Tayfun Koru
Sosyal Güvenlik Denetmen Yrd.
t.tayfunkoru@gmail.com

Ev Hizmetlerinde On Gün ve Daha Fazla Sigortalı Çalışanların Sigortalılığı

Ülkemizde kayıt dışı istihdam oranının düşürülmesi adına yürütülen çalışmalar, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 1.10 2008 tarihinde yürürlüğe girmesi ile farklı bir boyuta taşındı. Bu tarihten sonra çıkartılan birçok yeni uygulama ile kayıt dışı istihdam oranının çok yüksek olduğu bazı iş alanlarında çalışan işçilerin sosyal güvenlik kapsamına dahil edilmesi amaçlanmaktadır. Kayıt dışı istihdam oranının azalması adına yürütülen bu çalışmalardan biri de ev hizmetlerinde çalışanların sigortalılığı.

1 Nisan 2015 Tarih ve 29313 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan EV HİZMETLERİNDE 5510 SAYILI KANUNUN EK 9 UNCU MADDESİ KAPSAMINDA SİGORTALI ÇALIŞTIRILMASI HAKKINDA TEBLİĞ’de detayları belirtilen hususları kısaca açıklayalım.

-          Ev hizmetlerinde işveren yanında ay içinde 10 gün ve daha fazla süreyle çalışanlar

Ev hizmetlerinde işveren yanında 10 gün ve daha fazla süreyle çalışanlar, Kanunun ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrası gereğince 1/4/2015 tarihinden itibaren ücretle ve sürekli çalışma şartı aranmadan Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalılara sağlanan haklardan aynı şekilde yararlanacaktır. Bu sigortalılar hakkında Kanunun uzun ve kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası ve 4447 sayılı Kanunun 46 ncı maddesine göre işsizlik sigortası hükümleri uygulanacaktır.

-          Sigortalılık başlangıç tarihi ve bildirimi

Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile çalışanların bildirimi “Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge” (Ek 1) ile yapılır. Bildirgedeki işe giriş tarihi sigortalılık başlangıç tarihidir. İşverenlerin bu bildirgeyi çalışmanın başladığı ayın sonuna kadar ikamet ettikleri yere en yakın üniteye vermeleri zorunludur. “Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge” dışında yapılan bildirimler Kurumca geçerli sayılmayacaktır

-          Ev hizmetlerinde ay içinde 10 gün ve daha fazla süreyle sigortalı çalıştıran işverenler ve Sosyal Güvenlik Merkezleri tarafından yapılacak iş ve işlemler

Ev hizmetlerinde ay içerisinde 10 gün ve daha fazla süre ile çalışan sigortalıların bildirimi ve sigorta primlerinin ödenmesi ile ilgili olarak işveren açısından “Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge”nin doldurulup sigortalı ile birlikte imzalandıktan sonra ünitelere müracaat edilmesi yeterli olacaktır.

Ev hizmetinde birden fazla kişi çalıştırılması halinde her bir sigortalı için “Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge” düzenlenecektir.

Kurumca işveren için işyeri numarası oluşturulmayacak, işveren kayıtları T.C. kimlik numarası ile takip edilecektir. “Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge” ile beyan edilen işe giriş tarihine göre sigortalı tescili de yapılacaktır. Bildirgedeki çalışma gün sayısı ve prime esas günlük kazanç beyanına göre prim tahakkukları gerçekleştirilecek olup, aylık prim ve hizmet belgesi düzenlenmeyecektir. Prime esas kazanç beyanı Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen prime esas kazancın alt ve üst sınırı arasında olmak üzere işverenin sigortalıya ödediği brüt ücrete göre belirlenecektir. İşverenler sigortalı ile ilgili herhangi bir değişiklik olmadığı sürece, sigortalı için yaptıkları bildirime göre adlarına tahakkuk edecek sigorta primlerini sigortalı çalıştırdıkları ayı takip eden ayın sonuna kadar Kuruma ödeyecektir.

-          Ev hizmetlerinde işveren yanında ay içinde 10 gün ve daha fazla süreyle çalışanlar hakkında bilinmesi gereken diğer önemli hususlar

Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında 10 gün ve daha fazla süreyle çalışması bulunanların ay içindeki çalışmalarının toplamının 30 günden az olması halinde kalan süreler sigortalılar ya da hak sahipleri tarafından talepte bulunulması halinde Kanunun 41 inci maddesinin (i) bendine göre borçlanılabilecektir.

