Zeyneddin Çetin
Vergi Başmüfettişi
cetinzeyni@gmail.com

Yatırım İndirimi Uygulamasından (193 / Geçici 61. Maddesi) Yararlananların, 6736 Sayılı Kanuna Göre Matrah/Vergi Artırımında Dikkat Etmeleri Gereken Hususlar

1-Giriş:

6736 sayılı ‘’Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun’’ Resmi Gazetede 19/08/2016 tarihinde yayımlanmış ve aynı gün yürürlüğe girmiştir. Bu Kanunun uygulanmasına yönelik Tebliğ 23/08/2016 tarihinde Resmi Gazetenin mükerrer sayısında yayımlanmıştır.

Bu yazıda; Yatırım İndirimi İstisnasından yararlanan Kurumlar Vergisi mükelleflerinin, 6736 sayılı Kanunu uyarınca Vergi Artırımı ve Matrah Beyanı hakkında dikkat etmesi gereken hususlara yer verilecektir.

 

2- Yatırım İndirimi İstisnası Tevkifatında Vergi Artırımı ve Matrah Beyanı:

Anılan Kanun uyarınca, 2011, 2012, 2013, 2014 ve 2015 takvim yılları ile ilgili Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi ve Katma Değer Vergisi(KDV), ayrıca gelir (stopaj) veya kurumlar (stopaj) vergisi için 31/10/2016 tarihine kadar(bu tarih dahil) matrah/vergi artırımında bulunulabilecektir. Gerçek ve tüzel kişiler ile Gelir/kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunsun veya bulunmasın tüm mükelleflerin matrah/vergi artırımı hükümlerinden yararlanma imkanı bulunmaktadır.(Ancak 213 sayılı Kanunun 359 uncu maddesinin (b) fıkrasındaki “defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler” matrah/vergi artırımı hükümlerinden yararlanamazlar.)

İstisnai haller haricinde, her dönem ve vergi türü birbirinden bağımsız olmak üzere matrah/vergi artırımda bulunulabilir. Bu istisnai hallerden birisi de, 193 sayılı Kanunun Geçici 61 inci maddesi kapsamında vergi tevkifatına tabi kazanç ve iratları bulunan Kurumlar Vergisi mükelleflerinin vergi artırımı ve matrah beyanı ile ilgilidir. Bu Kanunun 5’ inci maddesinin 1’ nci fıkrasının (d), (e) ve (f) bendinde, 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunun Geçici 61 inci maddesine göre vergi tevkifatına tabi kazanç ve iratları bulunan Kurumlar Vergisi mükelleflerinin vergi artırımı ve matrah beyanı ile ilgili düzenlemelere yer verilmiştir. Konuyla ilgili olarak yayımlanan 1 seri nolu Tebliğde gerekli açıklamalara yer verilmiştir. Şöyle ki;

193 sayılı Kanunun Geçici 61 inci maddesinde, 24/4/2003 tarihinden önce yapılan müracaatlara istinaden düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamındaki yatırımlarla ilgili yatırım harcamalarına (teşvik belgelerine bu tarihten sonra ilave edilen iktisadî kıymetler için yapılan harcamalar hariç), yatırım indirimi uygulamasına ilişkin olarak 193 sayılı Kanunun bu tarihten önce yürürlükte bulunan hükümlerinin uygulanacağı, bu şekilde yatırım indirimi istisnasından yararlanan kazançlar ile anılan tarihten önce gerçekleşen yatırımlar üzerinden hesaplanan ve kazancın yetersiz olması nedeniyle sonraki dönemlere devreden yatırım indiriminden yararlanan kazançlar üzerinden dağıtılsın, dağıtılmasın %19,8 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağı hükmü yer almaktadır.

Matrah artırımında bulunan kurumlar vergisi mükelleflerinin, aynı zamanda 193 sayılı Kanunun geçici 61 inci maddesi kapsamında vergi tevkifatına tabi kazançlarının BULUNMASI hâlinde, vergi incelemesi ve tarhiyata muhatap olmamaları için, bu kazançlar hakkında da vergi artırımı veya matrah beyanında bulunmaları gerekmektedir. Diğer bir anlatımla 2011, 2012, 2013, 2014 ve 2015 yıllarında vermiş oldukları kurumlar vergisi beyannamelerinde kurumlar vergisine tabi matrah beyan eden, matrah beyan etmeyen veya zarar beyan eden mükelleflerin, bu dönemlere ilişkin olarak bu kapsamda vergi tevkifatına tabi kazançları ile ilgili olarak vergi artırımı veya matrah beyanında bulunabilmeleri için, kurumlar vergisi matrahlarını da artırmaları zorunludur.

Kısacası, her iki duruma uygun artırımda bulunmayan mükelleflerin martah/vergi artırımı hükmünden yararlanmaları mümkün değildir.

Diğer taraftan, yatırım indirimi istisnasından yararlanan kazançlar üzerinden yapılan vergi tevkifatı, ilgili yılın kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği vergilendirme dönemine ait muhtasar beyannameyle beyan edilmektedir.  Yapılacak vergi artırımı ve matrah beyanı yıl bazında yapılmakla birlikte, söz konusu döneme anılan hüküm uyarınca vergi artırımı veya matrah beyan edilmesi hâlinde, bu yıla ilişkin olarak verilen kurumlar vergisi beyannamesinden indirilen yatırım indirimi istisnasına tabi kazanç üzerinden yapılan vergi tevkifatı yönünden vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacaktır.

