Ali Rıza Akbulut
Yeminli Mali Müşavir
E. Baş Hesap Uzmanı
alirizaakbulut@gmail.com

Kamu Performansı (2014 İlk Yarı)

2014 ilk yarı yıl (Ocak-Haziran) merkezi yönetim bütçe rakamları açıklandı.
Rakamlar önceki yıla göre biraz daha olumsuz. Doğal olarak mali istikrar anlamında olumsuz olan bu göstergeler, özel sektöre de ekonomik kalkınmanın sürdürülebilirliği anlamında negatif bir beklenti oluşturacaktır.
Özellikle seçim dönemlerinin bu yıla rastlamış olması ve bunun yanı sıra kamuoyunda af olarak bilinen yapılandırma (aslında son şekliyle yapılandırmama) kanunu çerçevesinde oluşan beklentilerin bütçe rakamlarını etkilediğini söyleyebiliriz.
2014 bütçe rakamları hem gelir hem de gider anlamında 2013 bütçesi ile kıyaslandığında önemli gelişmeleri beraberinde getiriyor. Ancak bu kıyaslamayı reel yani enflasyondan arındırılmış rakamlar üzerinden yapacağız. (TÜİK verilerine göre Aralık ayında TÜFE bir önceki yılın aynı ayına göre %9,16 artmış durumda)

(Bin TL.)
 
2013 Haziran
2014 Haziran
Artış
2014 Reel
Reel Artış
Artış (%)
Harcamalar
187.870.197
213.856.719
25.986.522
195.911.249
8.041.052
4,28
1-Faiz Hariç Harcama
164.569.725
187.393.675
22.823.950
171.668.812
7.099.087
4,31
Personel Giderleri
48.955.863
57.039.091
8.083.228
52.252.740
3.296.877
6,73
Sosyal Güv.Kur. Devlet Primi 
8.073.071
9.586.311
1.513.240
8.781.890
708.819
8,78
Mal ve Hizmet Alımları
13.340.267
15.206.278
1.866.011
13.930.266
589.999
4,42
Cari Transferler
75.332.004
82.962.177
7.630.173
76.000.529
668.525
0,89
Sermaye Giderleri
11.973.707
13.908.449
1.934.742
12.741.342
767.635
6,41
Sermaye Transferleri
2.205.185
2.706.339
501.154
2.479.241
274.056
12,43
Borç Verme
4.689.628
5.985.030
1.295.402
5.482.805
793.177
16,91
2-Faiz Harcamaları
23.300.472
26.463.044
3.162.572
24.242.437
941.965
4,04
Gelirler
190.933.551
210.481.432
19.547.881
192.819.194
1.885.643
0,99
1-Genel Bütçe Gelirleri
184.523.827
202.203.459
17.679.632
185.235.855
712.028
0,39
Vergi Gelirleri
158.356.768
168.095.251
9.738.483
153.989.787
-4.366.981
-2,76
Teşebbüs ve Mülkiyet Gelirleri
7.453.499
8.772.042
1.318.543
8.035.949
582.450
7,81
Alınan Bağış ve Yardımlar ile Özel Gelirler
1.086.358
1.165.789
79.431
1.067.964
-18.394
-1,69
Faizler, Paylar ve Cezalar
12.187.967
17.047.808
4.859.841
15.617.266
3.429.299
28,14
Sermaye Gelirleri
5.387.077
6.373.470
986.393
5.838.650
451.573
8,38
Alacaklardan Tahsilat
52.158
749.099
696.941
686.239
634.081
1.215,69
2-Özel Bütçeli İdarelerin Öz Gelirleri
4.597.117
6.284.893
1.687.776
5.757.505
1.160.388
25,24
3-Düzen. ve Denet. Kurumların Gelirleri
1.812.607
1.993.080
180.473
1.825.834
13.227
0,73
Bütçe Dengesi
3.063.354
-3.375.287
-6.438.641
-3.092.055
-6.155.409
-200,94
Faiz Dışı Denge
26.363.826
23.087.757
-3.276.069
21.150.382
-5.213.444
-19,77

Rakamlar bize geçtiğimiz yıla göre bütçe harcamalarında reel olarak %4,28 artış olduğunu, buna karşın bütçe gelirlerindeki artış oranının reel olarak %0,99 oranında olduğunu gösteriyor. Bunun sonucu olarak bütçe dengesi ya da bütçe açığımız geçtiğimiz yıla göre reel olarak %200 oranında artmış durumda. Daha da önemlisi geçtiğimiz yılın aynı döneminde fazla veren bütçe bu dönem açık vermeye başlamıştır. Özellikle önümüzdeki seçimleri ve orta doğuda yaşanan ve yaşanabilecek gelişmeleri de dikkate aldığımızda oldukça sıkıntılı bir bütçe bizi bekliyor gibi görülüyor. Keza faiz dışı denge rakamı da beklenenin oldukça gerisinde gerçekleşmiş ve reel olarak geçtiğimiz bütçe yılına göre %19,77 lik bir azalış göstermiştir.
2014 bütçe veya kamu performansına, bütçe hedef ve sonuçları anlamında da bakmamız gerekli.
Bin TL
Toplam
Bütçe Tahmini
Gerçekleşme %
Harcamalar
213.856.719
436.432.901
49,00
Gelirler
210.481.432
403.174.813
52,21
Bütçe Dengesi
-3.375.287
-33.258.088
10,15
Faiz Dışı Denge
23.087.757
18.741.912
123,19

Bütçe hedeflerinin gerçekleşme durumu şu an için daha gerçekçi görünüyor. Bütçe giderleri çok az da olsa hedefin altında kalırken, bütçe gelirleri de hedefin 2 puan kadar üzerinde gerçekleşmiştir. 
Özellikle faiz dışı denge rakamında ilk yarı yıl itibari ile beklentilerin üzerinde bir sonuç sergileyen bütçe, daha önce bahsettiğimiz negatif durumların etkisi ile yıl sonuna doğru hedeflerin gerisinde kalma ihtimali ile karşı karşıya kalabilir. Bu da mali istikrar anlamında ülke ekonomisi açısından olumsuz bir etki yaratacaktır.
Kısacası dış ekonomik ve siyasi gelişmeler ile Türkiye özelinde yaşanan siyasi gelişmeler ve özellikle seçim ve yapılandırma kanununun, bütçeye doğal olarak kamunun performansına etkileri açıkça görülmektedir.
Reel olarak ilk altı ayda beklentilerin az da olsa gerisinde kalan bütçe için ikinci altı ay hiçte kolay geçmeyecek gibi görünüyor.

 

31.07.2014

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.