Dr. Koray Ateş
korayates@muhasebetr.com

Geçici Vergide Püf Noktalar

Değerli okurlar, bu hafta geçici vergi dönemlerinde meslektaşlarımızın hata yapabilecekleri ve gözden kaçması olası olan unsurlara kısaca değineceğim. Bu konu elbette ki 2 sayfaya sığmayacak kadar derin bir konudur ancak burada okuyucunun fazla zamanı olmadığı düşüncesinden hareketle en çok dikkat etmeleri gereken ve çoğunluğun yaptığı hatalar baz alınarak yazımız hazırlanmıştır.

1-  DEĞERLEMELER

Değerleme yaparken cari hesap değerlemelerini Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden değerleyiniz. Örneğin 30 Eylül değerlemelerini yaparken 29 Eylül tarihinin kapanış döviz alış kurları baz alınmalıdır.

Efektif alış kuru nakit yabancı paralar için, döviz alış kuru ise yabancı paralar cinsinden düzenlenen poliçe, bono, senet, vb. belgeler için yapılan değerlemede esas alınmaktadır. Bu nedenle kasa ve banka değerlemesi yaparken efektif alış kurunu baz alınız.

2- GEÇMİŞ YIL ZARARLARI

Geçici vergi dönemlerinde geçmiş yıl zararlarını düşerken mutlaka önceki yılın kurumlar vergisi beyannamesine bakınız. Geçici vergide düşmüş olduğunuz rakam ile bir önceki yılın kurumlar vergisinde beyan edilen “Gelecek Yıla Devreden Cari Yıl Zararları” aynı olmalıdır. Ayrıca geçmiş yıl zararları en fazla 5 yıl devreder.

3- İNDİRİMLİ KURUMLAR YAPARKEN

İndirimli kurumlar vergisi yaparken dikkat edilmesi gereken önemli unsurlardan bir tanesi de, Önceki Dönemlerde Yararlanılan Yatırıma Katkı Tutarı kısmına bir önceki geçici vergi dönemindeki rakamın değil, bir önceki yılın kurumlar vergisi beyannamesinde beyan edilen ve yararlanılan yatırıma katkı tutarının yazılmasıdır.

Yine 2017 yılı için fiili harcama yapılması şartıyla indirimli kurumlar vergisi %100 uygulanacaktır. Yani indirim oranı yüzde 20 olup 2017 yılı harcamalarına isabet eden kurum kazancından vergi beyan edilmeyecektir.

Yine 2017 yılına has olmak üzere 2017 yılında yapılan harcamalar için yatırıma katkı oranı 15 puan artırılmak suretiyle uygulanacaktır.

4- BANKA KREDİLERİNE ÖDENEN FAİZLER

Geçici vergi yaparken aynı yıl içinde bankalardan kullandırılan taşıt veya gayrimenkul kredileri olup olmamasını sorgulayınız. Zira, bunlar için ödenen faizler 163 Sıra No.lu VUK Genel Tebliğince yıl bitene kadar 780 Finansman Giderleri hesabına değil ilgili kıymetin maliyetine (252/254 gibi) intikal ettirilmelidir.

5- BAĞIŞ VE YARDIMLAR VARSA

Eğer ki kamuya yararlı dernek veya vergiden muaf vakıflardan birine bağış ve yardım yaptıysanız bunu doğrudan gidere atmak suretiyle kayıtlara sakın almayın. Önce kanunen kabul edilmeyen gider ve ardından beyanname üzerinde Bağış ve yardımlar satırında göstererek matrahtan düşünüz.

Zira buna gerek olmadığı, KKEG yapıp beyannameden ayrıca düşmek yerine direkt gider yazıp düşmenin aynı şey olduğu ve sonuç olarak aynı sonuca çıktığı düşünüldüğü için çoğu meslektaşımız bu konuyu maalesef atlıyor. Oysaki yakın bir zamanda yaşadığım tecrübe beni çok şaşırttı. Kamuya yararlı bir derneğe 150 bin TL lik bağışı doğrudan gider yazdığı için vergi incelemesinde eleştiri konusu yapıldı ve söz konusu gider reddedildi. Gerekçe ise bağış ve yardımın indirim konusu yapılması için KVK 10. Maddesinin 1.fıkrasına göre beyanname üzerinde ayrıca gösterilmesi gerektiği şartıdır.

Vergi müfettişi bu konuda doğru bir yorum yapmıştır.  Zira, beyanname üzerinde ayrıca gösterilmeyen bağış ve yardımların direkt gider yazılmak suretiyle vergiden düşülmesi ciddi bir usul hatasıdır.

6- BİNEK ARAÇLAR İÇİN KIST AMORTİSMAN

Belki de şirketlerin en yumuşak karnı amortismanlar konusudur. Bu konuda en çok eleştirilen kısım ise şirket aktifine alınan binek araçlar için kıst amortisman ayrılmamasıdır.  Nasıl ayrılacağını burada ayrıca ele almak istemiyorum. Arama motorları yardımıyla hesaplamalara kolayca ulaşılabilir.

Ayrıca belirtmek isterim ki alınan bazı binek araçlar ticari araç gibi işleme tabi tutulmaktadır. Araç ruhsatında ticari yazılması sizi aldatmasın. Zira arkada emniyet kemeri, koltuk veya küllük varsa ve bu aracın ruhsatında ticari yazıyorsa bile bu araç KDV kanunu açısından binektir. (Bknz 60 nolu KDV Sirküsü)

7- STOK VE ENVANTER KONUSU

Stok programları muhasebe ile entegre olan şirketlerin yaşadıkları sıkıntılardan biri de bazı stok kalemlerinin eksiye (-) düşmesidir. Envanter dökümünden bu rahatlıkla görülebilmektedir. Eksiye düşen stoklar inceleme esnasında faturasız alıp faturalı satılmıştır şeklinde yorumlanmaktadır.

Yine satıştan iade edilen malların stok modülüne ayrıca giriş olarak yapılmaması da benzer sonuçları doğurmaktadır.

Stok sayımı yapılmasa bile sektör ortalama karlılık oranlarından farklı oranların dikkate alınarak beyannamenin düzenlenmesi de diğer bir risk unsurudur.

8- KİRA VE ÜCRET TAHAKKUKLARI

Peşin ödenen kiralar varsa bu ödenen tutarın tamamının gider değil 180 veya 280 no.lu hesaplarda takip edilip her ay sonu ilgili gider hesabına virman edilmesi gerekmektedir.

Ayrıca ücret tahakkuklarını yaparken de 5510, 6661 gibi Kanunlardan kaynaklı desteklerden yararlanılan tutarın 361 hesaptan 602 hesaba virman edilip edilmediğine dikkat ediniz.

Geçici vergiyi düzenlerken alacak bakiyesi veren 361 hesabı varsa bunu sorgulayın.

07.09.2017

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.