HİZMET İHRACINDA SON DURUM
Tarih: 20.08.2010
Globalleşme süreci; ülkemiz de dahil, dünya standartlarında mobilize mal, hizmet
ve bilgi üretimi ile dünya ekonomilerini birbirine entegre edecek şekilde
gelişim içerisindedir. Bu kalkınma hareketlerine uyumlu hareketlilik
gelişmişliği, gelişmişlik artan hizmet talebini ve uluslar arası ticaretin
yaygınlaşmasını beraberinde getirmiştir.
Mal ihracında KDV istisnası uygulamalarında pek de sorun yaşamazken, hizmet
ihracında yapılan farklı yorumlar nedeniyle farklı sorunlar yaşanmaktadır.
Yaşanan sıkıntıların başlıca kaynakları, hizmet ihracatının gümrük hatları ile
fiili olarak saptanamaması, bazı durumlarda hizmet ihracatının şartlarının net
olmaması ve hizmet bedelin döviz olarak Türkiye’ye getirilmesi konularında öne
çıkmaktadır.
Bilindiği üzere KDV Kanununun 1 / 4. maddesi uyarınca “Hizmet, teslim ve teslim
sayılan haller ile mal imalatı dışında kalan işlemlerdir.” Bu işlemler ise “bir
şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek,
muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmayı taahhüt
etmek gibi” gerçekleştirilmektedir.
KDV Kanununun 11/a maddesiyle ihracat teslimleri bu teslimlere ilişkin
hizmetler, yurtdışındaki müşteriler için yapılan fason hizmetler ve karşılıklı
olmak koşuluyla uluslar arası roaming anlaşmaları çerçevesinde yurtdışındaki
müşteriler için Türkiye’de verilen roaming hizmetleri vergiden istisna
edilmiştir. Aynı kanunun 12/2 maddesi uyarınca, bir hizmetin hizmet ihracı
kapsamında değerlendirilebilmesi için;
- Hizmetin yurtdışındaki bir müşteri için yapılmış olması
- Hizmetten yurtdışında faydalanılması, şartlarının yerine getirilmiş olması
gerekmektedir.
Yurtdışındaki müşteri, “Hizmet sunulan kişinin ikametgâhı, işyeri kanuni ver iş
merkezinin yurtdışında bulunması veya yurt içinde bulunan bir firmanın,
yurtdışında kendi adına müstakil olarak faaliyet gösteren şubesinin olması
gerekmektedir. Dolayısıyla hizmet sunulan firmanın kanuni ve iş merkezinin
bulunduğu yer, tek başına yeterli bir kıstas değildir. Bir firmanın kanuni ve iş
merkezi yurtdışında bulunsa dahi Türkiye’de kendi adına faaliyet gösteren
şubesine yapılan bir hizmet söz konusu olduğunda, hizmet ihracatı istisnası
kapsamında işlem yapılması mümkün değildir. Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de
bulunan bir firmanın yurtdışında bulunan şubesine yapılan bir hizmet söz konusu
olduğunda ise hizmet ihracatı istisnası uygulanabilmektedir. Tartışma konusu
olan yurtdışındaki müşteri konusu uygulamada, yurtdışındaki firmaya verilen
hizmetin, bu firmanın Türkiye’de KDV mükellefiyetini gerektiren bir faaliyetle
ilgili olmaması şeklindedir.
Öte yandan hizmet ihracı konusunda 26 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (K) ve 30
Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (A) bölümündeki açıklamalarda, hizmet ihracı
istisnası uygulamasında;
- Hizmetin Türkiye’de yurtdışındaki bir müşteri için yapılmış olması,
- Fatura ve benzeri belgenin yurtdışındaki müşteri adına düzenlenmesi,
- Hizmet bedelinin döviz olarak Türkiye’ye getirilmesi,
- Hizmetten yurtdışında yararlanılması,
şartlarının aranacağı belirtilmiştir. Unutulmamalıdır ki, Tebliğde yer alan
koşulların herhangi birinin gerçekleşmemiş olması halinde hizmet yurtdışındaki
bir müşteri için verilmiş olsa dahi istisnadan yararlanamaz ve yapılan iş Katma
Değer Vergisine tabi olur.
KDV Kanununun yukarıda belirtilen hükümleri ile konu hakkındaki açıklamaların
yer aldığı KDV Genel Tebliğleri uyarınca, yurtdışındaki müşteriler için ifa
edilen hizmetlerin, hizmetin ifa edildiği dönemde, bedelin döviz olarak
Türkiye’ye getirilmesi beklenilmeden ihracat istisnası kapsamında beyan
edilecektir.
Ancak, bu şekilde beyan edilen işlemlerle ilgili yüklenilen ve indirim konusu
yapılamayan vergilerin, KDV kanununun 32’nci maddesi kapsamında iadesi hizmet
bedeli döviz olarak Türkiye’ye gelmeden yerine getirilmeyecektir.
Yapılan bu son düzenleme ile, yurtdışındaki müşteriler için ifa edilen
hizmetlerin karşılığı olarak düzenlenen fatura bedelleri, hizmetin ifa edildiği
dönemde, bedelin döviz olarak Türkiye’ye gelmesi beklenilmeden ihracat istisnası
kapsamında beyan edilecektir. Ancak, bu şekilde beyan edilen işlemlerle ilgili
yüklenilen ve indirim konusu yapılamayan vergilerin iadesi hizmet bedeli döviz
olarak Türkiye’ye gelmeden yerine getirilemeyecektir.
Kaynak:
www.MuhasebeTR.com
(Bu makale yazılı veya
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.