Dr. Koray Ateş Kurumlar Vergisi ve Enflasyon Düzeltmesine Başlamadan Önce Bunları Yapın (24.04.2024)

E-bültenimize kayıt olun, yeni yazılar e-posta adresinize gelsin! Üye olmak için tıklayın.

EDİTÖRÜN SEÇTİKLERİ

YAZARLARIMIZ

Funda Karagülmez
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
fundakaragulmez@gmail.com

İthalatlara Yönelik Tereddüt Edilen Muhasebe Uygulamaları

İthalat, yurtdışında üretilmiş malların, ülkedeki alıcılar tarafından satın alınmasıdır. Literatürde dış ticaretin yurtiçi ekonomik büyüme üzerindeki etkileri üzerine tartışmalar, çok eski dönemlerden günümüze kadar uzanmaktadır. Dış ticaretin ülke refahının arttırdığına dair klasik iktisatçıların görüşleri, bir kısım yazarlar tarafından geliştirilerek günümüze kadar gelmiştir. Bununla birlikte Türkiye ekonomisinde kendini belirgin bir şekilde hissettiren ithalata dayalı ihracat ve büyüme süreçleri ihracatın ekonomik büyüme üzerindeki olumlu etkilerini azaltmaktadır.

Ülkemizde ithalatın devletin vergi gelirleri açısından çok önemli olmasından dolayı gümrükteki ithal işlemlerinin çok sıkı denetlendiği, ithalatın yerli üretime olabilecek olumsuz etkisi nedeniyle ithalatta tarifeli ya da tarife dışı birtakım engeller konulmaktadır. Bu durum ithalatların muhasebeleştirilmesi kısmında farklılıklara neden olmakla olmaktadır.

İthalatlara yönelik geniş kapsamlı bir giriş yaptıktan sonra, yazımızın devamına mercek büyütüp mikro boyutta bakmamızın faydalı olacağını düşünüyorum. Bu bağlamda nokta atışı yapmak adına uygulamada tereddüt edilen konulara yer verilmiştir. Bununla birlikte konuların farklılığı bakımından soru cevap formatı tercih edilmiştir.

1-İthalatların muhasebeleştirilmesinde hangi tutar üzerinden yapılmalıdır. Yurtdışı faturaların döviz kuru ile değerlenerek elde edilecek tutar üzerinden mi kayıt yapılmalıdır. Bu durumda dikkate alınacak kur nasıl belirlenmelidir? Gümrük beyannamesi üzerinde bulunan döviz karşılığı TL tutar üzerinden muhasebeleştirme yapabilir miyiz? Yoksa Gümrük beyannamesi üzerinde bulunan diğer bir tutar olan KDV matrahını mı dikkate almalıyız?

İthalatların Kur Değerlemeleri :

238 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği uyarınca

“Yıl içinde işletme faaliyetlerinin sürdürülmesi amacıyla temin edilen krediler ve benzeri kaynaklar için ödenen faiz ve komisyon giderleri ile ithal edilen emtiaya bağlı olarak ortaya çıkan kur farklarının dönem sonundaki stok maliyetiyle ilgilendirilip ilgilendirilmeyeceği hususunda gerekli açıklamalar aşağıda yapılmıştır.

Vergi Usul Kanununun 274. maddesinde, satın alınan veya imal edilen emtianın maliyet bedeli ile değerleneceği hükme bağlanmıştır.

Aynı Kanunun 262. maddesinde ise, "Maliyet bedeli, iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veyahut değerinin artırılması münasebetiyle yapılan ödemelerle bunlara müteferrik bilumum giderlerin toplamını ifade eder" hükmüne yer verilmiştir.

Bu hüküm uyarınca, giderin maliyet bedeline intikal ettirilebilmesi için iktisadi bir kıymetin edinilmesi veya değerinin artırılması için yapılan ödemeler ile bunlara benzer ek diğer giderlerden olması gerekmektedir.

Bu itibarla, emtianın satın alınıp işletme stoklarına girdiği tarihe kadar oluşan kur farklarının maliyete intikal ettirilmesi zorunludur.

Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı’nın B.07.1.GİB.4.99.16.01.0-VUK-280-6 sayılı özelgesinde aşağıdaki açıklamalara yer verilmiştir.

