Ayhan Kılınçkaya
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Emekli Vergi Müfettişi ayhankk@hotmail.com

Vergi Kontrol Memurluğu’ndan Vergi Müfettişliğine - 1

GİRİŞ

Bu gün genç Vergi Müfettişleri bilemeyebilirler, Vergi Kontrol Memurluğu Unvanından, Vergi Denetmenliğine ve sonrasında da Vergi Müfettişliğine geçiş kolay olmamıştır. Yapılan yasal düzenlemelerin gerisinde yılların mesleki mücadelesi vardır. Bu unvanların alınmasında, 1975 yılında kurularak bu güne varlığını geliştirerek sürdüren mesleki teşekkülümüz eski adı ile Vergi Kontrol Memurları Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği’mizin, kurucu üstadlarımızın, dernek faaliyetlerinde öncülük eden meslektaşlarımızın yıllarca süren mücadeleleri oldukça etkili olmuştur. Yapılan düzenlemelere uygun olarak derneğimiz, ismin de gerekli değişiklikleri yapma konusunda da hızlıca hareket etmiştir. 10/07/2011 tarih ve 27990 sayılı Resmi Gazetede(1) yayımlan 646 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname(KHK) ile yapılan düzenlemeye uyum sağlamak için de öncü davranarak adını Vergi Müfettişleri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği olarak değiştirip tescil ettirmiştir. Hatta farklı odalarda olsak bile aynı çatı altında birleştiğimiz, eski Maliye Müfettişi, Hesap Uzmanı ve Gelirler Kontrolörleri meslektaşlarımız bizim dernekten önce kendi derneklerinin isimlerini bu şekilde değiştirmek istemişler ancak isim değiştirme başarısı öncü olarak bizim derneğimize nasip olmuştur. Bu çalışmamızda mesleğimizin ve teşkilatımızın tarihçesine küçük bir katkı yapacağım, bu konuyla ilgili değerli meslektaşımız Muharrem ÖZDEMİR’in yazmış olduğu “ÜSTADNAME” isimli kitap mesleğimizin ve teşkilatımızın geçirdiği aşamaları ayrıntıları ile anlatıyor, ilgi duyanlara tavsiye ederim.(2)

Hiç bitmeyen mesleki mücadelemize, mesleğimize adım atar atmaz başlamıştık. Derneğimizle koordineli olarak verilen çabalara destek olmaya gayret ettik. 5 Ekim 1992’de toplam da 400, Adana İlinde göreve/eğitime başlayan 46 meslektaşımız mesleğe başlamamız ile birlikte o zamanlar Adana Vergi Kontrol Bürosu başkan yardımcısı olan değerli üstadımız Ali TÜRETKEN beyin dernek temsilciliğinde derneğimize üye olduk. Bu işlemlere Vergi Usul Kanunu (V.U.K.) deyimi ile re’sen başlanmış, iyi ki de başlanmış. Hemen hemen bütün arkadaşlarımız bir kaç istisna dışında derneğimize üye olduk. Sonradan Vergi Denetmenleri Derneği’nin üç ilde bulunan şubelerinden birini de Adana’da açtık. İlk şube başkanımız, saygıdeğer üstadımız Mehmet TOKER bey olmuştu, sonradan diğer arkadaşlarımız dernekte başkan ve yönetim kurulu üyesi olarak görev aldılar. Ben de birkaç dönem derneğin sekreteri olarak görev yaptım. Vergi Denetmenleri Derneği Adana şube sekreteri sıfatımla derneğimizin çalışmalarına katkı sağlamak adına Adana Postanesinden çuvallarla milletvekillerimize, Türkiye Büyük Millet Meclisi’mize gönderdiğim mektupları unutamam.

Mesleğimize olan katkılarından dolayı derneğimizde kuruculuk, yöneticilik, başkanlık, temsilcilik yapmış burada isimlerini tek tek anamayacağım bütün üstadlarımıza, meslektaşlarıma ve hassaten yazmış olduğu eserler ile mesleğimize katkıda bulunan değerli kardeşlerimize şükranlarımı sunarım. Vergi Denetmeni, Vergi Müfettişi unvanları derneğimizin önderliğinde, dernek yöneticilerimizin ve başkanlarımızın yoğun gayretleri ile gazetelerde, bilbord’lar da verilen ilanlar, siyasiler ve bakanlık bürokratları nezdinde yürüttükleri çalışmalar neticesinde elde edilmiştir.

