Evren Özmen
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilirkişi
evrenozmen@ozmconsultancy.com
www.kooperatiflerkanunu.com

1 Temmuz'da Kiralar Uçacak mı? Ev Sahipleri ve Kiracıları Neler Bekliyor?

%25 Konut Kira artış üst sınırı düzenlemesi sona eriyor. Sonuçları neler olacak?

Kira artış üst sınırı düzenlemesi 1 Temmuz 2024 tarihinde sona erecek. Bu tarihten sonra, kira artış oranları Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)’ndeki on iki aylık ortalamalara göre belirlenecek. 

• Düzenleme 11.06.2022 tarihinde yürürlüğe girmiş ve bir sefer uzatılarak son tarihi 01.07.2024 tarihine kadar uzatılmıştı.
• Bu süreçte kiracılar ile ev sahipleri arasındaki çatışmalar arttı ve toplumsal barış bu anlamda bozuldu. 
• Hatalı ekonomi politikalarının toplumun huzurunu nasıl bozacağını gösteren, satın alma gücünün enflasyon ile ezilmesine izin verilip, toplumun belli bir kesimini serbest piyasa ekonomisini bozacak şekilde mağdur edilmesine neden olan, kirada tek evi olup, o kira ile geçinmeye çalışan insanları bile neredeyse “rantiyeci olarak” ifade edilmesine yönelik algı çalışmalarına şahit olduğumuz, cinayete varan adli olaylar yaşanan, literatüre geçecek bir dönem yaşadık.

1 Temmuz’dan Sonra Konut Kiralamalarında Neler Değişecek?

%25 üst sınır kalkıyor ama konut kira artış oranlarında üst sınır söz konusu.

1 Temmuz tarihinden sonra ev sahipleri 12 aylık TÜFE ortalamasının üstünde artış yapamayacaklar. Temmuz ayının 3'ünde açıklanacak enflasyona göre yaklaşık oranın %60 civarında olacağı tahmin ediliyor.

• Örneğin, 20.000 TL konut kirası ödeyen bir kişi artış sonrası 32.000 TL ödeyecek.
• Ağustos ayında ise kira artış oranının %70'e kadar çıkması, sonraki aylarda ise düşmesi bekleniyor.
• Kira sözleşmeniz 1 Temmuz tarihinde yenileniyor ise artış oranı %25 olmak zorunda iken 2 Temmuz tarihinde yenileniyor ise Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)’ndeki on iki aylık ortalamasına göre artacak.

1-Ev Sahibiyim. Kira sözleşme yenileme tarihi Aralık ayında ama Temmuz ayında artış oranındaki üst sınır kaldırılınca hemen artış yapabilir miyim?

• Hayır. Kira artışları, sadece kira kontratlarının yenilendiği dönemde yapılabilir.

2–5 yıldan uzun süredir aynı konutta oturuyorum. Kira artışında üst sınır söz konusu mu?

• 5 yıl ve üzeri kira sözleşmelerinde tavan miktarı bulunmuyor. 5 yıl dolduktan sonra tavan miktarı gözetilmeksizin kira bedelinin artışı söz konusu olabilmesi belli şartlar dahilinde mümkün.
• Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedeli, hâkim tarafından tüketici fiyat endeksindeki on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirlenir.
• Beş yıllık kira ilişkisinin sonunda altıncı kira yıl için kira artış oranı belirlenecekse, kira sözleşmesinde artış oranı kararlaştırılıp kararlaştırılmadığına bakılmaksızın hakim tarafından kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun bir kira bedeli belirlenmektedir.
• Geriye dönük fark istenebilir: Yenileme sözleşmesinde kira bedeli emsal ve rayiçlere uygun değil ise yenileme sözleşmenin imzalanmasından itibaren 5 yıl geçmemiş olsa dahi ilk sözleşmenin başlangıcına göre geçen süre gözetilerek şartları varsa kira parasının hak ve nesafete göre tespiti talep edilebilir. (Yargıtay 6. Hukuk Dairesi, E. 2015/5957 K. 2016/478 T. 27.01.2016)

3-Banka masraf kesintilerine dikkat etmezseniz kiracısı olduğunuz konuttan tahliye edilebilirsiniz.

Yargıtay 6. Hukuk Dairesi Esas: 2015/6655, Karar: 2015/10585, K.Tarihi: 01.12.2015

2014 Nisan kirasının 35 kuruş eksik ödendiği anlaşılmıştır. Mahkemece, 0,35 TL eksik ödeme nedeniyle temerrüt gerçekleşmeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de davacı alacaklı tarafından 15.12.2014 tarihinde başlatılan takip üzerine davalıya ödeme emri gönderilmiş ve borcun ödenmesi için 30 günlük süre verilmiştir. Davalı borçlu borcu olmadığını belirterek borca itiraz etmiş, ancak verilen bu 30 günlük süreye rağmen davacı hesabına eksik ödenen 0,35 TL’yi ödememiştir. 30 gün içinde borcun tümü ödenmediğine göre temerrüt gerçekleşmiştir. Borcun miktarının az ya da çok olması temerrüt olgusunun gerçekleşmesini engellemez. Bu nedenle Mahkemece, 0,35 TL üzerinden itirazın kaldırılmasına ve temerrüt nedeniyle tahliyeye karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi doğru olmadığından kararın bozulması gerekmiştir.

14.06.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.