Günay Çalışkan
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
smmmgunaycaliskan@gmail.com

Dahilde İşleme Rejimi Avantajları

DAHİLDE İŞLEME REJİMİ

Bu yazımızın temel konusu Dahilde İşleme Rejimi şartları, avantajları, hangi sistemlerin mevcut olduğu hususlarıdır.

Dahilde İşleme Rejimi, 04.11.1999 tarih ve 23866 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 108. – 134. maddeleri ile düzenlenmiştir.

Dahilde İşleme Rejiminin amacı, ihraç edilmesi planlanan malların üretiminde kullanılacak A-Z ye tüm imalat girdilerinin, Türkiye Gümrük Bölgesi’nde yerleşik firmalarca yurtdışından ithalinde, ithal edilen mallara ilişkin vergi yükü ile ilgili kolaylıklar getirilerek, ithal girdi kullanarak üretilen malların ihracatını özendirerek katma değer sağlamaktır.

1. DAHİLDE İŞLEME REJİMİNDEN YARARLANMA ŞARTLARI

Dahilde İşleme Rejimi’nin getirmiş olduğu avantajlardan faydalanmak isteyen kurumların Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracat Genel Müdürlüğü’nden Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB) almaları,  Dahilde İşleme İzin Belgesi alabilmek için de gerekli belgelerle birlikte ihracatçı birlikleri genel sekreterliği aracılığıyla Müsteşarlığa (İhracat Genel Müdürlüğü) ve Gümrük İdaresine başvurmaları gerekmektedir.

DİİB alan firmaların söz konusu avantajlardan yararlanmaları için Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından düzenlenen, 27.01.2005 tarih ve 25709 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Dahilde İşleme Rejimi ile ilgili İhracat : 2005 / 1 sayılı tebliğin 4. maddesinde açıklanan dahilde işleme tedbirleri dahilinde ithalat ve ihracatlarını gerçekleştirmeleri gerekmektedir.

2. DAHİLDE İŞLEME REJİMİNİN AVANTAJLARI

Firmaların Dahilde İşleme Rejimi kapsamında yaralanabileceği avantajlar aşağıdaki gibidir:

1. Avrupa Birliği’ne dahil ülkelerden yapılacak ithalatlarda KDV ve diğer vergilerden muafiyet,
2. Avrupa Birliği’ne dahil olmayan ülkelerden yapılacak ithalatlarda, ihracatın aynı sınıftaki ülkelere yapılması durumunda KDV, gümrük vergisi ve diğer vergilerden ve kota uygulamalarından muafiyet,
3. KKDF muafiyeti,
4. BSMV muafiyeti,
5. Ö.T.V muafiyeti,
6. Harç,resim vs…
7. Dış Ticarette Standardizasyon ve Teknik Düzenlemeler mevzuatına tabi olmama,
8. İhracat sayılan satış ve teslimlerle ilgili olarak gümrük vergisi muafiyetli ithalat,
9. Eşdeğer eşya uygulamasına olanak verilmesi,

ÖRNEK:   50.000 USD ithalatınız mevcut ise tablodaki yararları sağlarsanız.

DİİB SİZ İTHALAT BEDELİ: 50.000 USD          DİİB Lİ İHRACAT BEDELİ: 50.000 USD

KDV %18                                9.000 USD       

Gümrük V.%10                      5.000 USD

KKDF        %10                       5.000 USD                 

TOPLAM:                             69.000 USD       TOPLAM:     50.000 USD      

Not: Hesaplama yapılırken kolaylık açısından direk oranlar verilmemiştir.

3. DAHİLDE İŞLEME REJİMİ SİSTEMLERİ 

Firmalar Dahilde İşleme Rejiminin avantajlardan yararlanmaları için 4 sistem mevcuttur.

1. Şartlı muafiyet sistemi
2. Eşdeğer eşya kullanımı sistemi
3. Geri ödeme sistemi
4. İhracat sayılan satış ve teslimlerle ilgili askıya alma sistemidir.

Bu sistemlerin işleyiş esasları şöyledir.

Şartlı Muafiyet Sistemi

Dahilde İşleme Rejimi’nin en fazla kullanılan sistemidir. Bu sistem teminatlı çalışılan bir sistemdir. İhracat taahhüdü karşılığı firmalar DİİB alırken beyan ettikleri ihracat taahhüdü karşılığında, tüm vergileri ödemeyip, ihracatlarını gerçekleştirip  ithal edilen tüm girdilerin ihracatı yapılmasına müteakip en geç üç ay içerisinde belgelerini kapatmaları için başvuru yapmaları ile sonuçlanmaktadır. Lakin belge kapatılması esnasında taahhüt edilen ihracatlar münasebetiyle eksiklik veyahut istenmeyen durum olması neticesinde bu tahsil edilmeyen vergiler 4458 Gümrük Kanunu ve  6183  A.A.T.U.H.K uyarınca tahsil edilir.

Firmalar DİİB ile yapılan ithalatlarını Avrupa Birliği üyesi ülkeler ve diğer üçüncü ülkeler olarak sınıflandırmak zorundadırlar.

