Dr. Koray Ateş Kurumlar Vergisi ve Enflasyon Düzeltmesine Başlamadan Önce Bunları Yapın (24.04.2024)

E-bültenimize kayıt olun, yeni yazılar e-posta adresinize gelsin! Üye olmak için tıklayın.

EDİTÖRÜN SEÇTİKLERİ

ÖZEL HABER

Maliye Görüş Değiştirdi. Gelir Tahakkuklarında Katma Değer Vergisi Hesaplanmayacak! | Muhasebe TR

Maliye Görüş Değiştirdi. Gelir Tahakkuklarında Katma Değer Vergisi Hesaplanmayacak!

Anımsanacağı üzere, Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı’nın “Elektrik Satışında Gelir Tahakkuku ve Belge Düzeni Hk.” başlıklı, 12/06/2012 tarih ve B.07.1.GİB.406.18.02-105[8730]-670 Sayılı Özelgesi ile, gelir tahakkuku işleminde, tahakkuk tutarı üzerinden Katma Değer Vergisi hesaplanması gerektiği yönündeki görüşü, konuya ilişkin yaygın görüşle çelişmişti.

Konuyu basit bir örnekle açıklamak gerekirse, elektrik enerjisi satışı yapan işletme, 2015 yılı Aralık ayında 1.000.000 TL’lik elektrik satmış ve bu satış 5 Ocak 2016 tarihine kadar sayaçlar üzerinden saptanmış olsun. O özelgeye göre söz konusu işletme;

1- 31.12.2015 tarihi itibariyle 1.000.000 TL’lik tutarı, gelir tahakkuku olarak dikkate alacaktır.

2- 31.12.2015 tarihi itibariyle 1.000.000 TL’lik gelir tahakkuku üzerinden de %18 KDV hesaplayacak, ve Aralık/2015 döneminde bu KDV’yi bildirecektir.

3- Faturayı 5 Ocak 2016 tarihli düzenleyecektir.

4- Kurumlar vergisi yönünden 31.12.2015 tarihini dikkate alacaktır.

Yukarıdaki basit örnekte görüleceği üzere söz konusu özelge, bütün gelir tahakkukları (ciro primi gibi) üzerinden KDV hesaplanması gerektiği şeklinde yorumlanmıştı. Oysa özelgenin, yalnızca “elektrik “satışlarına ilişkin olduğu hattâ eksik ve yanlış olduğu, gözlerden kaçmıştı.

Maliye Görüş Değiştirdi

Gaziantep Vergi Dairesi Başkanlığı’nın verdiği, “Elektrik Alım Satımlarında Fatura Düzeni ve Vergileme, Elektrik Alım Satımlarında Faturanın Düzenleneceği Tarih, KDV ve KVK Açısından Beyan Edileceği Dönem Hk.” başlıklı 10.5.2016 tarih ve 16700543-125-19626 sayılı özelge ile Maliye idaesi öncekinin tam tersi bir görüşü benimseyerek, 12/06/2012 tarihli özelgede yer alan eksik ve yanlış olan görüşünü değiştirdi.

Konuyu bu yeni özelgeye göre basit bir örnekle açıklamak gerekirse, elektrik enerjisi satışı yapan işletme, 2015 yılı Aralık ayında 1.000.000 TL’lik elektrik satmış ve bu satış 5 Ocak 2016 tarihine kadar sayaçlar üzerinden saptanmış olsun. 10.5.2016 tarihli yeni özelgeye göre söz konusu işletme;

1- 31.12.2015 tarihi itibariyle 1.000.000 TL’lik tutar için gelir–gider tahakkuku yapmayacaktır.

2- 31.12.2015 tarihi itibariyle 1.000.000 TL’lik tutar üzerinden %18 KDV hesaplamayacaktır.

3- KDV yönünden vergiyi doğuran olay, Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğince nihai bedelin belirlendiği tarih yani 20 Ocak 2016 tarihi itibariyle gerçekleşeceğinden, tahakkuk tutarları üzerinden hesaplanan KDV’yi yine Ocak/2016 döneminde bildirecektir.

4- Faturayı, Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğince nihai bedelin belirlendiği tarihi (20 Ocak 2016) izleyen 7 gün içerisinde düzenleyecektir.

5- Kurumlar Vergisi yönünden tahakkuk, Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğince nihai bedelin belirlendiği tarih (20 Ocak 2016) itibarıyla gerçekleşmiş olacağından, gelir ve giderlerini de bu tarih (20 Ocak 2016) itibariyle dikkate alacaktır.

