İdare satışın 2006'da yapıldığı sonucuna yorum yoluyla varıyor / Bumin Doğrusöz

İnceleme elemanlarınca eleştiri konusu yapılan hadise, Doğan TV Holding şirketinin hisselerinin Doğan Yayın Holdign AŞ tarafından bir Alman şirketine satışına ilişkindir. Bu şekilde büyük şirketlerin büyük hisselerinin veya iştiraklerinin hisselerinin satışı, sadece bizde değil, dünyanın her yerinde belli usullerle yürür. Taraflar önce bir protokolle işe başlarlar, sonra alıcı hisseleri satılacak şirketi, bu şirketin içini incelemeye başlar, defterlerini, hesaplarını, alacak ve borçlarını, varlıklarını ilişkilerini inceler. Bu noktadan sonra alıcı alma niyetini kesinleştirirse ve bedelde anlaşma sağlanırsa, taraflar arasında ön sözleşme yapılır. Çünkü ülke mevzuatına göre hemen satış yapılamayabilir. Nitekim bu olayda satışın yapılması Rekabet Kurulu'nun satışa muvafakat vermesine bağlıdır. Bu arada Doğan Yayın Holding AŞ bir halka açık şirket olduğundan özel durum açıklamaları ile sürekli kamuoyunu bilgilendirmek durumundadır. Gerekli izinlerin alınmasından sonra, taraflar eğer hala satış fikrinde ise, yani caymadılarsa, çünkü bu noktada cayabilirler, satışı yaparlar. Satış nasıl olur. Bir hisse senedinin nasıl alınıp satılacağı, hisse senedinin türüne göre, yani nama veya hamiline olup olmamasına göre Türk Ticaret Kanunu'nda ayrı ayrı belirtilmiştir. Olaydaki nama yazılı hisse senetlerinin satışı, malikin senedi ciro etmesi, yeni ciro maksadı ile imzalaması ve karşı tarafa teslimi ile olur. Satış ve pay sahipliği bu noktada gerçekleşir. Hatta paranın ödenip ödenmemesi dahi ikincil noktadır.
Şimdi burada tarafların masaya oturması ile şirketin incelenmesi, müracaatların yapılması, gerekli izinlerin alınması, hisselerin sonuçta satış anlamında teslimi arasında bir zaman geçer. Bu arada protokollerden, kamuoyuna açıklamasına, müracaatlardan izinlerin alınmasına kadar pek çok hukuki işlem yapılır. Öte yandan satılan şirket hem faal olduğu hem de yetkililerinin hala satıcılar olması dolayısıyla alıcılar şirket içerisinde satıcıların hileli veya yanlış işlem yapmasını önlemek amacıyla bir denetim kontrol yetkisi alırlar.
Ne bu yetkinin alınması, ne şirketin alıcılarca incelenip beğenilmesi ne de protokoller, kamuoyu açıklamaları satışın varlığını ve zamanını göstermez. Bir şeyin kesin satılacak olması, satılabilir hale gelmesi, tarafların bu yoldaki açıklamaları, satış anlamına gelmez.
Satış bir hukuk kavramıdır, diğerleri değer yargısıdır. Bir hisse satışının varlık koşulları ve zamanı Ticaret Kanunu ile kesin olarak belirlenmiştir. O da, hisse senedinin teslim anıdır.
Ben şimdi sizinle anlaşma yapsam ve Doğan Holding hisselerini size satıyorum diye imzalasak, siz hisseleri satın almış ve hissedar olmuş mu olursunuz? Hayır olmazsınız. Hisseler teslim edilmedikçe ne satış tam olarak yapılmış olur, ne de siz hissedar olursunuz.
Anladığım kadarı ile eleştirilen şirket teslimi Ocak 2007'de yapmıştır. Bu nedenle buradaki kazancını 2007 matrahında göstermesi doğrudur.
Burada bildiğim kadar ile idarenin, ciro ve teslimin 2006'da yapıldığına dair bir tespiti ve iddiası da yoktur. İdare satışın 2006'da yapıldığı sonucuna yorum yolu ile varmaktadır.
Yoruma açık konularda ise kaçakçılık cezasının kesilemeyeceği kanaatindeyim. Burada kaçakçılık cezası uygulanması, şirketin bazı hukuki haklarını kullanmasını da engellemektedir.

(Kaynak: Referans Gazetesi | 20.02.2009)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.