Eğer firmalar ithalat dolayısı ile terkin ettikleri vergilerini AB üyesi ülkeden ithalat yapılmışsa AB üyesi ülkeye, eğer diğer üçüncü ülkelerden yapılan ithalatlarını diğer üçüncü ülkeleri ihraç etmek zorundadırlar. Bu gerçekleşmemişse yine telafi edici vergi 4458 sayılı kanun ve yine 6183 sayılı kanun uyarınca tahsil edilir. Yaptıkları ithalatlarla ilgili olarak ödemedikleri vergilerin terkin edilebilmesi için söz konusu maddelerle üretilen malların ihracatlarının da AB üyesi olmayan ülkelere yapılması gerekmektedir. Söz konusu malların AB ülkelerine ihraç edilmesi halinde, ithalde alınmayan vergiler tahsil edilmektedir. Bu vergiler kamuoyunda telafi edici vergi olarak bilinmektedir.

Firmalar ihracat taahhütlerini Serbest Bölgelerde üçüncü ülke sayıldıklarından Serbest Bölgelere de ihracat yapabilmekte ve taahhüt saydırabilmektedirler. Yine burada da yukarıda saydığımız hükme uymaları gerekmekte yine AB üyesi ülke, diğer üçüncü ülke ayrımına uymaları gerekmekte, aksi takdirde yine telafi edici vergi olarak kamu erkleri ile karşılaşabilir.

Eşdeğer Eşya Kullanımı Sistemi

İşlem görmüş ürünlerin üretimi için ithal eşyasının yerine eşdeğer eşya olarak 8-12’li bazda gümrük tarife istatistik pozisyonu, ticari kalite ve teknik özellikleri itibariyle aynı kalite ve nitelikleri taşıyan serbest dolaşımdaki eşya kullanılabilir. Şartlı muafiyet sistemi çerçevesinde, Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında önceden ihracat sonradan ithalat yapılabileceği gibi, ithal eşyası ile serbest dolaşımdaki eşya birlikte de kullanılabilir. Serbest dolaşımdaki hammadde kullanılarak yapılacak nihai ürünün 3. ülkelere ihracatını müteakip her türlü vergiden muaf olarak ve teminat alınmaksızın bundan sonra yapılacak mal ithalatına imkan sağlamaktadır.

Türkiye’de serbest dolaşımda bulunan girdileri kullanarak üretim yapan ve ürettiği ürünleri üçüncü ülkelere ihraç eden imalatçı ihracatçı firmalar, bu tür ihracatlarını belgelemek koşuluyla ihraç edilen ürünlerin üretiminde kullanılan girdilerin eşdeğeri olan üçüncü ülke menşeli girdileri gümrük vergisi muafiyetli olarak ithal etme hakkına sahiptir. Eşdeğer eşya kullanımı ile ilgili DİİB kapsamında ithal edilen girdiler üzerinde bunları ithal eden firmaların serbest tasarruf hakkı bulunmaktadır. Bu mallar ithal edilirken serbest dolaşıma girmek üzere ithal edilmektedir.

Geri Ödeme Sistemi

Bu sistemde İthalat Rejimi çerçevesinde vergileri ödenerek serbest dolaşıma giren ürünlerin kullanılması ile üretilen mamullerin Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında 3. ülkelere ihracı halinde ithalatta ödenen vergiler geri alınabilmektedir. Lakin buradaki özellik arz eden husus, ihracat yapılacaksa, ithalat esnasında Gümrük Beyannamesi üzerine malların “geri ödeme sistemi” çerçevesinde ithal edildiğinin not düşürülmesidir. İthalat esnasında ödenmiş olan vergilerin geri alınabilmesi için, ithalatı takip eden altı ay içerisinde dahilde işleme izin belgesine  müracaat edilmelidir.

Geri Ödeme Sistemi çerçevesinde düzenlenen Dahilde İşleme İzin Belgesi ihracat taahhüdünün kapatılmasını müteakip 3 ay içerisinde, ithalat sırasında ödenen vergilerin geri alınabilmesi için ithalatın gerçekleştiği gümrük idaresine müracaat edilmelidir.

İhracat Sayılan Yurtiçi Satışlarla İlgili Askıya Alma Sistemi

Bazı üretim ve satışların döviz tasarrufu sağlayıcı etkisi bulunduğundan, bu tip satışların yurtiçi teslimleri de ihracat sayılmaktadır. Örneğin, Teknolojik bir ürünün, ülke içerisinde üretmesi dahilinde yurtdışından ithalatı azaltıcı etki yaratacağından yani yurtdışına döviz çıkışını azaltacağından bu tür firmalarda  2005 / 2 sayılı İhracat Sayılan Satış ve Teslimler Hakkında Tebliğe istinaden  DİİB alması gerekir. Bu satış yurtiçine dahi yapılsa ilgili tebliğ kapsamında ihracat kapsamında değerlendirilmektedir. Yine aynı şekilde bu tür firmalar da ithalde alınan vergilerden bu şekilde kaçınabilmektedir.

4. SONUÇ

Dahilde İşleme Rejimi kapsamında yapılan ithalatlar neticesinde mevcut rakiplerinize karşı gerek finans gerekse maliyet açısından fazlasıyla üstünlük kurmuş olmanıza müteakip, maliyetlerinizi aşağı çekerek diğer rakiplerinize karşı pazarda daha fazla müşteri kapma, daha fazla ihracat yapma potansiyeline erişmiş ve ülkemiz için daha fazla katma değer elde etmiş  olursunuz

02.11.2017

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.