Görüleceği üzere;10.5.2016 tarihli özelge, 2012 tarihli özelgenin, yalnızca “elektrik satışları” ile ilgili, hattâ eksik ve yanlış olduğunu, elektrik satışları dışında kalan çalışma konularıyla ilgili gelir tahakkuklarını kapsamadığını ortaya çıkarmıştır. Yine bu özelge ile Maliye idaresi, elektrik satışında KDV’nin hesaplanıp bildirileceği dönem, Kurumlar Vergisinin matrahının hesaplanması ve faturanın düzenleneceği tarih konularında görüş değiştirmiştir.

Gelir Tahakkuklarında Katma Değer Vergisi Hesaplanmayacak

Maliye idaresinin 2016 tarihli özelgesi dikkate alındığında, 2012 tarihli özelgeye dayandırılarak, bütün işletmeler açısından, gelir tahakkukunun yapıldığı dönemde, tahakkuk tutarı üzerinden KDV hesaplanıp aynı dönemde beyan edilmesi gerektiği görüşü ortadan kalkmıştır.

Özelgenin tam metni aşağıda bilgilerinize sunulmuştur.

Cumhur ÇETİN

Serbest Muhasebeci Mali Müşavir- Haber Editörü

Maliye Bakanlığı

Gelir İdaresi Başkanlığı-Gaziantep Vergi Dairesi Başkanlığı

S. 16700543-125-19626

T. 10.5.2016

ELEKTRİK ALIM SATIMLARINDA FATURA DÜZENİ VE VERGİLEME

ELEKTRİK ALIM SATIMLARINDA FATURANIN DÜZENLENECEĞİ TARİH, KDV VE KVK AÇISINDAN BEYAN EDİLECEĞİ DÖNEM HK.

5520/md. 6

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda;

- Şirketinizin Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından verilmiş olan elektrik üretim lisansı kapsamında ürettiği, sistemden ve/veya ikili anlaşmalarla satın aldığı elektriği; sistem operatörü olan Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) aracılığıyla sisteme vermek suretiyle ve/veya ikili anlaşmalarla nihai tüketicilere perakende olarak sattığı,

- Şirketiniz tarafından sisteme verilen elektriğin faturasının TEİAŞ’a hitaben kesildiği, buna mukabil TEİAŞ’ın da sistemden elektrik çekenlere fatura kestiği ve TEİAŞ’ın sıfır bakiye ile çalıştığı,

- Şirketiniz tarafından ikili anlaşmalarla satılan elektriğin faturasının ise doğrudan müşteriye kesildiği, sistemden satın aldığınız elektriğin faturasının TEİAŞ’tan, ikili anlaşmalarla satın aldığınız elektriğin faturasının doğrudan tedarikçisinden alındığı,

- Bu faturalandırma işlemlerinin Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği uyarınca yapıldığı, şirketinizin TEİAŞ aracılığıyla sisteme verdiği ve/veya nihai tüketicilere ikili anlaşmalarla perakende olarak sattığı elektriğin miktarı, birim fiyatı ve elektrik mevzuatı uyarınca ödenmesi ve/veya tahsil etmesi gereken bedellerin, elektrik tesliminin yapıldığı ayı takip eden ayın 20 nci gününe kadar belirlenebildiği (tahakkuk edebildiği),

- Bu nedenle, şirketinizin TEİAŞ aracılığıyla sisteme verdiği elektriğin faturasını, teslimin yapıldığı ayı takip eden ayın 20 nci gününe kadar kesinleşen mali uzlaştırma bilgilerine göre, uzlaştırmanın kesinleştiği tarihli olarak TEİAŞ’a hitaben düzenlendiği, nihai tüketicilere ikili anlaşmalarla sattığı elektriğin faturasını ise, teslimin yapıldığı ayı takip eden ayın 20 nci gününe kadar kesinleşen bilgilere göre, teslimin yapıldığı ayın son günü tarihli olarak nihai tüketiciye hitaben düzenleyebildiği,

