Esnaf Ahilik Sandığı Aslında Ne Getiriyor? / Şevket Tezel

 İşçiler için işsizlik sigortasına benzer şekilde bağımsız çalışan esnaflar için de Esnaf Ahilik Sandığı 6824 sayılı Kanunla 01.01.2018 tarihinden geçerli olarak kurulmuş bulunuyor.

İlkeleri esaslarına bakıldığında işsizlik sigortasına göre birey lehine ekstradan tek yeni nokta alınacak primin de ödenecek ödenek gibi bir üst sınırı bulunuyor. Yani Esnaf Ahilik Fonu İşsizlik Fonu gibi kepçe ile alıp kaşık ile vermeyecek, kaşık ile alıp yine kaşık ile verecek.

İşsizlik sigortasında prim tahsili ve işçiye geri ödeme bakımından açık bir adaletsizlik var ve bu adaletsizlik nedeniyle İşsizlik Sigortası Fonu işçinin sırtından her geçen gün artmaya devam ediyor.  Artan bu tutar Hükümetler için önemli bir kaynağı teşkil ediyor.

Bu durumda her ne kadar prim matrahında bir üst sınır olsa bile Esnaf Ahilik Fonunun da İşsizlik Sigortası Fonunun ağız sulandıran cazibesi eksininde düşünüldüğü ortaya çıkıyor. Gelir ve giderleri İşsizlik Fonunun gelir ve gider esaslarıyla aynı bulunuyor.

Peki ne getiriyor bu Ahilik Sandığı?

Esnaf Ahilik Sandığı sigortası zorunlu ancak bu zorunluluk tüm Bağ-Kurlular için söz konusu değil. İsteğe bağlı Bağ-Kur sigortalıları, 6132 sayılı At Yarışları Hakkında Kanuna tabi jokey ve antrenörler, köy ve mahalle muhtarları ile tarımsal faaliyette bulunanlar hariç olmak üzere; 4/b sigortalılığı kapsamında hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar Esnaf Ahilik Sandığı kapsamında Esnaf Ahilik Sandığı sigortalısı sayılıyor.

Bu madde kapsamına giren ve hâlen faaliyette olanlar bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte, faaliyetine daha sonra başlayanlar ise başladıkları tarihten itibaren Esnaf Ahilik Sandığı sigortalısı olacaklar.

Nasıl İşsizlik Sigortası Fonu işçilere iş bulma, yetiştirme ve işsizlik ödeneği ödeme faaliyetlerinde bulunuyorsa Esnaf Ahilik Fonu da esnaflara iş bulma, ödenek ödeme faaliyetlerinde bulunacak.

Prim Oranları

Esnaf Ahilik Sandığı primi sigortalının prime esas günlük kazancından %2 oranında yapılacak. %1 de Devlet payı olarak alınacak. Ancak alınacak günlük prim tutarı, prime esas günlük kazanç alt sınırının iki katı üzerinden hesaplanacak tutardan fazla olamayacak.

Herhangi bir nedenle sigortalılık durumunun sona ermesi hâlinde, o ana kadar sigortalıdan kesilen Esnaf Ahilik Sandığı primleri ile Devlet payı iade edilmez. Esnaf Ahilik Sandığına sigortalılarca ödenen primler, kazancın tespitinde gider olarak kabul edilebilecek.

Prim Matrah sınırları

Günlük Esnaf Ahilik Sandığı ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama kazancının %40’ı olacak.

Bu şekilde hesaplanan Esnaf Ahilik Sandığı ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçemeyecek. İşte bu nokta İşsizlik Sigortasına göre en önemli pozitif farkı oluşturuyor.

Ödenek Ne Kadar?

Esnaf Ahilik Sandığı sigortalıları için sigortalılığının sona ermesinden önceki son 120 gün sürekli çalışmış olanlardan, son üç yıl içinde;

a) 600 gün faaliyetini sürdüren ve Esnaf Ahilik Sandığı primi ödemiş olanlara 180 gün,

b) 900 gün faaliyetini sürdüren ve Esnaf Ahilik Sandığı primi ödemiş olanlara 240 gün,

c) 1080 gün faaliyetini sürdüren ve Esnaf Ahilik Sandığı primi ödemiş olanlara 300 gün,

süre ile Esnaf Ahilik Sandığı ödeneği verilecek.

Esnaf Ahilik Sandığı ödeneği başvuruları izleyen ayın sonuna kadar sonuçlandırılır. Esnaf Ahilik Sandığı ödeneği, her ayın beşinde aylık olarak sigortalının kendisine ödenecek.

Esnaf Ahilik Sandığı ödeneği damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmayacak. Esnaf Ahilik Sandığı ödeneği, nafaka borçları dışında haciz veya başkasına devir ve temlik edilemeyecek.

Nasıl Ödenek Alınacak?

Esnaf Ahilik Sandığı sigortalılarından iflas istemiyle mahkemeye başvurulmuş olmak suretiyle veya iflasa tabi olmamakla birlikte işyerini kapatmak suretiyle sigortalılığı sona erenler, sigortalılığının sona erdiği tarihi izleyen günden itibaren otuz gün içinde İş-Kur’a doğrudan veya elektronik ortamda başvurarak yeni bir iş almaya hazır olduklarını kaydettirmeleri, bu maddede yer alan prim ödeme koşullarını sağlamış olmaları ve Esnaf Ahilik Sandığı primi ve bu prime ilişkin herhangi bir borcunun olmaması kaydıyla Esnaf Ahilik Sandığı ödeneği almaya hak kazanacaklar. Ancak sigortalılığının sona ermesinden önceki en fazla 90 günlük süreye ilişkin Esnaf Ahilik Sandığı prim borcu olan sigortalılar, diğer şartları sağlamaları ve bu döneme ilişkin Esnaf Ahilik Sandığı prim borçlarının alacakları ödenekten tahsil edilmesi kaydıyla Esnaf Ahilik Sandığı ödeneğinden faydalandırılacaklar.

Son tahlilde Esnaf Ahilik Fonunun hükümetlere bir değerli kaynak oluşturma gibi önemli bir fonksiyonu olacak. Tabii ilk ödeneğin ödeneceği zamana kadar havuzda önemli bir kaynak da birikmiş olacağını da vurgulamak gerekiyor.

Bu fonksiyonu oluşturmada esnafın Bağ-Kur primlerini zamanında ödeme konusunda bir duyarlılık meydana getirmesi de sürpriz olmayacaktır. 

(Kaynak: Ali Tezel | 13.03.2017)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.