Çin'den akan dolar selinden Türkiye de nasiplenmeli / Ahmet Yavuz

Dünyada yaşanan krizin etkisiyle her yerde tüketim harcamaları asgari seviyeye çekildi. Bu durum ihracat endeksli büyüme politikası uygulayan Çin için de yıkıcı etkiler göstermeye başladı.

Yurtdışına yapılan ihracatlar Çin'e dolar akışını artırdıkça, parası değer kazanan Çin hükümetleri tekrar ihracat yapmak ve ucuza mal satmak için emisyon yoluyla para basıp piyasadan dolar topladı. Zamanla bu şekilde toplanan para 2 trilyon dolara yaklaştı. Bu rakam Japonya, Suudi Arabistan ve Rusya'nın elinde rezerve olarak bulundurduğu dolarların toplamından daha büyük. Çin bu rezervinin yaklaşık 3'te 2'sini Amerikan menkul değerlerine, özellikle de hazine bonosu ve tahvillerine yatırıyor. Böylece de en fazla ihracat yaptığı ve ihracat fazlası verdiği ülkenin, yani Amerika'nın ödemeler dengesi açığını kapatmakta. Çin zaman zaman bu rezervlerden doların değerinin düşmesi sebebiyle çok ciddi ölçüde zarar ediyor.

İhracat zengini Çinli firmalar paralarını ülke dışında değerlendirmek için arayış içine girdi. Genel olarak paralar ya başka ülke para birimine veya yurtdışındaki varlıklara çevriliyor. Nakit zengini Çinli firmalar, Batılı ülkelerin sağlam Amerikan şirketlerinin borçlanma kâğıtları olan bonolardan kaçtığı şu zamanda, sıkıntılı ancak yüksek faiz ödeyen Amerikan şirketlerinin bonolarını alıyorlar. Çinli firmalar ihracattan kazandıkları ancak ülkelerinde tutmaktan çekindikleri bu milyarlarca doları yurtdışındaki banka hesaplarında tutmakta ısrar ediyor. Bunun yanında Çinli zenginler Hong Kong'un kuyumcu dükkânlarından pahalı mücevherler alıp tasarruflarını değerlendiriyor. Dördüncü çeyrekte yurtdışına çıkan para miktarı kabaca 240 milyar dolar civarında. Online emlak brokırı, soufun.com, Amerika'nın en gelişmiş şehirleri olan San Francisco, Los Angeles, Las Vegas ve New York City'ye 40'ar kişilik turlar düzenliyor. Bu turlara Çinliler büyük ilgi gösteriyor. Amerikan emlak fiyatlarının tarihinin en düşük seviyelerinde olması bu turları ilgiyi artırıyor.

Ülke olarak bu trendi iyi değerlendirmeliyiz. Hem dış ticaretteki rekabette öne çıkmak hem de güvenli bir liman arayan bu parayı çekmek için farklı açılımlar yapılabilir. Ortadoğu sermayesini çekmek için özel nitelikli tahviller çıkarılması nasıl düşünüldü ise bu büyük miktardaki sıcak parayı çekmek için de farklı alternatifler sunulabilir. Çinli zenginlere yatırım yapmak üzere neden biz de iş merkezleri, konut ya da başka emlak seçenekleri sunmayalım? Son olarak bir noktayı da vurgulamak isterim. Çinli zenginler gibi sermayesi olup da yurtdışında yatırım yapmak isteyen Türkler içinde de Amerikan emlak fiyatları en uygun seviyede.

Basit usul

mükelleflerinin

beyanname

dönemi geldi

Daha az vergi ödemek için gayret gösteren mükellefler basit usulde vergilendirilmenin yolunu arıyor. Ancak maalesef bu şekilde vergilendirilmek herkesin inisiyatifine bırakılmamış. Özellikle büyükşehirlerde basit usulden mükellefiyet açtırmak artık neredeyse imkânsız. Bu yüzden basit usulde vergilendirilen mükellef sayısı gün geçtikçe azalıyor. 2004 yılında 820 bin civarında olan basit usulde vergilendirilen kişi sayısı, Aralık 2008 itibarıyla 744 bine düşmüş. Bunun en önemli sebebi yeni mükellef olanların basit usul olarak kabul edilmemesi. Aynı zamanda vergi dairesince re'sen terk verilerek kaydı silinen mükelleflerin de bu sayının azalmasında etkisi var.

Basit usul daha önce götürü usulün yerine getirilen ve mükellefleri birçok vergisel sorumluluktan kurtaran bir vergilendirme biçimi. Ticari kazancın bu usulde vergilendirilebilmesi için bazıları genel, bazıları da özel olan şartlara sahip olmak gerekiyor.

Basit usulde vergilendirme kapsamında bulunan mükelleflere, gerçek usulde vergilendirilen mükelleflerden farklı birtakım kolaylıklar tanınıyor. Mesela basit usuldeki mükellefler defter tutmaz, vergi tevkifatı yapmaz ve muhtasar beyanname vermez. Ayrıca bu mükellefler geçici vergi ödemez. Alınan ve verilen belgelerin kayıtları mükelleflerin bağlı oldukları meslek odalarındaki bürolarda tutulur. Tabii ki isteyen mükellefler kayıtlarını kendileri tutabilecekleri gibi meslek mensuplarına da tutturabilirler. Basit usulde vergilendirilen mükelleflerin teslim ve hizmetleri Katma Değer Vergisi'nden istisnadır. Dolayısıyla KDV beyannamesi de vermezler. Gelirleri sadece basit usulde tespit edilen ticari kazançlardan ibaret olan mükelleflerin, 2008 yılı kazançlarına ilişkin beyannameyi bu ayın 25'ine kadar vermeleri gerekiyor. Basit usulde tespit edilen ticari kazanç yanında, beyana tabi menkul veya gayrimenkul sermaye iradı gibi başka bir gelir unsuru da varsa yıllık Gelir Vergisi beyannamesinin 25 Mart'a kadar verilmesi lazım.

Tam otomasyona geçen vergi dairesi mükellefleri beyannamelerini, elektronik beyanname gönderme aracılık yetkisi almış olan, basit usul mükelleflerinin bağlı olduğu meslek odaları veya 3568 sayılı kanun uyarınca yetki almış olup bağımsız çalışan serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirler aracılığı ile elektronik ortamda gönderebilirler.

(Kaynak: Zaman Gazetesi | 16.02.2009)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.