Hamza Koçakoğlu
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
hamzakocakoglu@gmail.com

Örneklerle Nakit Sermaye Artışından Kaynaklanan Faiz İndirimi Uygulaması - 1

1- Nakit Sermaye Artışından Kaynaklanan Faiz indirimi yasal dayanakları Nelerdir?

Nakit Sermaye Artışından Kaynaklanan Faiz indirimi yasal dayanakları, 27/3/2015 tarihli ve 6637 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 8 inci maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasına eklenen

(ı) bendinde “Finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri hariç olmak üzere sermaye şirketlerinin ilgili hesap dönemi içinde, ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları veya yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan “Bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı” dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın %50’si.

Bu indirimden, sermaye artırımına ilişkin kararın veya ilk kuruluş aşamasında ana sözleşmenin tescil edildiği hesap döneminden itibaren başlamak üzere izleyen her bir dönem için ayrı ayrı yararlanılır. Sonraki dönemlerde sermaye azaltımı yapılması hâlinde azaltılan sermaye tutarı indirim hesaplamasında dikkate alınmaz.

Bu bent hükümlerine göre hesaplanacak indirim tutarı, nakdi sermayenin ödendiği ay kesri tam ay sayılmak suretiyle hesap döneminin kalan ay süresi kadar hesaplanır. Matrahın yetersiz olması nedeniyle ilgili dönemde indirim konusu yapılamayan tutarlar, sonraki hesap dönemlerine devreder. Bu bendin uygulanmasında sermaye şirketlerine nakit dışındaki varlık devirlerinden kaynaklananlar dâhil olmak üzere, sermaye şirketlerinin birleşme, devir ve bölünme işlemlerine taraf olmalarından veya bilançoda yer alan öz sermaye kalemlerinin sermayeye eklenmesinden kaynaklanan ya da ortaklar veya bu Kanunun 12 ncimaddesi kapsamında ortaklarla ilişkili olan kişilerce kredi kullanılmak veya borç alınmak suretiyle gerçekleştirilen sermaye artırımları, indirim hesaplamasında dikkate alınmaz.

Bu bentte yer alan oranı, şirketlerin aktif büyüklükleri, ortaklarının hukuki niteliği, çalışan personel sayıları ve yıllık net satış hasılatlarına göre veya sermayenin kullanıldığı yatırımdan elde edilen gelirlerin kurumun esas faaliyeti kapsamında olmayan faiz, kâr payı, kira, lisans ücreti, menkul kıymet satış geliri gibi pasif nitelikli gelirlerden oluşmasına göre ya da sermayenin kullanıldığı yatırımların teşvik belgeli olup olmadığına veyahut makine ve teçhizat veya arsa ve arazi yatırımları için sermayenin kullanıldığı alanlar itibarıyla ya da bölgeler, sektörler ve iş kolları itibarıyla ayrı ayrı sıfıra kadar indirmeye veya %100’e kadar artırmaya; halka açık sermaye şirketleri için halka açıklık oranına göre %150’ye kadar farklı uygulatmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.”

• Bu düzenlemenin ardında ise 4 Mart 2016 Tarih ve 29643  sayılı Resmi Gazetede yayınlarak yürürlüğe giren Kurumlar Vergisi Genel Tebliği (Seri No:1)’nde değişiklik yapılmasına dair 9 Nolu Tebliğ ile düzenleme yapılmıştır.
•  Daha sonra ise 5 Ağustos 2016 tarih ve 29792 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Kurumlar Vergisi Genel Tebliği (Seri No:1)’nde değişiklik yapılmasına dair 10 Nolu Tebliğ ile düzenleme yapılmıştır.

2- Nakit Sermaye Artışından Kaynaklanan Faiz indirimi nedir?

 “10.6. Sermaye artırımında indirim

27/3/2015 tarihli ve 6637 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 8 inci maddesiyle Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasına eklenen (ı) bendinde, finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri hariç olmak üzere sermaye şirketlerinin ilgili hesap dönemi içinde, ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları veya yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın %50’sinin, kurumlar vergisi matrahının tespitinde kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, kurum kazancından indirim konusu yapılabileceği hüküm altına alınmıştır.

