Kerim Çoban
E.Gümrük ve Ticaret Başmüfettişi
Çoban Gümrük Dış Ticaret Denetim Danışmanlık ve
Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği A. Ş.
k.coban0306@gmail.com

Dahilde İşleme Rejimi (DİR) Kapsamında Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB) Alımı

1- Dahilde İşleme Rejimi Hakkında Genel Bilgiler

Dahilde İşleme Rejimi (DİR), Ekonomik etkili gümrük rejimlerinden birisi olup, ilgili mevzuatı; 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 108 ilâ 122.maddeleri, Gümrük Yönetmeliği’nin 319, 345 ilâ 369.maddeleri, 2005/8391 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Kararı, 2006/12 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği, 2007/2 sayılı Dahilde İşleme Rejimine İlişkin İşlemlerin Bilgisayar Veri İşleme Tekniği Yoluyla Yapılmasına Dair Tebliğ, çeşitli Genelgeler ve Tasarruflu yazılarla düzenlenmiştir.

- Dahilde İşleme Rejimi (DİR) en basit tarifi ile: Hammadde ve ara maddelerin gümrük vergileri ödenmeden ve ticaret politikaları önlemleri uygulanmadan, vergilerin teminata bağlanarak Türkiye’ye ithali ve bu eşyaların Türkiye’de üretimde kullanılarak, işlenmiş ürün olarak ihraç edilmesi ve verilen teminatın geri alınması sistemidir. “Şartlı Muafiyet Sistemi” ve “Geri Ödeme Sistemi” şeklinde iki uygulama yönteminden oluşmaktadır.

2- Tanımlar

Şartlı Muafiyet Sistemi: Serbest dolaşımda olmayan eşyanın, işlem görmüş ürünlerin üretiminde kullanılmasından sonra Türkiye Gümrük Bölgesinden yeniden ihraç edilmesi amacıyla, gümrük vergileri ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın ve vergileri teminata bağlanmak suretiyle, dahilde işleme rejimi kapsamında geçici olarak ithal edilebilmesini, eşyanın işlem görmüş ürünler şeklinde ihracı halinde, teminatın iade edilmesi ve eşyanın bu şekilde dahilde işleme rejiminden yararlanmasını,

Geri Ödeme Sistemi: Serbest dolaşımda bulunan eşyanın işlem görmüş ürünlerin üretiminde kullanılmasından sonra Türkiye Gümrük Bölgesinden ihraç edilmesi halinde, bu eşyanın serbest dolaşıma girişi esnasında tahsil edilmiş olan ithalat vergilerinin, dahilde işleme rejimi kapsamında geri verilmesini ve eşyanın bu şekilde dahilde işleme rejiminden yararlanmasını,

Serbest Dolaşımda Bulunan Eşya: 4458 sayılı Gümrük Kanununun 18.maddesi hükmüne göre tümüyle Türkiye Gümrük Bölgesinde elde edilen ve bünyesinde Türkiye Gümrük Bölgesi dışındaki ülke veya topraklardan ithal edilen girdileri bulundurmayan veya şartlı muafiyet düzenlemelerine tabi tutulan eşyadan elde edilen ve tabi olduğu rejim hükümleri uyarınca özel ekonomik önem taşımadığı tespit edilen veya Türkiye Gümrük Bölgesi dışındaki ülke veya topraklardan serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutularak ithal edilen veya Türkiye Gümrük Bölgesinde yukarıda belirtilen eşyadan ayrı ayrı veya birlikte elde edilen veya üretilen eşyayı,

İşleme Faaliyeti: Eşyanın montajı, kurulması ve diğer eşya ile birleştirilmesi dahil olmak üzere işçiliğe tabi tutulması, işlenmesi, yenilenmesi, düzenli hale getirilmesi dahil olmak üzere tamir edilmesi ile işleme sırasında tamamen veya kısmen tüketilse dahi işlem görmüş ürünün bünyesinde bulunmayan ancak, bu ürünün üretilmesini sağlayan veya kolaylaştıran önceden belirlenmiş bazı eşyanın kullanılmasını,

