Zafer Anadolu
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilim Uzmanı
zafer.anadolu@sinpas.com.tr

Kat Karşılığı İnşaat İşlerinde KDV Matrahı Yeniden Belirleniyor

Maliye Bakanlığı’nca hazırlanan ve 27.02.2018 tarihli Katma Değer Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ile Katma Değer Vergisi Kanunu’nda köklü değişiklikler yapılmaktadır. Tasarı ile birlikte Arsa Karşılığı İnşaat işlerinde K.D.V. matrahı yeniden belirlenmektedir.

1.KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNUNDA YAPILAN DÜZENLEMELER

1.1.ARSA KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİNDE KDV MATRAHI DARALIYOR

Tasarının 1.maddesinde, kat karşılığı inşaat işlerinde K.D.V. uygulaması yeniden düzenlenmektedir. Buna göre; arsa karşılığı inşaat işlerinde, arsa sahibi tarafından müteahhide yapılan teslimin, arsanın tamamı yerine, müteahhide kalacak konut veya iş yerlerine isabet eden arsa payı itibarıyla gerçekleştiğini, müteahhit tarafından yapılan işleminde de arsa payına karşılık, konut veya işyeri teslimi olduğunu öngören uygulamaya geçilmektedir. (Madde 1)

1.2.K.D.V. MÜKELLEFLERİ YENİDEN TANIMLANMAKTADIR

Tasarının 2.maddesiyle 3065 sayılı Kanunun 8 inci maddesinde tanımlanan K.D.V. Mükellefleri ile ilgili düzenlemeler yapılmaktadır.

1. Müzayede suretiyle yapılan satışlarda, müzayedeyi düzenleyenlerin (icra daireleri, mahkeme satış memurlukları vb.) mükellef olduğu açıkça belirtilmektedir.
2. Fazla veya yersiz ödenen verginin iade edilebilmesi için, alıcı ve satıcı tarafından ilgili beyannamelerin düzeltilmesi ve satıcı tarafından hesaplanan verginin alıcıya iadesi,  idare tarafından yapılacak iadenin ise ancak ilgili daireye ödenen kısmı ile sınırlı olacağı açığa kavuşturulmaktadır.
3. 3065 Sayılı Kanunun 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (3) numaralı bendinin (g) bendinde sayılan kuruluşların ticari, sınai, zirai ve mesleki nitelikteki teslim ve hizmetlerine ilişkin katma değer vergisi mükellefiyetinin, indirim hesaplarının takibine imkan verecek şekilde verginin konusuna giren işlemleri yapan iktisadi işletmeleri adına tesis edilmesi gerektiği hususu açıklığa kavuşturulmaktadır.
4. GRUP ŞİRKETLERİNE BİRLEŞTİRİLMİŞ KDV DÖNEMİ BAŞLIYOR Birbiriyle % 50 ve daha fazla ortaklık ilişkisi olan şirketler ile kamu kurumlarına ait iktisadi işletmeler için ayrı ayrı değil, birleştirilmiş Katma Değer Vergisi beyannamesi verme imkanı getirilmektedir. (Madde 2)

Grup katma değer vergisi mükellefiyetinde verginin ödenmesinden, gruba dahil olanların tamamı müteselsilen sorumlu olmak üzere, nezdinde grup katma değer vergisi mükellefiyeti tesis edilenlerdir. (Madde 13)

1.3.GÜMRÜKSÜZ SATIŞ MAĞAZALARINA YURTİÇİNDEN YAPILAN MAL TESLİMLERİNE KDV VE ÖTV DÜZENLEMESİ YAPILIYOR

Gümrüksüz satış mağazalarına ve bunların depolarına yapılan teslimler katma değer vergisinden ve özel tüketim vergisinden istisna tutulmak suretiyle, yerli işletmeler aleyhine oluşan rekabet eşitsizliği giderilmektedir. (Madde 3, 20)

1.4.İSTİSNALARIN KAPSAMI GENİŞLETİLİYOR

4691, 5746, 6550 Kanun kapsamlarında Ar-ge ve tasarım merkezlerinde; Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerine yönelik makina ve teçhizat alımlarına katma değer vergisi istisnası getirilmektedir.  (Madde 4)

Teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyette bulunanların bu bölgelerde ürettikleri oyun yazılımlarına katma değer vergisi istisnası getirilmektedir. (Madde 16)

Gümrüklü sahalarda verilen ardiye, depolama ve terminal hizmetleri tam istisna kapsamına alınmaktadır.  (Madde 4)

Konfeksiyon kırpıntılarının teslimleri katma değer vergisinden istisna tutulmaktadır. (Madde 4)

