Dr. Hüseyin Ukuşlu
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
hukuslu@gmail.com

Kalkınma Ajanslarından Destek Alan Ticaret ve Sanayi Odaları İle Ticaret Borsaları İçin Örnek Muhasebe Kayıtları

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) 20.03.2015 tarih ve 5462 sayılı yazısında; Ajanslardan, proje kapsamında alınan desteklerin emanet bir hesapta takip edilerek, harcamalarında bu hesaptan yapılması, proje sonunda kalan tutarın yine bu hesaptan ilgili Ajansa iade edilmesi, kalan tutarın veya proje kapsamında alınan demirbaşların oda veya borsaya kalması halinde ise bu tutarların 602 – Diğer Gelirler hesabına alınarak kapatılmasının daha doğru bir uygulama olacağı belirtilmektedir. Dolayısıyla ajanstan alınan avans ya da nihai ödeme miktarı doğrudan 602 – Diğer Gelirler hesabından almak yerine “349 - Alınan Diğer Avanslar Hesabı” ya da “336 - Diğer Çeşitli Borçlar Hesabı”nda izlemek mümkündür. Aşağıda örnek olarak oluşturulan muhasebe kayıtlarında 349 - Alınan Diğer Avanslar Hesabı tercih edilmiştir. Ancak yararlanıcılarımız dilerlerse 349 hesap yerine 336 - Diğer Çeşitli Borçlar Hesabı da kullanabilirler.

-  Oda ve Borsa Şubeleri ile Oda Temsilciliklerinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Yönetmelik
-  Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği
-  Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) 20.03.2015 tarih ve 5462 sayılı yazısı

 

Ajans desteklerinin muhasebeleştirilmesinde geçerli olan bu yönetmeliğe tabi olan oda ve borsalar aşağıda belirtilmiştir.

Oda, Borsa ve Birlik:

-  Ticaret Odası

-  Sanayi Odası

-  Ticaret ve Sanayi Odası

-  Ticaret Borsası

-  TOBB

Hatırlatma: Konuya ilişkin tüm örnekler için yararlanıcı tarafından proje kapsamında KDV hariç 300.000,00 TL’lik bir bina yapımının açık ihaleyle yapıldığı, proje toplam tutarı 400.000,00 TL, ajans destek oranının %50,  ödemelerin ön ve nihaiden oluştuğu ve ara ödemenin olmadığı, ön ödeme oranın %60 olduğu, yararlanıcı tarafından ajansa sunulan nihai mali raporun tamamının uygun maliyet kabul edildiği varsayılmıştır.

 

2.1.Ön Ödeme (Avans)

Ajans tarafından ön ödeme miktarı olan 120.000,00 TL’nin yararlanıcıya ait projeye özel banka hesabına içinde bulunulan yılın Ekim ayında aktarıldığı durumda ilk kayıt aşağıdaki gibi yapılacaktır.

Hesap Adı			Borç	Alacak
102	Bankalar Hesabı		120.000,00
	349	Alınan Diğer Avanslar Hesabı		120.000,00

 

2.2.Faiz Geliri

Ay sonunda bankadan alınan hesap cetvelinde proje vadeli hesapta brüt 500,00 TL birikmiştir. 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının 8 inci bendi, Geçici 67 nci maddesinin dördüncü fıkrası ile 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (7) bendi uyarınca banka tarafından kaynakta kesilen %15 oranındaki menkul sermaye iradı sonrası net 425 TL faiz biriktiği tespit edilmiştir. Bu kayıt ajans tarafından aktarılan ön ödeme (avans) tutarının tamamen harcanana kadar devam edecektir.

Hesap Adı			Borç	Alacak
102	Bankalar Hesabı		425,00
	349	Alınan Diğer Avanslar Hesabı		425,00

 

2.3.Nihai Ödeme

Ajans tarafından nihai ödeme miktarı olarak 80.000,00 TL’nin hesaplandığı ve proje süresince proje vadeli hesapta ajansa ait toplamda brüt 6.000,00 TL, net 5.100 TL tutarında faiz biriktiğinden yararlanıcıya ait projeye özel banka hesabına takip eden yılın Aralık ayında aktarıldığı durumdaki kayıt aşağıdaki gibi yapılacaktır.