İşlem Görmüş Ürün: İşleme faaliyetleri sonucunda elde edilen asıl veya ikincil işlem görmüş ürün, başka bir değişle, işleme faaliyetleri sonucunda elde edilen tüm ürünleri,

Asıl İşlem Görmüş Ürün: Dahilde işleme rejimi kapsamında elde edilmesi amaçlanan ürünü,

İkincil İşlem Görmüş Ürün: İşleme faaliyetleri sonucunda elde edilen asıl işlem görmüş ürün dışındaki ürünü/ürünleri,

İthal Eşyası: İşlem görmüş ürünün elde edilmesinde kullanılan hammadde, yardımcı madde, yarı mamul, mamul ile işlem görmüş ürünün bünyesinde yer almamakla birlikte çalışmasını sağlayan madde (yakıt ve yağ dahil) ya da hizmetin devamını sağlayan madde (yedek parça, vb.), ambalaj ve işletme malzemesini,

İşletme Malzemesi: İşleme faaliyetleri sırasında tamamen veya kısmen tüketilseler dahi, ihracı taahhüt edilen işlem görmüş ürünün elde edilmesinde kullanılan ancak ürünün bünyesinde yer almayan ve sabit tesislerin çalışabilir durumda olmasını temin eden (enerji ve yakıt hariç), yatırım malı makine ve teçhizat niteliğinde olmayan malzemeyi,

Vergi: Eşyanın ithali ve ihracında tahsili öngörülen vergi, resim, harç, fon ve benzeri-bütün mali yükleri,

Fire Ve Zayiat: İthal eşyasından, işleme faaliyetleri esnasında buharlaşma, sızma, gaz olarak havaya karışma, kuruma veya damıtma şeklinde yitirilen ve imha olan kısım ile ekonomik değeri olmayan atıkları,

Döviz Kullanım Oranı: Dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni kapsamındaki CIF ithal (yurt içi alımlar hariç) tutarının FOB ihraç tutarına (ikincil işlem görmüş ürünün serbest dolaşıma giriş rejimi hükümlerine göre ithalatının yapılması halinde bu ürünün gümrük kıymeti dahil) olan yüzde oranını,

Önceden İthalat: İşlem görmüş ürünün ihracından önce bu ürünün elde edilmesinde kullanılacak eşyanın ithalini,

Önceden İhracat: İthal eşyasının şartlı muafiyet sisteminde ithal edilmesinden önce, eşdeğer eşyadan elde edilmiş işlem görmüş ürünün ihraç edilmesini,

Eşdeğer Eşya: İşlem görmüş ürünün elde edilmesinde ithal eşyasının yerine kullanılan ve ithal eşyası ile asgari 8 (sekiz)'li bazda gümrük tarife istatistik pozisyonu, ticari kalite ve teknik özellikleri itibarıyla aynı kalite ve nitelikleri taşıyan serbest dolaşımda bulunan eşyayı,  

Ticaret Politikası Önlemleri: İthalat Rejimi Kararının 4 üncü maddesinde belirtilen mevzuat çerçevesinde alınan önlemleri,  

Dahilde İşleme İzin Belgesi: İhracat ile ihracat sayılan satış ve teslimlerde gümrük muafiyetli ithalat ve/veya yurt içi alımlara imkan sağlayan Bakanlıkça (Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü’nce) düzenlenen belgeyi,

Dahilde İşleme İzni: İhraç amacıyla gümrük muafiyetli ithalata imkan sağlayan ve gümrük idarelerince verilen izni,

Belge Süresi: Dahilde işleme izin belgesi üzerinde kayıtlı bulunan ve belge kapsamında ithalat ve/veya ihracat işlemlerinin gerçekleştirileceği ve tüm istisnaların uygulanacağı dönemi,

Belge Süresi Sonu: Belge süresi bitiminin rastladığı ayın son gününü,

İhracat Süresi: Dahilde işleme izin belgesinde kayıtlı bulunan ve belge kapsamında sadece ihracat ile ihracat sayılan satış ve teslim işlemlerinin gerçekleştirileceği ve tüm istisnaların uygulanacağı dönemi,

