Yeni Dönemde İşverenler İşyeri Bildirgelerini Hangi Esaslara Göre Düzenleyecekler? / Şevket Tezel

Yurtdışı Borçlanmasıyla Tahakkuk Eden Borcun Tamamını Ödemek Zorunda mıyım?

1989’da 2510 sayılı kanun kapsamında Türkiye’ye zorunlu göç ettik. 1960 doğumlu olan annem 1990 yılının Nisan ayından beri sigortalı olarak özel sektörde çalışıyor. 6 bin 200 prim günü var. İki ay önce yurtdışı borçlanma talebi dilekçesi ile SGK’ya başvuru yaptık. Başvuru yaptığımız tarihte annemin 21 ay (630 gün) borçlanması gerekiyordu. Bu ay sonunda emeklilik için başvuracağız. Bu ay sonunda emeklilik başvurusu yapacağımız tarihte gerekli ay miktarı üç ay daha eksik görünecek. SGK’dan bize gelen borçlanma dilekçesi üzerinde yazılı olan (21 ay) tutarı mı yatırmamız gerekiyor? 18 ay yatırsak olur mu? Yurtdışı borçlanması konusunda yeni dönemde neler değişiyor? Nevzat ÇOLAK

 

Sayın Okurum,

Vermiş olduğunuz bilgilere göre 1990 yılı Nisan ayı sigortalılık başlangıçlı annenizin SSK’dan normal emeklilik için tamamlaması gereken 20 yıllık sigortalılık süresi 21 ayı yatırırsa Temmuz 2008 ayı itibariyle 18 ayı yatırırsa Ekim 2008 ayı itibariyle emekli olabilir.

Yurtdışı borçlanmasıyla değerlendirilen sürelere istinaden aylık tahsisi yapılabilmesi için yurda kesin dönülmüş olması, tahakkuk ettirilen borcun tamamının ödenmiş olması ve borcun tamamının ödenmesinden sonra yazılı istekte bulunulması şartları aranıyor. Buradaki çalışmaya bağlı sosyal sigorta ödenekleri olan işsizlik ve hastalık ödeneği ile ikamete bağlı sosyal yardım alınmaması, "Borcun tamamının ödenmesi" ibaresinden ise aylık talep tarihinden önce ödenen miktarın anlaşılması gerekiyor. Yani baştan 21 aylık borçlanma talep etmiş olsanız bile 18 ayını ödemeniz halinde borçlanmanız 18 ay olarak geçerli sayılacaktır.

 

Bedelin Üç Ay İçinde Ödenmesi Gerekiyor

Tahakkuk ettirilen prim borcunun tamamını, tebliğ tarihinden itibaren üç ay içerisinde ödemeyenlerin, borçlanma başvuruları geçersiz sayılıyor. Söz konusu üç aylık süre içerisinde borcun bir kısmının ödenmesi halinde ise ödenen miktar ile orantılı süre geçerli sayılıyor, kalan sürenin geçerli sayılması yeni bir borçlanma talebine bağlı oluyor.

 

Yurtdışı borçlanmasıyla emekli olanlar SGDP ile çalışamayacak

3201 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanmak suretiyle aylık bağlananlardan tekrar yurt dışında yabancı ülke mevzuatına tabi çalışanların, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği alanlar ile Türkiye'de sigortalı çalışmaya başlayanların aylıkları, tekrar çalışmaya başladıkları veya ikamete dayalı bir ödenek almaya başladıkları tarihten itibaren kesileceğinden bu hususa dikkat çekmek isterim. Zira SSGSS Yasasının sosyal güvenlik destek primi hakkındaki hükümleri,  yurtdışı borçlanmasından  yararlanmak  suretiyle   aylık bağlananlar  için uygulanmayacak.

 

1 Ekim’den sonra ölenler için yurtdışı borçlanması 900 günle ölüm aylığında kullanılamayacak

Bugünün SSK sigortalıları yani yeni dönemin 4/a sigortalılarından 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren ölenler için hak sahiplerine bağlanacak 900 günle ölüm aylıklarında yurtdışı borçlanmasıyla kazanılan sürelerden yararlanılamayacak. Bu nedenle 2008 yılı Ekim ayı başından sonra ölenler için yurtdışı borçlanmasıyla ölüm aylığına hak kazanılabilmesi için gerekli 900 gün prim ödeme şartının borçlanmasız yerine getirilmesi gerekecek.