4458 sayılı Gümrük Kanununun 30 uncu maddesinde; " Eşyanın gümrük vergisine esas alınacak kıymetinin Türk Lirası olarak beyanı zorunludur. Fatura veya diğer belgelerde yazılı yabancı paralar, gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihte yürürlükte olan T.C. Merkez Bankası döviz satış kurları üzerinden Türk Lirasına çevrilir. " hükmü yer almaktadır.

Öte yandan, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun “Döviz ile yapılan işlemler" başlıklı 26 ncı maddesinde; bedelin döviz ile hesaplanması halinde dövizin, vergiyi doğuran olayın meydana geldiği andaki cari kur üzerinden Türk parasına çevrileceği hükme bağlanmıştır.

3065 Sayılı KDVK 10. Maddesinde Vergiyi Doğuran Olay Meydana Gelmesinde ithalatlara ilişkin yapılan açıklamalar aşağıdaki gibidir;

****

İthalatta, Gümrük Kanununa göre gümrük vergisi ödeme mükellefiyetinin başlaması, gümrük vergisine tabi olmayan işlemlerde ise (4369 sayılı Kanunun 81'inci maddesiyle değişen ibare. Yürürlük: 1.8.1998)(11)gümrük beyannamesinin tescil tarihi olarak belirtilmiştir.

İthalatta Katma Değer Vergisi Matrahını Oluşturan Unsurlar

İthalatta Katma Değer Vergisinin konusu; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1nci maddesinin 2nci fıkrasında “Her türlü mal ve hizmet ithalatı” olarak ifade edilmiştir.

İthalatta KDV Mükellefi; adı geçen kanunun 8/1-b maddesinde “İthalatta mal ve hizmet ithal edenler” olarak tanımlanmıştır.

İthalatta Katma Değer Vergisinin Matrahı; KDV Kanunu’nun 21nci maddesinde, “İthalatta verginin matrahı aşağıda gösterilen unsurların toplamıdır:

a) İthal edilen malın gümrük vergisi tarhına esas olan kıymeti, gümrük vergisinin kıymet esasına göre alınmaması veya malın gümrük vergisinden muaf olması halinde sigorta ve navlun bedelleri dahil (CIF) değeri, bunun belli olmadığı hallerde malın gümrükçe tespit edilecek değeri,

b) İthalat sırasında ödenen her türlü vergi, resim, harç ve paylar,

c)Gümrük beyannamesinin tescil tarihine kadar yapılan diğer giderler ve ödemelerden vergilendirilmeyenler ile mal bedeli üzerinden hesaplanan fiyat farkı, kur parkı gibi ödemeler.” Şeklinde tanımlanmıştır.

Buna göre ithalatta alınan Katma değer vergisinin matrahı iki aşamadan oluşmaktadır.

Birinci aşamada, eşyanın CİF kıymeti KDV matrahının ana unsurunu oluşturmaktadır. İkinci aşamada ise Cif kıymet üzerinden ithalat esnasında ödenen vergi, resim, ve fonlar ile yurtiçinde veya yurtdışında ithal eşyası için yapılan ve sadece KDV matrahına giren (yükleme, tahliye, ardiye ücret, liman hizmetleri, demoraj ücreti, satın alma komisyonu, tahlil ve kalite kontrol giderleri gibi) unsurlardan oluşmakta olup nihai KDV matrahı da bu iki aşamada yer alan unsurların toplamından oluşmaktadır.

VUK 238 No’lu Genel Tebliği uyarınca ithalatların muhasebeleştirilmesinde malın stoklara intikaline kadar oluşacak kur farklarının malın bedeline intikal ettirilmesi gerekmektedir.

Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından verilen özelgeye göre gümrük makbuzu üzerinde bulunan Gümrük Vergisi ve KDV'nin hesaplanmasında T.C. Merkez Bankası Döviz Satış Kuru geçerli olacağından, mal bedeli T.C Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilerek yasal defter kayıtlarına intikal ettirilmelidir. İthalatlarda beyannamenin kapanış tarihi VEDOP sorgulama ekranından öğrenilebilir. Muhasebeleştirmeler yurtdışı faturasının döviz bedeli ile beyannamenin kapanış tarihindeki TCMB Döviz satış kuru üzerinden değerlenerek yapılmalıdır.

2- Şirketlerin KDV iadesi aldığı durumlarda iade sürecinde sorun yaşanmaması adına yüklenilen listelerinde ithalatlara yönelik matrah sütununa yazılacak değer hangisi olmalıdır?

