YAZARLARIMIZ
Kenan Gümüş
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilim Uzmanı
kenangumus@yahoo.com



İşkur'a Verilmesi Zorunlu Bazı Evraklar ve Cezai Yaptırımları

GİRİŞ

            05.07.2003 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 4904 Sayılı Kanun ile Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) kurulmuş ve çalışmalarına başlamıştır.

            Başta, 4904 Sayılı Türkiye İş Kurumu Kanunu olmak üzere, 4857 Sayılı İş Kanunu ve 4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nda, İŞKUR’a beyan edilmesi gereken birtakım hususlar ve bu hususların yerine getirilmemesi durumunda karşılaşılması muhtemel olan cezai yaptırımlar yer almaktadır.

İşten Ayrılma Bildirgesi (İAB), işyeri tescili/kapanışı veya aylık işçi çizelgelerinin İŞKUR’a bildirilip bildirilmeyeceği, bildirilmemesi durumunda karşılaşılabilecek cezai yaptırımlar bu yazının konusunu oluşturmaktadır.


I-     GENEL CEZA HUKUKU BİLGİLERİ

Anayasa’nın “Suç ve cezalara ilişkin esaslar” başlıklı 38. maddesindeki:

“Kimse, işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılamaz; kimseye suçu işlediği zaman kanunda o suç için konulmuş olan cezadan daha ağır bir ceza verilemez.”,

“Ceza ve ceza yerine geçen güvenlik tedbirleri ancak kanunla konulur.”

ve Türk Ceza Kanunu’nun “Suçta ve cezada kanunilik ilkesi” başlıklı 2. maddesindeki:

“Kanunun açıkça suç saymadığı bir fiil için kimseye ceza verilemez ve güvenlik tedbiri uygulanamaz. Kanunda yazılı cezalardan ve güvenlik tedbirlerinden başka bir ceza ve güvenlik tedbirine hükmolunamaz.”

hükümlerine göre, suç ve cezada kanunilik ilkesi hakim olup kanunun açıkça suç saymadığı bir fiilden dolayı kimseye ceza verilemez. Yani, bir kişiye ceza hükmedilirken, öncelikle kişinin yaptığı eylemin kanunda açık olarak suç sayılıp sayılmadığına, eğer eylem açıkça suç sayılıyor ise bu suça kanunlarda ne ceza verileceğine bakmak gerekir. Dolayısıyla İŞKUR tarafından hükmedilmesi muhtemel olan bir cezanın doğru olup olmadığı veya yapılan eylemin herhangi bir cezai yaptırımı gerektirip gerektirmediğinin tespitinde yukarıda bahsettiğimiz temel ceza kanunu ilkesini esas almak durumundayız.


II-   İŞYERLERİNİN, 4904 SAYILI TÜRKİYE İŞ KURUMU KANUNU’NA GÖRE MUHATAP OLABİLECEĞİ SUÇ VE CEZALAR
 

SUÇUN TANIMI

CEZAİ YAPTIRIMI

Madde 20:

“Kurumca dayanağı belirtilmek suretiyle;

Bu Kanunun 21 inci maddesinde belirtilen bildirim yükümlülüğüne” (“Kurum tarafından, kamu ve özel kesim işyerlerinden iş ve işgücü konularında bilgi istenildiğinde, belirtilen süre içinde bilgi verilmesi zorunludur” “aykırı hareket eden özel kesim işyerlerine”
 

 

2.000 YTL

 

 
AÇIKLAMALAR
 

Bu maddeyi incelediğimizde, İŞKUR’un kamu ve özel kesim işyerlerinden iş ve işgücü konularında bilgi isteyebileceği ve bunun İŞKUR tarafından belirtilen süre içerisinde bildirilmesi gerektiği açıkça anlaşılmaktadır. 

Burada dikkat edilmesi gereken nokta; istenilen bilginin “iş ve işgücü konularında” ve “kamu ve özel kesim işyerlerinden” istenebileceğidir. 

Diğer bir önemli nokta ise bilginin ‘İSTENİLDİĞİ’ zaman verileceğidir. İŞKUR’un nasıl bilgi isteyeceği yasanın 22. maddesinde açıklanmıştır. Söz konusu maddenin birinci fıkrasındaki “Kurumca bu Kanuna göre yapılacak işlemler internet de dahil her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamı ve benzeri araçlar üzerinden yapılabilir ve arşivlenebilir.” ve son fıkrasındaki “Elektronik ortamda bilgi ve belge istenebilir veya bilgi ve belge verilebilir” hükümlere göre;  

İŞKUR, kamu veya özel kesim işyerlerinden bilgi isteyebilir, bilgilerin istenilmesi veya istenilen bilgilere cevap verilmesi yazılı olarak veya internet de dahil her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamı vb araçlar üzerinden yapılabilir.  