1. Vergi Denetim Kurulu(V.D.K.) Kuruldu, Müfettiş Olduk

2011 yılında çıkarılan 646 Sayılı KHK ile de Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip ERDOĞAN’ın büyük destekleri sonucunda Vergi Denetim Kurulu(VDK)’nun kurularak Maliye Müfettişi, Hesap Uzmanı, Gelirler Kontrolörleri ve Vergi Denetmeni unvanını taşıyan denetim elemanlarının tek taşı altında VDK bünyesinde Vergi Müfettişi unvanı altında toplanması ile Maliye Bakanlığında Cumhuriyet tarihinin en önemli reformlarından birisi gerçekleştirilmiştir. Bundan sonra Vergi Denetim Kurulu ve Vergi Müfettişlerinin başarılı olması için bütün mensuplarının eski kısır çekişmeleri bir tarafa bırakarak ülkemizin menfaati için çalışması ve çalıştırılması gerekmektedir. En son yapılan teşkilat düzenlemesine gelinceye kadar öncü özellik taşıyan çalışmaları ve bu çalışmaları yapanları anmamız, bir minnet ve şükran ifadesi olsa gerek. Vergi Kontrol Memurları Derneği’nden, Vergi Denetmenleri Derneği’ne geçişi başarıyla tamamlayarak meslektaşlarımızın büyük katılımı ile zamanın Genel Başkanı Sayın Özdemir ALTINOK üstadımızın öncülüğünde 1995 yılında yapılan ilk kitlesel gösterimiz Anıtkabir Ziyareti ile Maliye Bakanlığı bürokratlarının başkanımız tarafından ATATÜRK’e şikayet edilmesi ile yapılan basın açıklaması çok önemliydi.

Yapılan çalışmalardan belki de en önemlisi 09/06/2010 tarihinde Maliye Bakanlığı bahçesinde toplanılarak Dernek Genel Başkanımız sevgili Aykut GÜLEÇ üstadımızın yaptığı basın açıklaması ve bakanlık bahçesine siyah çelenk bırakılması, meslektaşlarımızın önemli bir kısmının yapılan bir çok engellemelere rağmen bu toplantıya katılarak yapılan haksız uygulamaların protesto edilmesiydi. Bu protesto basında ve kamuoyunda çok ses getirmişti. Maliye Bakanlığı tarihinde bir ilk yaşanıyordu, Maliyenin Zencileri diye anılan Vergi Denetmenleri yapılan uygulamalara ve ayrımcılıklara devlet memuruna yaraşır bir vakarla tepki gösteriyordu. Kimse, kimseye durduk yere unvan bahşetmiyor, zahmetsiz, emeksiz olmuyor bu işler, hele de tarihi geleneği olan Maliye Bakanlığında. Yapılan bütün çalışmalarla ilgili burada isimlerini tek tek anamadığım Dernek Kurucularımıza ve Genel Başkanlarımıza, Dernek Şube Başkanlarımıza, dernek yönetim ve denetim kurullarında görev almış bütün arkadaşlarımıza, il temsilcilerimize ve bütün meslektaşlarımıza bir kere daha teşekkürü bir borç bilirim, yüreklerine sağlık.

1.1. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine Geçiş ve VDK’da Değişim

Bilindiği üzere devletimiz 16 Nisan 2017 tarihinde yapılan referandum ile 9 Temmuz 2018 tarihi itibarıyla Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçti, başbakanlık ve bakanlar kurulu makamları kaldırılarak Cumhurbaşkanı devletin başı olmakla birlikte icranın da başı oldu.  Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçildikten sonra 10 Temmuz 2018 tarih ve 30474 sayılı Resmi Gazetede (3) yayınlanan (1) sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile devlet teşkilatının düzenlenmesi yeniden yapıldı. Cumhurbaşkanı tarafından yapılan düzenleme ile bütün kamu kurumları gibi adı da değiştirilen Hazine ve Maliye Bakanlığında da ayrıntılı düzenlemeler oldu. Bu Cumhurbaşkanlığı kararnamesinde zaman zaman başka Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile değişiklikler yapıldı. En son 18/04/2020 tarih ve 31103 sayılı Resmi Gazetede(4) yayımlanan 60 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 6. Maddesi ile Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı’na doğrudan bağlı olan taşra teşkilatında düzenlemeler yapıldı.

Yapılan düzenleme ile Grup Başkanlıkları yerine bakan onayı ile doğrudan Başkanlığa bağlı olmak üzere uygun görülen yerlerde ihtiyaca göre birden fazla sayıda a) Denetim Daire Başkanlığı, b) Vergi Kaçakçılığı Denetim Daire Başkanlığı, c) Vergi İadeleri Denetim Daire Başkanlığı, ç) Sektörel Denetim Daire Başkanlığı adı ile daire başkanlıklarının kurulabileceğine hükmedildi. Bakan onayı ile de daire başkalıkları Ankara, İstanbul ve İzmir illerimizde “Vergi Kaçakçılığı Denetim Daire Başkanlığı”, “Vergi İadeleri Denetim Daire Başkanlığı”, “Sektörel Denetim Daire Başkanlığı” şeklinde birden fazla, diğer illerimiz de de “Denetim Daire Başkanlığı” şeklinde birer tane olmak üzere dokuz büyük ilimiz de aşağıda gösterildiği şekilde kuruldu.