Örnek-1 ABC A.Ş. 2020 yılında Sermayesi 300.000,00 TL. dir. 20.06.2020 tarihinde tescil edilen sermayesi 700.000,00 TL arttırılarak, 1.000.000,00 TL. ye çıkarılmıştır. Arttırılan tutar ise 22.06.2020 tarihinde ödenmiştir. 2020 Yılı nakit sermaye artışından kaynaklanan faiz oranı % 19.26 olarak belirlenmiştir. Firmanın ise nakit sermaye artışından kaynaklanan indirim oranı ise % 50 dir. Bunun sonucunda ise 2020 yılı 4. Dönem geçici vergi ve Kurumlar vergisi beyannamesi düzenlerken aşağıdaki gibi hesaplama yapması gerekecektir.

İşletme Verileri aşağıdaki gibidir. Hesaplama yapılırken gün sayısının 192 gün olduğu ve bunu ise 6 ay 12 gün olduğundan 7 ay olarak dikkate alınacaktır.

	NAKİT SERMAYE ARTIRIMI FAZİ İNDİRİMİ HESAPLAMA TABLOSU
	Unvanı	ABC A.Ş.
	Vergi Dairesi ve Hesap No	İSTANBUL VERGİ DAİRESİ-111111111
	İndirim Oranı	0.5
	Dönemi	31.12.2020
	Süresi Gün	192
	Aylık Süresi Yuvarlama Yapılan	7
A	Sermayesi	1,000,000.00		A
B	Onceki Sermaye	300,000.00		B
C	Artırılan Sermaye	700,000.00		A-B
D	Kar ilavesi	0.00		D
E	Fon ilavesi	0.00		E
F	Diğer	0.00		F
G	Nakit Artırılan Sermaye	700,000.00		C-D-E-F
H	Tescil Tarihi	20.06,2020	Ödeme Tarihi
I	Ödeme Tarihi	22.06.2020
J	Ödeme Tarihi

Yukarıdaki verilere göre hesaplamalar aşağıdaki gibi olacaktır.

	Hesap Dönemi			2020
	İndirim Faizi Oranı			19.26%
	DÖNEMİ			31.12.2020
	İNDİRİM TUTARI			39,322.50
	NAKDİ SERMAYE ARTIŞI			700,000.00
	TİCARİ KREDİLER FAİZ ORANI			0.1926
	İNDİRİM ORANI			0.50
	SÜRE			0.58
	Hesaplanan Faiz İndirimi			39,322.50
	Önceki Dönem Devir Eden Faiz İndirimi			0.00
	TOPLAM FAİZ İNDİRİMİ			39,322.50
	Cari Dönem Kullanılan Faiz İndirimi			29,322.50
	Gelecek Döneme Devir Faiz İndirimi			10,000.00

 

	Hesap Dönemi			2020
	İndirim Faizi Oranı			19.26%
	DÖNEMİ			31.12.2020
	İNDİRİM TUTARI			39,322.50
	NAKDİ SERMAYE ARTIŞI			700,000.00
	TİCARİ KREDİLER FAİZ ORANI			0.1926
	İNDİRİM ORANI			0.50
	SÜRE			0.58
	Hesaplanan Faiz İndirimi			39,322.50
	Önceki Dönem Devir Eden Faiz İndirimi			0.00
	TOPLAM FAİZ İNDİRİMİ			39,322.50
	Cari Dönem Kullanılan Faiz İndirimi			29,322.50
	Gelecek Döneme Devir Faiz İndirimi			10,000.00

Tabloda da görüleceği üzere 39.322,50 TL. hesaplanmıştır. 2020 yılı içinde 29.322,50 TL. indirim konusu yapılmıştır. Kalan 10.000,00 TL. bir sonraki yıla devretmiştir.

3- Nakit Sermaye Artışından Kaynaklanan Faiz indiriminin kapsamı nedir?

10.6.1. İndirimin kapsamı

Sermaye şirketlerinin sermaye yapılarının güçlendirilmesi amacıyla getirilen bu düzenleme uyarınca indirime konu edilecek tutarın hesaplanmasında, 1/7/2015 tarihinden itibaren ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları veya bu tarihten itibaren yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden, ilgili hesap döneminin sonuna kadar Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi hükmüne göre hesaplanacak tutar dikkate alınacaktır.

Örnek-2 ABC A.Ş. firması 30.06.2015 tarihinde sermaye arttırımına ilişkin karar almıştır. Mevcut Sermayesini 300.000,00 TL. den 500.000,00 TL. ye çıkarmıştır. Bu artışa ilişkin tescil işlemi ise 15,07,2015 tarihinde yapılmış ve 16,07,2015 tarihinde tamamı ödenmiştir.

