Mehmet Mahsum Tanrıkulu
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
mmt@ymmtanrikulu.com

Güncel Düzenlemeler Çerçevesinde Kamu İhalelerinde Ciro Kriteri

Kamu İhale Kurumunun kamu ihale mevzuatında değişiklik yapan Yönetmelik ve Tebliğ değişiklikleri 13.06.2019 tarih ve 30800 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlandı.

18.01.2019 tarih ve 30659 sayılı Resmi Gazete ‘de yayımlanan 7161 sayılı kanunla yapılan düzenlemeyle, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 10 uncu maddesinde değişiklikler yapılmıştı. Değiştirilen 10.maddenin “Bu belge sahiplerinin kuracakları veya ortak olacakları tüzel kişilerin ihaleye girebilmesinde en az bir yıldır tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip olması ve bu sürede bu Kanuna göre yapılacak ihalelere ilişkin sözleşmelerin yürütülmesi konusunda temsile ve yönetime yetkili olması, bu şartların her ihalede aranması ve teminat süresi sonuna kadar muhafaza edilmesi zorunludur.”  hükmü 18.03.2020 tarihinde yürürlüğe girecek diğer hükümleri ise 18.05.2019 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.  

Makalemizin konusu 4734 sayılı kanunun 10. Maddesinde yapılan değişikliklerden 18.05.2019 tarihinde yürürlüğe giren hükümlerle ilgili Kamu İhale Kurumu tarafından yapılan ikincil mevzuat düzenlemelerinin değerlendirilmesinden oluşmakta olup bu değerlendirmeleri iki ana  başlık halinde  ele almak mümkündür.

1- Ekonomik ve Mali Yeterliğe İlişkin Belgeler Kapsamında, İsteklinin İş Hacmini Gösteren Belgelerle İlgili Yapılan Düzenlemeler (Ciro Kriteri)

Yapılan düzenlemeler ile kamu ihalelerinde ekonomik ve mali yeterlik kriteri olarak ihale konusu iş ile ilgili cironun aranabilmesi ve ihale konusu iş ile ilgili cironun hakkediş faturaları yerine standart formlar ile tevsiki mümkün hale gelmiştir.  İlgili standart formlara 13.06.2019 tarih ve 30800 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanan Yönetmelik eklerinden ulaşılabilir.

Yaklaşık maliyeti eşik değerin (2019 yılı için 60.742.537,00 TL) üç katına eşit ve bu değerin üzerinde olan yapım işleri ihalelerinde, isteklilerin iş hacmini belirten yeterlik kriteri olarak yalnızca yapım işleri ile ilgili cironun aranabilmesi hususunda idarelere ihale dokümanında düzenleme yapabilme yetkisi verilmektedir.

Yaklaşık maliyeti eşik değerin üç katına eşit ve bu değerin üzerinde olan ihalelerde idarelerce yalnızca yapım işleri cirosunu gösteren belgenin sunulması gerektiği yönünde düzenleme yapılması durumunda, aday veya isteklilerce Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin ekinde yer alan standart formlara uygun olarak düzenlenen belgelerin sunulması gerekmektedir. Bu belgelerin, ilk ilan veya davet tarihinden önce de düzenlenmesi mümkündür.

Aday veya isteklilerin yapım işleri ile ilgili ciro için istenen oranı tek başına sağlayamaması halinde, toplam cironun da belirli oranda dikkate alınabilmesi imkânı getirilmektedir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nde yapılan düzenlemelere göre, ihalelerde yapım işleri cirosunun asgari tutarını sağlayamayan aday veya isteklilerin, söz konusu asgari tutarın yarısını sağlaması ve toplam cirosunun;

-Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde teklif ettiği bedelin % 40’ından,

-Belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalelerin ön yeterlik aşaması ile kanunun 21 inci maddesinin (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılan ihalelerin yeterlik aşamasında yaklaşık maliyetin % 15’i ile % 25’i aralığında idarece belirlenen tutarın iki katından,

Az olmaması koşuluyla aday veya isteklinin yapım işleri ciro kriterini sağladığı kabul edilecektir. İş hacmine ilişkin yeterlik kriterini bu şekilde sağlayacak olan aday veya isteklinin toplam cirosunu gösteren gelir tablosunu da teklif veya başvuru kapsamında sunması gerekmektedir.

2- İş Deneyim Belgelerinin Değerlendirilmesi Kapsamında,  Kanun Kapsamındaki İdarelere Taahhüt Edilenler Dışında Yurt Dışında Gerçekleştirilen İşler İçin Düzenlenen Belgeler İle İlgili Yapılan Düzenlemeler

Kanun kapsamındaki idarelere taahhüt edilenler dışında yurt dışında gerçekleştirilen işler için düzenlenen iş deneyim belgeleri, sadece iş bitirme belgesi niteliğinde olması kaydıyla, ihalelerde kullanılabilir.

Yurt dışından elde edilen bu iş bitirme belgeleri, sadece belge sahipleri tarafından veya belge sahibi şirketin pay çoğunluğuna sahip şirket tarafından kullanılabilecektir.

Bu iş bitirme belgesinin pay çoğunluğuna sahip şirket tarafından kullanılması halinde;

Ortaklık ilişkisinin ilk ilan veya davet tarihinden sonra düzenlenen ve düzenlendiği tarihten geriye doğru son bir yıldır kesintisiz olarak bu şartın tescil edildiğini ve korunduğunu gösteren belgeyle tevsik edilmesi,

-Hakların donması veya hakimiyetin hukuka aykırı biçimde kullanılması durumlarının ortaya çıkmamış olması,

-Bildirim, tescil ve ilan yükümlülüklerinin usulüne uygun biçimde yapılmış olması gerekir.

-Ayrıca bu belgelerin, ortak girişimlerde kullanması halinde, belgeyi kullanan ortak tarafından ortaklık oranınca geçici ve kesin teminat sunulması zorunlu hale gelmektedir. 

Kamu İhale Yasası ile ilgili ikincil mevzuat düzenlemelerinde yukarıda iki ana başlık altında açıklamaya çalıştığımız hususlar dışında, Ruhsata tabi işlerin ihalelerine katılan aday ve istekliler için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yapı Müteahhitliği Bilişim Sistemine kayıtlı olma zorunluluğu da getirilmektedir.

Yapılan mevzuat değişikleri ile yurt dışından elde edilen iş bitirme belgesinin pay çoğunluğuna sahip şirket tarafından kullanılması ile ilgili düzenleme 13.06.2020 tarihinde diğer düzenlemeler ise 23 Haziran 2019 tarihinde yürürlüğe girecek olup ilanı veya duyurusu bu tarihler ve sonrasında yapılan ihalelerde uygulanacaktır.

Sonuç olarak yapılan düzenlemelerle;

 İsteklilerin mal, hizmet veya yapım işlerine ilişkin cirolarının ekonomik ve mali yeterliklerinin tespitinde kullanılması imkânının getirilmesi,

Yurtdışından elde edilen iş deneyim belgelerinden sadece iş bitirme belgesinin ihalelerde kullanılabilmesi ve ortak girişim şeklindeki kullanımlarda pay çoğunluğu ve ortaklık hissesi oranında teminat aranılması,

Uygulamada ortaya çıkan ve rekabet ortamını bozan sonuçların kaldırılması ve belge sahiplerinin sorumlu olarak tecrübe ve birikimlerini doğrudan tüzel kişiye ve ihale konusu işe yansıtmasını sağlamak amacıyla öngörülmüş  önemli gelişmeler olup, kamu alımlarının etkin ve verimli bir şekilde yapılmasına fayda sağlamasını diliyorum.

18.06.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.