İthalat Süresi: Dahilde işleme izin belgesinde kayıtlı bulunan ve belge kapsamında sadece ithalat ve/veya yurt içi alım işlemlerinin gerçekleştirileceği ve tüm istisnaların uygulanacağı dönemi,

Satır Kodu: Dahilde işleme izin belgesinde yer alan, ithal ve ihraç eşyasını tarif eden ve Dahilde İşleme Rejimine ilişkin bilgi iletişiminde dikkate alınacak belge numarasını da içeren kod bilgisini,

Vergi, Resim Ve Harç İstisnası: İhracat, İhracat Sayılan Satış ve Teslimler ile Döviz Kazandırıcı Hizmet ve Faaliyetlerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası Hakkında Karar ve Tebliğ hükümleri uyarınca dahilde işleme izin belgesine uygulanacak tüm istisnaları,

İfade eder (4458 Sayılı Gümrük Kanunu’nun 108.maddesi, Gümrük Yönetmeliği’nin 349.maddesi, 2005/8391 Sayılı Dahilde İşleme Rejimi Kararı’nın 3.maddesi, 2006/12 Sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği’nin 3.maddesi, Dahilde İşleme Rejimine İlişkin İşlemlerin Bilgisayar Veri İşleme Tekniği Yoluyla Yapılmasına Dair 2007/2 Sayılı Tebliğin 4.maddesi).

“D1” Kodlu DİİB’ler: Dahilde İşleme Rejimi kapsamındaki Şartlı Muafiyet Sistemi çerçevesinde (Eşdeğer Eşya Kullanımı dahil) Bakanlığımızca düzenlenen Belgelerdir. İhracat 2006/12 sayılı Tebliğ’in 5 ve 6 ncı maddelerine istinaden düzenlenmektedir.

“D3” Kodlu DİİB’ler: Dahilde İşleme Rejimi kapsamındaki İhracat Sayılan Satış ve Teslimlerde gümrük muafiyeti çerçevesinde Bakanlığımızca düzenlenen Belgelerdir. İhracat 2005/2 sayılı Tebliğ’e istinaden düzenlenmektedir.

“D5” Kodlu DİİB’ler: Dahilde İşleme Rejimi kapsamındaki Geri Ödeme Sistemi çerçevesinde Bakanlığımızca düzenlenen Belgelerdir. Halihazırda, İhracat 2006/12 sayılı Tebliğ’in 11, 12 ve 13 üncü maddelerine istinaden düzenlenmekte olup, fiiliyatta ve ticari hayatta pek tercih edilmemektedir.

3- Yurt İçi Alımlar

1) Dahilde işleme izin belgesi kapsamında ihracı taahhüt edilen işlem görmüş ürünün elde edilmesinde kullanılan hammadde, yardımcı madde, yarı mamul, mamul, değişmemiş eşya ve ambalaj malzemeleri, bu Tebliğin 5.maddesi hükmüne göre ithal edilebileceği gibi, yurt içinden de temin edilebilir.

2) Birinci fıkra hükmü çerçevesinde, belge kapsamında Katma Değer Vergisi’nde tecil-terkin sistemine istinaden eşya alımı ve ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından alım yapılabilir. Ayrıca, Bakanlıkça (İhracat Genel Müdürlüğü) belge kapsamında yurt içi alıma ilişkin yeni düzenlemeler yapılabilir.

3) Belge kapsamında ihraç edilmek üzere yurt içinden temin edilen eşya, bu Tebliğin uygulanması bakımından (3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla) ithal eşyası gibi değerlendirilir.

4) Ancak, belge kapsamında yurt içinden temin edilen eşya için, bu Tebliğin ikincil işlem görmüş ürüne ve döviz kullanım oranına ilişkin hükümleri uygulanmaz.

5) Dahilde işleme izin belgesi kapsamında yurt içinden temin edilen eşyanın belge süresi içerisinde işlem görmüş ürün olarak ihracının gerçekleştirilmemesi halinde, bu Tebliğin 45.maddesinde belirtilen 4458 sayılı Gümrük Kanununun 238.maddesi hükmü uygulanmaz.