Burada ABC A.Ş. firması 30.06.2015 tarihinde karar almıştır. Ancak tescil ve ödeme işlemi 01.07.2015 tarihinden sonra meydana geldiği için Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi hükmüne göre hesaplanacak tutar dikkate alınacaktır.

Bu indirim uygulamasında,

a) Nakdi sermaye artışı, sermaye şirketlerince ilgili hesap döneminde ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi artışlar ile yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakdi olarak karşılanan kısmını,

b) Ticari krediler faiz oranı, bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı olarak dikkate alınacak olan ve TCMB tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan “Bankalarca Açılan Kredilere Uygulanan Ağırlıklı Ortalama Faiz Oranları”ndan “Ticari Krediler (TL Üzerinden Açılan) (Tüzel Kişi KMH ve Kurumsal Kredi Kartları Hariç)” faiz oranını,

c) Süre, ticaret siciline tescil edilen sermaye artırımının nakit olarak karşılanan kısmının şirketin banka hesabına yatırıldığı tarihin içinde bulunduğu (Nakden taahhüt edilen sermayenin, sermaye artırımına ilişkin kararın ticaret siciline tescil edildiği tarihten önce şirketin banka hesabına yatırılan kısmı için tescil tarihinin içinde bulunduğu) aydan hesap döneminin sonuna kadar olan ay sayısının 12 aya olan oranını, ifade etmektedir.

Örnek-3 ABC A.Ş. firması 30.11.2020 tarihinde sermaye arttırımına ilişkin karar almıştır. Mevcut Sermayesini 300.000,00 TL.den 1.000.000,00 TL. ye çıkarmıştır. Bu artışa ilişkin tescil işlemi ise 15,12,2020 tarihinde yapılmış ve 28,12,2020 tarihinde tamamı ödenmiştir.

Burada ABC A.Ş. firması 30.11.2020 tarihinde karar almıştır. Ancak 15.12.2020 Tarihinde tescil ve 28.12.2020 tarihinde ise ödeme işlemi gerçekleşmiştir. Nakit olarak bankaya ödeme 28,12,2020 tarihi olduğundan burada sadece 1 aylık hesaplama yapılacaktır.

		NAKİT SERMAYE ARTIRIMI FAZİ İNDİRİMİ HESAPLAMA TABLOSU
		Unvanı	ABC A.Ş.
		Vergi Dairesi ve Hesap No	İSTANBUL VERGİ DAİRESİ-111111111
		İndirim Oranı	0.5
		Dönemi	31.12.2020
		Süresi Gün	3
		Aylık Süresi Yuvarlama Yapılan	1
A	Sermayesi			1,000,000.00				A
B	Onceki Sermaye			300,000.00				B
C	Artırılan Sermaye			700,000.00				A-B
D	Kar ilavesi			0.00				D
E	Fon ilavesi			0.00				E
F	Diğer			0.00				F
G	Nakit Artırılan Sermaye			700,000.00				C-D-E-F
H	Tescil Tarihi			15.12.2020		Ödeme Tarihi
I	Ödeme Tarihi			28.12.2020
J	Ödeme Tarihi

 

A	Sermayesi	1,000,000.00		A
B	Onceki Sermaye	300,000.00		B
C	Artırılan Sermaye	700,000.00		A-B
D	Kar ilavesi	0.00		D
E	Fon ilavesi	0.00		E
F	Diğer	0.00		F
G	Nakit Artırılan Sermaye	700,000.00		C-D-E-F
H	Tescil Tarihi	15.12.2020	Ödeme Tarihi
I	Ödeme Tarihi	28.12.2020
J	Ödeme Tarihi

Firmanın nakit olarak sermaye artışından dolayı hesap döneminin kapanmasına 3 gün kalmasına rağmen 1 aylık hesaplama yapılarak yararlanmaktadır.

	Hesap Dönemi			2020
	İndirim Faizi Oranı			19.26%
	DÖNEMİ			31.12.2020
	İNDİRİM TUTARI			5,617.50
	NAKDİ SERMAYE ARTIŞI			700,000.00
	TİCARİ KREDİLER FAİZ ORANI			0.1926
	İNDİRİM ORANI			0.50
	SÜRE			0.08
	Hesaplanan Faiz İndirimi			5,617.50
	Önceki Dönem Devir Eden Faiz İndirimi			0.00
	TOPLAM FAİZ İNDİRİMİ			5,617.50
	Cari Dönem Kullanılan Faiz İndirimi			0.00
	Gelecek Döneme Devir Faiz İndirimi			5,617.50

Firmanın hesaplama sonucunda 5.617,50 TL tutarında indirim hakkı bulunmaktadır.

