Davayı Kazanan İşçi İşsizlik Maaşını Sonradan Alabilir

Türkiye İş Kurumu (İŞKUR), işsizlik ödeneği başvurusu yapan işçiye ödenek bağlarken Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirilen işten çıkış koduna bakıyor. İşveren haklı sebeple işten ayrılan veya haklı sebep olmadan çıkardığı işçinin kodunu işsizlik ödeneği bağlanmayan koddan bildirmişse işçi işveren hakkında davayı kazandığında işsizlik ödeneğini alır. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, işsizlik ödeneği ile ilgili merak edilenleri yazdı.

İşsiz kalan bir işçinin işsizlik ödeneği alabilmesi için son 3 yılda en az 600 prim gününün bulunması ve son 120 gün hizmet akdi ile çalışması gerekiyor. Bunlar olmazsa olmaz koşullar. İşsizlik ödeneği alabilmek için ayrıca iş akdinin işçinin kastı ve kusuru dışında bir sebeple sona ermesi gerekir.

İşsizlik ödeneği almaya hak kazanan işçiye, SGK’ya bildirilen son dört aylık prime esas kazancının yüzde 40’ı oranında ödenek bağlanır. Ancak, bağlanacak ödenek brüt asgari ücretin yüzde 80’ini aşamaz. Buna göre, aylık ödenek tutarı en fazla 10.731.60 TL olabilir.

İşsizlik ödeneğinin süresi de işçinin son 3 yıldaki prim gün sayısına göre belirleniyor. Buna göre, son 3 yıl içinde 600 -899 arasında prim günü bulunanlara 6 ay, 900 – 1.079 arasında prim günü bulunanlara 8 ay, 1.080 gün bulunanlara da 10 ay işsizlik ödeneği veriliyor.

İŞTEN ÇIKIŞ KODUNU İŞVEREN BELİRLİYOR

Türkiye İş Kurumu (İŞKUR), işsizlik başvurusu yapan işçiye ödenek bağlanıp bağlanmayacağına, Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bildirilen işten çıkış koduna göre karar veriyor. SGK’ya işten çıkış bildirimi işveren tarafından yapıldığı için, işten çıkış kodunu da işveren belirliyor.

Tabii bu durum uygulamada işçi aleyhine sorunlara yol açabiliyor. Çünkü, işçi işsizlik ödeneği alma hakkı sağlayan bir sebeple iş akdini feshettiğinde çoğunlukla işveren bu fesih gerekçesini kabul etmiyor. İşçi haklı sebep olmadan iş akdini kendi isteğiyle feshetmiş gibi işten çıkış kodu bildiriyor.

İşveren haklı bir sebep olmadığı halde işçiye kıdem tazminatı ödememek için iş akdini haklı fesih yapmış gibi göstererek işten çıkış kodunu buna göre belirleyebiliyor. İşçi her iki durumda da işsizlik ödeneğini alamıyor.

DAVAYI KAZANAN İŞÇİ İŞSİZLİK ÖDENEĞİNİ ALIR

Ancak, işçi iş mahkemesinde açtığı davayı kazanıp haklı fesih yaptığını veya işverenin iş akdini haksız feshettiğini kanıtlarsa, mahkeme kararıyla İŞKUR’a başvurup işten çıkış kodunu değiştirmek suretiyle işsiz kaldığı dönemin işsizlik ödeneğini alabilir. Davayı kazanan işçinin ödenek alabilmesi için kendisinin talepte bulunması gerekir.

30 GÜNLÜK SÜREYE DİKKAT!

Davayı kazanan işçinin, ilk mahkeme kararının kesinleşme tarihinden itibaren 30 gün içinde İŞKUR’a başvurması zorunlu. İlk mahkemenin verdiği kararın temyiz edilmesi halinde 30 günlük süre, Yargıtay veya istinaf kararının tebliğ tarihinden başlıyor.

İşveren tarafının istinaf mahkemesine veya Yargıtay’a gidip gitmeyeceğini beklemeden, iş mahkemesinde lehte kararın çıkmasının hemen ardından 30 gün içinde talepte bulunulması gerekiyor.

