Rahmi Çelik
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
rahmi_celik58@hotmail.com

Hekimlerde Belge Düzeni ve Şirketleşmeleri

Bilindiği üzere hekimlerin yaptıkları faaliyetler serbest meslek faaliyetidir. Serbest meslek faaliyetinin tanımı gelir vergisi kanunun 65.maddesinde ‘’her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.

Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.

Tahkim işleri dolayısıyla hakemlerin aldıkları ücretler ile kollektif, adi komandit ve adi şirketler tarafından yapılan serbest meslek faaliyeti neticesinde doğan kazançlar da, serbest meslek kazancıdır.’ Denmektedir.

 Durumu böyle olunca hekimlerin (diş hekimleri, veteriner hekimler dahil) yaptıkları faaliyetler serbest meslek faaliyetidir. Serbest meslek erbabının düzenleyeceği belge ise V.U.K. 236.maddesin de:

 ‘Serbest meslek erbabı, mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye vermek, müşteri de bu makbuzu istemek ve almak mecburiyetindedir.’ denmektedir.

 Bu maddedeki ifadeden anlaşılan ise tahsilat söz konusu ise bu belge düzenlenecek, tahsilat yok ise durum farklılaşmaktadır. KDV kanununa göre hizmet teslimi gerçekleşmiş olup vergiyi doğuran olay meydana gelmiştir. Bu yüzden KDV tahsil edilip idareye beyan edilecektir. VUK a göre ise belge düzenleme zorunluluğu yoktur, çünkü tahsilat yapılmamıştır. Önerimiz serbest meslek makbuzu düzenlenecek sadece KDV beyan edilecek, daha sonra tahsilat aşamasında düzenlenecek makbuzda bu makbuza atıfta bulunarak tekrar KDV hesaplanmayacaktır.

SERBEST MESLEK ERBABININ ÖKC KULLANMA ZORUNLULUĞU VAR MIDIR?

Bu konu hakkında GİB. 379 ve 382 nolu VUK tebliği ile 40 nolu sirküler yayınlamıştır. Söz konusu 379 nolu tebliğde özetle;

Bilindiği üzere 379 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin "2- Serbest Meslek Faaliyetinde Bulunan Hekimler (Diş Hekimleri ile Veteriner Hekimler Dahil) Tarafından Kullanılacak Kredi Kartı Okuyucuları" başlıklı bölümünde;

" ...

Söz konusu hükümlerle Bakanlığımıza tanınan yetkilere dayanılarak, serbest meslek faaliyeti icra eden hekimlerin (diş hekimleri ile veteriner hekimler dahil), iş yerlerinde bu Tebliğde belirtilen özellikleri haiz kredi kartı okuyucularından (bundan böyle POS -Point of Sale- olarak anılacaktır) bulundurmaları ve kredi kartı ile yapılan ödemelerde bu cihazları kullanmaları zorunluluğu getirilmiş ve bu cihazlarla düzenlenecek POS fişlerinin, anılan mükelleflerce yürütülen serbest meslek faaliyetlerinde Vergi Usul Kanunu uyarınca düzenlenmiş "serbest meslek makbuzu" olarak kabul edilmesi uygun görülmüştür.'' denmektedir.

Tebliğin ilerleyen bölümünde bu yazar kasalarda bulunması gereken özellikler tarif edilmektedir. Yani yazar kasa alacak hekimler yetkili satıcıya başvurduğun da onlar tebliğde belirtilen vasıflara uygun yazar kasayı kendilerine vereceklerdir. Bu yazar kasayı kullanan hekimler bu yazar kasadan aldıkları fişi müşterilerine vereceklerdir. Müşteri serbest meslek makbuzu istese dahi bu fişi vereceklerdir. Başkaca bir belge vermeyeceklerdir.

Konunun daha netleşmesi için şunu söylemeliyim ki hekimler kredi kartıyla tahsilat yapacaklar ise bu yazar kasayı almak mecburiyetindeler. Şayet tüm hizmetlerini kredi kartı dışında bir şekilde tahsil ediyorlarsa tabi ki o zamanda serbest meslek makbuzu düzenleyeceklerdir. Hem kredi kartı hem de serbest meslek makbuzu düzenleme şeklini ise tahsilat durumu belirleyecektir. İkisinin de olması mümkündür.

 - Hekimlerin ikinci olarak düzenleyecekleri belge ise reçeteleridir. Bu konuda VUK 191 nolu tebliğ mevcuttur. Daha sonra 336 ve 418 nolu VUK tebliğleri ile 191 nolu tebliğle getirilen ve reçetelerde bulunması zorunlu bazı bilgiler kaldırılmıştır.

 Birkaç hekim birleşerek faaliyetlerini bir limited şirket kurarak bu şirket bünyesinde yapmak istediklerinde ise artık bu şirket kurumlar vergisine tabi olacaktır. İşte burada kazanç tespitinde kurumlar vergisi Gelir Vergisi Kanunun ticari kazançlara ilişkin hükümleri ile Kurumlar vergisi kanununun indirilecek giderler başlığı adı altında ki 8.maddesinde 1) Ticarî kazanç gibi hesaplanan kurum kazancının tespitinde, mükellefler aşağıdaki giderleri de ayrıca hasılattan indirebilirler diyerek tek tek indirilecek giderleri saymıştır.10.ncu maddesinde diğer indirimleri, 11.maddesinde ise indirilemeyecek giderleri sayarak kurum kazancının tespit edileceğini belirlemiştir.

Burada da üzerinde durulması gereken başka bir konu da:

Serbest meslek faaliyetinin şahıs olarak tevkifat yapmakla zorunlu olanlara karşı icra edilmesi halinde şahsa yapılan ödemelerden GVK’nın 94’üncü maddesine istinaden vergi borçlarına mahsuben tevkifat yapılacak, sermaye şirketi şeklinde icra edilmesi halinde ise şirketin kurumlar vergisine mahsuben herhangi bir tevkifat yapılmayacaktır.

- Serbest meslek faaliyetinin şahıs şeklinde icra edilmesi halinde serbest meslek kazancı gelirin tahsil edildiği, sermaye şirketi şeklinde icra edilmesi halinde ise tahakkuk ettiği anda meydana gelir.

Defter tutma bakımından ise serbest meslek faaliyeti şahıs olarak yapılırsa serbest meslek defteri tutulacak. Sermaye şirketi olarak yapılacaksa şirketlerin tuttuğu defterleri aynen tutacaklardır.

07.11.2017

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.