Yaşlılık ve emekli aylığı alan sigortalılar aşağıda açıklanan şartlar ile Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında ev hizmetlerinde ayda 10 gün ve daha fazla süreyle çalıştırılabileceklerdir.

Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi çalışması nedeniyle yaşlılık aylığı alanların ek 9 uncu madde kapsamında çalışması halinde “Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge” ile yapılacak müracaatlarda sigortalıların sosyal güvenlik destek primine ya da tüm sigorta kollarına tabi olup olmayacaklarını tercih etmeleri gerekmektedir.

Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentleri kapsamında yaşlılık, emekli aylığı ve adi malullük aylığı alanların ek 9 uncu madde kapsamında çalışmaları halinde bunları çalıştıran işverenler tarafından sosyal güvenlik destek primi ödenecektir.

Sürekli iş göremezlik geliri alanların ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile çalışmaları halinde bağlanan gelir kesilmeyecek, sigortalılar hakkında “3- Ev Hizmetlerinde İşveren Yanında 10 Gün ve Daha Fazla Süreyle Çalışanların Sigortalılığı, Bildirimi, Tescili ve Primlerin Ödenmesi” başlıklı bölüm doğrultusunda işlem yapılacaktır.

 Malullük aylığı alanların Kanunun ek 9 uncu maddesi kapsamında çalışması halinde bağlanan malullük aylığı kesilecektir.

Kurumdan hak sahibi eş, çocuk, ana ve baba olarak gelir/aylık alıp ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile çalışanlar hakkında Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi olan sigortalılar gibi işlem yapılacaktır

Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süreyle çalışanların sigortalılıkları bu kapsamdaki çalışmalarının sona erdiğinin Kuruma bildirilmesi veya sigortalının ölümü halinde sona erdirilecektir. Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile çalıştırılan sigortalının işten ayrılması halinde işten ayrılışını takip eden on gün içerisinde “Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge”nin “Sigortalının İşten Ayrılma/Durum Değişiklikleri” kısmının doldurulması suretiyle Kuruma verilmesi gerekmektedir.

 

-          Ev hizmetlerinde işveren yanında ay içinde 10 gün ve daha fazla süreyle sigortalı çalıştıranlar aylık ne kadar prim ödeyecekler

1.1.2017 ila 31.12.2017 tarihleri arasında günlük kazanç alt sınırına göre ödeyecekleri tutar

Ayda 10 gün sigortalı çalıştıran için 59,25 x 10 x % 37,5 = 222,19 TL(*)

Ayda 30 gün sigortalı çalıştıran için 59,25 x 30 x % 37,5 = 666,56 TL olacaktır.

5510 sayılı Kanunun 81. maddesinin (ı) bendi ile ikinci fıkrası, 4447 sayılı Kanunun 50. ve geçici 10. maddeleri teşviklerinden yararlananlar için yapılan indirimler hesaplamaya dahil edildiği taktirde;

Ayda 10 gün sigortalı çalıştıran için 59,25 x 10 x % 12 = 71,10 TL

Ayda 30 gün sigortalı çalıştıran için 59,25 x 30 x % 12 = 213, 30 TL olacaktır.

 

Görüldüğü üzere Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süreyle yanında sigortalı çalıştıranlar için tescil kaydının oluşturulması son derece basite indirgenerek uygulamada kolaylık sağlanmıştır. Ayrıca ev hizmetlerinde on gün ve daha fazla sigortalı çalıştıranlar tarafından her ay aylık prim hizmet belgesi düzenlenmeyecek olması da başka bir kolaylık olarak göze çarpmaktadır. Yukarıda da belirttiğimiz üzere, çalıştıran için ilgili mevzuat çerçevesinde yararlanılabilecek teşvikler var ise çok uygun tutarlarda prim ödeyerek yanında çalıştırdığı sigortalının sosyal güvencesini sağlamak mümkün. Hal böyle iken yanınızda çalıştırdığınız ev hizmetlerinde çalışanların sosyal güvencesini ihmal etmeyin.

11.05.2017

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.