Ali Rıza Akbulut
Yeminli Mali Müşavir
E. Baş Hesap Uzmanı
alirizaakbulut@gmail.com

Matrah ve Vergi Artırımı

Kamuoyunda vergi affı diye bilinen 6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun nihayet 19.08.2016 tarihinde yayımlanan Resmi Gazete ile yürürlüğe girdi.
Hemen akabinde geçtiğimiz salı günü de ilgili tebliğ olan, Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin 6736 Sayılı Kanun Genel Tebliği de Resmi Gazetede yayımlandı ve yürürlüğe girdi. Böylelikle yasanın uygulanmasına ilişkin prosedürler de açığa kavuştu.

Bugün yasanın belki de mükelleflere sağladığı en önemli avantajlardan biri olan matrah ve vergi artırımı konusuna değineceğiz.
Matrah ve vergi artırımı, mükelleflerin geçmiş dönem beyan ettikleri matrahları veya vergileri belirli bir oran veya tutar ile arttırmaları karşılığında, o döneme ilişkin inceleme kalkanı altına alınmasına yarayan bir müessesedir.
Yani mükellefler matrah veya vergi artırımında bulundukları vergi türleri ve dönemleri itibari ile incelemeye asla tabi tutulmayacak. Bir nevi mali idare ile mükellef arasında geçmiş dönemlere ilişkin barışı ifade ediyor.
Teknik olarak vergi adaleti ve vergiye gönüllü uyum anlamında ciddi riskler içerse de mükellef tarafından olaya baktığımızda geçmişi ile barışıp ileriye doğru koyduğu hedeflere daha rasyonel bir şekilde bakmasını sağlıyor.
Ayrıca devlet için önemli bir gelir kaynağı. Yine de vergiye gönüllü uyum ve vergi adaletine yaptığı olumsuz etkileri de hesaba katarsak, uygulamanın artı veya eksi bakiyesinin, ancak bilimsel çalışmalarla ortaya konmasında, en azından gelecekteki matrah artırımı beklentilerini düşünerek fayda var diye düşünüyorum.
Hangi Yıllar İçin Matrah ve Vergi Artırımında Bulunulabilir ?

Gelgelelim yeni yasa ile yapılan düzenlemelere. Öncelikle mükellefler yapılan düzenlemelerle, geçmişe doğru son beş yıl (2011,2012,2013,2104,2015) için matrah artırımı talebinde bulunabilecekler.
Matrah ve Vergi Artırımından Yararlanabilecek Mükellefler

Yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesi vermek mecburiyetinde olan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, katma değer vergisi mükellefleri ile bazı ödemelerden gelir veya kurumlar vergisi tevkifatı yapmakla sorumlu olanlar da bu ödemelerine ilişkin olarak bu yıllarla ilgili vergi artırımında bulunabileceklerdir.
Matrah ve Vergi Artırımı Hangi Vergi Türlerini Kapsıyor ?
Gelir ve Kurumlar Vergisi, Gelir ve Kurumlar Stopaj Vergisi ve Katma Değer Vergisi.
Matrah ve Vergi Artırımında Başvuru Süreleri

Matrah ve vergi artırımında bulunmak isteyen gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri ile katma değer vergisi mükellefleri 31 Ekim 2016 tarihine (bu tarih dahil) kadar gelir, kurumlar ve katma değer vergisi yönünden artırımda bulunabileceklerdir. Ancak hemen hatırlatalım Yasada Bakanlar kuruluna başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini bir aya kadar uzatma yetkisi verilmiş. Daha önceki tecrübelerimize göre bu yetki kullanılacak ve başvuru tarihi muhtemelen 30 Kasım 2016 tarihi olacaktır.

Beyan Edilen Vergilerin Ödenmesi
Matrah ve vergi artırımda bulunanlar, hesaplanan veya artırılan gelir, kurumlar ve katma değer vergisi ile gelir (stopaj) ve kurumlar (stopaj) vergisi tutarlarını 30 Kasım 2016 tarihine (bu tarih dâhil) kadar tamamen ödeyebilecekleri gibi talep etmeleri hâlinde taksitler (18 aya kadar ) hâlinde de ödeme imkanları mevcuttur.

Devam Eden İncelemelerin Durumu
Daha önceki yazılarımda da açıkladığım gibi, Kanunun yayımından önce başlanılmış vergi incelemeleri ve takdir işlemlerinin 30 Eylül 2016 tarihine (bu tarih dahil) kadar tamamlanamaması hâlinde mükelleflerin, başvuru süresinin (31 Ekim 2016) sonuna kadar matrah ve vergi artırımında bulunmuş olmaları şartıyla, 30 Eylül 2016 tarihinden sonra vergi dairesi kayıtlarına intikal eden raporlar ve kararlar üzerine tarhiyat yapılmayacağından, vergi incelemesi ve takdir işlemlerine devam edilmeyecektir.

Eğer bu tarihten önce inceleme tamamlanmış ise ve mükellef yine matraha artırımında bulunmuş ise, inceleme raporundaki matrahın, mükellefin beyan ettiği matrah artırımını geçen kısmı tarhiyata konu edilecektir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken konu, söz konusu uygulamadan yararlanabilmek için inceleme raporları ile takdir komisyonu kararlarının vergi dairesi kayıtlarına intikal ettiği tarihten önce matrah artırımında bulunulmuş olması gerekmektedir. Yani mükellef bu konuda geç kalırsa ve inceleme bitirilip vergi dairesine ulaştığı halde matrah artırımı beyanı yoksa, o zaman inceleme raporunda yer alan rakamlar geçerli olacak, daha sonra yapılan matrah artırımını da ayrıca ödenmek zorunda kalınacaktır.

Ödenen Vergiler Gider veya Maliyet Olarak Dikkate Alınamaz
Matrah ve vergi artırımı sonucunda, hesaplanarak veya artırılarak ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider veya maliyet unsuru olarak kabul edilmeyecektir. Ayrıca matrah artırımında bulunulan vergi türleri ve dönemleri itibari ile artık vergi incelemesi yapılamayacaktır. Ancak bu defterlerin ibrazına engel değildir.
Matrah Artımından Yararlanamayacak Olanlar

Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesinin (b) fıkrasındaki defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler hakkında, 19.08.2016 tarihinden önce herhangi bir tespit yapılmış olması durumunda, bu kapsama giren mükelleflerin, matrah ve vergi artırımından yararlanmaları mümkün değildir.

31.08.2016

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.