Özgür Akkaya
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Ottimo Yönetim Danışmanlığı ve Müşavirliği A.Ş.
ozgur_akkaya@ismmmo.org.tr

İnşaat Hukuku Önemli Konular Yazı Dizisi (1)

Bilgi olmayan yerde, cehalet ilim olur.    (G.B. Shaw)

BİRİNCİ KONU:         

İNŞAAT TAAHHÜT VE ONARIM İŞLERİNDE İŞİN BİTİM TARİHİ NEDEN ÖNEMLİDİR?

İnşaat taahhüt ve onarım işlerinde işin başlama ve bitim tarihinin önemi büyüktür. İşin aylara yaygın inşaat taahhüt ve onarım işi mi yoksa yıllara yaygın inşaat taahhüt işi mi olduğunun saptanması işin başlama ve bitiş tarihi esas alınarak yapılacaktır. Bu da işin vergilendirme sisteminin saptanması açısından büyük önem taşımaktadır.

İnşaat taahhüt ve onarım işinde ;

• Yapılan sözleşmede yapılacak işin yer teslimi ön görülmüş ise yerin teslim edildiği tarih,
• Sözleşmede yer teslim tarihi belirtilmemiş ise sözleşmede belirtilen işin başlangıç tarihi,
• Sözleşmede bunların hiçbiri belirtilmemişse sözleşme tarihi işin başlama tarihi olarak belirlenir.

1-Geçici ve kesin kabul usulüne tabi işlerde işin bitimi

İnşaat işlerinde işin bitimi üretimin tamamlanması anlamına geldiğinden işin bitimi ve bitim tarihi iki açıdan önem arz etmektedir. Bunlardan birincisi vergilendirme, ikincisi ise maliyetlerin kesin tespiti ve dolayısı ile o işten sağlanan kar ve zararın kesin olarak belirlenmesidir.

Özellikle yıllara yaygın inşaat-taahhüt ve onarım işlerinde özel bir vergilendirme sistemi sistemine tabi olması nedeniyle ,  vergiyi doğuran olay işin bitiminde ortaya çıkmaktadır. Nitekim GVK. 44’üncü maddesi İnşaat ve onarma işlerinde işin bitimi ile ilgili düzenlemeyi kapsamakta ve maddeye göre “İnşaat ve onarma işlerinde geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın idarece onaylandığı tarih; diğer hallerde işin fiilen tamamlandığı veya fiilen bırakıldığı tarih bitim tarihi olarak kabul edilir.

Bitim tarihinden sonra bu işlerle ilgili olarak yapılan giderler ve her ne nam ile olursa olsun elde edilen hasılat, bu giderlerin yapıldığı veya hasılatın elde edildiği yılın kar veya zararın tespitinde dikkate alınır.”

Yasa maddesinden de anlaşılacağı gibi eğer yıllara yaygın inşaat ve onarma işi geçici ve kesin kabul usulüne tabi ise geçici kabul tutanağının idarece onaylandığı tarih işin bitim tarihi olarak kabul edilecek ve o yılın kazancı sayılacaktır.

Örneğin X inşaat şirketi geçici ve kesin kabul usulüne tabi olarak üstlendiği Y isimli bakanlığa ait yıllara yaygın okul inşaatını tamamlamış ve 27.12.2004 tarihinde geçici kabul tutanağı düzenlenmiştir. Bu tutanak 02.01.2005 tarihinde bakanlık tarafından onaylanmıştır. X inşaat şirketi yıllara yaygın okul inşaatından elde ettiği kazancı sayılacak ve 2006 yılında vereceği beyannamede gösterecek ve vergisini ödeyecektir.

İşin bitimi aynı zamanda üretimin tamamlanmasını ifade ettiğinden, yıllara yaygın inşaat taahhüt faaliyetinde bulunan işletmelerin hizmet üretimine ilişkin maliyetlerini kesin olarak işn bitiminde tespit edip, hizmet üretiminin sonuçlarını belirler.

2-Geçici ve kesin kabul usulüne tabi olmayan işlerde işin bitimi         

Geçici ve kesin kabul usulüne tabi olmayan işlerde ise işin bitimi, işin fiilen tamamlandığı tarihtir.  Örneğin X inşaat şirketi yapımını üstlendiği ve 20.05.2003 tarihinde yapımını üstlendiği ve 20.05.2003 tarihinde yapımına başladığı Z Anonim şirketi fabrika binası inşaatını 11.10.2004 tarihinde fiilen tamamlamış teslim etmiştir. İşin fiilen tamamlandığı tarih olan 11.10.2004 tarihi işin bitim tarihi olması nedeniyle bu işten elde edilen kazanç 2004 yılının kazancı olarak kabul edilecektir.

01.03.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.