1.5.YABANCILARA SUNULAN SAĞLIK HİZMETLERİNE KDV İSTİSNASI GELİYOR

Sağlık turizmini teşvik etmek amacıyla yabancılara Türkiye’de sunulan sağlık hizmetleri (koruyucu hekimlik, teşhis, tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri) için KDV istisnası getirilmektedir. Sağlık hizmetleri dışındaki diğer hizmetler Katma Değer Vergisine tabi olmaya devam edilecektir. (Madde 4)

1.6. ADİ ORTAKLIKLARIN SERMAYE ŞİRKETİNE DÖNÜŞTÜRÜLMESİNDE KDV İSTİSNASI GELİYOR

Kurumsallaşmanın teşvik edilmesi amacıyla adi ortaklıkların sermaye şirketlerine dönüşmesi işlemleri istisna kapsamına alınmaktadır. (Madde 5)

1.7. İKİNCİ ELDE KATMA DEĞER VERGİSİ MATRAHI YENİDEN TANIMLANIYOR

İkinci el araç veya taşınmaz ticareti ile iştigal edenlerin, mükellef olmayanlardan aldıkları ve vasfında önemli bir değişiklik yapmadan sattıkları araç veya taşınmazların tesliminde katma değer vergisi matrahı, alış bedeli düşüldükten sonra kalan tutar olarak belirlenmektedir. (Madde 6)

1.8. ARSA KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİNDE TESLİM KONU OLAN ARSA PAYININ TESPİTİ YENİDEN TANIMLANMAKTADIR.

Arsa karşılığı inşaat işlerinde, teslim konu olan arsa payı ile konut veya işyerlerinin bedelinin tespitinde, müteahhit tarafından arsa sahibine bırakılan konut veya işyerlerinin VUK’nun 267 nci maddesinin 2 nci sıradaki sayılan MALİYET BEDELİ esasına göre belirlenen tutarının esas alınacağına yönelik düzenleme yapılmaktadır. (Madde 7)

1.9. DEVREDEN KDV’NİN İADESİ MÜMKÜN HALE GELİYOR

İndirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisinin sonraki dönemlere devretmesi ve iade edilmemesi kuralı 01.01.2019 tarihinden itibaren kaldırıldığından, bu tarihten sonra indirim yoluyla telafi edilemeyen katma değer vergisinin iadesi ile bu tarihten önceki devreden katma değer vergisinin yetki çerçevesinde iade edilebilmesi imkanı getirilmektedir. (Madde 17)

Bu sorunun ortadan kalıcı şekilde kalkması, işletmelerimizin üzerinde finansman yükü oluşmaması için DEVREDEN KDV’NİN İADE EDİLEMEYECEĞİ ŞEKLİNDEKİ DÜZENLEME YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILARAK, DEVREDEN KDV’NİN 12 AY İÇERİSİNDE İNDİRİLEMEMESİ HALİNDE MÜKELLEFE İADESİ SAĞLANMAKTADIR.  12 aylık süre 3 aya kadar indirilebilecektir.  (Madde 8)

1.10. İNDİRİMLİ ORANA TABİ TESLİMLERLE İLGİLİ YÜKLENİLEN K.D.V. İADE HESABINA İSKONTOLAR DAHİL EDİLMEKTEDİR

İndirimli orana tabi teslim ve hizmetler nedeniyle teslim ve hizmetin gerçekleştiği vergilendirme döneminden sonra ortaya çıkan giderler veya yapılan iskontolar nedeniyle ortaya çıkan yüklenilen K.D.V. iade hesabına dahil edilmesine imkan getirilmektedir. (Madde 8)

1.11. KDV İNDİRİM HAKKINA İLİŞKİN KOLAYLIKLAR SAĞLANIYOR

İndirim hakkının, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılını takip eden takvim yılı sonuna kadar kullanılabilmesine imkan sağlanmaktadır. (Madde 8)

Değersiz hale gelen alacaklara ilişkin teslim ve hizmet nedeniyle hesaplanmış olan katma değer vergisinin indirim konusu yapılabilmesine izin verilmektedir. (Madde 8)

Zayi olan amortismana tabi iktisadi kıymetlere ilişkin yüklenilen katma değer vergisinin indirimine imkan sağlanmaktadır. (Madde 9)

1.12. BEDELSİZ TESLİM VE HİZMETLERE KDV TEŞVİĞİ GELİYOR

- Özel okulların, üniversite ve yüksekokulların verdiği bedelsiz eğitim öğretim hizmetleri,

- Özel öğrenci yurtları tarafından verilen bedelsiz yurt hizmetleri,

- Kanunların zorunlu kıldığı bedelsiz mal teslimleri ve hizmet ifaları,

- Kamu kurumlarına yapılan bedelsiz mal teslimleri ve hizmet ifaları,

- Gıda bankalarına yapılan bedelsiz çeşitli malzeme teslimleri,

- Kanunda sayılan kamu kurum ve kuruluşlarına yapacakları bedelsiz teslimlere ilişkin, diplomatik temsilcilikler ile yabancı hayır kurumlarına yapılan teslim ve hizmetler,