İndirime konu edilecek tutarın hesaplanmasında; mevcut sermaye şirketlerinde ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları, yeni kurulan sermaye şirketlerinde ise ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı dikkate alınacak olup sermayenin nakit olarak karşılanmayan kısmı için indirim uygulamasından yararlanılamayacağı tabiidir.

Bununla birlikte;

- Sermaye şirketlerine nakit dışındaki varlık devirlerinden kaynaklanan sermaye artışları,

- Sermaye şirketlerinin birleşme, devir ve bölünme işlemlerine taraf olmalarından kaynaklanan sermaye artışları,

- Bilançoda yer alan öz sermaye kalemlerinin sermayeye eklenmesinden kaynaklanan sermaye artışları,

- Ortaklarca veya Kurumlar Vergisi Kanununun 12 nci maddesi kapsamında ortaklarla ilişkili olan kişilerce kredi kullanılmak veya borç alınmak suretiyle gerçekleştirilen sermaye artışları,

- Şirkete nakdi sermaye dışında hisse senedi, tahvil veya bono gibi kıymetlerin konulması suretiyle gerçekleştirilen sermaye artışları,

- Bilanço içi kalemlerin birbiri içinde mahsubu şeklinde gerçekleştirilen sermaye artışları,

indirim tutarının hesaplamasında dikkate alınmayacaktır.

Örnek: (A) Ltd. Şti. 4/5/2015 tarihinde, %50 oranında ortağı olan Bayan (D)’ye 1.000.000 TL borç vermiş olup bu tutarı “Ortaklardan Alacaklar” hesabında izlemektedir. 15/7/2015 tarihinde (A) Ltd. Şti.’nin sermayesinin nakdi olarak 2.000.000 TL artırılması kararı alınmış ve bu tutarın %25’i olan 500.000 TL aynı tarihte ortaklarca şirketin banka hesabına yatırılmıştır. Nakdi sermaye artışına ilişkin karar 22/7/2015 tarihinde ticaret siciline tescil ettirilmiştir. Bayan (D) sermaye taahhüdünün geri kalan 750.000 TL’sini 31/7/2015 tarihinde ortağı olduğu (A) Ltd. Şti.’nin banka hesabına yatırmak suretiyle yerine getirmiş olup şirketten 4/5/2015 tarihinde almış olduğu 1.000.000 TL tutarındaki borcunu henüz ödememiştir.

Ortaklar tarafından, kredi kullanılmak veya borç alınmak suretiyle gerçekleştirilen sermaye artışları indirim tutarının hesaplanmasında dikkate alınmayacağından, Bayan (D) tarafından sermaye taahhüdüne ilişkin olarak ödenen 1.000.000 TL için, Bayan (D)’nin 4/5/2015 tarihinde almış olduğu 1.000.000 TL borç ödeninceye kadar (bu borcun kısım kısım ödenmesi halinde ödenmeyen tutar ile sınırlı olmak üzere) indirimden yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.

4- Nakit Sermaye Artışından Kaynaklanan Faiz indiriminden Kimler Yararlanır?

10.6.2. İndirimden yararlanacak olanlar

İndirimden finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri hariç olmak üzere, şartları sağlayan sermaye şirketlerinin yararlanabilmeleri mümkündür. Dolayısıyla finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri bu indirimden yararlanamayacaktır.

5- Nakit Sermaye Artışından Kaynaklanan Faiz indirimi nasıl uygulanacaktır?

10.6.3. İndirim uygulaması

Nakdi sermaye artışı üzerinden, indirimden yararlanılan yıl için TCMB tarafından en son açıklanan ticari krediler faiz oranı dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın Bakanlar Kurulunca belirlenen orana isabet eden kısmı ilgili dönem kurum kazancından indirilebilecektir.