Gelir idaresinin internet vergi dairesi gib.gov.tr adresinden yayımlamış olduğu Yüklenilen KDV Listesinin Excel Dosyası Olarak Oluşturulmasına İlişkin çalışmada 8 No'lu Sütun için yapılan açıklamalar aşağıdaki gibidir;

Bu sütuna alış faturasının KDV hariç tutarı TL cinsinden yazılmalıdır. Bu sütun rakamlardan oluşmalıdır. Alış faturası ile farklı KDV oranlarına tâbi mallar/hizmetler alındı ise farklı oranlara tâbi malların KDV hariç tutarlarının toplamı bu alana girilmelidir. Örneğin A malı 100 TL ve teslimi %8’lik KDV’ye tâbi, B malı 200 TL ve teslimi %18’lik KDV’ye tâbi, bu iki mal tek fatura ile alındısı ise bu belgeye ilişkin toplam KDV hariç tutar (100 + 200 =) 300 TL olup bu sütuna 300,00 tutarı girilmelidir. Denilmektedir.

KDV için ise aşağıdaki açıklamalar yapılmıştır.

KDV’si: Bu alana alış faturasının KDV tutarı TL cinsinden yazılmalıdır. Bu alan rakamlardan oluşmalıdır. Alış faturası ile farklı KDV oranlarına tâbi mal/hizmet alındı ise farklı oranlara göre hesaplanan KDV tutarları toplanıp belgedeki toplam KDV tutarı bu sütuna yazılmalıdır. Örneğin A malı 100 TL ve teslimi %8’lik KDV’ye tâbi, B malı 200 TL ve teslimi %18’lik KDV’ye tâbi, bu iki mal tek fatura ile alındısı ise bu belgeye ilişkin toplam KDV tutarı (100x%8) + (200x%18) = 44 TL yazılmalıdır.

Verilen örnekte matrah ile 9. Satırda gösterilen indirilecek Katma Değer Vergisinin KDV matrah* KDV oranı= KDV denkleminin kurulmasına önem verilmemiş ve matrah ayrımına gidilmemiştir. Burada önemli olan KDV matrahının belgeler üzerinden doğrulanarak yazılmış olmasıdır. Bu nedenle yüklenilen listelerinde gümrük beyannamesi üzerinde bulunan KDV matrahının yazılması yerinde olacaktır.

3- BA formlarında ithal edilen mal bedeli hangi tutar üzerinden gösterilmelidir?

Mersin Vergi Dairesi Başkanlığının B.07.1.GİB.4.33.15.02-2010/720-14-31 sayılı özelgesinde ithalatların BA formunda gösterilmesine ilişkin yapılan açıklamalar aşağıdaki gibidir;

İlgide kayıtlı özelge talep formunda, Başkanlığımız ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün ... vergi kimlik numaralı mükellefi olduğunuz, 396 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin "3.2.2" bölümünde, ithalat işlemlerinde gümrük beyannamesi giriş tarihinin dikkate alınacağı belirtilmekle birlikte Gümrük Beyannamesi tarihi ile fiili ithalatın gerçekleştiği tarih arasında gümrük işlemlerinden kaynaklanan gecikmelerin olduğu, tarihsel olarak bazen aynı ay içinde bazen de ay sarkması olarak tarih farkları olduğu, firmanızın serbest bölgeden ve yurt dışından gerçekleştirdiği ithalat işlemlerinin form Ba ile bildirilmesinde, hangi tarihin (ilgili gümrük beyannamesine bağlı olarak gümrük vergisi, ithalatta ödenen KDV ve Damga vergisinin Gümrük İdaresine ödendiği tarihte mi, yoksa ihracat işlemlerinde olduğu gibi fiili ithalatın gerçekleştiği tarihte mi, yoksa Gümrük Beyannamesi giriş tarihi olarak gümrük beyannamesinin sağ üst köşesinde yazılı tarihin) dikkate alınacağı hususu ile ithalat işlemlerinin form Ba ile bildirilmesinde, hesaplanan KDV'nin indirim konusu yapılması nedeniyle gümrük vergisinin form Ba'ya dahil edilip edilmeyeceği konusunda bilgi verilmesi istenilmektedir.

Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 148, 149 ve Mükerrer 257 nci maddelerinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye dayanılarak, 350 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğiyle, bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin belirli bir haddi aşan mal ve hizmet alımlarını "Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Ba)" ile; mal ve hizmet satışlarını ise "Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Bs)" ile bildirmeleri yükümlülüğü getirilmiştir.