- Serbest bölgelerde verilen hizmetler ile serbest bölgelere veya bu bölgelerden yapılan ihraç amaçlı yük taşıma işleri,

nedeniyle yüklenilen Katma Değer Vergisi gider yazılmak yerine indirim ve iadeye konu edilebilecektir. (Madde 9)

1.13. TRANSFER FİYATLANDIRMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇLARA İLİŞKİN DÜZENLEME YAPILMAKTADIR

Tasarının 9.maddesiyle 3065 K.D.V. Kanunu’nun 30/d bendi parantez içi hükümde değişiklik yapılmaktadır. Buna göre örtülü olarak dağıtılan kazançlara ilişkin ithalde veya sorumlu sıfatıyla ödenen Katma Değer Vergisinin yanı sıra Türkiye’deki işlemler nedeniyle satıcıya ödenen ve satıcı tarafından da ilgili vergilendirme döneminde beyan edilerek ödenen katma değer vergisinin alıcı tarafından indirilebileceği yönünde düzenleme yapılmaktadır. (Madde 9)

1.14. İADE HAKKI DOĞURAN İŞLEMLERİN İADE SÜRESİ BELİRLENMEKTEDİR

İade hakkı doğuran işlemler nedeniyle yüklenilen ve indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisinin iadesinin talep edileceği süre “işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar talep edilmesi şartıyla” ibaresi eklenmektedir. (Madde 10)

1.15. GEÇMİŞ DÖNEMLERE AİT BİRİKMİŞ DEVREDEN KDV’LERİN İADESİ MÜMKÜN OLABİLECEK

Süresi içinde iadesi talep edilmeyen katma değer vergisini gelir ve kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak yazdırma ve iade hakkı doğuran işlemlerle ilgili iade talebinde bulunulabilecek asgari tutarı belirleme hususlarında Bakanlar Kuruluna yetki verilmektedir. (Madde 11)

1.16. HASILAT ESASLI VERGİLENDİRME MÜESSESESİ GETİRİLMEKTEDİR

İşletme hesabı esasına göre defter tutan küçük işletmeler ile serbest meslek erbabının, satışları nedeniyle hesaplanan katma değer vergisi dahil toplam hasılatlarına, sabit bir oran uygulayacakları “hasılat esaslı vergileme sistemi” getirilmek suretiyle, bu mükelleflerin vergiye gönüllü uyumunun sağlanması amaçlanmaktadır. (Madde 12)

1.17. İŞLETME HESABI ESASINA GÖRE DEFTER TUTAN MÜKELLEFLERİN ÖDEYECEĞİ KDV’YE 2 AY ERTELEME GELİYOR

İşletme hesabı esasına göre defter tutan küçük işletmelere, aylık katma değer vergisi beyannamelerine göre tahakkuk eden vergiyi, normal vade tarihini takip eden ikinci ayın sonuna kadar ödeme imkanı getirilmektedir. (Madde 14)

1.18. ÜÇ AY İÇİNDE YAPILMAYAN KDV İADESİNE FAİZ ÖDEMESİ GELİYOR

Mükelleflerin katma değer vergisi iadelerini üç ay içerisinde alabilmelerine, aksi takdirde kendilerine faiz ödenmesine imkan sağlanmaktadır. (Madde 15)

1.19. SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER DE KDV İADE RAPORU DÜZENLEYEBİLECEK

İndirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisinin sonraki dönemlere devretmesi ve iade edilmemesi kuralı 01.01.2019 tarihinden itibaren kaldırılmaktadır. Bu nedenle, bu tarihten sonra indirim yoluyla telafi edilemeyen katma değer vergisinin iadesi ile bu tarihten önceki devreden katma değer vergisinin yetki çerçevesinde iade edilmesi durumunda orta çıkacak ilave iş ve işlemlerin hızlı ve doğru bir şekilde yapılabilmesi için, Serbest muhasebeci mali müşavirlere belirli sınırlar dahilinde iade raporu düzenlettirebilme konusunda Maliye Bakanlığına yetki verilmektedir. (Madde 19)

SONUÇ

Katma Değer Vergisi Kanunu Tasarısı ile kanunda köklü değişiklikler getirilmektedir. Bunların en önemlilerinden biri olan İndirim yoluyla giderilemeyen Devreden K.D.V.’nin iade edilebilecek olmasıdır. Mükellef lehine tasarıda yapılan bu düzenlemeler sistem de yaşanan sorunların çözülmesine olanak sağlayacaktır.

Kaynakça

[1] Katma Değer Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

[2] http://www.maliye.gov.tr/haberler/maliye-bakani-sayin-naci-agbalin-kdvde-degisiklikler-ongoren-kanun-tasarisina

[3] 3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu

[4] 5520 Kurumlar Vergisi Kanunu

[5] 193 Gelir Vergisi Kanunu

01.03.2018

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.