Fakat, İŞKUR’dan, yazılı veya elektronik ortamda herhangi bir bilgi istenilmediği zaman; aylık, üçer aylık, kuruluş, kapanış vb zaman periyodlarında, düzenli olarak herhangi bir bildirim yapılması (işyeri açılışının bildirilmesi veya aylık işgücü çizelgesi –İAB hariç-) zorunlu değildir ve herhangi bir cezai yaptırımı olamaz. Bilgi isteme yazılarında bilginin her ay düzenli olarak verilip verilmemesi, istenilen bilginin içeriğinin neler olduğu detaylı olarak belirtilmelidir.  

Kendilerinden herhangi bir bilgi istenilmediği halde (İAB Hariç) yine de cezaya muhatap olan işyerlerinin, haklarını tebliğ edilen ceza ihbarnamesinde açıklanan şekilde aramaları halinde söz konusu ceza iptal edilecektir.
 

SUÇUN TANIMI

CEZAİ YAPTIRIMI

Madde 21:

 “Kurum tarafından, kamu ve özel kesim işyerlerinden iş ve işgücü konularında bilgi istenildiğinde, belirtilen süre içinde bilgi verilmesi zorunludur.
İşverenlerden toplanan bilgiler, Kurum hizmetlerinden başka amaçla kullanılamaz.”
İkinci fıkraya (İşverenlerden toplanan bilgiler, Kurum hizmetlerinden başka amaçla kullanılamaz) aykırı davrananlar hakkında Türk Ceza Kanununun 136. maddesi (Kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geçiren kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır) hükümleri uygulanır.
 

 

1 – 4 yıl arası hapis cezası

 

 

AÇIKLAMALAR 

Bu maddeyi incelediğimizde, İŞKUR’ca işverenlerden toplanan bilgilerin, yasaya aykırı bir şekilde başkalarına verilmesi, yayılması veya bazı kimseler tarafından ele geçirilmesi durumunda, bu suçu işleyen kişilerin cezalandırılacağı belirtilmiştir. cezanın muhatabı ise İŞKUR yetkilileri ve İŞKUR’un veritabanını yasalara aykırı olarak ele geçiren kimselerdir.
 

 

 
 

III-  İŞYERLERİNİN, 4447 SAYILI İŞSİZLİK SİGORTASI KANUNU’NA GÖRE MUHATAP OLABİLECEĞİ SUÇ VE CEZALAR

 
 

SUÇUN TANIMI

CEZAİ YAPTIRIMI

Madde 54/b:

 48 inci maddede (İşveren, hizmet akdi 51 inci maddede belirtilen hallerden birisine dayalı olarak sona ermiş olan sigortalılar hakkında; örneği Kurumca hazırlanacak üç nüsha işten ayrılma bildirgesi düzenleyip, 15 gün içinde bir nüshasını Kuruma göndermek) öngörülen işten ayrılma bildirgesini Kuruma vermeyen işverenlere her bir fiil için ayrı 
 

 

1.000 YTL

 

AÇIKLAMALAR 

Bu maddeyi incelediğimizde, işveren, iş akdi bu kanunun 51. maddesinde yazılı şartlar dahilinde sona eren işçileri, İŞKUR’a 15 gün içinde bildirmek zorundadır. Bildirilmediğinde ve bu durum tespit edildiğinde para cezasına muhatap olabilir. Bu bildirim İAB (İşten Ayrılma Bildirgesi) formu ile yapılmaktadır. 

Bu bildirimin de yasanın 48. Maddesinde yer alan “Kurumca bu Kanuna göre yapılacak işlemlere ilişkin elektronik ortamda bilgi ve belge istenebilir veya bilgi ve belge verilebilir” ifadeye göre elektronik ortamda verilmesi mümkündür.
 



SONUÇ

            İşyeri tescili/kapanışı veya işgücü çizelgelerinin İŞKUR’un işverenden yazılı veya elektronik ortamda istemesi durumu hariç, düzenli olarak verilmesi söz konusu değildir. Ancak, İŞKUR’un yazılı olarak veya elektronik ortamda talep etmesi üzerine, istenilen bilgi veya belgelerin (genel bilgiler, işyeri tescili/kapanışı, işgücü çizelgeleri vb evraklar) belirtilen süre içerisinde ve şekilde verilmesi gerekmekte olup, verilmemesi durumunda para cezası uygulanacaktır. 

İAB (İşten Ayrılma Bildirgesi), iş akdi, 4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nun 51. maddesinde yazılı şartlar dahilinde sona eren her bir işçi için, İŞKUR’a 15 gün içinde verilmesi zorunlu (İŞKUR’un yazı veya elektronik ortamda bu bildirgeyi isteyip istememesi önemli olmayıp) olup, verilmemesi durumunda para cezası uygulanacaktır.

 

07.07.2008

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.


GÜNDEM