Erdoğan AVDER
Öğretim Görevlisi
Balıkesir Üniversitesi
erdoganavder@mynet.com

Kasa Sayım Noksanı ve Fazlası Nedenleri Muhasebe Kayıtları

Kasa hesabı işletmelerin nakit varlığını gösteren hesaplardan biri olup, yasal defter kayıtları üzerinden, kasa hesabının borcu ile alacağı arasındaki fark "kasa mevcudunu" verir. İşletmede, dönem içinde veya  yıl sonu sayımında kasa fazlalığı veya noksanı ortaya çıkmışsa ve bu tutarlar ilgili düzenleyici hesaplara alınmışsa, ilgili fark hesaplarının dönem sonunda kapatılması gerekir.

Kasa Noksanı Nedenleri; Ödeme kaydının noksan ya da hiç yazılmaması, fazla ödeme, noksan tahsilât, kasa sorumlusunun parayı alması

Kasa sayım noksanı

Fiili kasa mevcudu, kaydi mevcuttan az ise kasa noksanı söz konusudur. Kasa noksanının, GVK da yer alan ".sermayede vukua gelen eksilmeler zarar addolunmaz." hükmüne göre dönem kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün değildir. Kasa noksanlığı halinde, gerekli düzeltici muhasebe kayıtlarında kullanılan hesap "197-Sayım ve Tesellüm Noksanları"dır. Anılan hesap geçici bir hesap olup, kapatılması gerekir. İşleyişi ise şu şekildedir:

_____________________31.12.2006 _______________

197      Sayım ve Tesellüm Noksanları Hs XX

                            100      Kasa Hs.                XX

_____________________ / ________________________

-           Kasa noksanlığının nedeni kasa sorumlusu ise;

 _____________________31.12.2006 ________________

135      Personelden Alacaklar  hs         XX     

            197      Sayım ve Tesellüm Noksanları  hs    XX

_____________________ / ________________________

Kasa noksanlığının nedeni çalınma ise veya neden bilinemiyorsa, hesap şu şekilde kapatılır;

 _____________________31.12.2006 _________________

689    Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar hs   XX

                         197  Sayım ve Tesellüm  Noksanları hs  XX

_____________________ / ________________________

Kasadan para çalınması, normal ticari faaliyet sonucu ortaya çıkan bir zarar olmadığı için, bu şekilde ortaya çıkan kasa noksanlıklarının kanunen kabul edilmeyen gider olarak değerlendirilmesi ve ticari kardan mali kara geçişte, ticari kara ilave edilmesi gerekir.

Kasa sayım fazlası

Fiili sayım sonucu kasa mevcudunun, yasal kayıtlara göre oluşan mevcuttan fazla olduğunun tespit edilmesi durumunda kasa fazlalığı söz konusudur. Kasa fazlalığı, bilanço aktifinde artışı ifade eder. Kasa fazlalığı halinde, gerekli düzeltici muhasebe kayıtlarında kullanılan hesap "397. Sayım ve Tesellüm Fazlaları"dır. Bu geçici hesabın işleyişi şu şekildedir:

_____________________ 31.12.2008 __________________

 100      Kasa Hs        XX

             397    Sayım ve Tesellüm Fazlaları hs   XX

_____________________ / ________________________

- Kasa fazlalığının nedeni bilenmiyorsa yapılması gereken kayıt;

 _____________________ 31.12.2008_________________

397      Sayım ve Tesellüm Fazlaları hs    XX

             671      Önceki Dönem Gelir ve Karlar hs   XX

          ( 679 Diğer Ol.Dışı Gelir veya Karlar)

_____________________ / ________________________

Kasa Fazlası nedenleri;

-Tahsil kaydının noksan yazılması ya da hiç yazılmaması

-Fazla tahsilât

-Noksan ödeme

-İşletme ile ilgisi olmayan paranın kasada bulunması

31.12.2008

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.