6) Dahilde işleme izin belgesi kapsamındaki yurt içi alımın, belge süresi içerisinde gerçekleştirilmesi gerekir. Ancak, işlem görmüş ürünün ihracının gerçekleştiğinin belgelenmesi kaydıyla, süresi sona erse dahi dahilde işleme izin belgesi kapsamında ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından belge süresinden sonra da yurt içi alım yapılabilir. Bu alımlara, taahhüt kapatma müracaatının bu Tebliğin 37.maddesinde belirtilen süreler içerisinde yapılması kaydıyla, ilgili bölge müdürlüklerince izin verilir. Bu kapsamda yapılan alımlarda teminat aranmayabilir.

7) Önceden ihracatın gerçekleştiğinin belgelenmesi kaydıyla, belge kapsamında ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından yurt içi alımın yapılmasına imkân bulunmaması halinde, ilgili bölge müdürlüğünün uygun görüşünün olması kaydıyla Bakanlıkça (İhracat Genel Müdürlüğü), bu durumun tespitinden itibaren belgeye azami 6 (altı) ay ek süre verilmek suretiyle ithalat yapılmasına izin verilebilir.

8) Belge kapsamında katma değer vergisinde tecil-terkin sistemi çerçevesindeki alımlar, bu Tebliğ ile KDV Genel Uygulama Tebliği hükümlerine istinaden yapılır. Bu kapsamda, katma değer vergisinde tecil-terkin sistemine istinaden yurt içinden eşya alımından önce eşdeğer eşyadan elde edilen işlem görmüş ürünün ihracı halinde, buna tekabül eden eşya belge süresi sonuna kadar katma değer vergisinde tecil-terkin sistemi çerçevesinde yurt içinden temin edilebilir (2005/8391 Sayılı Dahilde İşleme Rejimi Kararı’nın 5.maddesi, 2006/12 Sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği’nin 7.maddesi).

Ancak, belge kapsamında yurt içinden temin edilen eşya için, bu Tebliğin ikincil işlem görmüş ürüne ve döviz kullanım oranına ilişkin hükümleri uygulanmaz.

Ayrıca, Dahilde işleme izin belgesi kapsamında yurt içinden temin edilen eşyanın belge süresi içerisinde işlem görmüş ürün olarak ihracının gerçekleştirilmemesi halinde, bu Tebliğin 45.maddesinde belirtilen 4458 sayılı Gümrük Kanununun 238.maddesi hükmü uygulanmaz. Önceden ihracatın gerçekleştiğinin belgelenmesi kaydıyla, belge kapsamında ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından yurt içi alımın yapılmasına imkân bulunmaması halinde, Bakanlıkça bu durumun tespitinden itibaren belgeye azami 6 (altı) ay ek süre verilerek ithalat yapılmasına izin verilebilir.

- DİİB kapsamında yurt içinden alınan eşyanın işleme faaliyetine tabi tutulması sonucu elde edilen ikincil işlem görmüş ürünün ihracı zorunlu değildir. Bu itibarla, söz konusu ürünün ihraç edilmemesi nedeniyle bir müeyyide uygulanamaz. DİİB kapsamında yurt içinden alınan eşyadan elde edilen işlem görmüş ürünün, belge süresi içerisinde ihraç edilmemesi durumunda, Gümrük Kanunu’nun 238.maddesinde öngörülen 2 (iki) kat “Eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı”, para cezası uygulanmaz.

4- Teminat

1) Şartlı muafiyet sistemi çerçevesinde dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni kapsamında yapılacak ithalattan doğan vergi, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunda belirtilen esaslar çerçevesinde teminata tabidir (teminata bağlanır).

2) Birinci fıkra hükmü çerçevesinde, ithalatta alınması gereken vergi, yurt içi alımlarda ise Bakanlık ve/veya ilgili kuruluşlarca belirlenen tutar üzerinden teminat alınır.

3) Teminat; a- Para, b- Bankalar tarafından verilen teminat mektupları, c- Hazine tahvil ve bonoları, unsurlarından biri veya birkaçından oluşabilir (2005/8391 Sayılı Dahilde İşleme Rejimi Kararı’nın 6.maddesi, 2006/12 Sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği’nin 8.maddesi).  