Söz konusu yükümlülük kapsamına giren mükellefler, bildirimlerin dönemi, verilme zamanı ve hadleri, bildirimlerin verilme şekli ile cezai yaptırımlarla ilgili gerekli açıklamalara 362, 381 ve 396 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinde yer verilmiştir.

396 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nin "3.2.2." numaralı alt bölümünde, ithalat işlemlerinin form Ba ile bildirilmesinde Gümrük Beyannamesi giriş tarihi, ihracat işlemlerinin form Bs ile bildirilmesinde ise, fiili ihracatın gerçekleştiği tarihin dikkate alınacağı belirtilmiştir.

Bilindiği üzere; 4458 sayılı Gümrük Kanununun,

61. maddesi "...2. Aksine hüküm bulunmadıkça, eşyanın beyan edildiği gümrük rejimine ilişkin tüm hükümlerin uygulanmasında esas alınacak tarih, beyannamenin tescil edildiği tarihtir...",

74. maddesi ise, " Türkiye Gümrük Bölgesine gelen eşyanın serbest dolaşıma girişi, ticaret politikası önlemlerinin uygulanması, eşyanın ithali için öngörülen diğer işlemlerin tamamlanması ve kanunen ödenmesi gereken vergilerin tahsili ile mümkündür..."

hükümlerini amirdir.

Bu çerçevede, eşyanın serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescil tarihi ile eşyanın fiilen serbest dolaşıma giriş tarihi arasında farklılık bulunabilmektedir.

Bununla birlikte, gümrük mevzuatında fiili ithalata yönelik bir düzenleme bulunmadığından, gümrük mevzuatı açısından esas alınması gereken tarih serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescil tarihi olup beyanname üzerinde eşyanın fiilen serbest dolaşıma girdiği tarihe ilişkin bir bilgi bulunmamaktadır.

Diğer taraftan, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 21 inci maddesinde, "İthalatta verginin matrahı aşağıda gösterilen unsurların toplamıdır:

a) İthal edilen malın gümrük vergisi tarhına esas olan kıymeti, gümrük vergisinin kıymet esasına göre alınmaması veya malın gümrük vergisinden muaf olması halinde sigorta ve navlun bedelleri dahil (CIF) değeri, bunun belli olmadığı hallerde malın gümrükçe tespit edilecek değeri,

b) İthalat sırasında ödenen her türlü vergi, resim, harç ve paylar,

c) (4369 sayılı Kanunun 81 inci maddesiyle değişen ibare. Yürürlük; 1.8.1998) Gümrük beyannamesinin tescil tarihine kadar yapılan (4731 sayılı Kanunun 5/B maddesiyle değişen ibare) diğer giderler ve ödemelerden vergilendirilmeyenler ile mal bedeli üzerinden hesaplanan fiyat farkı, kur farkı gibi ödemeler." hükmü yer almaktadır.

Buna göre İthalatta verginin matrahını oluşturan tutar 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 21 inci maddesi gereğince gümrük vergisi tarhına esas olan kıymeti, malın gümrük vergisinden muaf olması durumunda ise sigorta ve navlun değerleri dahil (CİF) değeri olarak belirlendiğinden, Form Ba'nın gümrük beyannamesindeki her türlü masraflar (fatura bedeli, navlun ve sigorta bedeli dahil (CİF) değeri, yurtdışı ve yurtiçi masraflar ve gümrük vergisi) dahil, KDV matrahını oluşturan KDV hariç bedel dikkate alınarak düzenlenmesi gerekmektedir.

4-Bedelsiz ithalatların muhasebeleştirilmesi nasıl olmalıdır? Bununla birlikte bedelsiz ithalatların BA formunda beyan edilmesi gerekir mi ?

Bedelsiz İthalatların Muhasebe Kayıt Nizamı :

Bedelsiz ithal edilen malın değerinin muhasebe ilkelerindeki “Tam Açıklama” ilkesi gereği bilanço ve gelir tablosunda gösterilmesi gerekmektedir. Bedelsiz ithalatlara yönelik uygulamada gümrük emsal bedel üzerinden matrah oluşturmakta ve söz konusu matrah üzerinden vergilendirmede bulunmaktadır. Bedelsiz ithalatlarımızın muhasebeleştirilmesinde dikkate alınacak kıymet gümrükte tayin edilen emsal bedel olmalıdır.

Şimdi bedelsiz ithalat uygulamasına ilişkin muhasebe kayıtlarını bir örnek yardımıyla açıklayalım.

