YAZARLARIMIZ
Dr. Koray Ateş
korayates@muhasebetr.com



Dönem Sonu İşlemleri İçin Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler ve Özellikli Durumlarda Muhasebe Kayıtları

Vergi kanunlarımızda kanunen kabul edilmeyen giderler aşağıda sıralanmıştır:

• Özsermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faizler (KVK Md. 11/a)

• Örtülü sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faizler (KVK Md. 11/b)

• Transfer fiyatlandırması yoluyla dağıtılan örtülü kazançlar (KVK Md. 11/c 17)

• Her ne şekilde ve ne isimle olursa olsun ayrılan yedek akçeler (Türk Ticaret Kanununa, kurumların kuruluş kanunlarına, tüzüklerine, ana statülerine veya sözleşmelerine göre safî kazançlardan ayırdıkları tüm yedek akçeler ile Bankacılık Kanununa göre bankaların ayırdıkları genel karşılıklar dahil). (KVK Md. 11/ç 17)

• Bu Kanuna göre hesaplanan kurumlar vergisi ile her türlü para cezaları, vergi cezaları, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre ödenen cezalar, gecikme zamları ve faizler ile Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ödenen gecikme faizleri. (KVK Md. 11/d)

• Kanunlarla veya kanunların verdiği yetkiye dayanılarak tespit edilen hadler saklı kalmak kaydıyla, menkul kıymetlerin itibarî değerlerinin altında ihracından doğan zararlar ile bu menkul kıymetlere ilişkin olarak ödenen komisyonlar ve benzeri her türlü giderler. (KVK Md. 11/e)

• Kiralama yoluyla edinilen veya işletmede kayıtlı olan; yat, kotra, tekne, sürat teknesi gibi motorlu deniz taşıtları ile uçak, helikopter gibi hava taşıtlarından işletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayanların giderleri ve amortismanları. (KVK Md. 11/f)

• Sözleşmelerde ceza şartı olarak konulan tazminatlar hariç olmak üzere kurumun kendisinin, ortaklarının, yöneticilerinin ve çalışanlarının suçlarından doğan maddî ve manevî zarar tazminat giderleri. (KVK Md. 11/g)

• Basın yoluyla işlenen fiillerden veya radyo ve televizyon yayınlarından doğacak maddî ve manevî zararlardan dolayı ödenen tazminat giderleri. (KVK Md. 11/h)

• Her türlü alkol ve alkollü içkiler ile tütün ve tütün mamullerine ait ilan ve reklam giderlerinin % 50'si. Bakanlar Kurulu bu oranı % 100'e kadar artırmaya veya sıfıra kadar indirmeye yetkilidir. (KVK Md. 11/ı)

• Her türlü para cezaları, vergi cezaları ve gecikme zamları

• Yasal sınırları aşan bağış ve yardımlar (KVK Md.10/c)
 

Örneğin şirketin dönem ticari kazancı 100.000 TL olsun ve aynı dönem şirket kamu kurumuna 25.000 TL bağış yardımında bulunsun. KVK madde 10/c hükmü gereğince; Ticari kazancın en fazla yüzde 5’ine kadar giderleştirebilir.

---------------------------------------------/---------------------------------------------------

770             5.000
689            20.000 
                                          102            25.000

Bağış ve yardımın muhasebeleştirilmesi

------------------------------------------------------------------------------------------------

• Kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlara ait giderler (KVK Md. 5-i/3)

• Binek Araçlara Ait Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTVK Md. 14)
 

Ticari araçların motorlu taşıtlar vergisinin kayıtlara gider olarak alınabilmektedir.

• Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler için ödenmiş olan KDV (KDVK Md.29)

• VUK’na uygun olmayan ve fazla ayrılan amortismanlar (VUK Md. 313-321)

• VUK’na uygun olmayan ve fazla ayrılan karşılıklar, fon vb. (VUK Md. 323-329)

• Alınan vadeli çekler için hesaplanmış olan reeskontlar (VUK Md. 281-285)

• Ayrılmış, fakat ödenmemiş olan kıdem tazminatları karşılığı (GVK Md.40/2)

• Ödenmemiş SSK primleri (GVK Md. 40/2 ve SSK Md. 80)
 

Örneğin şirket ocak 2010 dönemi 5.000 TL’lik SSK primini yatırmamış olsun.  Bu takdirde aşağıdaki kayıtların yapılması icap eder. 

------------------------------------------01/2010-----------------------------------

770            5.000 
                                            361            5.000

Ssk Tahakkuk kaydı

----------------------------------------------------------------------------------------
 

Vergi kanunlarımızda ödenmeyen herhangi bir giderin gider olarak kayıtlara alınması mümkün olmadığından bunların KKEG olması gerekir. Dolayısıyla aşağıdaki kayıtları sırasıyla yaparız.

 ----------------------------------------------02/2010---------------------------------------------

361            5.000 


                  368               5.000

Ödenemeyen SSK nın ertelenmiş vergi hesabına devri

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

 

----------------------------------------------02/2010--------------------------------------------

950      Matraha Eklenecek Unsurlar    5.000

 

                                   951      Matraha Eklenecek Unsurlar    5.000

Ödenemeyen ssk primlerinin KKEG olarak nazım hesaplara alınması

---------------------------------------------------------------------------------------------------

Söz konusu SSK primleri geçici evrgi dönemine kadar ödenmez ise geçici vergi matrahına KKEG olarak ilave edilir. Daha sonra ödendiği dönemde ise geçici vergi matrahından Diğer İndirimler adı altında matrahtan tenzil ederiz.

• Cari yıl giderlerine ilave edilmiş geçmiş yıl ve gelecek yıl giderleri

• Finansman giderleri kısıtlamasına tabi kurumlarda kısıtlama limiti içinde kalan tutar

• Deprem vergileri -Ek Vergiler- (4481 SK)

• Tevsik edilemeyen giderler (VUK Md.227) 

• Gayrimenkul satış kazancı istisnasından yararlanıldığı hallerde tapu ve diğer harçlara isabet eden harcamaların yüzde 75’i . (KVK 5-i/3) 
 

Örneğin Şirket aktifine 2 yıldan daha uzun süredir kayıtlı olan arazisini satmış ve yüzde 75 lik kurumlar vergisi istisnası ile KDV istisnasından aynı anda yararlanmıştır. Zira bu satış için 200.000 TL tapu harcı dahil çeşitli masraflar yapmıştır. Yapılan bu 200.000 TL’lik masrafın tamamı değil yüzde 75’i olan 150.000 TL KKEG kalan 50.000 TL si ise gider olarak kaydedilecektir. 

-----------------------------------------------01/2010-------------------------------------------------------

689                 150.000

770                  50.000 

102            200.000

Arsa satışına ilişkin yapılan tapu masrafının kaydı

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 

• Telefon faturalarının özel iletişim vergileri 

Örneğin 200 TL lik bir telefon faturasının kdv sinin 30 TL ve Özel İletişim Vergisinin ise 45 TL olduğunu varsaydığımızda aşağıdaki kaydın yapılması icap eder.

---------------------------------------/---------------------------------

191      30

689      45

770      125

                                                           100      200

………….nolu telefon faturası kaydı

-------------------------------------------------------------------------

 

19.01.2010

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.


GÜNDEM