Kurum kazancından indirilebilecek tutar aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır:

İndirim uygulamasında, artırılan sermayenin hesap dönemi içerisinde ortaklarca nakit olarak ödendiği (Nakden taahhüt edilen sermayenin, sermaye artırımına ilişkin kararın ticaret siciline tescil edildiği tarihten önce şirketin banka hesabına yatırılan kısmı için tescil tarihinin içinde bulunduğu) ay kesri tam ay sayılmak suretiyle, yılın kalan süresi için kıst dönem esasına göre indirim tutarı hesaplanacaktır.

Örnek-4 ABC A.Ş. firması 30.11.2016 tarihinde sermaye arttırımına ilişkin karar almıştır. Mevcut Sermayesini 200.000,00 TL. den 1.500.000,00 TL. ye çıkarmıştır. Bu artışa ilişkin tescil işlemi ise 15,12,2016 tarihinde yapılmış ve nakit ödemelerini ise;

04.01.2017 tarihinde 600.000,00 TL.

08.12,2018  tarihinde 700.000,00 TL. ödeme yapılmıştır. Yılları itibarıyla faiz indiriminden yararlanma durumu aşağıdaki gibidir.

2016 yılı için ABC A.Ş. firmasının toplam sermaye artışı 1.300.000,00 TL.dir. Tescil tarihi ise 15.12,2016 tarihi olmasına rağmen herhangi bir ödeme yapmadığı için 2016 yılı için indirimden yararlanması mümkün değildir.

2017 yılı için yararlanacağı faiz indirimi ise ABC A.Ş. firmasının toplam sermaye artışı 1.300.000,00 TL. dir. Tescil tarihi ise 15.12,2016 tarihi olmasına rağmen, 600.000,00 TL. tutarını 04.01.2017 tarihinde ödediği ve 2017 yılı içinde sadece 600,000,00 TL. nakit ödemenin yapıldığından,  2017 yılı içinde yararlanacağı faiz indirimi tutarı 600.000,00 TL. için 12 aylık olarak hesaplanacaktır.

İndirim tutarı  = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

= 600.000 TL x 0,1357x 0,50 x (12/12)

= 40.710 TL. 2017 yılı yararlanacaktır.

2018 yılı için yararlanacağı faiz indirimi ise ABC A.Ş. firmasının toplam sermaye artışı 1.300.000,00 TL. dir. Tescil tarihi ise 15.12,2016 tarihi olmasına rağmen, 600.000,00 TL. tutarını 04.01.2017 tarihinde ödediği ve 08.12.2018 tarihinde 700.000,00 TL. ödeme yapılmıştır. Buna göre2018 yılı için

600.000,00 TL 12 aylık süre ile hesaplanacak,

İndirim tutarı      = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

                          = 600.000 TL x 0,2704 x 0,50 x (12/12)

                          = 81.120 TL. 2018 yılı yararlanacaktır.

700.000,00 TL 1 aylık süre ile hesaplanacak

İndirim tutarı      = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

                          = 700.000 TL x 0,2704x 0,50 x (1/12)

                          = 7.886,66 TL. 2018 yılı yararlanacaktır.

2018 yılı toplamı ise 81.120 +7.886,66=89.006,66 TL. Faiz indiriminden yararlanacaktır.

2019 yılı için yararlanacağı faiz indirimi ise ABC A.Ş. firmasının toplam sermaye artışı 1.300.000,00 TL. dir. Tescil tarihi ise 15.12,2016 tarihi olmasına rağmen, 600.000,00 TL. tutarını 04.01.2017 tarihinde ödediği ve 08.12.2018 tarihinde 700.000,00 TL. ödeme yapılmıştır. Buna göre 2019 yılının dönem başında tüm sermaye artışı meydana gelmiştir. Bundan dolayı 2019 yılı için

İndirim tutarı      = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

                          = 1.300.000 TL x 0,1202 x 0,50 x (12/12)

                          = 78.130 TL. 2019 yılı yararlanacaktır.

2020 yılı için yararlanacağı faiz indirimi ise ABC A.Ş. firmasının toplam sermaye artışı 1.300.000,00 TL. dir. Tescil tarihi ise 15.12,2016 tarihi olmasına rağmen, 600.000,00 TL. tutarını 04.01.2017 tarihinde ödediği ve 08.12.2018 tarihinde 700.000,00 TL. ödeme yapılmıştır. Buna göre 2020 yılının dönem başında tüm sermaye artışı meydana gelmiştir. Bundan dolayı 2020 yılı için

İndirim tutarı      = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

                          = 1.300.000 TL x 0,1926 x 0,50 x (12/12)

                          = 125.190 TL. 2020 yılı yararlanacaktır.