Hesap Adı			Borç	Alacak
102	Bankalar Hesabı		74.900,00
	349	Alınan Diğer Avanslar Hesabı		74.900,00

 

2.4.Oda ya da Borsa Bütçesinden Proje Hesabına Nakdi Eş Finansman Talimatı

Eş finansman tutarının bütçe imkânlarıyla karşılanması halinde, proje özel hesabına aktarılmasına ilişkin muhasebe işlem fişi muhasebe müdürlüğüne geldiğinde yapılacak kayıt aşağıdaki gibidir. Oda bütçesinden proje özel hesaba aktarımın gerçekleşmesine ilişkin muhasebe kaydıdır.

Hesap Adı			Borç	Alacak
500	Net Değer / İhtiyatlar Hesabı		200.000,00
	103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		200.000,00
103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		200.000,00
	102	Bankalar Hesabı (Oda Cari Hesap)		200.000,00
102	Bankalar Hesabı (Proje Özel Hesap)		200.000,00
	349	Alınan Diğer Avanslar Hesabı		200.000,00

2.5.İnsan Kaynakları Ödemesi (Personel Maaşları)

Projede görevli Makine Mühendisinin 1.aya ilişkin maaş ödemesi için ay sonunda tahakkuk kaydının yapılması ve ödemelerin gerçekleşmesine ilişkin muhasebe yevmiye kaydıdır.

Hesap Adı			Borç	Alacak
349	Alınan Diğer Avanslar Hesabı		5.000,00
	103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		3.008,11
	360	Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı		461,28
	361	Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri Hesabı		1.530,61
103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		3.008,11
	102	Bankalar Hesabı (Proje Özel Hesap)		3.008,11

 

2.6.Gündelik (Yolluk) Ödemeleri

Gündelik ödemesi görev süresince konaklama (ibate), yeme (iaşe) ve taksi gibi şehir içi ulaşım masraflarının karşılanması maksadıyla “Harcırah Beyan Formu” düzenlenmek koşuluyla uygun maliyettir. 500 TL avans alarak proje kapsamında göreve (fuara katılan) giden, proje koordinatörü, seyahat dönüşü 650 TL’lik yolluk gideri cetvelini proje dönemi içinde muhasebe birimine teslim ettiğinde yapılacak kayıt. (Personele yolluk avans verme esnasında daha öncesinde binde 7,59 oranındaki damga vergisinin personelden kesinti yapıldığı, aradaki 150 TL’lik matrah için ilave damga vergisi kesintisi yapıldığı varsayılmıştır.)

Bir günlük gündelik ödemesi en yüksek devlet memuruna ödenen gündelik tutarını aşmadığı varsayıldığından gelir vergisi stopajı yapılmamıştır. Personele avans verilmediği durumda gündelik tutarına ilişkin damga vergisini kaynakta kesmek koşuluyla doğrudan 349 – Alınan Diğer Avanslar Hesabı borç, 103 – Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı alacak kaydı yapılmak suretiyle muhasebeleştirilir.

 

Personele harcırah avansın verilmesi durumunda yapılacak ilk kayıt aşağıdaki gibidir:

Hesap Adı			Borç	Alacak
196	Personel ve Seyahat Avansları Hesabı		500,00
	103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		496,20
	360	Ödenecek Vergi ve Fonlar Hs. (Binde 7,59 Damga Vergisi)		3,80
103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		496,20
	102	Bankalar Hesabı (Proje Özel Hesap)		496,20

Görev dönüşü personele yapılan ilave gündelik ödemesi ve avansın kapatılmasına ilişkin kayıt:

Hesap Adı			Borç	Alacak
349	Alınan Diğer Avanslar Hesabı		650,00
	196	Personel ve Seyahat Avansları Hesabı		500,00
	103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		148,86
	360	Ödenecek Vergi ve Fonlar Hs. (Binde 7,59 Damga Vergisi)		1,14
103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		148,86
	102	Bankalar Hesabı (Proje Özel Hesap)		148,86

 

2.7.Sehayat Ödemesi

Bir önceki bölümde avans kaydına ilişkin örnek verildiğinden bu başlık altında tekrarlanmamıştır. Proje kapsamında seyahat masrafı için (fuar katılımı için yol gideri) kendisine avans olarak 300 TL ödenen proje koordinatörü, seyahat dönüşü 350 TL’lik seyahat gideri biletlerini proje dönemi içinde muhasebe birimine teslim ettiğinde yapılacak kayıt aşağıdaki gibi olacaktır.