5- İndirimli Teminat Uygulaması

1) İndirimli teminat uygulaması çerçevesinde; a) Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası (YYS) sahibi firmalar veya belge/izin müracaat tarihinden önceki iki takvim yılı içerisinde herhangi bir yıl asgari 25 (yirmibeş) milyon ABD Doları tutarında ihracat yapan onaylanmış kişi statü belgesi sahibi imalatçı firmaların dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni kapsamında yapacakları ithalatta, iki yıl süresince bu ithalattan doğan verginin % 1'inin,

b) Belge/izin müracaat tarihinden önceki iki takvim yılı içerisinde herhangi bir yıl 5 (beş) milyon ABD Doları tutarı (bu tutar dahil) ile 25 (yirmibeş) milyon ABD Doları tutarı arasında ihracat yapan onaylanmış kişi statü belgesi sahibi imalatçı firmaların dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni kapsamında yapacakları ithalatta, iki yıl süresince bu ithalattan doğan verginin % 5'inin,

c) Onaylanmış kişi statü belgesi sahibi firmaların dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni kapsamında yapacakları ithalatta, bu ithalattan doğan verginin % 10'unun,

ç) Onaylanmış kişi statü belgesi sahibi olmayan dış ticaret sermaye şirketleri ile sektörel dış ticaret şirketlerinin belge/izin müracaat tarihinden önceki takvim yılı içerisinde gerçekleştirdikleri ihracat kadar dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni kapsamında yapacakları ithalatta, bu ithalattan doğan verginin % 10’unun,

d) İmalatçı-ihracatçıların, belge/izin müracaat tarihinden önceki dört yıl içerisinde düzenlenmiş, ihracat taahhüdü kapatılmış, dahilde işleme izin belgeleri ve 27/1/2005 tarihinden sonra düzenlenen dahilde işleme izinleri kapsamında sanayi ürünleri için toplam 1 (bir) Milyon ABD Dolarından tarım ve işlenmiş tarım ürünleri için toplam 500 (beşyüz) Bin ABD Dolarından az olmamak kaydıyla gerçekleştirdikleri ihracat kadar belge/izin kapsamında yapacakları ithalatta, bu ithalattan doğan verginin % 10’unun,

e) Son üç takvim yılı itibarıyla ihracatı her bir yıl için 5 (beş) Milyon ABD Dolarını geçen veya son beş takvim yılı itibarıyla ihracatı her bir yıl için 1 (bir) Milyon ABD Dolarını geçen ihracatçıların, belge/izin müracaat tarihinden önce dört yıl içerisinde düzenlenmiş, ihracat taahhüdü kapatılmış, dahilde işleme izin belgeleri ve 27/1/2005 tarihinden sonra düzenlenen dahilde işleme izinleri kapsamında sanayi ürünleri için toplam 1 (bir) Milyon ABD Dolarından tarım ve işlenmiş tarım ürünleri için toplam 500 (beşyüz) Bin ABD Dolarından az olmamak kaydıyla gerçekleştirdikleri ihracat kadar belge/izin kapsamında yapacakları ithalatta, bu ithalattan doğan verginin % 10’unun, teminat olarak yatırılması kaydıyla, gümrük idaresince ithalatın gerçekleştirilmesine izin verilir. Ancak, BİLGE (Bilgisayarlı Gümrük Etkinlikleri) Sistemine dahil olmayan gümrük idarelerinden yapılacak ithalatta indirimli teminat uygulanmaz. Geçici veya kati anti-damping vergisi veya sübvansiyon vergisine tabi eşyanın ithalatında anti-damping ve sübvansiyon vergisine indirimli teminat uygulanmaz, bunun dışında bu ithalattan doğan vergi, bu fıkra çerçevesinde indirimli teminat uygulamasından yararlandırılır. Geçici veya kati anti-damping vergisi veya sübvansiyon vergisine tabi eşyanın ithalatında uygulanan teminat oranı Bakanlıkça (İhracat Genel Müdürlüğü), bu ithalattan doğan vergi tutarının 2 (iki) katına kadar artırılabilir.

2) Birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirtilen ihracat tutarlarının hesaplanmasında, firmanın doğrudan kendisinin yaptığı ihracatın yanı sıra, söz konusu firmanın üyesi bulunduğu ihracatçı birliğince onaylanmış kayıtlar ile tevsik edilmesi şartıyla; dış ticaret sermaye şirketleri, sektörel dış ticaret şirketleri, aracı ihracatçı şirketler ve grup şirketleri aracılığıyla gerçekleştirildiği tespit edilen ihracat da dikkate alınır.

3) Birinci fıkranın (ç), (d) ve (e) bentleri çerçevesinde, indirimli teminat uygulamasından yararlandırılacak ithalat tutarının hesaplanmasında; firma adına düzenlenen ve henüz ihracat taahhüdü kapatılmamış tüm belgeler ile 27/1/2005 tarihinden sonra verilen izinler kapsamında indirimli teminat uygulamasından yararlandırılan toplam ithalat tutarı düşülür.

4) Belge/izin müracaatı esnasında birinci fıkrada belirtilen şartları taşımayan ancak daha sonra belge/izin süresi içerisinde bu şartlara sahip olan dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni de indirimli teminat uygulamasından yararlandırılır. Bu kapsamda gerçekleştirilmiş ithalata ilişkin alınan teminatların indirimli teminat oranını aşan kısmı, belge/izin sahibi firmaya iade edilir.

5) Birinci fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerindeki hükümler, doğrudan gümrük idaresi tarafından uygulanır.    6) Birinci fıkranın (ç), (d) ve (e) bentlerindeki hükümler ise, dahilde işleme izin belgesi için özel şartlar bölümündeki hükme istinaden gümrük idaresi tarafından uygulanır. Dahilde işleme izni kapsamında ise gümrük idaresince, Bakanlıktan (İhracat Genel Müdürlüğü) ilgili firmanın indirimli teminat uygulamasından yararlanabileceği ithalat tutarına ilişkin bilgi alınması suretiyle işlem yapılır.

7) Birinci fıkra çerçevesinde indirimli teminat uygulamasından yararlandırılmayan dahilde işleme izin belgesi kapsamında, işlem görmüş ürünün ihracının belgelenmesini müteakip bu ürünün elde edilmesinde kullanılan eşyaya ilişkin verginin % 10’unun teminat olarak yatırılması kaydıyla, ithalatın gerçekleştirilmesine gümrük idaresince, yurt içi alımın gerçekleştirilmesine ise ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca izin verilir.

8) Firmaların yedinci fıkra hükmünden yararlanmak için, belge süresi içerisinde elektronik ortamda Bakanlığa müracaat etmeleri gerekir.

9) İndirimli teminat uygulamasından doğabilecek amme alacağı (yurt içi teslimleri yapan kamu kurum ve kuruluşlarının alacakları dahil) ilgili firmalardan 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde tahsil edilir. Bu firmaların kamu kurumlarından olan alacakları da teminat hükmündedir. Şartlı muafiyet sistemi kapsamında yapılan ithalatta uygulanan teminat oranı İhracat Genel Müdürlüğü’nce, bu ithalattan doğan vergi tutarının 2 (iki) katına kadar artırılabilir.

- İhracat sayılan satış ve teslimlere konu mamullerin üretiminde kullanılan ithali geçici veya kati anti-damping vergisi veya sübvansiyon vergisine tabi eşyanın ithalatında, geçici veya kati anti-damping vergisi veya sübvansiyon vergisi tahsil edilir (2005/8391 Sayılı Dahilde İşleme Rejimi Kararı’nın 6.maddesi, 2006/12 Sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği’nin 9.maddesi).   

