Selçuk Turgay Azak
Vergi Müfettişi
Ekonomist
selcukturgayazak@hotmail.com

Avrupa Merkez Bankası’nın Faiz Kararının Amacı

Avrupa Merkez Bankası (AMB) başkanı Draghi tarafından 11.03.2016 tarihinde açıklanan faiz indirimi piyasalarda olumlu yönde şok etkisi yarattı. Euro bölgesinde devam eden durgunluğun kronikleşmemesi için AMB sahip olduğu ekonomik politika enstrümanlarından en önemlisi olan faiz oranlarını kullanarak ekonomide özellikle reel sektörü fonlamak suretiyle harekete geçirmeyi ve ekonomik büyümeyi tekrar sağlamayı  hedef olarak belirledi. 11.03.2016 tarihinde AMB tarafından ilan edilen kararları neden-sonuç ilişkisi çerçevesinde ele alalım. Öncelikle AMB mevduat faizini 10 baz puan düşürerek %-0.30 dan %-0.40 dan çekerek,  negatif seyreden mevduat faiz oranlarını uzun bir süre bu seyirde gideceğini tescillemiştir. Bu kararla AMB, iktisadi karar birimleri üzerinde tasarrufların mevduat olarak tutulmasına sıcak bakmadığını göstermiştir. Diğer taraftan bu politikanın devam etmesi noktasında tasarruf oranlarının yeterli düzeyde olması; yani faiz oranlarından çok etkilenmemesi AMB’nin elini bu konuda güçlendirmektedir.

İkinci olarak AMB borç verme faiz oranlarını 5 baz puan düşürerek %0.30 dan % 0.25 e düşürdü. Bu kararla AMB durgunluğu para miktarını genişleterek aşma noktasında hareket etmeye devam edeceğini piyasaya göstermiştir. Bununla birlikte AMB Nisan ayından itibaren varlık alım miktarını  aylık 60 milyar Euro’dan 80 milyar Euro’ya çıkararak doğrudan piyasaya para enjekte etmeye devam edecektir.  AMB tarafından bu programın en az mart 2017 tarihine kadar devam edeceğinin ifade edilmesi kısa vadeli olmadığını göstermiştir.  Ayrıca parasal genişleme ile birden fazla konu hedeflenmiştir. Öncelikle  finansal açıdan zayıf olan bankaları rahatlatmak amaçlandı. Böylece finans sektörü temelli ortaya çıkacak krizlerin kısmen de olsa önüne geçilmiş oldu. Ancak bankaların kredi kullanma limiti reel söktörü ne kadar fonladığı yada fonlayacağı kriteri çerçevesinde tespit edileceği ifade edildi. Böylece parasal genişlemenin finansal piyasalarda balon etkisi (finansal piyasaların aşırı genişlemesi) yapmasının önüne geçilecek; diğer yandan dolaylı olarak reel sektör parasal olarak beslenecekti. Reel sektörü desteklemek amacıyla diğer taraftan AMB piyasaya para enjekte ederken diğer taraftan piyasaya sürülen bu paranın reel sektöre yönlenmesi için tahvil alım programına şirket tahvilleri de alınmıştır.  Ancak tahvilleri alınacak şirketlerin finansal açıdan yatırım yapılabilir düzeyde olması ve tahvillerin Euro cinsinden olması ön şart olarak açıklanmıştır. Böylece parasal genişleme hem rasyonel bir şekilde kullanılmış olacak, hem de Euro konvertibl olmaya devam edecektir. Çünkü AMB parasal genişlemenin sadece finansal piyasalar aracılığı ile gerçekleştirilmesinin uzun zamandır sonuç vermediğini görmüştür.  Bu sebeple reel sektörü hem doğrudan, hem de dolaylı olarak fonlayarak reel yatırım harcamaları arttırmak suretiyle istihdamı yükseltmeyi; diğer taraftan büyümeyi üretim artışı sağlamak suretiyle gerçekleştirmeyi amaçlamışlardır. Zira Euro bölgesinde ortaya çıkan büyüme iç talebin büyümesi ile gerçekleşmiştir. İç talebin büyümenin motoru olması bir yandan net ihracatı düşürmüş; diğer taraftan istihdam politikalarının başarısız olmasına sebep olmuştur.

AMB nin genişletici para politikasına devam etmesi noktasında AMB’yi teşvik eden makroekonomik gösterge enflasyon oranının negatif seyretmesidir. AMB tarafından ortaya koyulan orta vadeli genişleme planı çerçevesinde enflasyon oranının 2018 tarihinden itibaren yükseleceği ve bu tarihte Euro bölgesi enflasyon tahmininin yıllık bazda %1,6 olarak gerçekleşeceği ifade edilmiştir.  Dolayısıyla enflasyon oranının bu seviyelerde olması genişletici politikaların önünde tehdit oluşturmayacaktır.

Sonuç olarak AMB Euro Bölgesi ekonomisini hareketlendirmek ve enflasyonu yükseltmek amacıyla 09.06.2016 günü itibariyle özel sektör tahvilleri alımına başladığını ilan etti. Buna göre banka ilk önce İtalyan sigorta şirketi Generali ve İspanya’nın telekom şirketi Telefonica’dan tahvil alacağı öğrenildi.

21.06.2016

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.