 50 yaşına gelmiş bir meslek mensubuna hadi al defteri kitabını gel kursa katıl ve sonra sınava gir sana bu belgeyi verelim demenin mantıkla açıklanabilir hiçbir izahatı yoktur.

İşte bu noktada TÜRMOB’a önerimiz şudur;

1 yıllık tecrübesi olan Mali Müşavirlerin 140 saatten az olmamak,

2 yıllık tecrübesi olan Mali Müşavirlerin 100 saatten az olmamak

3 yıldan (3 yıl dahil) fazla tecrübesi olan mali müşavirlerin ise 80 saatten az olmamak koşulu ile kursa katılmalarını zorunlu kılıp kursun bitiminde bağımsız denetim yetkisinin verilmesidir.

En az 10 yıl Hesap Uzmanlığı ve Gelirler Kontrolörlüğü yapmış Yeminli Mali Müşavirlerin ise kursa katılım zorunluluğunun olmamasıdır.

 
Son söz:

Aşağıda muhtelif tarihlerde Mali Müşavirlik sınavlarında çıkmış sorulardan bazıları;

-         Genel Kabul görmüş denetim standartlarını sadece sayınız. (2008  1. Dönem)

-         İşletmelerin mali tablolarının denetiminin bağımsız denetçiler tarafından yapılmasının nedenlerini açıklayınız. (2008 2. Dönem)

-         Bağımsız denetçinin açılış bakiyeleri ile ilgili olarak elde etmesi gereken kanıtların yeterliliği ve uygunluğunu belirleyen şartlar ve faktörler nelerdir? Kısaca açıklayınız (2008 )

-         Aşağıdaki kavramları kısaca açıklayınız. (2009)

a. Sınırlı Denetim

b. Olumlu Doğrulama Tekniği

c. Faaliyet Denetimi

d. Destekleyici Kanıtlar

e. Şartlı Denetim Görüşü

Yukarıdaki sorular Mali Müşavirlik sınavında adayların sorumlu olduğu Denetim dersinden alınmış örnek sorulardır. Bu sorular mevcut meslek mensuplarına bağımsız denetim yetkisinin sınavsız verilmesi gerektiğini açıklamıyor mu?

 

17.01.2011

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.