6- Nakit Sermaye Artışından Kaynaklanan Faiz indiriminde Sermaye artırımının tescili ve artırılan tutarın şirketin banka hesabına yatırılması nasıl olmalıdır?

10.6.3.1. Sermaye artırımının tescili ve artırılan tutarın şirketin banka hesabına yatırılması

Sermaye şirketleri, yetkili organlarının kısmen veya tamamen nakdi sermaye artışına ilişkin kararının ticaret siciline tescil edildiği hesap döneminden itibaren, bu indirim uygulamasından yararlanmaya başlayabileceklerdir.

İndirim hesaplamasına konu edilebilecek sermaye artışı tutarı, artırılan sermayenin ortaklarca şirketin banka hesabına nakit olarak fiilen yatırılan kısmı ile sınırlı olup taahhüt edilen sermayenin, ortaklar tarafından nakit olarak şirketin banka hesabına fiilen yatırılmayan kısmı indirim tutarının hesaplanmasında dikkate alınmayacaktır.

Nakden taahhüt edilen sermayenin;

- Sermaye artırımına ilişkin kararın ticaret siciline tescil edildiği tarihten önce şirketin banka hesabına yatırılan kısmı için tescil tarihi,

- Tescil tarihinden sonra şirketin banka hesabına yatırılan tutarlar için ise şirketin banka hesabına yatırılma tarihi, esas alınarak bu indirimden yararlanılabilecektir.

Örnek 1: (B) A.Ş.’nin sermayesinin nakdi olarak 6.000.000 TL artırılmasına ilişkin 15/7/2015 tarihinde karar alınmış olup şirket ortaklarından Bay (F)’nin taahhüt ettiği tutar 2.000.000 TL, Bay (K)’nın taahhüt ettiği tutar ise 4.000.000 TL’dir. Taahhüt edilen tutarların %25’i olan 1.500.000 TL 30/7/2015 tarihinde ortaklar tarafından şirketin banka hesabına yatırılmış ve daha sonra sermaye artırım kararı 3/8/2015 tarihinde ticaret siciline tescil ettirilmiştir. Şirket ortağı Bay (F) taahhüt ettiği sermayenin kalan kısmı olan 1.500.000 TL’yi, sermaye artırımına ilişkin kararın tescil tarihinden sonra, 6/8/2015 tarihinde, şirketin diğer ortağı Bay (K) ise taahhüt ettiği sermayenin kalan 3.000.000 TL’lik kısmını 9/11/2015 tarihinde şirketin banka hesabına yatırmıştır. (B) A.Ş.’nin yararlanabileceği indirim oranı %50 olup 2015 yılı sonu itibarıyla TCMB tarafından açıklanan ticari krediler faiz oranı %10’dur.

Sermaye artırımına ilişkin kararın ticaret siciline tescil edildiği tarihten önce (B) A.Ş.’nin banka hesabına yatırılan sermaye taahhüdünün %25’lik kısmı için bu kararın tescil tarihi olan 3/8/2015 tarihi esas alınmak suretiyle indirimden faydalanılması mümkündür.

Kararın tescil tarihinden sonra ortaklarca şirketin banka hesabına yatırılan sermaye taahhütleri için ise bu tutarların şirketin banka hesabına yatırıldığı tarihler dikkate alınarak indirim tutarı hesaplanacaktır.

Sermaye artırımına ilişkin karar 3/8/2015 tarihinde ticaret siciline tescil ettirildiğinden, taahhüt edilen sermayenin kararın tescil tarihinden önce şirketin banka hesabına yatırılan 1.500.000 TL’lik kısmı için bu aydan itibaren yıl sonuna kadar indirim tutarı hesaplanabilecektir.

İndirim tutarı = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

= 1.500.000 TL x 0,10 x 0,50 x (5/12)

= 31.250 TL

Sermaye artırımına ilişkin kararın ticaret siciline tescil edildiği tarihten sonra, taahhüt edilen sermayenin 1.500.000 TL’lik kısmı Bay (F) tarafından 6/8/2015 tarihinde, kalan 3.000.000 TL’lik kısmı ise şirketin diğer ortağı Bay (K) tarafından 9/11/2015 tarihinde şirketin banka hesabına yatırılmış olduğundan; bu tutarların şirketin banka hesabına yatırıldıkları aylardan itibaren yıl sonuna kadar indirim tutarı hesaplanabilecektir.