1) Adana Denetim Daire Başkanlığı,

2) Ankara Sektörel (1) Denetim Daire Başkanlığı,

3) Ankara Sektörel (2) Denetim Daire Başkanlığı,

4) Ankara Vergi Kaçakçılığı (1) Denetim Daire Başkanlığı

5) Ankara Vergi Kaçakçılığı (2) Denetim Daire Başkanlığı

6) Ankara Vergi İadeleri Denetim Daire Başkanlığı,

7) Antalya Denetim Daire Başkanlığı,

8) Bursa Denetim Daire Başkanlığı,

9) Gaziantep Denetim Daire Başkanlığı,

10) İstanbul Sektörel (1) Denetim Daire Başkanlığı,

11) İstanbul Sektörel (2) Denetim Daire Başkanlığı,

12) İstanbul Sektörel (3) Denetim Daire Başkanlığı,

13) İstanbul Vergi Kaçakçılığı (1) Denetim Daire Başkanlığı

14) İstanbul Vergi Kaçakçılığı (2) Denetim Daire Başkanlığı

15) İstanbul Vergi Kaçakçılığı (3) Denetim Daire Başkanlığı

16) İstanbul Vergi İadeleri Denetim Daire Başkanlığı,

17) İzmir Sektörel Denetim Daire Başkanlığı,

18) İzmir Vergi Kaçakçılığı Denetim Daire Başkanlığı

19) İzmir Vergi İadeleri Denetim Daire Başkanlığı,

20) Kocaeli Denetim Daire Başkanlığı,

21) Konya Denetim Daire Başkanlığı,

Çalışmamızda esas itibarıyla 18/04/2020 tarih ve 31103 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 60/6 maddesi ile (1) Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı başlıklı 228. Maddesinde yapılan değişikliklerden bahsetmek istiyorum. Bu madde de Vergi Denetim Kurulunun merkeze bağlı taşra birimlerinin isimleri önceden;

(a) Küçük ve Orta Ölçekli Mükellefler Grup Başkalığı,

(b) Büyük Ölçekli Mükellefler Grup Başkanlığı,

(c) Organize Vergi Kaçakçılığı ile Mücadele Grup Başkanlığı,

(ç) Örtülü Sermaye, Transfer Fiyatlandırması ve Yurtdışı Kazançlar Grup Başkanlığı

şeklinde iken yapılan değişiklikle grup başkanlıkları daire başkanlığına dönüştürülerek örgütlenme yapılmıştır. Yeni örgütlenme modelinde Denetim Daire Başkanlıkları, Sektörel Denetim Daire Başkanlıkları, Kaçakçılık Denetim Daire Başkanlıkları ve Katma Değer Vergisi İadeleri Denetim Daire Başkanlıkları şeklinde düzenlenme olmuştur. Bu düzenleme özü itibariyle olumlu görülmekte ancak Ankara, İstanbul, İzmir illerimizde kurulmuş olan Kaçakçılık Denetim Daire Başkanlıkları isim olarak çokta olumlu bir çağrışım yapmamaktadır. Bizler 1992 yılında mesleğe ilk başladığımızda eğitim aldığımız üstadlarımız bir mükellefin vergi kaçırdığını tespit etseniz bile ona neden vergi kaçırdın, neden vergi kaçırıyorsun şeklinde bir hitapta bulunmamızın doğru olmayacağını, bu yönde bir tespit yapılsa bile mükellefe neden doğru beyanda bulunmadınız veya neden beyanınızı hatalı verdiniz gibi daha nazik bir üslup kullanmamızın daha doğru olacağını söylerlerdi.

Bu görüş çok doğrudur, bir insanı bu şekilde itham ettiğiniz zaman hemen savunma mekanizmaları devreye giriyor ve doğal olarak kendisini savunmaya başlıyor. Bu itibarla eskiden vergi kaçakçısı, vergi kaçakçılığı tabirlerini kullanmamaya özen gösterirken, hatta 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu(VUK)’muzda yer alan kaçakçılık cezasının adını bile vergi ziyaı’na dönüştürülürken şimdi teşkilatımızın önemli bir birimine Kaçakçılık Denetim Daire Başkanlığı-1, Kaçakçılık Denetim Daire Başkanlığı-2 gibi polisiye çağrışımlı isimler vermek pek uygun olmadı. Umarım ve dilerim ki; bu olumsuz isimlendirmeden vazgeçilir, en azından Vergi Kusurları Denetim Daire Başkanlığı gibi daha uygun bir isimlendirme yapılır. (Devam Edecek)

……………......

(1) Resmi Gazete : https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/07/20110710-1.htm

(2) Muharrem ÖZDEMİR “ÜSTADNAME” Yıltem Reklam ve Basım Hiz. Ltd. Şti. İstanbul,  2017

 (3) Resmi Gazete : https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/07/20180710-1.pdf

(4) Resmi Gazete : https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/04/20200418-1.pd

05.04.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.