Yaşlılık Toptan Ödemesinde Son Genelge ile Neler Değişti? / Şevket Tezel

Yaşlılık Toptan Ödemesi hep merak edilen konulardan biridir. Yaşlılık Toptan Ödemesi emeklilik yaşı gelip de emekli aylığı bağlanması için gerekli diğer koşulları tamamlayamamış olanların emekli olma hedefinden vazgeçip ödedikleri primleri toplu şekilde alabilmelerini sağlayan bir yasal hak oluyor.

Ancak 5510 sayılı Kanun öncesindeki uygulama gereği bu talepte “Dağın fare doğurması” ile karşılaşılması kuvvetle muhtemeldir. Zira 2008 Ekim ayına kadar enflasyon dikkate alınmaksızın güncellemesiz ödeme yapılıyor.

Evet, toptan ödemede 5510 sayılı kanun güncelleme katsayısı ile güncelleme hakkı getirerek bu konuda bir rahatlama sağlasa da 01.10.2008 itibariyle mülga kanunlar olan 506, 5434 ve 1479 sayılı kanunlar 2008 yılına kadar olan süreç için primleri olduğu gibi verme uygulaması öngörüyorlar.

Yaşlılık Toptan Ödemesi Nedir?

5510 sayılı Kanunun 31 inci maddesine göre yaşlılık toptan ödemesi, 4/a (SSK), 4/b (Bağ-Kur)  ve 15 Ekim 2008 tarihinden itibaren ilk defa 4/c sigortalısı olanlardan,

- Çalıştığı işten ayrılan, işyerini kapatan veya devreden,

- Kadınlar için 58, erkekler için 60 yaşını doldurduğu halde malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanamayan,

sigortalılara yapılan ödeme oluyor.

Müracaat Yeri

Yaşlılık toptan ödemesi talebine ilişkin müracaatın 4/1-(a) (SSK) sigortalıları için çalıştığı işten ayrıldıktan, 4/1-(b) (Bağ-Kur) sigortalıları için işyerini kapattıktan veya devrettikten sonra kendisinin veya varsa vekilinin veyahut vasisince ilgili üniteye yapılması gerekiyor. 4/1-(c) sigortalılarının da kendisinin veya varsa vekili veyahut vasisinin Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığına örneği SGK’ca hazırlanan “Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesi” ile başvurması icap ediyor.

Hesabı

Yaşlılık toptan ödemesinin tutarı, sigortalı;

- 4/1-(a) ve 4/1-(c) kapsamında ise kendi adına bildirilen,

- 4/1-(b) kapsamında ise kendisinin ödediği,

malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin (% 20) her yıla ait tutarının;

- Toptan ödemeye esas hizmet sürelerinin Ekim 2008 tarihinden önce olması halinde, 5510 sayılı Kanunun geçici 5 inci maddesi gereğince, bu Kanunla bazı maddeleri yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerine (1479/39; 506/64; 5434/82) göre 1 Ekim 2008 tarihi itibarıyla hesaplanarak, 1 Ekim 2008 tarihi ile toptan ödemenin yapılmasına ilişkin yazılı istek tarihine kadar geçen yıllar için her yılın güncelleme katsayısı ile güncellenerek bulunan tutarının,

- 1 Ekim 2008 tarihi ve bundan sonraki süreler için primin ait olduğu yıldan itibaren yazılı istek tarihine kadar geçen yıllar için, her yılın gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek tespit edilen tutarının,

toptan ödeme şeklinde verilmesi biçiminde uygulanıyor.

Ayrıca kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası primlerinin ise toptan ödeme yoluyla ödenmesi mümkün bulunmuyor.

Son Genelge ile Değişenler

2018/38 sayılı Genelgede bu konuda yeni olarak vurgulanan noktalar ise;

• Sigortalının hizmet borçlanmalarının yaşlılık toptan ödemesine dahil edilmeyeceği,
• Yaşlılık toptan ödemesi talebinde bulunup tarafına yaşlılık toptan ödemesi yapılan sigortalılardan, toptan ödeme tarihinden önce geçen hizmetlerinin toptan ödeme yapıldıktan sonra tespit edilmesi halinde, söz konusu hizmetlerin dahil edilerek toptan ödeme işlemi düzeltilecek olması,
• Toptan ödeme yapıldıktan sonra yeniden çalışmaya başlayan sigortalıların toptan ödeme tarihinden sonra geçen çalışmalarının da talepte bulunmaları halinde toptan ödeme şeklinde verilecek oluşu,
• Yaşlılık aylığı bağlanması veya toptan ödeme yapılması talebinde bulunan ve talep tarihi itibari ile yaşlılık aylığı için diğer şartları taşımakla birlikte gerekli prim ödeme gün sayısını sonradan tespit edilen hizmet süreleriyle tamamlayanlardan, toptan ödeme talebinden önce tahsis talebinde bulunanlara ilk tahsis talep tarihi, diğerlerine ise toptan ödeme talep tarihi esas alınarak aylık bağlanacağı ve bunlardan toptan ödeme yapılmış olanlara ödenen tutarların bağlanacak aylıklardan mahsup edileceği hususu

olmakta.

Örneğin 01.12.1988 tarihinde sigortalılığı başlayan ve toptan ödeme yapılması için aranan (Kadınlar için 58 erkekler için 60) yaş şartını yerine getiren sigortalının, yaşlılık aylığı talebinde bulunmaksızın doğrudan 01.07.2018 tarihli toptan ödeme talebine istinaden 2900 günlük hizmeti toptan ödeme olarak ödenmiştir. Ancak, dosyada yapılan incelemede sigortalının başka bir sicilde geçen 700 günlük hizmeti ile birlikte aylık bağlanması için aranan 3600 gün koşulunu yerine getirdiği saptanmış ise sigortalıya toptan ödeme talep tarihi olan 01.07.2018 tarihini takip eden aybaşından itibaren yaşlılık aylığı bağlanması ve toptan ödeme tutarının bağlanacak aylıktan mahsup edilmesi gerekecektir.

(Kaynak: Alitezel | 24.12.2018)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.