Murat Dayanç
Yeminli Mali Müşavir
Eski Baş Hesap Uzmanı
Bağımsız Denetçi
Bilim Uzmanı
mdayanc@bnddenetim.com

Taşıt Ticaretinde KDV ÖTV İndirimi Teşvikine Getirilen Yeni Avantajlar

I) GİRİŞ

Uzmanlığımızca “www.muhasebetr.com” platformunda ilki 13.08.2018[1] ve ikincisi 28.8.2018[2] üçüncüsü 12.11.2018[3] tarihinde yayımlanan üç makale ile otomotiv sektöründe yaşanan daralmayı hafifletmek için kısaca hurda teşviki ile KDV ve ÖTV indirimi diye ifade edilen müesseseler hakkında detaylı bilgiler aktarılmıştı. Getirilen bu teşvik müesseseleri bu sektörün biraz olsun rahatlamasına hizmet etmiş ancak yine de istenen ekonomik canlılık yeterince sağlanamamıştır.

Bu olumsuz gelişmeleri biraz olsun hafifletmek adına ilk olarak 132 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı (CK) ile 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Kanununa ekli (II) sayılı listedeki 87.03 GTİP (Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu) numaralı araçların ÖTV oranında değişiklik yapılmaksızın ÖTV’ne esas alınacak matrahlarında artışlar yapılmış ve 287 sayılı CK ile 31.10.2018 tarihinde (bu tarih dâhil) yürürlüğe girmek ve 31.12.2018 tarihinde son bulmak üzere ÖTV Kanununa ekli (II) sayılı listedeki araçların bazılarının ÖTV oranları ile bazılarının da KDV oranlarında indirim yapılmıştır.

Tüm bu teşvik uygulamaları ekonomide istenen ivmeyi kazandırmadığı anlaşılmasıyla beraber bu kez 31.12.2018 tarihinde yayımlanan 535 sayılı CK ile 31.12.2018 tarihine kadar uygulanması kararlaştırılan tarihin süresi 31.03.2019 (bu tarih dâhil) tarihine kadar uzatılmıştır. Ayrıca 540 ve 541 sayılı CK ile yine 31.03.2019 tarihine kadar uygulanmak üzere ÖTV Kanununa ekli (II) sayılı listedeki bazı malların ÖTV oranı sıfırlanmış ve 287 sayılı CK ile KDV oranı %1’e düşürülen ticari araçlara yeni ilave araçlar dâhil edilmiştir.

Bu çalışmanın ilerleyen bölümlerinde anılan yeni düzenlemenin şatları konusunda sektörde yer alan ticaret erbaplarına ve bu işlerle ilintili olan meslektaşlarımıza bilgi aktarılmak suretiyle destek olunmaya çalışılacaktır.

A) KDV İNDİRİMİNDE SÜRE UZATIMI VE ARAÇ KAPSAMININ GENİŞLETİLMESİ

Yukarıda 3 numaralı dipnotta Uzmanlığımızca yazılan makalede ayrıntılı bir şekilde açıklandığı üzere bu sektörde kapsamlı ilk teşvik uygulamasına 31.10.2018 tarihinde başlanmış ve 31.12.2018 tarihinde (bu tarih dâhil) uygulamanın sona ereceği belirlenmiştir. Ancak 31.12.2018 tarihinde yayımlanan 535 sayılı CK ile 31.12.2018 tarihine kadar uygulanması kararlaştırılan tarihin süresi 31.03.2019 (bu tarih dâhil) tarihine kadar uzatılmıştır.

Ayrıca 31.12.2018 tarihinde yayımlanan 541 sayılı CK ile bazı araçlar için de KDV yönünden uygulamanın kapsamı genişletilmiştir. Buna göre;

• 31.03.2019 tarihine (bu tarih dâhil) kadar uygulanmak üzere Türk Gümrük Tarife Cetvelinin; 8701.20, 87.02, 87.04 ve 87.05 GTİP numaralarında yer alan ve kısaca ticari araç diye tabir edilen malların KDV oranı %1’e olarak uygulanmaya devam edilecektir.
• Ancak yukarıdaki araçlara ilave olarak 541 sayılı CK ile 1.1.2019 tarihinden başlamak ve 31.03.2019 tarihinde (bu tarih dâhil) sona ermek üzere Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 8716.20.00.00.00, 8716.31.00.00.00, 8716.39, 8716.40.00.00.00 GTİP numaralarında yer alan araçlar sisteme dâhil edilmiş olacaktır.

