Evren Özmen
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilirkişi
evrenozmen@ozmconsultancy.com
www.kooperatiflerkanunu.com

Yeni Yapı Kooperatifi Ana Sözleşmeleri ile Getirilen Değişiklikler Nelerdir ?

Mevcut yapı kooperatiflerine ait ana sözleşmelerin günümüzün ihtiyaçlarına cevap verememesi nedeni Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yeni tip bir ana sözleşme oluşturulmuştur. Hali hazırda faaliyetini sürdüren kooperatifler mevcut ana sözleşmeleri kapsamında faaliyetlerine devam edecek iken yeni kurulacak kooperatiflerde bir süre önce bakanlık tarafından hazırlanan ana sözleşme kullanılacaktır. 

Yeni ana sözleşme ile getirilen temel farklılıklar kısaca aşağıda özetlenmiştir.

Birden fazla hisseye ortak olanların durumu 

Yeni tip ana sözleşmede kooperatif ortaklığından çıkarılma maddesinde uygulamada tereddüt yaratan birden fazla ortaklığı olanlar ile ilgili hüküm eklenmiştir. Madde birden fazla ortaklığı bulunan ancak ödeme yükümlülüğünü yerine getirmeyen ortakların ihracını kolaylaştırması açısından olumludur. 

Eklenen metin aşağıda yer almaktadır.

“2.fıkrada belirtilen koşullar birden fazla ortaklık payına sahip ortağın paylarından herhangi birine ve/veya payların toplamına ait parasal yükümlülükleri geciktirmesi halinde de geçerlidir.”

Kooperatif Ortaklık Devri ile ilgili Yönetim Kurulunun Sebepsiz yere geciktirilmesinin önüne geçilmeye çalışılmıştır.

Kooperatif ortaklığının devrinde yönetim kurulu tarafından devir işleminin sebepsiz yere geciktirilmemesi için ana sözleşmeye aşağıdaki şekilde madde eklenmiştir.

“Yasal bir sebep olmaksızın devralanın ortaklığını kabul etmeyen yönetim kurulu üyeleri devreden ve devralanın uğrayacakları zararlara karşı müteselsil sorumludurlar”

Genel Kurul Görev ve Yetkileri

Ana sözleşmenin genel kurul görev ve yetkileri başlıklı 23. Maddesine yeni maddeler eklenmiş olup, maddenin 6.fıkrası netleştirilmiştir. Ayrıca her ne kadar önceki ana sözleşmelere göre de hesap tetkik komisyonunun seçilmesi için genel kurul kararı zorunlu olsa da genel kurulun görev ve yetkileri maddesinde yazılmamış olduğundan mevcut ana sözleşmede bu husus düzeltilmiştir.

Ayrıca daha önce yönetim kurulunun görev, yetki ve sorumluluğunda olan şerefiye komisyonu seçimi ile şerefiyeye ilişkin genel hususların belirlenmesi yetkisi genel kurula devredilmiştir. Bu hususun son derece kapsamlı hazırlanan şerefiye raporlarının genel kurula sunumu ve anlatılması ile onay alınması noktasında zorluk yaratabileceğini düşünmekteyiz.

Yeni Maddeler

• Ortaklardan tahsil edilecek aidatların miktarı, ödeme tarihleri ve ödeme şartları ile gecikme halinde uygulanacak kanunların getirdiği yasal tavanı aşmayacak şekilde gecikme cezasını tespit etmek
• Hesap tetkik komisyonu seçmek ve bu komisyonun çalışması ile ilgili usul ve esasları tespit etmek
• Kura Çekim aşamasına gelindiğinde, konutların şerefiyelerine ilişkin genel hususları görüşerek karara bağlamak ve konut maliyet hesapları ile konut bedellerini hesaplayacak olan teknik heyeti belirlemek

Toplantı Şekilleri ve Zamanı

Ana sözleşmenin toplantı şekilleri ve zamanı başlıklı 25.maddesine genel kurulların 3 yılda bir yapılabilmesi ile ilgili kısıtlama eklenmiş olup, inşaat aşamasında olan kooperatiflerin her yıl genel kurul yapma zorunluluğu ile ilgili madde eklenmiştir.

Eklenen metin “ Yapı ruhsatı alınması halinde her yıl yapılması gereken genel kurullar birden fazla hesap dönemi birleştirilerek yapılamaz”

Tek bir ortağın gerekli şartların taşınması durumunda Genel Kurula Çağrı Yapabilmesi imkanı getirilmiştir.

Ana sözleşmenin çağrıya yetkili organlar başlıklı 27.maddesine genel kurul çağrısının kolaylaştırıcı bazı ek maddeler eklenmiş ve mahkeme kararı ile tek bir ortağın dahi genel kurula çağrı yapabileceği hususu eklenerek konu ile ilgili tereddütler giderilmiştir.

Eklenen metin “Görev süresi dolmuş olsa dahi yönetim kurulu genel kurulu toplantıya çağırabilir.

…yönetim kurulunca bu isteğin zamanında yerine getirilememesi ve Çevre ve Şehircilik bakanlığına yapılan başvurulardan da bir sonuç alınamaması durumunda, istek sahipleri mahkemeye başvurarak genel kurulu bizzat toplantıya çağırma izni alabilirler.

