Filiz Kılıç
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
filiz_kilic@windowslive.com

HİZMET İHRACINDA SON DURUM

Tarih: 20.08.2010

Globalleşme süreci; ülkemiz de dahil, dünya standartlarında mobilize mal, hizmet ve bilgi üretimi ile dünya ekonomilerini birbirine entegre edecek şekilde gelişim içerisindedir. Bu kalkınma hareketlerine uyumlu hareketlilik gelişmişliği, gelişmişlik artan hizmet talebini ve uluslar arası ticaretin yaygınlaşmasını beraberinde getirmiştir.

Mal ihracında KDV istisnası uygulamalarında pek de sorun yaşamazken, hizmet ihracında yapılan farklı yorumlar nedeniyle farklı sorunlar yaşanmaktadır. Yaşanan sıkıntıların başlıca kaynakları, hizmet ihracatının gümrük hatları ile fiili olarak saptanamaması, bazı durumlarda hizmet ihracatının şartlarının net olmaması ve hizmet bedelin döviz olarak Türkiye’ye getirilmesi konularında öne çıkmaktadır.

Bilindiği üzere KDV Kanununun 1 / 4. maddesi uyarınca “Hizmet, teslim ve teslim sayılan haller ile mal imalatı dışında kalan işlemlerdir.” Bu işlemler ise “bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmayı taahhüt etmek gibi” gerçekleştirilmektedir.

KDV Kanununun 11/a maddesiyle ihracat teslimleri bu teslimlere ilişkin hizmetler, yurtdışındaki müşteriler için yapılan fason hizmetler ve karşılıklı olmak koşuluyla uluslar arası roaming anlaşmaları çerçevesinde yurtdışındaki müşteriler için Türkiye’de verilen roaming hizmetleri vergiden istisna edilmiştir. Aynı kanunun 12/2 maddesi uyarınca, bir hizmetin hizmet ihracı kapsamında değerlendirilebilmesi için;
- Hizmetin yurtdışındaki bir müşteri için yapılmış olması
- Hizmetten yurtdışında faydalanılması, şartlarının yerine getirilmiş olması gerekmektedir.

Yurtdışındaki müşteri, “Hizmet sunulan kişinin ikametgâhı, işyeri kanuni ver iş merkezinin yurtdışında bulunması veya yurt içinde bulunan bir firmanın, yurtdışında kendi adına müstakil olarak faaliyet gösteren şubesinin olması gerekmektedir. Dolayısıyla hizmet sunulan firmanın kanuni ve iş merkezinin bulunduğu yer, tek başına yeterli bir kıstas değildir. Bir firmanın kanuni ve iş merkezi yurtdışında bulunsa dahi Türkiye’de kendi adına faaliyet gösteren şubesine yapılan bir hizmet söz konusu olduğunda, hizmet ihracatı istisnası kapsamında işlem yapılması mümkün değildir. Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunan bir firmanın yurtdışında bulunan şubesine yapılan bir hizmet söz konusu olduğunda ise hizmet ihracatı istisnası uygulanabilmektedir. Tartışma konusu olan yurtdışındaki müşteri konusu uygulamada, yurtdışındaki firmaya verilen hizmetin, bu firmanın Türkiye’de KDV mükellefiyetini gerektiren bir faaliyetle ilgili olmaması şeklindedir.

Öte yandan hizmet ihracı konusunda 26 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (K) ve 30 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (A) bölümündeki açıklamalarda, hizmet ihracı istisnası uygulamasında;
- Hizmetin Türkiye’de yurtdışındaki bir müşteri için yapılmış olması,
- Fatura ve benzeri belgenin yurtdışındaki müşteri adına düzenlenmesi,
- Hizmet bedelinin döviz olarak Türkiye’ye getirilmesi,
- Hizmetten yurtdışında yararlanılması,
şartlarının aranacağı belirtilmiştir. Unutulmamalıdır ki, Tebliğde yer alan koşulların herhangi birinin gerçekleşmemiş olması halinde hizmet yurtdışındaki bir müşteri için verilmiş olsa dahi istisnadan yararlanamaz ve yapılan iş Katma Değer Vergisine tabi olur.

KDV Kanununun yukarıda belirtilen hükümleri ile konu hakkındaki açıklamaların yer aldığı KDV Genel Tebliğleri uyarınca, yurtdışındaki müşteriler için ifa edilen hizmetlerin, hizmetin ifa edildiği dönemde, bedelin döviz olarak Türkiye’ye getirilmesi beklenilmeden ihracat istisnası kapsamında beyan edilecektir.
Ancak, bu şekilde beyan edilen işlemlerle ilgili yüklenilen ve indirim konusu yapılamayan vergilerin, KDV kanununun 32’nci maddesi kapsamında iadesi hizmet bedeli döviz olarak Türkiye’ye gelmeden yerine getirilmeyecektir.

Yapılan bu son düzenleme ile, yurtdışındaki müşteriler için ifa edilen hizmetlerin karşılığı olarak düzenlenen fatura bedelleri, hizmetin ifa edildiği dönemde, bedelin döviz olarak Türkiye’ye gelmesi beklenilmeden ihracat istisnası kapsamında beyan edilecektir. Ancak, bu şekilde beyan edilen işlemlerle ilgili yüklenilen ve indirim konusu yapılamayan vergilerin iadesi hizmet bedeli döviz olarak Türkiye’ye gelmeden yerine getirilemeyecektir.

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale yazılı veya elektronik ortamda kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak göstermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır .) 

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.