1) Kapsama Dâhil Araçların Tespiti

Ticari araçlar kısaca; çekiciler için yarı römorklar, 10 veya daha fazla kişi taşımaya mahsus (sürücü dâhil) otobüs, midibüs, minibüsler, eşya taşımaya mahsus araçlar, özel amaçlı motorlu taşıtlar (insan veya eşya taşımak üzere özel olarak yapılmış olanlar hariç). Örneğin; kurtarıcılar, vinçli taşıtlar, itfaiye taşıtları, beton karıştırıcı ile mücehhez taşıtlar, yol süpürmeye mahsus arabalar, püskürtme yapan arabalar, seyyar atölyeler, seyyar radyoloji üniteleri vb. araçlardan oluşmaktadır.

Yeni ilave olunan araçlar ise kısaca; tarımda kullanılmaya/eşya taşımaya mahsus kendinden yüklemeli veya boşaltmalı römork ve yarı römorklar, Tanker römork ve yarı römorklar, diğerleri ve diğer römorklar ve yarı römorklardır.

2) DV İndirimi Ticari Nitelikteki Araçların İkinci El Ticareti İçin De Geçerlidir

Yapılan yasal düzenlemede direkt olarak araçların GTİP numaraları belirtilerek ticarete konu malların türü belli edilmiş olduğundan ve aksi belirtilmediğinden KDV indirimi yukarı sayılan ticari nitelikteki araçların ikinci el ticaretinde de uygulanabilecektir.

3) Ticari Araçlar Nedeniyle İndirilemeyen KDV’nin İadesi ve Yapılan Değişiklik

287 sayılı CK’n da mükelleflerin indirimli orana tabi işlemlerine ait KDV iadesi hesabında bu kapsamda yer alan araçlara ait indirim KDV tutarları yüklenim KDV tutarlarının hesabında dikkate alınmayacağı hüküm altına alınmıştır. Fakat bu kararı değiştiren 535 sayılı CK ile bu hükme parantez içi hüküm ile bir istisna getirilmiş bulunmaktadır. Buna göre mükelleflerin indirimli orana tabi işlemlerine ait KDV iadesi hesabında “Türkiye’de kayıt ve tescil edilmemiş yeni araçlar ”a ait indirim KDV tutarları yüklenim KDV tutarlarının hesabında dikkate alınacak ve fakat geri kalan araçlar bakımından uygulama aynen eski haliyle uygulanmaya devam edilecektir. Bu parantez içi hüküm 31.10.2018 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 1.1.2019 tarihinde yürürlüğe girecektir.

B) ÖTV İNDİRİMİNDE SÜRE UZATIMI VE ÖTV’Sİ SIFIRLANAN BAZI MALLAR

1) ÖTV Oranında İndirim Tutarı

Yukarıda bahsedildiği üzere 535 sayılı CK ile son uygulama tarihi 31.12.2018 olan bu uygulama 31.03.2019 tarihine (bu tarih dâhil) kadar uzatılmıştır. Böylece 287 sayılı CK ile uygulandığı haliyle ÖTV Kanuna ekli (II) sayılı listenin Türk Gümrük Tarife Cetvelinin; 87.03 GTİP numaralarında yer alan ve motor hacmi 1600cc altında olan ve kısaca binek araç diye tabir edilen bazı araçların ÖTV oranlarında 31.03.2019 tarihine (bu tarih dâhil) kadar 15 puan değerinde indirim yapılması uygulamasına devam edilecektir.

