Yeni Torba Kanun Krizin Hedefindeki Çalışanlar İçin Ne Getiriyor? / Şevket Tezel

Kısa Çalışma Ödeneği işverenin çalıştırdığı işçilerin haftalık çalışma sürelerini genel ekonomik kriz veya zorlayıcı nedenlerden dolayı önemli ölçüde azaltması veya işyerinde faaliyeti tamamen veya kısmen geçici olarak durdurması halinde söz konusu olan bir ödeme.

 

Hayata geçmesi için işverenin durumu derhal gerekçeleri ile birlikte İş Kurumuna, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı sendikaya bir yazı ile bildirmesi ve talebin uygun olduğunun onaylanması gerekiyor.

 

Genel ekonomik kriz durumunda kısa çalışma ödeneği onay sürecinin İş-Kur, işçi ve işveren sendikaları konfederasyonları ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca ortaklaşa tamamlanması gerekiyor.

 

İşçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için, çalışma süreleri ve işsizlik sigortası primi ödeme gün sayısı bakımından işsizlik ödeneğine hak kazanma şartlarını yerine getirmesi gerekmekte.

 

İşçinin kısa çalışma ödeneği aldığı süre için ödenecek sigorta priminin İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanması gerekiyordu.

 

Günlük kısa çalışma ödeneğinin miktarı, işsizlik ödeneği miktarı kadar oluyor, kısa çalışma ödeneği olarak yapılan ödemeler başlangıçta belirlenen işsizlik ödeneği süresinden düşülüyordu. İşte bu noktada işçilere ödenecek kısa çalışma ödeneğinin aslında işçilerin mi yoksa işverenin mi işine yaradığı tartışma konusu oluyor, üstelik işsizlik ödeneğinden düşülmesiyle işçinin bu pansumandan aslında hiç de faydalanamamış olduğu, uygulamanın sadece işverenin işgücü maliyetlerini yasal çerçevede azaltma imkânından başka yararı olmadığı ortaya çıkıyordu.

 

İşte hazırlanan ‘İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki’ yeni Torba Kanun Tasarısının yasalaşması durumunda 2008 ve 2009 yıllarında kısa çalışma için yapılan başvurularla sınırlı olmak üzere kısa çalışma ödeneği uygulaması çalışanlar için de yararlı hale getirilebilecek.

 

Zira genel olarak yapısal bir iyileştirme düşünülmediğinden çalışanlara verilen kısa çalışma ödeneğinin çalışanlar için değil, yalnızca işverenleri için bir avantaj oluşturduğu gerçeği değişmese de en azından 2008-2009 yıllarına özgü olarak çalışanların kısa çalışma ödeneğinden gerçek anlamda yararlanması mümkün olabilecek.

 

Miktarca İyileştirme

Yasa kapsamında 2008-2009 yıllarındaki kısa çalışma başvurularıyla sınırlı olmak üzere kısa çalışma ödeneği miktarı yüzde 50 artırılarak uygulanacak.

 

Kısa çalışma uzarken işsizlik ödeneği kısalmayacak

Kısa çalışma ödeneği olarak yapılan ödemelerin başlangıçta belirlenen işsizlik ödeneği süresinden düşülmesi uygulaması da 2008 ve 2009 yıllarındaki kısa çalışma başvurularında uygulanmayarak kısa çalışma ödeneği alınması esnasında işsizlik ödeneği süresi işsizlik ödeneği almadan kısalıyor olmayacak.

 

Süre bakımından iyileştirme

İşyerinde uygulanan haftalık çalışma süresini tamamlayacak şekilde çalışılmayan süreler için verilmesi öngörülen kısa çalışma ödeneğinin süresi üç ayı aşmamak kaydıyla kısa çalışma süresi kadar oluyor ve ödeneğin süresi; herhalde hak edilen işsizlik ödeneği süresini aşamıyordu. İşte yeni Torba Kanun Tasarısıyla 2008 ve 2009 yıllarında kısa çalışma için yapılan başvurularla sınırlı olmak üzere bu azami üç aylık süre altı aya çıkartılıyor.

 

İşveren de gözetilmiş

2008 ve 2009 yıllarında uygunluk tespiti yapılmış olan başvurular için kısa çalışma süresi işverenin talebi doğrultusunda uzatılabilecek.

 

Getirilen bu değişiklikle küresel krizin etkilediği istihdam yapımızda işçilerin rızaları dışında ücretsiz izine çıkarılması geçici bir işsizlik olarak nitelenmiş olunarak bu dönemde de işsizlik sigortasından kısa çalışma ödeneği almaları sağlanmış olacak.

 

Okur Sorularına Kısa Cevaplar

Hüsnü DEMİRPOLAT/KAYSERİ – Eylül 2003’eden bu yana memur emeklilerinden vergiye tabi bağımsız iş yapanlar SGDP ödemek zorunda bulunuyorlar. Aylığınızdan üçte bir oranında kesinti yapılmasının nedeni İcra İflas Yasası gereğince emekli aylıklarından idare alacaklarının kesinti yapılma sınırının 1/3 olmasıdır.

(Kaynak: Sözcü Gazetesi | 12.02.2009)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.