 

Personele avans verilmediği durumda gündelik tutarına ilişkin damga vergisini kaynakta kesmek koşuluyla doğrudan 349 – Alınan Diğer Avanslar Hesabı borç, 103 – Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı alacak kaydı yapılmak suretiyle muhasebeleştirilir.

 

Personele 300 TL seyahat avansın verilmesi durumunda yapılacak ilk kayıt aşağıdaki gibidir:

Hesap Adı			Borç	Alacak
196	Personel ve Seyahat Avansları Hesabı		300,00
	103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		297,72
	360	Ödenecek Vergi ve Fonlar Hs. (Binde 7,59 Damga Vergisi)		2,28
103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		297,72
	102	Bankalar Hesabı (Proje Özel Hesap)		297,72

 

Görev dönüşü personele yapılan ilave seyahat ödemesi ve avansın kapatılmasına ilişkin kayıt:

Hesap Adı			Borç	Alacak
349	Alınan Diğer Avanslar Hesabı		350,00
	196	Personel ve Seyahat Avansları Hesabı		300,00
	103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		49,62
	360	Ödenecek Vergi ve Fonlar Hs. (Binde 7,59 Damga Vergisi)		0,38
103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		49,62
	102	Bankalar Hesabı (Proje Özel Hesap)		49,62

 

2.8.Bina Yapımı

Oda ya da borsa ihale yöntemiyle toplam KDV hariç 120.000,00 TL tutarındaki “Avans Teminat Mektubu” karşılığında bina yapımı için yükleniciye 40.000,00 TL avans verdiğinde yapılacak kayıt aşağıdaki gibi olacaktır. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) 20.03.2015 tarih ve 5462 sayılı yazısında belirtildiği üzere; Ajanslardan, proje kapsamında yapılan binanın oda veya borsaya kalması halinde ise bu tutarların 602 – Diğer Gelirler hesabına alınarak kapatılmasının daha doğru bir uygulama olacağı belirtilmektedir.

 

Hesap Adı			Borç	Alacak
259	Verilen Avanslar Hesabı		40.000,00
	103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		40.000,00
103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		40.000,00
	102	Bankalar Hesabı (Proje Özel Hesap)		40.000,00

 

 

Birinci hakediş ödemesi: (KDV hariç 100.000 TL)

Hesap Adı			Borç	Alacak
349	Alınan Diğer Avanslar Hesabı		118.000,00
	103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		78.000,00
	259	Verilen Avansları Hesabı		40.000,00
258	Yapılmakta Olan Yatırımlar (Binalar)		118.000,00
	602	Diğer Gelirler Hesabı		118.000,00
103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		78.000,00
	102	Bankalar Hesabı (Proje Özel Hesap)		78.000,00

 

İkinci hakediş ödemesi: (KDV hariç 100.000 TL)

Hesap Adı			Borç	Alacak
349	Alınan Diğer Avanslar Hesabı		118.000,00
	103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		118.000,00
258	Yapılmakta Olan Yatırımlar (Binalar)		118.000,00
	602	Diğer Gelirler Hesabı		118.000,00
103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		118.000,00
	102	Bankalar Hesabı (Proje Özel Hesap)		118.000,00

 

Nihai hakediş ödemesi ve yapım işinin tamamlanması: (KDV hariç 100.000 TL)

Hesap Adı			Borç	Alacak
349	Alınan Diğer Avanslar Hesabı		118.000,00
	103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		118.000,00
258	Yapılmakta Olan Yatırımlar (Binalar)		118.000,00
	602	Diğer Gelirler Hesabı		118.000,00
252	Binalar Hesabı		354.000,00
	258	Yapılmakta Olan Yatırımlar (Bina Yatırımları)		354.000,00
103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		118.000,00
	102	Bankalar Hesabı (Proje Özel Hesap)		118.000,00

 

2.9.Bilgisayar ya da Ofis Mobilyası Alımı

İşletme doğrudan temin yöntemiyle satın aldığı toplam KDV hariç 3.000,00 TL tutarındaki bilgisayar alımı için satıcıya proje özel hesaptan ödeme yapıldığında oluşturulacak muhasebe kayıt örneğidir. Proje kapsamında yapılan binanın oda veya borsaya kalması halinde ise bu tutarların 602 – Diğer Gelirler hesabına alınarak kapatılmasının daha doğru bir uygulama olacağı belirtilmektedir.