Yönetim kurulunun devamlı olarak toplanamaması, toplantı nisabının oluşmasına imkan bulunmaması veya mevcut olmaması durumlarında, mahkemenin izni ile tek bir ortak genel kurulu toplantıya çağırabilir. Mahkeme kararı kesindir”

Genel Kurulda İbra Edilmeyen Yönetim Kurulu ve Denetim Kurullarının görevlerinin o genel kurulda sona ermesi gerekecektir.

Ana sözleşmenin gündem başlıklı 31.maddesine olağan genel kurul gündemine konulması zorunlu maddeler eklenmiştir. Yeni ana sözleşmelere göre Genel kurulda yönetim kurulu ibra edilmez ise aynı genel kurulda seçim yapılması zorunluluğu bulunmaktadır.

Gündeme konulması gereken maddelere yapılan eklemeler ve açıklamalar aşağıda mevcuttur.

-Yönetim ve denetim kurulu üyelerinin ibrası, ibra edilmemesi halinde aynı genel kurulda ibra edilmeyen organ seçimlerinin yapılması

-Aidatlar, aidatların ödeme tarihleri ve kanunların getirdiği yasal tavanı aşmayacak şekilde gecikme cezasının belirlenmesi

-Kanun ve ana sözleşme gereği, genel kurulun yetkisinde olan ve olağanüstü genel kurul toplantı gündemini oluşturan her türlü konu, olağan genel kurul gündemine yazılabilir.

Hazirun cetvelinin düzenlenmesi

Ana sözleşmenin ortaklar cetveli başlıklı 32.maddesine ortaklar cetveline gerçek kişiler için T.C. Tüzel kişiler için sicil numarası eklenmesi zorunluluğu gelmiştir.

Revize edilmiş madde “Yönetim kurulu her genel kurul toplantısından önce tüm ortakların ortak numaraları, isim, gerçek kişilerin T.C.Kimlik numaraları ile tüzel kişilerin sicil numaraları ve ikametgahları ile asaleten ve vekaleten imzalanacak yerleri gösterir yönetim kurulunca imzalı bir ortaklar cetveli hazırlamak ile yükümlüdür”

İbra Edilmeyen Yönetim Kurulu hakkında Dava açılabilmesi için süre

Ana sözleşmenin görüşme ve karar nisabı başlıklı 36.maddesine ibra edilmeyen yönetim kurulu aleyhine dava açılabilmesi için hak düşürücü süre eklenmiştir.

Genel kurulun sorumluluktan ibraya ilişkin kararı, ibranın kapsadığı açıklanan maddi olaylara ilişkin olarak kooperatifin ibraya olumlu oy veren ortaklarının dava hakkını kaldırır. Diğer ortakların dava hakları da ibra tarihinden 6 (altı ) ay geçmesi ile düşer.

Yönetim Kurulu Görev ve Yetkileri

Yönetim kurulu görev ve yetkilerine yeni maddeler eklenmiştir. 

· Yönetim kurulu seçilme şartlarını taşıdıklarına dair belgeleri, denetçilere vermek Genel kurul toplantısı akabinde, genel kurulda alınan kararlar hakkında ortakları bilgilendirmek ve talep eden ortaklara genel kurul toplantı tutanağının bir örneğini vermek,

· Kooperatife yapılan bağışları kooperatif amacına uygun işlerde kullanmak

· Kooperatifin ortak olduğu kooperatif, şirket ve teşekküllerde kooperatifi temsil etmek üzere görevlendirme yapmak,

· Yılda enaz iki kez Genel kurulda alınan kararların uygulamaya geçirilmesi ve inşaatların durumu ile ilgili olarak e-postası bulunan ortaklara e-posta yolu ile diğerlerine mektup ile bilgilendirme yapmak,

· 17.11.2016 tarihli ve 29891 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yapı Kooperatiflerine Ait Bilgilerin Elektronik Ortamda Kaydına Dair Tebliğ uyarınca ortak bilgileri ile kooperatife ait taşınmaz bilgilerini mali bilgiler ile bilançoları e-kooperatif sistemine kaydetmek.

Yönetim Kurulu Görev Bölümü ve Toplantılar

Görev Bölümü ve Toplantılar maddesine bir sonraki toplantı ile ilgili madde eklenmiştir.

Denetim Kurulu üyeleri Yönetim Kurulu toplantılarına katılır. Her toplantıda bir sonraki ay yapılacak toplantının yeri ve zamanı kararlaştırılır.

Denetim Kurulu üyelerine toplantıya çağrının ispat edilebilecek bir yöntemle yapılması zorunludur

İstisnai durumlarda kooperatifin tek imza ile temsil ve ilzam edilmesi sağlanmıştır.

Kooperatifi borç altına sokacak ve mamelekinde eksilmeye sebep olacak işlemler dışında Kooperatifin iş ve işleyişi ile ilgili Kamu kurum ve kuruluşları, Belediyeler ile elektrik, su, doğalgaz şirketlerine yönelik müracaatlar ile bunlara benzer nitelikteki başvurular, kooperatifi temsile yetki 1 (Bir) kişinin imzası ile yapılabilir.

Saygılarımla

15.11.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.