Adem Kayaoğlu
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Kıdemli Denetçi
adem.kayaoglu@jhiturkey.com

Yabancı Fon Kazançları ile Portföy Yönetici Şirketlerin Vergilendirilmesi’nde Son Durum

Bilindiği üzere, 6322 sayılı Kanun’un 35. maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’na 5/A maddesi eklenmiş ve bu kanun maddesi 15.06.2012 tarihi itibariyle Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.

İlgili kanun maddesine dayanak oluşturmak suretiyle; 31.12.2012 tarih ve 28514 no.lu (4. Mükerrer) Resmi Gazete’de yayınlanan 7 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği ile yabancı fon kazançları ile portföy yöneticisi şirketlerin vergilendirilmesi ile ilgili son düzenlemeler yapılmıştır.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenen 5/A maddesi ile yabancı fonlar ile bu fonların aracılık işlemlerini yürüten portföy yöneticiliği yetki belgesine sahip tam mükellef portföy yöneticisi şirketlerinkurumlar vergisi karşısındaki yükümlülükleri ile uygulama ile ilgili düzenlemelere gidilmiştir.

Bu tebliğ ile yabancı fonların Türkiye’ye çekilmesi amaçlanmakta olup, bu kapsamda tebliğ içeriğinde yer alan vergilendirme esaslarını Yabancı Fonların Kazançları ve Portföy Yönetici Şirketler olarak ayırmak faydalı olacaktır.

a)      YABANCI FONLARIN VERGİLENDİRİLMESİ

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 2. Maddesinde Mükellefler içerisinde sayılan yabancı fonların portföy yöneticisi şirketler aracılığıyla organize bir borsada işlem görüp görmediğine bakmaksızın;  her türlü menkul kıymet ve sermaye piyasası aracı, vadeli işlem ve opsiyon sözleşmesi, Varant, Döviz, Emtiaya dayalı vadeli işlem ve opsiyon sözleşmesi, Kredi ve benzeri finansal varlıklar,  Kıymetli maden borsalarında yapılan emtia işlemlerinden sağlanan kazançlar aşağıdaki şartların oluşması durumunda portföy yöneticisi şirketler, bu fonların daimi temsilcisi sayılmayacak ve bunların iş yerleri de bu fonların iş yeri veya iş merkezi olarak kabul edilmeyecektir. Bu şartlar madde madde aşağıda sıralanmıştır;

-          Portföy yöneticisi şirketin fon adına yaptığı işlemlerin, portföy yönetimi kapsamında sürekli olarak yürüttüğü faaliyetlerden olması,

-          Portföy yöneticisi şirketin,ticari, hukuki ve finansal özellikleri dikkate alındığında, yabancı fon ile arasındaki ilişkinin, emsallere uygun koşullarda birbirlerinden bağımsız olarak faaliyet gösteren kişilerdeki gibi olması,

-          Portföy yöneticisi şirket tarafından, verilen hizmet karşılığında emsallere uygun bedel alınması ve transfer fiyatlandırması raporunun kurumlar vergisi beyannamesinin verilme süresi içerisinde Gelir İdaresi Başkanlığına verilmesi,

-          Portföy yöneticisi şirket ve ilişkili olduğu kişilerin yabancı fonun kazançları üzerinde, sağladığı hizmet mukabilinde her ne ad altında olursa olsun hesaplanan bedeller düşüldükten sonra, doğrudan veya dolaylı olarak %20'den fazla hak sahibi olmamasıgerekmektedir.

Bu şartlar dahilinde, yabancı fonların elde ettikleri kazançlar için Türkiye’de Kurumlar Vergisi Beyannamesi verilmeyecek olup, diğer kazanç ve iratlar nedeniyle beyanname verilmesi durumunda ise iş bu kazançlar Kurumlar Vergisi Beyannamesi’ne eklenmeyecektir.

b)     PORTFÖY YÖNETİCİSİ ŞİRKETLERİN VERGİLENDİRİLMESİ

Yukarıda bahsedilen şartlar dahilinde olmak kaydiyle portföy yöneticisi şirketin yabancı fondaki pay sahipliğinden doğan kazançları kurumlar vergisinden müstesna olup, kurumlar vergisine tabi olmayacaktır.

Portföy yöneticisi şirket tarafından yurtdışında mukim yabancı fona yönetim ücreti, teşvik, prim, performans ücreti gibi fatura bedelleri ise Kurumlar Vergisi’nden müstesna olmayıp, portföy yöneticisi şirkette oluşan hasılat kurumlar vergisine tabi olacaktır.

Portföy yöneticisi şirket ve ilişkili olduğu kişilerin yabancı fonun kazançları üzerinde doğrudan veya dolaylı olarak %20'den daha fazla hak sahibi olması halinde ise istisnadan faydalanılması mümkün olmayıp, bu şekilde elde edilen kazançların tamamı Kurumlar Vergisi’ne tabi olacaktır.

c)      ŞARTLARIN UYGULANMAMASI HALİNDE UYGULAMA ESASLARI

Söz konusu şartların birlikte gerçekleşmemesi halinde ise portföy şirketinin yabancı fonun daimi temsilcisi olduğu değerlendirilecek olup, bu kapsamda portföy şirketi ile yabancı fonun kazançları Türkiye’de Kurumlar Vergisi’ne tabi olacaktır.

Portföy yöneticisi şirket tarafından Transfer fiyatlandırması raporunun verilmemesi halinde, portföy şirketi ile yabancı fonun kazançları Türkiye’de Kurumlar Vergisi’ne tabi olacaktır.

Portföy yöneticisi şirket tarafından Transfer fiyatlandırması raporunun verildiği fakat yapılan işlemlerin emsallerine göre düşük gösterilmesi halinde, portföy yönetici şirkete gerekli vergi tarhiyatlar yapılacaktır. ( Yabancı fona ilişkin herhangi bir vergi tarhiyatına gidilmeyecektir. )

d)     İSTİSNA OLARAK KABUL EDİLMEYEN İŞLEMLER

Türkiye'de bulunan taşınmazlar, aktif büyüklüğünün %51'inden fazlası taşınmazlardan oluşan şirketlere ait hisse senetleri veya ortaklık payları veya bunlara ilişkin vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri, nakdi uzlaşmayla sonuçlananlar dışında emtiaya dayalı vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri, sigorta sözleşmeleri ve bunlara ilişkin vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinden elde edilen kazançlar bu uygulama kapsamında değerlendirilmeyecektir.

e)     BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ

Yabancı fondan doğrudan veya dolaylı olarak %5 ve üstü kazancı bulunan tam mükellef gerçek ve tüzel kişilerin Portföy yöneticisi şirket tarafından Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirilmesi gerekmektedir. Tebliğde portföy yöneticisi şirketin bildirim esasları ve dönemleri hakkında bir bilgiye yer verilmemiştir.

Portföy yöneticisi şirketin bildirim yükümlülüğüne uymaması yada eksik bildirimde bulunması halinde, tam mükellef gerçek ve tüzel kişilerin elde ettikleri kazançlardan dolayı bir vergi ziyaı oluşması durumunda oluşan vergi ve vergi cezalarından portföy yöneticisi şirket müştereken ve müteselsilen sorumlu olacaktır.

15.01.2013

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.