Yurt Dışı Alacaklara Şüpheli Karşılık Ayrılmasının Şartları

 Soru:  Yurt dışı alacaklara şüpheli karşılık ayrılmasının şartlarınelerdir ?

Cevap:

YURT DIŞINDAN OLAN ALACAKLARA KARŞI ŞÜPHELİ ALACAK KARŞILIĞI

AYRILMASI (MALİYE İDARESİNİN GÖRÜŞÜ)

Yurt dışından olan alacakların şüpheli hale geldiğinin ispatlanabilmesi için ticari iş yapılan firmanın mukim olduğu ülkenin mahkemelerinde dava açılması veya icra takibinde bulunulması gerekmektedir. Yurt dışından olan alacakların dönem sonunda değerlemesi nedeniyle oluşacak kur farkları da asıl alacağın akıbetine tabi olduğundan asıl alacak şüpheli hale geldikten sonra bu alacağa bağlı olarak oluşan kur farkları için de şüpheli alacak karşılığı ayrılması mümkün bulunmaktadır.

Buna göre, yurt dışından olan alacaklar için iş yapılan firmanın mukim olduğu ülkenin mahkemelerinde dava açılması veya ilgili ülkenin icra mevzuatı uyarınca icra takibine başlanılması halinde alacağın Vergi Usul Kanununun 323 üncü maddesine göre şüpheli hale geldiği kabul edilebilecektir.

Ancak, bir alacak için alacağın şüpheli hale geldiği dönemden sonraki bir dönemde karşılık ayrılabileceğine ilişkin bir hüküm bulunmamaktadır. Bu nedenle, karşılık ayrılması gereken dönemde ayrılmayan karşılığın sonraki dönemlerde ayrılması mümkün bulunmamaktadır.

Yukarıdaki açıklamalar İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından konu ile ilgili en son verilen 21/06/2012 tarih ve B.07.1.GİB.4.34.19.02-105[323-2012/VUK-1- . . .]-1942 sayılı özelgesine dayanmaktadır.

Bu açıklamalardan da anlaşılacağı üzere Maliye İdaresinin görüşü yurt dışı bir alacağın giderleştirilmesi için icra takibinin veya davanın yurt dışında açılması gerektiği yönündedir.

YURT DIŞINDAN OLAN ALACAKLARA KARŞI ŞÜPHELİ ALACAK KARŞILIĞI

AYRILMASI (DANIŞTAY’IN GÖRÜŞÜ)

Danıştay 4. Dairesi’nin 27.05.2010 tarihli E.2008/399 ve K.2010/3271 sayılı kararına göre yurt dışından olan bir alacağa yurt dışında icra takibi veya dava açılmaksızın Türkiye’de başlatılacak icra takibiyle de karşılık ayrılacağı yönündedir.

SONUÇ: Yurt dışı bir alacağa şüpheli alacak karşılığı ayrılarak giderleştirilmesi hususunda Maliye’nin görüşü ile Danıştay’ın görüşü birbirinden farklılık arz etmektedir. Yurt dışından olan alacak için icra takibinin başlatılması kendi özel hukukumuzda mümkün bulunmakla beraber Danıştay’da yurt içinde açılacak icra takibini kabul etmektedir.

Ancak, Maliye idaresinin görüşü farklılık arz etmektedir. İstanbul vergi dairesi başkanlığının yukarıda tarih ve sayısı verilen en son özelgesinden de açıkça anlaşılacağı üzere yurt dışından olan alacağa karşılık ayrılması için icra takibinin veya davanın da yurt dışında açılması gerekmektedir.

Konuyu özel hukuk ve vergi hukuku açısından ayrı ayrı ele alıp değerlendirecek olursak; Özel hukuk açısından yurt içinde açılacak icra takibi mümkün iken vergi hukuku açısından “yurt içinde” açılacak icra takibi ve buna istinaden yapılan yurt dışı alacağın giderleştirilmesi işlemi kurumlar vergisi açısından vergi ziyaı cezası riski taşımaktadır.

Danıştay’ın kararı uygulanmak suretiyle yurt içinde dava açılarak veya icra takibi başlatılarak şüpheli ticari alacak karşılığı ayrılması durumunda ileride olası bir vergi incelemesinde şüpheli ticari alacak karşılığı ayrılmaması yönünde bir tenkit söz konusu olabilecektir. Bu nedenle icra takibinin yurt içinde açılması yönünde verilecek bir kararda Maliye İdaresinin buna olumsuz baktığı hususunun da göz önüne alınması gerektiğini önemle hatırlatırız. 

Koray ATEŞ
E. Öğretim Görevlisi
korayates@muhasebetr.com

 

(30.04.2014)

Kaynak: www.MuhasebeTR.com

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.