Bay (F) tarafından yatırılan tutar için,

İndirim tutarı  = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

= 1.500.000 TL x 0,10 x 0,50 x (5/12)

= 31.250 TL

Bay (K) tarafından yatırılan tutar için,

İndirim tutarı  = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

= 3.000.000 TL x 0,10 x 0,50 x (2/12)

= 25.000 TL

Dolayısıyla, 2015 hesap döneminde 6.000.000 TL’lik sermaye artırımı üzerinden hesaplanan ve kurum kazancının tespitinde dikkate alınacak toplam indirim tutarı (31.250 TL + 31.250 TL + 25.000 TL=) 87.500 TL olacaktır.

Ayrıca, (B) A.Ş. 2016 hesap döneminde sermaye azaltımına gitmediği ve diğer şartları da sağladığı takdirde 6.000.000 TL’lik bu sermaye artırımının tamamı üzerinden 12 ay için indirim tutarı hesaplayabilecektir.

Örnek 2: 22/12/2015 tarihli genel kurul kararı ile (C) A.Ş.’nin sermayesinin 12.000.000 TL artırılmasına karar verilmiş ve bu tutarın %25’i olan 3.000.000 TL 29/12/2015 tarihinde ortaklarca şirketin banka hesabına yatırılmıştır. Söz konusu genel kurul kararı 13/1/2016 tarihinde ticaret siciline tescil ettirilerek sermaye taahhüdünün kalan 9.000.000 TL’si nakit olarak 29/1/2016 tarihinde ortaklarca şirketin banka hesabına yatırılmıştır. (C) A.Ş.’nin indirim tutarının hesaplanmasında dikkate alacağı indirim oranı %50 olup 2016 yılı sonu itibarıyla TCMB tarafından açıklanan ticari krediler faiz oranı %10’dur.

Sermaye artırımına ilişkin karar her ne kadar 2015 hesap döneminde alınmış olsa da bu kararın ticaret siciline tescili 13/1/2016 tarihinde gerçekleştirildiğinden, taahhüt edilen sermayenin 29/12/2015 tarihinde şirketin banka hesabına yatırılmış olan %25’lik kısmı için 2015 hesap dönemi itibarıyla indirimden faydalanılması mümkün bulunmamaktadır.

Öte yandan, sermaye artırımına ilişkin karar Ocak 2016 döneminde ticaret siciline tescil edildiğinden ve sermaye taahhüdünün kalan kısmının tamamı da bu dönemde ortaklarca şirketin banka hesabına yatırılmış olduğundan, 2016 hesap dönemine ait kurumlar vergisi matrahının tespitinde (C) A.Ş., sermayesinin nakden artırılan tutarının tamamı üzerinden indirim uygulamasından faydalanabilecektir.

İndirim tutarı  = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

= 12.000.000 TL x 0,10 x 0,50 x (12/12)

= 600.000 TL

(C) A.Ş. 2016 hesap dönemine ait kurumlar vergisi matrahının tespitinde 600.000 TL’lik tutar için indirim uygulamasından yararlanabilecektir.

7- Nakit Sermaye Artışından Kaynaklanan Faiz indiriminde Her Hesap Dönemi için ayrı ayrı yararlanma mümkün müdür?

10.6.3.2. Her bir hesap dönemi için ayrı ayrı yararlanma

Sermaye şirketleri gerçekleştirdikleri nakdi sermaye artışları üzerinden, nakdi sermaye artışının yapıldığı hesap döneminden itibaren başlamak üzere izleyen her bir hesap dönemi için ayrı ayrı indirim uygulamasından yararlanabileceklerdir.

Öte yandan, sonraki dönemlerde sermaye azaltımı yapılması hâlinde nakdi sermaye artışının azaltılan sermaye tutarı kadarlık kısmı indirim hesaplamasında dikkate alınmayacaktır.

Örnek: (BA) A.Ş.’nin sermayesinin nakdi olarak 6.000.000 TL artırılmasına ilişkin 3/8/2015 tarihli genel kurul kararı 24/8/2015 tarihinde ticaret siciline tescil ettirilmiş ve sermaye taahhüdünün tamamı ortaklarca bu ay içinde şirketin banka hesabına yatırılmıştır.

(BA) A.Ş. 2015 hesap döneminde 5 aylık süre için indirimden yararlanacak ve şartları sağlamaya devam ettiği sürece artırılan bu sermaye tutarı dolayısıyla izleyen hesap dönemlerinde de bu indirimden yararlanabilecektir.