Örnek :25.03.2016 tarihinde bedelsiz olmak üzere 1 adet Paletli Ekskavatör iş makinası ithal edilmiştir. Cihazın emsal bedeli 235.000,00-TL olup gümrük vergisine tabi değildir. İthalatla ilgili diğer masraflar aşağıdaki gibidir;

Navlun Bedeli 18.200-TL

Sigorta Bedeli 2.150-TL

Gümrük Müşavirlik Ücreti 850 –TL+KDV(%18)

KDV (%8) 18.800,00-TL

Damga Vergisi 63,80 -TL

______________________25/03/2016_________________________________________

159 Verilen Sipariş Avansları Hs 235.000,00 TL

- Paletli Ekskavatör iş makinası 235.000,00 TL

679 Diğer Olağandışı Gelir ve Karlar Hs 235.000,00 TL

- Paletli Ekskavatör iş makinası(bedelsiz) 235.000,00 TL

- Gümrükte belirlenen vergilerin hesaplandığı malın emsal bedeline ilişkin yevmiye kaydı.

__________________________________________________________________________

Uygulamada bazı firmalar bedelsiz ithalatı 0,01 TL olarak kayıtlara alıp, gelir ve gider hesaplarını şişirmemek için yukarıdaki kaydı yapmaktan imtina etmektedirler. Oysa bu durum vergi matrahı açısından bir fark oluşturmamakla birlikte şirketin stok değerlemelerinde dönemlere göre maliyet ve karlılık raporlarında dengesizliklere neden olabilmektedir. Bu durum muhasebeden alınan verilerin şirket yönetimi tarafından hatalı olduğu kanısını oluşturabilmektedir.

----------------------------------------25/03/2016-----------------------------------------------------------

159 Verilen Sipariş Avansları HS 21.263,80 -TL

- Navlun Bedeli 18.200,00 -TL

- Sigorta Bedeli 2.150,00-TL

- Gümrük Müşaviri 850,00 -TL

- Damga Vergisi 63,80 -TL

191-İndirilecek KDV HS 18.953,00-TL

- -(Gümrükte Ödenen KDV) 18.800,00-TL

- -Gümrük Ücreti KDV 153,00-TL

102- Bankalar HS 18.863,80- TL

329-Diğer Ticari Borçlar HS 21.353,00- TL

§ C A.Ş (Deniz Navlunu Acenteliği ) 18.200,00 -TL

§ G A.Ş (Gümrük Müşavirlik Şirketi) 1.003,00-TL

§ A A.Ş (Sigorta ve Reasürans A.Ş) 2.150,00-TL

__________________________________________________________________________

Bedelsiz ithalat için ödenen Damga Vergisi, Navlun, Sigorta, Gümrük Müşavirlik masrafları 159 Verilen Sipariş Avansları Hesabında muhasebeleştirilmiştir.

---------------------------------------25/03/2016------------------------------------------------------------

153-Ticari Mallar HS 256.263,80-TL

Paletli Ekskavatör iş makinası 256.263,80-TL

159- Verilen Sipariş Avansları HS 256.263,80-TL

- Paletli Ekskavatör iş makinası Maliyet Bedeli 256.263,80-TL

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------Fiili ithalatın gerçekleşmesiyle birlikte iş makinasına ilişkin toplam satın alma maliyetlerinin izlendiği 159- Verilen Sipariş Avansları hesabı 153- Ticari Mallar hesabına virman edilerek kapatılmıştır.

İş makinasının 27.03.2016 tarihinde 290.000,00 TL+KDV bedel ile 30 Günlük müşteri çeki karşılığında satılmıştır.

---------------------------------------27/03/2016------------------------------------------------------------

101-Alınan Çekler 313.200,00-TL

-Nisan Vadeli Çekler 313.200,00-TL

391-Hesaplanan KDV 23.200,00-TL

- 8 Hesaplanan KDV 23.200,00-TL

600-Yurtiçi Satışlar 290.000,00-TL

-İş Makinaları 290.000,00-TL

---------------------------------------27/03/2016------------------------------------------------------------

621-Satılan Ticari Mallar Maliyeti 256.263,80-TL

153-Ticari Mallar HS 256.263,80-TL

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Maliyetlerini sürekli envanter yöntemiyle takip eden şirketin satılan malın maliyet kaydı aynı gün içerisinde yapılmıştır.

