Sigara yasağına anayasal denetim / Bumin Doğrusöz

Önce baştan söyleyeyim. Ben sigara yasağı konusunda tarafsız değilim, tarafım. Çünkü sigara içiyorum. Bunu da övünerek söylemiyor veya yazmıyorum. Çünkü zararlarını, vücutta yol açtığı hasarları, hepsini biliyorum. Ama içiyorum. Herhalde bir gün bırakacağım, umarım o beni bırakmadan, ben onu bırakırım. Ancak şimdilik bu konuda okurlara vaatte bulunmaya gerek yok.
Ancak mevcut haliyle sigara yasağı, hem sigara içenlere hem de sigara içilme isteğinin yoğunlaştığı kafe, bar, restoran gibi yerleri işletenlere büyük eziyet ve zarar. Devletin kaprisi gibi. Hele bazı yerlerde öyle yasaklar var ki, akıl alır gibi değil. Örneğin stadyumda, açık havada sigara içme yasağı gibi. Aklımın almadığı bir yer de araba vapurlarının her tarafı açık güverteleri. Güvertede içemiyorsunuz ama arabanızda oturup içebiliyor ve camı açıp dumanı dışarı üfleyebiliyorsunuz.
Bize örnek gösterilen pek çok Avrupa ülkesini de dolaştım. Ve yine pek çoğunda, sigara içenlere özel yerler yapılmış. Viyana Havaalanı'nda sigara içilebilen kafeterya bulduğumuzda, turdakilerle birlikte nasıl şaşırdığımızı ve nasıl sevindiğimizi hâlâ hatırlıyorum.
Tabii ki toplumda sigara içmeyenlerin hakları, sağlıkları korunacak; ancak içmeyenlerin hakları için içenlerin hakları feda edilebilir mi? Neticede içmemek de içmek de bireysel bir özgürlüktür. Eğer devlet(ler) vatandaşların sağlığını, bazı kişilerin özgürlük ve tercihlerini hiçe sayacak derecede düşünüyorsa, o zaman sigara yasaklanır. Nasıl afyon, esrar yasaksa sigara da yasaklanır.
Buna karşılık bir yandan yasaklarla içenlere eziyet edilirken, sigara fabrikalarının özelleştirilmesinden, sigara üzerinden alınan vergilerden önemli gelir hesapları yapmak da bir çelişki değil midir?
Nitekim Almanya'da federal mahkeme, sigara içenlerin haklarını da gözetmeksizin getirilen sigara yasağı düzenlemelerini anayasaya aykırı bularak iptal etmiştir.
Hep düşünmüşümdür, bizde niye böyle bir dava açılmaz, kimse hukuki yollara gitmez, haklarını savunmaz diye.
Nihayet İzmir Kahveciler Odası bir dava açtı ve Danıştay 10. Dairesi yasak düzenlemesini hemen Anayasa Mahkemesi denetimine gönderdi. Ancak yasak lokantalar ile kahvehane, kafeterya, birahane gibi eğlence hizmeti verilen işletmeler için söz konusu olmakla birlikte Danıştay davacının sıfatını dikkate alarak sadece ‘kahvehaneler' ibaresinin iptali için Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu. Hiç şüphesiz diğer türdeki işletmeler ve birlikleri de kahvehaneler odasının izinden gidebilir. Şimdi gözler Anayasa Mahkemesi'nde.
Bu konudaki haberse geçen pazartesi günkü Hürriyet gazetesinde şöyle yayımlandı. Aynen aktarıyorum:
"İzmir Kahveciler Odası, kahvehanelerde sigara içilmemesini öngören 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrol Hakkında Kanun hükümlerinin uygulanmasına ilişkin Başbakanlık genelgesinin 1'inci maddesinin iptali ve yürütülmesinin durdurulması istemiyle Danıştay'da dava açmıştı. Kahveciler Odası, davaya yasal dayanak olarak, kanundaki ‘özel girişim özgürlüğü ve mülkiyet hakkını ihlal ettiği, eşitlik, ölçülülük ve gereklilik ilkesine aykırı olduğu' maddesini göstermişti.
Danıştay 10'uncu Dairesi, ‘Özel hukuk kişilerine ait olan lokantalar ile kahvehane, kafeterya, birahane gibi eğlence hizmeti verilen işletmelerde' şeklindeki, tütün ürünleri tüketiminde mutlak yasak getiren kuralda yer alan ‘kahvehane' ibaresini, anayasaya aykırı buldu. Daire, söz konusu bentteki ‘kahvehane' ibaresinin iptali için Anayasa Mahkemesi'ne başvurulmasına oy birliğiyle karar verdi. Kararda, ‘Yasak ve sınırlandırmaların, ticari işletmelerin varlıklarını sürdürebilmelerini ölçüsüz bir şekilde zorlaştırmaması, işleticilerin çalışma özgürlüklerini kullanmalarını ağır birtakım şartlara bağlamaması gerekir' denildi."
Hep vergi yazacak değiliz ya, bir kere de sigara tiryakilerini sevindirelim istedik.

(Kaynak: Referans Gazetesi | 24.06.2010)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.