Örnek-5 ABC A.Ş. firması 30.11.2017 tarihinde sermaye arttırımına ilişkin karar almıştır. Mevcut Sermayesini 200.000,00 TL.den 1.000.000,00 TL. ye çıkarmıştır. Bu artışa ilişkin tescil işlemi ise 15.12.2017 tarihinde yapılmış ve nakit ödemelerini ise; 04.01.2018 tarihinde 800.000,00 TL. olarak yapmıştır. 2019 yılında ise 04,09,2019 tarihinde 300.000,00 TL. sermaye azaltımına gidilerek 10,09,2019 tarihinde hesaptan ödeme yapılmıştır.

2017 yılı için ABC A.Ş. firmasının toplam sermaye artışı 800.000,00 TL.dir. Tescil tarihi ise 15.12,2017 tarihi olmasına rağmen herhangi bir ödeme yapmadığı için 2017 yılı için indirimden yararlanması mümkün değildir.

2018 yılı için yararlanacağı faiz indirimi ise ABC A.Ş. firmasının toplam sermaye artışı 800.000,00 TL. dir. Tescil tarihi ise 15.12,2017 tarihi olmasına rağmen, 800.000,00 TL. tutarını 04.01.2018 tarihinde ödediği ve 2018 yılı içinde sadece 800,000,00 TL. nakit ödemenin yapıldığından,  2018 yılı içinde yararlanacağı faiz indirimi tutarı 800.000,00 TL. için 12 aylık olarak hesaplanacaktır.

İndirim tutarı  = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

= 800.000 TL x 0,2704x 0,50 x (12/12)

= 108.160 TL. 2018 yılı yararlanacaktır.

2019 yılı için yararlanacağı faiz indirimi ise ABC A.Ş. firmasının toplam sermaye artışı 800.000,00 TL. dir. Tescil tarihi ise 15.12,2017 tarihi olmasına rağmen, 800.000,00 TL. tutarını 04.01.2018 tarihinde ödediği v 10,09,2019 Tarihinde ise 300.000,00 TL. sermaye azaltımına gitmiştir. Buna göre 2019 yılı için

Arttırılan sermaye tutarının 2019 yılı içinde 500.000,00 TL tutarının 12 aylık bir süre  sermaye olarak bulunduğu, sermaye azaltımına bağlı olarak ta 300.000,00 TL.nin 10,09,2019 tarihinde çekildiğinden 9 aylık bir dönem sermaye olarak kaldığı kabul edilecektir. Bunun sonunda hesaplama aşağıdaki şekilde olacaktır.

500.000,00 TL 12 aylık süre ile hesaplanacak,

İndirim tutarı      = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

                          = 500.000 TL x 0,1202 x 0,50 x (12/12)

                          = 30.050 TL. 2019 yılı yararlanacaktır.

300.000,00 TL 9 aylık süre ile hesaplanacak,

İndirim tutarı      = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

                          = 300.000 TL x 0,1202 x 0,50 x (9/12)

                          = 13.522,50 TL. 2019 yılı yararlanacaktır.

2019 Yılı için toplam olarak 30.050 + 13.522,50 =43.572,50 TL. indirim konusu yapılacaktır.

2020 yılı için yararlanacağı faiz indirimi ise ABC A.Ş. firmasının toplam sermaye artışı 800.000,00 TL. dir. Tescil tarihi ise 15.12,2017 tarihi olmasına rağmen, 800.000,00 TL. tutarını 04.01.2018 tarihinde ödediği v 10,09,2019 Tarihinde ise 300.000,00 TL. sermaye azaltımına gitmiştir. Buna göre 2020 yılı için

Arttırılan sermaye tutarının 2020 yılı içinde önceden artırılmış olan 800.000,00 300.000,00 TL. sermaye azaltımı yapıldığından 2020 döneminde oluşan sermaye artışı 500.000,00 TL tutarının 12 aylık bir süre  sermaye olarak bulunduğu, kabul edilecektir. Bunun sonunda hesaplama aşağıdaki şekilde olacaktır.

500.000,00 TL 12 aylık süre ile hesaplanacak,

İndirim tutarı      = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre

                          = 500.000 TL x 0,1926 x 0,50 x (12/12)

                          = 48.150 TL. 2020 yılı yararlanacaktır.

21.01.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.