Şirketin söz konusu bedelsiz ithalatının tesliminden sonra elde edilen net karı aşağıdaki gibi olmuştur ;

Bedelsiz ithalat Makine Bedeli : 235.000,00-TL (+)

Bedelsiz ithalat Makine STMM : 256.263,80-TL(-)

Makine Satış Bedeli : 290.000,00 TL(+)

Elde edilen kar 268.736,20 TL olarak tespit edilerek şirketin gelir tablosu hesaplarıyla ilişkilendirilmiştir.

Bedelsiz İthalatların BA formlarında Gösterilmesi Hususu :

Bedelsiz ithalatların ba formunda gösterilmesine yönelik İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı’ nın 67854564-1741-51-30.01.2015 sayı ve tarihli muktezasının da aşağıdaki açıklamalarda bulunulmuştur.

İthalat işlemlerinin Form Ba ile bildirilmesinde tutar alanına; 25.10.1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 21 inci maddesi gereğince gümrük vergisi tarhına esas olan kıymet, malın gümrük vergisinden muaf olması durumunda ise katma değer vergisi matrahını oluşturan katma değer vergisi hariç bedel yazılacaktır.

Ayrıca, malın gümrük sahasına getirildikten sonra kısım kısım ithalatın gerçekleşmesi durumunda, her bir işlemin gerçekleştiği tarih dikkate alınarak bu Tebliğde belirtilen haddi aşması halinde Form BA bildirimine dâhil edilecektir.

Bildirim formlarında alıcı veya satıcının vergi kimlik numarası, ithalat işlemlerinde “1111111111”, ihracat işlemlerinde ise “2222222222” olarak kodlanacaktır açıklamalarına yer verilmiştir.

Yapılan her türlü mal ve/veya hizmet alış ve satışları, bunlara ilişkin belgenin türüne bakılmaksızın Ba-Bs bildirim formlarına dâhil edileceğinden, bir kişi veya kuruma bir ay içindeki mal ve/veya hizmet alımları veya satışları toplamı KDV hariç 5.000 TL ve üzeri olması durumunda aynı mükellefe düzenlenen veya alınan bedelsiz faturaların da 396 sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde yer alan usul ve esaslar çerçevesinde Form Ba bildirimlerine dâhil edilmesi gerekmektedir.

Burada dikkat edilmesi gereken husus, her ne kadar mezkur özelge de direkt olarak belirtilmemiş olsa da, bedelsiz İthalatların Ba formlarıyla ilişkilendirilmesi esnasında gümrük beyannamesi üzerindeki Katma Değer Vergisi matrahı üzerinden dikkate alınması gereğidir. Böylece bedelsiz ithalatlara ilişkin gümrük idaresi tarafından belirlenen emsal bedelin (vergi matrahı) 5.000 TL’nin üzerinde olması durumunda ilgili dönemde aynı yurtdışı satıcıdan başka alım yapılmamış olsa dahi ba formuna konu edilmesi gerektiği kanaatindeyim.

Yukarıda yer verilen kanun maddeleri, tebliğler ve özelgelerde yapılan açıklamaları bir araya getirerek iç içe geçen ithalat matrahına yönelik kavramları ve kullanım yerlerini açıklamaya çalıştım. Son olarak en çok karşılaştığım konulardan biri olan gümrük beyannamesinin üzerindeki döviz karşılığı olan TL tutarın fatura bedeli olarak kayıtlara alınmaması gerektiğini ve ithalat kayıtlarının gümrük beyannamesinin kapandığı tarihteki TCMB Döviz Satış kuru ile değerlenerek yapılması gerektiği vurgulamak isterim. Faydalı olması dileğiyle…

Kaynakça;

1) 238 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği,

2) 4458 sayılı Gümrük Kanununun 30. Maddesi,

3) 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 10.,21. Ve 26. Maddeleri,

4) İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı’ nın 67854564-1741-51-30.01.2015 sayı ve tarihli muktezası,

5) Mersin Vergi Dairesi Başkanlığının B.07.1.GİB.4.33.15.02-2010/720-14-31 sayılı muktezası,

6) Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı’nın B.07.1.GİB.4.99.16.01.0 Sayılı Muktezası

7) Gelir İdaresinin İnternet Vergi Dairesi gib.gov.tr Adresinden Yayımlamış Olduğu Yüklenilen KDV Listesinin Excel Dosyası Olarak Oluşturulmasına İlişkin Çalışması.

05.05.2016

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)