2) ÖTV İndirimi Yapılan Araçların Tespiti

87.03 GTİP numarasına sahip olan ve motor silindir hacmi 1600 cc geçmeyen ve ÖTV matrahı da 70.000 TL’yi aşmayan binek araçlar için ÖTV oranı %45’den %30’a ve 87.03 GTİP numarasına sahip olan ve motor silindir hacmi 1600 cc geçmeyen ve ÖTV matrahı da 70.000 TL’yi aşan ve/fakat 120.000 TL’yi aşmayan binek araçlar için ÖTV oranı %50’den %35’a düşürülmüştür.

Ancak ÖTV Kanuna ekli (II) sayılı listenin Türk Gümrük Tarife Cetvelinin; 87.03 GTİP numaralarında yer alan diğer araç türleri bakımından ÖTV oran ve ÖTV’ne esas alınacak matrahlarında bir değişiklik yapılmamıştır.

2) ÖTV’si Sıfırlanan Bazı Mallar

31.12.2018 tarih ve 4 üncü mükerrer 30642 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 541 sayılı CK ile yine 31.03.2019 tarihine kadar uygulanmak üzere ÖTV Kanununa ekli (II) sayılı listedeki bazı malların ÖTV oranı sıfırlanmıştır. Söz konusu ÖTV’si sıfırlanan araçlar aşağıya aktarılmıştır.

GTİP	MAL İSMİ	VERGİ ORANI (%)
87.11	Motosikletler (mopedler dahil) ve bir yardımcı motoru bulunan tekerlekli taşıtlar (sepetli olsun olmasın);sepetler hariç (Sadece elektrik motoru olanlar hariç) -Motor silindir hacmi 250 cm3'ü geçmeyenler	0
8711.60.10.00.00	Sürekli nominal gücü 250 watt'ı geçmeyen yardımcı bir elektrik motoru olan pedal yardımlı, iki, üç ve dört tekerlekli taşıtlar	0
8711.60.90.00.12	Motor gücü 20kW'ı geçmeyenler	0

II) SONUÇ

Makalenin (II) bölümünde yapılan açıklamalarda anlaşılacağı üzere, 31.10.2018 tarihinde teşvik edilmeye başlanılan otomotiv ticaret sektörüne yeni CK’ı ile gerek süre uzatım gerek KDV indirimine dâhil edilen araçların arttırılması ve gerekse bazı mallar için ÖTV alınmaması yönünde yeni teşvikler sağlanmıştır. Böylece 31.10.2018 tarihinde uygulanamaya başlanılan teşvikler 31.12.2018 tarihi yerine 31.03 2019 tarihine kadar uzatılarak sektörün canlanmasına zemin sağlanmıştır. Ayrıca özellikle bazı motosiklet grubunda yer alan mallar için ÖTV sıfırlaması yapılarak bu mallar için de teşvikin kapsamı genişletilmiştir.

Tüm bu düzenlemeler sayesinde, ticari nitelikteki bazı araçlar ile tarımda kullanılmaya/eşya taşımaya mahsus römork ve yarı römorkların KDV oranları %1 oranına indirilerek, 87.03 GTİP numaralı binek araçlardan sadece 1600cc motor silindir hacmine kadar ve ÖTV matrahı en fazla 120.000 TL’ye kadar olanların ÖTV oranı 15 puan düşürülerek ve bazı motosiklet grubunda yer alan mallar için ÖTV sıfırlaması yapılarak bu sektöre yardımcı olunmaya çalışılmıştır.

K A Y N A K Ç A

1)  132, 287, 535, 540,541 sayılı CK.

3)  İlgili Kanunlar.

---

[1] Murat Dayanç, Hurda Araç Sahibi Olmanın Vergisel Çekiciliği (1) (Aracını Hurdaya Ayıranlar Bakımından), www.muhasebetr.com,

[2] Murat Dayanç, Hurda Araç Sahibi Olmanın Vergisel Çekiciliği (Aracını İhraç Edenler Bakımından), www.muhasebetr.com,

[3] Murat Dayanç, Soru Yanıt Ve Örnek Uygulamalarıyla Taşıt Ticaretinde KDV ÖTV İndiriminin Esasları, www.muhasebetr.com,

07.01.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.