Hesap Adı			Borç	Alacak
349	Alınan Diğer Avanslar Hesabı		3.540,00
	102	Bankalar Hesabı		3.540,00
255	Demirbaşlar Hesabı		3.540,00
	602	Diğer Gelirler Hesabı		3.540,00
103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		3.540,00
	102	Bankalar Hesabı (Proje Özel Hesap)		3.540,00

2.10.Lisans Alımı (Paket Program Alımı)

Kuruma yapılan talep, öneri ve şikayet başvuruların izlenmesi, sonuçların anlık olarak takibi için bir yazılım firmasına 5.000 TL’ye bilgisayar programı yazdırıldığında yapılacak kayıt.

Hesap Adı			Borç	Alacak
349	Alınan Diğer Avanslar Hesabı		5.900,00
	103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		5.900,00
260	Diğer Haklar Hesabı		5.900,00
	602	Diğer Gelirler Hesabı		5.900,00
103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		5.900,00
	102	Bankalar Hesabı (Proje Özel Hesap)		5.900,00

 

2.11.Bağımsız Dış Denetim Hizmet Alımı

Projelerin bağımsız dış denetimi için serbest meslek mensubundan KDV hariç 5.000 TL tutarındaki hizmet alımı yapıldığında yapılacak muhasebe kaydı.

Hesap Adı			Borç	Alacak
349	Alınan Diğer Avanslar Hesabı		5.900,00
	103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		5.090,00
	360	Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı (%20 SMM GV kesintisi)		1.000,00
	360	Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı (9/10 KDV Tevkifatı)		810,00
103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		5.090,00
	102	Bankalar Hesabı (Proje Özel Hesap)		5.090,00

 

2.12.Tanıtım Kitapçığı ve Broşür Basımı

Proje kapsamında bastırılan tanıtım broşürleri için KDV hariç 2.000,00 TL tutarında ödenen bedelin muhasebe kaydıdır.

Hesap Adı			Borç	Alacak
349	Alınan Diğer Avanslar Hesabı		2.360,00
	103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		2.180,00
	360	Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı (5/10 KDV Tevkifatı)		180,00
103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		2.180,00
	102	Bankalar Hesabı (Proje Özel Hesap)		2.180,00

 

2.13.İhale İlanı (İdari Giderler)

Proje kapsamında alınacak makine alımı ihalesi için gazeteye KDV hariç 800,00 TL tutarında ödenen ilan bedelin muhasebe kaydıdır.

Hesap Adı			Borç	Alacak
349	Alınan Diğer Avanslar Hesabı		944,00
	103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		944,00
103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		944,00
	102	Bankalar Hesabı (Proje Özel Hesap)		944,00

 

2.14.Kırtasiye Alımları (İdari Giderler)

Proje kapsamında kullanılmak üzere kırtasiye alım bedelinin muhasebe kaydıdır.

Hesap Adı			Borç	Alacak
349	Alınan Diğer Avanslar Hesabı		1.180,00
	103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		1.180,00
150	Malzeme Stokları Hesabı		1.180,00
	602	Diğer Gelirler Hesabı		1.180,00
103	Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı		1.180,00
	102	Bankalar Hesabı (Proje Özel Hesap)		1.180,00

 

 

 

 

Proje kapsamında kullanılmak üzere alınan kırtasiye mal ve malzemelerinin proje dönemi içerisinde tüketilmesi sonrası yapılacak muhasebe kaydıdır.

Hesap Adı			Borç	Alacak
790	Malzeme Giderleri Hesabı		1.180,00
	150	İlk Madde ve Malzeme Hesabı		1.180,00

 

 

22.12.2016

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.