6- DİİB Kapsamında Akaryakıt Temini

a) DİİB kapsamında akaryakıt temin etmek isteyen firmalar, temin edecekleri akaryakıt ve madeni yağları DİİB’e işletir. b) İlk işlemde ve her yılbaşında bir kez olmak üzere Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)’dan alınan yazı http://portal.gumruk.gov.tr sayfasında “İlk Dolum Yakıtına İlişkin İzinler” başlığı altına kaydedilir ve firmanın eşyayı ithaline izin verilir. c) Akaryakıtlardan motorin, fueloil ve kalorifer yakıtı ikmalleri EPDK’dan lisans almış bayilerden, diğer akaryakıt ikmalleri dağıtıcı veya bayilik lisansına sahip kişilerden yapılır. (İlgililerin serbest kullanıcı lisansı sahibi olmaları halinde, motorin, fueloil ve kalorifer yakıtının bayi harici kişilerden de temin etmeleri mümkündür.) Firmaların, madeni yağ teminlerinde; ilgili madeni yağ DİİB’e işlenir ve EPDK’dan alınmış uygunluk yazısı veya madeni yağ lisansı ibraz edilir. Madeni yağın lisanslı kişilerden temin edilmesi gibi bir zorunluluk bulunmamaktadır.

Bu nedenle; DİİB sahiplerinin akaryakıtı doğrudan ithal etmeleri yerine EPDK mevzuatına uygun olarak lisanslı kişilerden temin etmeleri gerekir.

7- İlk Defa Belge Alımı

İlk defa DİİB almak isteyen firmaların belirtilen adreste üretim faaliyetinde bulunup bulunmadığı, kapasite durumu vs. konularındaki araştırma ve tespitin İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliklerince (İBGS) yapılıp DİR Otomasyon Sistemine bu hususa ilişkin tespiti belirtir belgenin aktarılması gerekmektedir. İBGS’ler tarafından tespitin yapılamaması (firmanın üretim adresinde İBGS veya irtibat bürosunun olmaması) durumunda firmanın bağlı olduğu (Kapasite Raporunu düzenleyen) Ticaret ve/veya Sanayi Odasından onay alınır.

Ayrıca; ilk belge müracaatlarında, gemi inşa ve komple tesise ilişkin ihracat taahhüdü içeren müracaatlar hariç olmak üzere, Kapasite Raporunda yer alan miktarın 1/4'ü oranında ithal hakkı tanınır (Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 2008/1 Sayılı Genelgesi).

8- Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB) İçin Gereken En Önemli Şartlar

1) Kapasite Raporu,

2) Dahilde işleme izin belgesi almadan önce yapılması gerekenlerden ilki, kapasite raporunun iyi bir şekilde okunmasıdır. Kapasite raporuna istinaden ürün reçetesi oluşturulur.  

- DİİB kapsamında yurt dışından getirilecek (İthal edilecek) ürünün, Kapasite raporunun İhtiyaç maddeleri bölümünde/ İhtiyaç maddeleri listesinde yer alması gerekir.

- Kapasite raporunda yer alan madde tanımları ile DİİB veya Dİİ’de yer alan madde tanımları birbirleriyle uyumlu olmalıdır. Bu nedenle kapasite raporu alınırken konuların açık ve anlaşılır şekilde yazılmasına özen gösterilmelidir. Ayrıca ilk belge müracaatlarında, kapasite raporunda yer alan miktarın 1/4'ü oranında ithal hakkı tanınır.

3) İthal edilecek ve ihraç edilecek madde/maddeler (GTİP’leri) farklı olmalıdır.

4) İthal edilecek ürün/ürünler, üretilecek ürünlerin bünyesinde kullanılan hammadde, ara madde, yardımcı madde, vb. olmalıdır.

5) Gümrük vergisi ve Katma Değer Vergisi sıfır (% 0) olan veya Gümrük vergisi ve Katma Değer Vergisinden Muaf veya İstisna olan ürünler/eşyalar için Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB) veya Dahilde İşleme İzni (Dİİ) verilmez/ düzenlenemez.

6) Üretimde kullanılan, üretim sırasında tüketilen enerji ürünleri/maddeleri (kömür, doğalgaz vb.), sarf malzemeleri, vb. için DİİB veya Dİİ verilmemektedir.

7) İlgili Firma Onaylanmış Kişi Statüsü (OKS) veya Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü (YYS) belgesi sahibi değilse ve ilk defa DİİB veya Dİİ kapsamında ithalat yapacaksa; İthalat sırasında alınacak teminat olanı % 100’dür. Yani Gümrük Vergilerinin tamamı teminata bağlanır. Daha sonra Firmanın Performansına göre bu oran % 10’a kadar düşürülebilir.

07.07.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.