Örneğin, mükellefin kurumlar vergisi yönünden matrah artırımının yanında, yatırım indirimi istisnasından yararlanan kazançlar üzerinden yapılan vergi tevkifatı nedeniyle 2011 yılı için vergi artırımı/matrah beyanında bulunması durumunda, bu yıla ilişkin olarak Nisan 2012 vergilendirme dönemine ait muhtasar beyanname ile beyan edilen yatırım indirimi istisnasına tabi kazançlar için vergi incelemesi ve tarhiyata muhatap olması söz konusu olmayacaktır.

 *Yatırım indirimi istisnasına tabi kazançların muhtasar beyanname ile beyan edilmişse

Kurumlar vergisi mükelleflerinin verdikleri kurumlar vergisi beyannamesinde, yatırım indirimi istisnası uygulaması nedeniyle kurum kazancından indirilen ve 193 sayılı Kanunun geçici 61 inci maddesine göre vergi tevkifatına tabi tutulmuş olan kazançlarının bulunması hâlinde, bu mükellefler anılan kazançlar üzerinden tevkif edilen vergilerini; 2011 takvim yılı için %35, 2012 takvim yılı için %30, 2013 takvim yılı için %25, 2014 takvim yılı için %20, 2015 takvim yılı için %15 oranından az olmamak üzere artırarak ödemeleri kaydıyla matrah ve vergi artırımı hükümlerinden yararlanabileceklerdir.

Örneğin, (K) A.Ş.’nin 2013 yılına ilişkin olarak vermiş olduğu kurumlar vergisi beyannamesinde beyan ettiği kazanç 800.000 TL’dir. Kurum aynı yılda, 400.000 TL yatırım indirimi istisnasından yararlanmış olduğundan kurumlar vergisi matrahı olarak 400.000 TL beyan etmiştir. Şirket, tevkif ettiği (400.000 x %19,8=) 79.200 TL vergiyi de muhtasar beyanname ile beyan ederek zamanında ödemiştir.

Bu şirketin matrah artırımında bulunmak istemesi hâlinde, kurumlar vergisi matrah artırım tutarı 400.000 * %25 = 100.000-TL olacaktır. Bu tutar üzerinden %20 oranında(veya kanun metninde belirtilen şartları taşıması halinde %15) 20.000-TL vergi hesaplanıp ödenecektir. Ayrıca Gelir (Stopaj) Vergisi artırımı ise, 79.200 * %25 = 19.800-TL olarak ödenecektir. (Anılan Kanun metninde her ne kadar beyan etmesini yeterli görülmüş ise de, Tebliğde beyan edilen verginin ödenmesi şartı getirilmiştir.)

*Yatırım indirimi istisnasına tabi kazançların muhtasar beyanname ile beyan edilmemişse

Verdikleri kurumlar vergisi beyannamelerinde, yatırım indirimi istisnasına tabi kazancı bulunduğu halde, 193 sayılı Kanunun geçici 61 inci maddesine göre vergi tevkifatına tabi bu kazançlarını muhtasar beyanname ile beyan etmemiş olan kurumlar vergisi mükelleflerinin, bu yıllara ilişkin olarak vergi incelemesine ve tarhiyata muhatap olmamaları için, bu kazanç ve iratlara ilişkin tevkifat matrahlarını aşağıdaki tutardan az olmamak üzere artırmaları ve beyan edilen bu matrahlar üzerinden %15 oranında vergi ödemeleri gerekmektedir.

 

Dönemi	Alt Limit Matrahın Yarısı Olarak Belirlenen Tutar
2011 yılı	14.000,00
2012 yılı	14.825,00
2013 yılı	15.745,00
2014 yılı	16.735,00
2015 yılı	18.970,00

 

Örneğin, (M) A.Ş.’nin 2011 yılı için beyan ettiği kurum kazancı 30.000-TL dir. Aynı yılda 30.000 TL yatırım indirimi istisnası tutarı indirim konusu yapıldığından kurumlar vergisi matrahı oluşmamış, ayrıca bu istisna uygulaması nedeniyle (30.000 x %19,8=) 5.940-TL vergi tevkif edilip muhtasar beyanname ile beyan edilmesi gerekirken bu beyan da yapılmamıştır.

Bu şirketin matrah artırımında bulunmak istemesi hâlinde, kurumlar vergisi matrahı olmadığından alt limit matrah artırımı üzerinden 28.000 * %20 (veya kanun metninde belirtilen şartları taşıması halinde %15) = 5.600-TL vergi hesaplanıp ödeyecektir. Ayrıca Gelir (Stopaj) Vergisi artırımı ise, 14.000 * %15 = 2.100-TL olup, bu tutar ödenecektir.

3- Sonuç:

Yürürlüğe giren 6736 sayılı Kanunun 5’ inci maddesinin 1’ nci fıkrasının (d), (e) ve (f) bendinde yer verilen, 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunun Geçici 61 inci maddesine göre vergi tevkifatına tabi kazanç ve iratları bulunan Kurumlar Vergisi mükelleflerinin vergi artırımı ve matrah beyanı ilgili düzenlemelere ve konuyla ilgili örneklere yer verilmiştir.

Mükelleflerin, 24/4/2003 tarihinden önce yapılan müracaatlara istinaden düzenlenen yatırım teşvik belgeleri nedeniyle yatırım indirimi istisnasından YARARLANILMASI halinde vergi tevkifatına tabi kazançları ile ilgili vergi artırımı veya matrah beyanında bulunabilmeleri için, kurumlar vergisi matrahlarını da artırmaları ZORUNLUDUR. Her iki duruma uygun artırımda bulunmayan mükelleflerin matrah/vergi artırımı hükmünden yararlanmaları mümkün değildir.

 

Zeyneddin ÇETİN

Vergi Müfettişi

 

Kaynakça:

1-193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu

2-6736 sayılı Kanun ve 1 seri nolu Genel Tebliği

 

31.08.2016

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.