HATALI BİLDİRİLEN KOD DEĞİŞTİRİLEBİLİR

SGK’ya hatalı bildirilen kod, iş akdinin sona erdiği tarihten itibaren on günlük süre içinde değiştirilebilir. Örneğin 28 Ekim’de iş akdi feshedilen işçi için aynı gün işten çıkış bildirimi yapılmış olsa bile on gün boyunca işten çıkış kodu işverence değiştirilebilir.

Hatanın on günlük süreden sonra düzeltilebilmesi için işverenin İŞKUR’a başvurması gerekir. İşçi tek başına başvuruda bulunamaz, işveren ile birlikte başvurması gerekir. Daha önce, İŞKUR’a hata düzeltildikten sonra SGK’ya da başvuru yapılması isteniyordu. Düzeltme işlemi sadece işsizlik ödeneği için yapılmışsa SGK’ya ayrıca düzeltme başvurusu yapılması gerekmiyor.

İşten çıkış koduna göre işsizlik ödeneğine hak kazanma
1	Deneme süreli iş sözleşmesinin işverence feshi	Hak kazanmaz
2	Deneme süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi	Hak kazanmaz
3	Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi (istifa)	Hak kazanmaz
4	Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi	Kazanır
5	Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi
8	Emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle	Hak kazanmaz
9	Malulen emeklilik nedeniyle	Hak kazanmaz
10	Ölüm	Hak kazanmaz
11	İş kazası sonucu ölüm	Hak kazanmaz
12	Askerlik	Kazanır
13	Kadın işçinin evlenmesi	Hak kazanmaz
13	Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması	Hak kazanmaz
15	Toplu işçi çıkarma	Kazanır
16	Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer işyerine nakli	Hak kazanmaz
17	İşyerinin kapanması	Kazanır
18	İşin sona ermesi	Kazanır
19	Mevsim bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa "4" nolu kod kullanılır)	Hak kazanmaz
20	Kampanya bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa "4" nolu kod kullanılır)	Hak kazanmaz
21	Statü değişikliği	Hak kazanmaz
22	Diğer nedenler	Hak kazanmaz
23	İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih	Kazanır
24	İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih	Kazanır
25	İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih	Kazanır
26	Disiplin kurulu kararı ile fesih	Hak kazanmaz
27	İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih	Kazanır
28	İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih	Kazanır
29	İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih	Hak kazanmaz
30	Vize süresinin bitimi ( İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa "4" nolu kod kullanılır)	Hak kazanmaz
31	Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih	Kazanır
32	4046 sayılı Kanunun 21. maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih	Kazanır
33	Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi	Kazanır
34	İşyerinin devri, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih	Kazanır
35	6495 Sayılı Kanun Nedeniyle Devlet Memurluğuna Geçiş	Hak kazanmaz
36	OHAL/KHK (KHK ile işyerinin kapatılması)	Hak kazanmaz (*)
37	FETÖ/PYD Nedeni ile İşten Çıkarma (KHK ile Kamu görevinden çıkarma)	Hak kazanmaz
38	Doğum nedeniyle işten ayrılma	Hak kazanmaz
39	696 KHK ile Kamu işçiliğine geçiş	Hak kazanmaz
40	696 KHK ile Kamu işçiliğine geçilmemesi sebebi ile çıkış	Hak kazanmaz (**)
41	Re’sen işten ayrılış bildirgesi düzenlenenler	Hak kazanmaz
42	İş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri için gerekli vasıflar veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu ileri sürerek yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek işçinin işvereni yanıltması	Kazanamaz
43	İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarf etmesi veya davranışlarda bulunması yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnatlarda bulunması	Kazanamaz
44	İşçinin işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde bulunması	Kazanamaz
45	İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması	Kazanamaz
46	İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması	Kazanamaz
47	İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması	Kazanamaz
48	İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi	Kazanamaz
49	İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi	Kazanamaz
50	İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması	Kazanamaz
	(*) İşyerinin KHK ile kapatılması nedeniyle fesih ise hak kazanır	Kazanamaz
	(**) Kamuya geçiş hakkı olmayanlar hak kazanır

(Kaynak: Ahmet Kıvanç / Haber Türk | 11.10.2023)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.