- Dolayısıyla, fatura tarihi ile faturanın fiilen düzenlendiği tarihlerin birbirinden farklı olabildiği ve faturaların yedi gün içinde kesilmesini öngören Vergi Usul Kanununun 231/5 inci maddesine uygun hareket edilemediği, ayrıca TEİAŞ aracılığıyla alınıp satılan elektriklerin faturası, TEİAŞ’ın uygulamaları gereği teslimin yapıldığı ayı takip eden ayın 20 nci gününde kesildiğinden, TEİAŞ aracılığıyla alınıp ikili anlaşma ile satılan veya ikili anlaşmalarla alınıp TEİAŞ aracılığıyla satılan elektriğin alım-satım faturaları, dönem itibarıyla birbirleri ile örtüşmediğinden TEİAŞ’tan gelen alış faturasının KDV’sinin sürekli şirketiniz tarafından finanse edildiği belirtilmiş olup, elektrik alım-satımlarında ayrı ayrı olmak üzere faturaların hangi tarihte ve hangi tarih itibarıyla düzenlenmesi gerektiği, hesaplanan KDV’nin hangi ay beyan edileceği, yüklenilen KDV’nin indirim hakkının hangi ay kullanılabileceği ve kurumlar vergisi yönünden gelirin hangi dönem beyan edileceği hususlarında tereddüde düşüldüğünden Başkanlığımız görüşü sorulmuştur.

Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde; kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

Gelir Vergisi Kanununun Bilanço Esasında Ticari Kazancın Tespiti başlıklı 38 inci maddesinde ise; bilanço esasına göre ticari kazancın, teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki müspet fark olduğu, bu dönem zarfında sahip veya sahiplerce işletmeye ilave olunan değerlerin bu farktan indirileceği, işletmeden çekilen değerlerin ise farka ilave olunacağı, ticari kazancın bu suretle tespit edilmesi sırasında, Vergi Usul Kanununun değerlemeye ait hükümleri ile bu Kanunun 40 ve 41 inci maddeleri hükümlerine uyulacağı hükme bağlanmıştır. Anılan Kanunun 40 ıncı maddesinde de, safi kazancın tespit edilmesinde indirilecek giderler sayılmıştır.

Ticari kazancın tespitinde tahakkuk ve dönemsellik olmak üzere iki temel ilke geçerlidir. Tahakkuk esası ilkesinde, gelir veya giderin miktar ve mahiyet itibariyle kesinleşmiş olması, yani geliri veya gideri doğuran işlemin tekemmül etmesinin yanı sıra, miktarının ve işlemden kaynaklanan alacağın veya borcun ödeme şartlarının da belirlenmiş olması gereklidir. Dönemsellik ilkesi ise bu gelir veya giderin ilgili olduğu döneme intikalinin sağlanmasını ifade eder.

Vergi Usul Kanununun 230/4 maddesinde, faturada bulunması gereken asgari bilgiler arasında malın veya işin fiyatı ve tutarının yer alması; 231/5 maddesinde de, faturanın malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren yedi gün içinde düzenlenmesi gerektiği hükme bağlanmıştır.

Genel olarak, tahakkuk belgesi niteliğindeki fatura, katma değer vergisinde vergiyi doğuran olaya paralel şekilde vergiyi doğuran olayın meydana geldiği tarihten itibaren yedi gün içerisinde düzenlenmektedir.

Öte yandan, KDV Kanununun;

- 1/1 maddesinde, ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye’de yapılan teslim ve hizmetlerin KDV’ye tabi olduğu,

- 2/3 maddesinde, su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma ve benzeri şekillerdeki dağıtımların da mal teslimi niteliğinde olduğu,

- 10 uncu maddesinin (g) bendinde vergiyi doğuran olayın, su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma ve benzeri enerji dağıtım veya kullanımlarında bunların bedellerinin tahakkuk ettirilmesi anında meydana geleceği,

- 29/1 maddesinde mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergilerini indirebilecekleri,

- 29/3 maddesinde ise, indirim hakkının vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabileceği

hüküm altına alınmıştır.

Bu hüküm ve açıklamalara göre;

- KDV yönünden, tahakkuk tarihi (Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğince nihai bedelin belirlendiği tarih) itibarıyla vergiyi doğuran olay gerçekleşeceğinden, tahakkuk tutarları üzerinden hesaplanan KDV de ilgili dönemde beyan edilecektir. Elektrik enerjisi tedariki ve satışına ilişkin olarak Şirketiniz adına TEİAŞ tarafından düzenlenen faturalar ile ilgili olarak yüklenilen KDV tutarlarının kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde, ancak vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak kaydıyla, genel esaslara göre indirim konusu yapılması mümkündür.

- Kurumlar vergisi yönünden de tahakkuk, Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğince nihai bedelin belirlendiği tarih itibarıyla gerçekleştiğinden, söz konusu gelir ve giderlerin bu tarih itibarıyla matrahın tespitinde dikkate alınması gerekmektedir.

- Ayrıca, gelirinizin tahakkuk tarihinden itibaren yedi gün içinde fatura düzenlemeniz gerektiği tabiidir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.

(21.12.2016)

Kaynak: www.MuhasebeTR.com