Özel Maliyet Bedellerinde Dönemsonu İşlemleri

 Soru: Özel Maliyet Bedellerinde Dönemsonu İşlemleri ve Muhasebesi

Kiralanan gayrimenkullerle ilgili olarak işletmeler tarafından yapılan değer artırıcı veya gayrimenkulü genişletici nitelikteki giderlerden kira süresi sonunda kiralayanda bırakılacak olan kıymetler özel maliyet adını almaktadır. Bu tür harcamalar doğrudan gider yazılmayıp aktifleştirilir. Özel maliyetler, maliyet bedeli ile değerlenir.

Özel maliyetler kira süresine göre eşit yüzdelerle amortismana tabi tutulur. Kira süresinin belirsiz olması durumunda amortisman beş yıllık süre esas alınarak hesaplanacaktır. Özel maliyet bedellerinin itfasında kıstamortisman uygulaması yapılmayacak ve azalan bakiyeler usulü kullanılmayacaktır. Özel maliyetin bir bedel karşılığında devredilmesi durumunda iktisadi kıymet satışı gibi işlem yapılacaktır.

Uygulama: Rüzgar A.Ş. 2013 yılında 5 yıllığına kiraladığı bir iş merkezine 5.000 TL tutarında tadilat yaptırmıştır.

----------------------------------------------/------------------------------------

264 ÖZEL MALİYETLER  5.000

191 İNDİRİLECEK KDV

                                                           102 BANKALAR 5.900

-----------------------------------------------------------------------------------

Söz konusu gayrimenkul 5 yıllığına kiralandığı için amortisman ömrü 5 yıl olup her yıl;

1/5 = 0,20 oranında amortisman ayrılacaktır

Yıllar	Tutar	Yıllık Amortisman Tutarı	Birikmiş
			Amortisman
2013	5.000	1.000	1.000
2014	5.000	1.000	2.000
2015	5.000	1.000	3.000
2016	5.000	1.000	4.000
2017	5.000	1.000	5.000

2013 yılı sonunda (A) A.Ş.’nin yapacağı amortisman kaydı aşağıdaki gibi olacaktır.

----------------------------------------------------/------------------------------

770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ  1.000

                                           268 BİRİKMİŞ AMORT. (-) 1.000

-----------------------------------------------------------------------------------

Şirketler bazen dönemsonlarında özel maliyet harcaması yaptıkları yerleri devredebilmektedirler. Orneğin yukarıdaki örnekte şirketin 2017 yılında kiraladığı yer için yapacağı devir işleminde özel maliyetler için ayrıca bir bedel istediğini ve bu bedelin  8.000 TL olduğunu varsaydığımızda şirket aşağıdaki kaydı yapacaktır.

-------------------------------------------------31.12.2017----------------------------------

102  BANKALAR   9.440

264 ÖZEL MALİYETLER            5.000

391 HESAPLANAN İLAVE KDV 1.440

679 DİĞ.OL.DIŞ.GEL. VE KAR. 3.000

---------------------------------------------------------------------------------------------------

Bununla beraber şirketin bu işten zarar ettiğini varsayalım. Bu durumda şirket özel maliyet bedeli için 4.000 TL fatura kestiğini düşünelim.

------------------------------------------------31.12.2017----------------------------------

102  BANKALAR                 4.720

689 DİĞ.OL.DIŞ.GİD.ZAR.   1.000

264 ÖZEL MALİYETLER            5.000

391 HESAPLANAN İLAVE KDV    720

--------------------------------------------------------------------------------------------------

Koray ATEŞ
E. Öğretim Görevlisi
korayates@muhasebetr.com

(07.03.2014)

Kaynak: www.MuhasebeTR.com

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.