 

Okur Sorularına Kısa Cevaplar

 

Erdoğan YENERSOY – 01.05.1954 doğumlu, 25.12.1989 ilk sigortalılık girişli, 1990-2003 yılları arasında 9 yıllık Bağ-Kur sigortalılığı, 23.05.2006 tarihinden itibaren de 729 günlük SSK sigortalısı olan eşiniz 531 gün daha SSK sigortalılığını sürdürürse bu sürenin sonunda SSK’dan yaştan emekli olabilir.

Sibel ALKAN – 08.10.1956 doğumlu, 17.06.1971 ilk sigortalılık girişli bir sigortalı olarak 6 yıl 9 ay daha prim ödeyip 3 bin 600 günü tamamladığınızda SSK’dan emekli olabilirsiniz. Geriye dönük boş dönemleri prim olarak ödeyip süre kazanmak şu an geçerli sosyal güvenlik kanunlarına göre mümkün değil.

İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI

Yeni Dönemde İşverenler İşyeri Bildirgelerini Hangi Esaslara Göre Düzenleyecekler? (1)

Sigortalı sayılanların maddî olan ve olmayan unsurlar ile birlikte işlerini yaptıkları yer olan işyerinin, İşverenince işyeri bildirgesi ile en geç sigortalı çalıştırmaya başlandığı tarihte SGK’ya verilerek bildirilmesi gerekiyor.

Şirket kuruluşu aşamasında, çalıştıracağı sigortalı sayısını ve bunların işe başlama tarihini, ticaret sicili memurluklarına bildiren işverenlerin, bu bildirimleri de SGK’ya yapılmış sayılacak. Ticaret sicili memurlukları, kendilerine yapılan bu bildirimi en geç on gün içinde Kuruma bildirmek zorunda bulunuyorlar.

SSGSS Yasasına göre işyerinde, 4/a sigortalısı ve 4/c sigortalısı çalıştıran, böyle bir işyerini devralan veya bu nitelikte işyeri kendisine intikal eden işverenler, işyeri bildirgesi düzenleyerek e-sigorta ile göndermek zorundalar.

 

İşverenlerin işyeri bildirgesi ekinde;

• Yerleşim belgesi ile imza sirkülerini,
• Varsa işveren vekiline ait noterden onaylı vekâletname ve imza sirkülerini,
• Diğer kanunlar uyarınca tutmak zorunda oldukları defterin türünü gösteren resmî nitelikteki belgelerini,

de vermeleri gerekiyor.

 

            İşyeri bildirgeleri bir ay içinde elden, posta yoluyla veya elektronik ortamda gönderilebilecek.

 

            Yukarıda belirtilen belgelerin yanı sıra;

• İşveren tüzel kişi ise, hükmi şahsiyetin tescil edildiği Ticaret Sicil Gazetesi ile imza sirkülerinin,
• İşveren adi ortaklık ise, noter onaylı ortaklık sözleşmesinin,
• Kapıcılık işyerlerinde, kat maliklerinin isim, adres ve Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını gösterir listesinin,
• İhale konusu işlerde, işin sözleşmesi veya işin üstlenildiğini gösterir idarenin yazısının,
• İnşaat işyerlerinde, yapı ruhsatının fotokopisi, varsa arsa sahibi ile yüklenici arasındaki noter onaylı inşaat yapım sözleşmesinin,

            de eklenmesi gerekiyor.

 

          Asıl işverenden iş alan alt işverenlerin de yasal yükümlülükleri başlamadan önce işyeri bildirgesi dışında yukarıda sayılan belgeleri SGK’ya elden veya posta yoluyla göndermeleri gerekiyor.

 

 

 

 

            İşvereni kamu idaresi olan işyerlerinin tescilinde, SGK’ca ihtiyaç duyulmadığı sürece işyeri bildirgesi yeterli olacak. Ayrıca sosyal güvenlik kontrol memuru tespiti kamu idareleri için değil özel sektör işyerleri için gerekli olacak.

 

(Kaynak: Sözcü Gazetesi | 02.09.2008)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.