Fırat İnsel
Vergi Müfettişi
firat_insel88@hotmail.com

Sanal Pazar Satışlarında Vergileme Nasıldır?

GİRİŞ

2023 yılında 350 milyar liraya ulaşması beklenen e-ticaretteki vergi kayıp ve kaçağı önlemek için kolları sıvandı. Maliye bakanlığı yıllık hacmi 20 milyar lirayı geçen internet satışlarını takibe alırken, sanal alışveriş sitelerini de tek tek incelemeye başladı. İnternet üzerinden satılan eşya ve ürünlerin ticari nitelik taşıyıp taşımadığına bakılıyor. E-ticaretle kazanç elde edip de kayda girmeyenlere tebligat gönderiliyor. Cirosu 5 milyon lira üzerindeki e-ticaret sitelerinin 1 Ocak 2016 itibarıyla e-arşiv fatura uygulamasına geçme zorunluluğu bulunuyor. 

Elektronik ticaretin paydaşı niteliğindeki kurumlardan Gelir İdaresi Başkanlığı'nın bilgi sistemine elektronik ortamda periyodik olarak veri alınıyor, e-ticaret faaliyetleri etkin bir şekilde izleniyor. Bu yıl itibarıyla 5 milyon lira ve üzerinde hasılatı bulunan mükelleflerin e-arşiv uygulamasına katılımı için elektronik fatura kullanımının yaygınlaştırılması planlanıyor. 

Ülkemizde elektronik ticaret gittikçe yaygınlaşan bir pazar olmaya başladı. Yükselen işyeri kiraları, müşteri potansiyelinin sınırlı olması ve müşterinin artık dışarıda mağazaları gezmektense internet ortamından dilediği mağazayı gözden geçirebilme imkânına sahip olması gibi faktörlerden dolayı fiziksel mağazalar yerine sanal mağazalar daha fazla tercih edilmeye başladı.

SANAL PAZARLARDA SATIŞIN VERGİLENDİRİLMESİ

Sanal ortamlar üzerinden ürün (menkul mal) satışı gerçekleştirilmesi durumunda vergi mükellefi olma ihtimaliniz gün yüzüne çıkar. Nasıl ki fiziki mağaza işletenler (bunlar gerçek veya tüzel kişi olabilmekte) yaptıkları ticaret dolayısıyla gelir/kurumlar vergisi, gelir/kurum geçici vergi ve KDV mükellefi (duruma göre Gelir/Kurum Stopaj Vergisi) oluyorlar ise sanal ortamda ticaret yapan erbabın da e-ticaretinde aynı sorumluluklarla mükellef olması kaçınılmazdır.

193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 37. maddesinde ticari kazanç “ Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar ticari kazançtır.” şeklinde tanımlanmıştır. Ticari faaliyetin özellikleri ise;

1. Emek-Sermaye Özelliği
2. Devamlılık Özelliği
3. Organizasyon Özelliği
4. Hacim Özelliği
5. Kazanç Elde Etme Özelliği

şeklindedir.

Bahsi geçen özelliklere göre sanal ortamda yapılan bir ticaretin belli bir organizasyon içerisinde sanal mağaza açılarak, kâr elde etme amacı güdülerek ve devamlı yapılmak suretiyle tesis edilmesi gibi özellikler taşıyorsa G.V.K.’na göre ticari kazanç kapsamına girdiğini düşünmeliyiz. Buradaki en önemli husus devamlılık özelliğidir.

Öncelikle bir mükellefiyetiniz yok ise vergi kanunlarına göre vergi dairesine kayıt yaptırmanız gerekmektedir. Bunu ikamet adresinizin bulunduğu yer vergi dairesine giderek ya da interaktif vergi dairesinde) işe başlama dilekçesi oluşturarak gerçekleştirebilirsiniz. Sonrasında vergi kanunlarına göre sizin için belirlenen usulde defter tutmak ve tüm ticari hareketlerinizi vergi kanunlarına uygun olarak bu defterlere kayıt etmek zorundasınız.

Vergi Usul Kanunu’na göre üçüncü kişiler ile yaptığınız işlemlerin belgelendirilmesi zorunludur. İlgili Kanuna göre düzenlenmesi ve alınması gereken belgeler Fatura, Sevk İrsaliyesi ve Fatura yerine geçen vesikalardır (Gider Pusulası, Perakende Satış Fişi ve Yazar Kasa Fişi Gibi). Mesafeli satışlar için birden fazla belge düzenlemek yerine İrsaliyeli Fatura düzenlenebilmektedir. Düzenlenen İrsaliyeli Faturanın gönderilen emtia yanında bulunması gerekmektedir. Eğer E-Fatura düzenleniyor ise emtia yanında bulunan E-Fatura nüshasının üstüne “irsaliye yerine geçer” ifadesi yazılıp, yetkili ya da satıcı tarafından imzalanması gerekmektedir.

Vergi düzenlemeleri gereğince, internet üzerinden satış yapan kişi ya da kurumların vergi yükümlülükleri ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle de internet üzerinden tüketicilere ya da kurumlara yönelik toptan ya da perakende ürün satışı yapan kişi ya da kurumların bir şirket sahibi olması ve vergi yükümlülüklerini / e ticaret vergi mükellefiyetini yerine getirmeleri gerekir.

Aylık olarak internet siteleri üzerinden yapılan satış ve kesilen faturalar üzerinden bu KDV vergisi hazırlanır. KDV  %1, %8 ya da %18 üzerinden hesaplanmaktadır.

15.04.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.