Erdem Uzunbayır
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilim Uzmanı
erdem.uzunbayir@gmail.com

Konkordato Mevzusu ve Konkordato Komiserliği

Adalet Bakanlığı tarafından 02 Haziran 2018 Tarih ve 30439 Sayılı Resmî Gazetede “Konkordato Komiserinin Niteliklerine Ve Alacaklılar Kurulunun Zorunlu Olarak Oluşturulmasına Dair Yönetmelik” yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yönetmeliğin amacı ise; 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu hükümleri uyarınca görevlendirilecek konkordato komiserinin nitelikleri ile alacaklı sayısı, alacak miktarı ve alacakların çeşitliliği dikkate alınarak alacaklılar kurulunun zorunlu olarak oluşturulacağı haller ve alacaklılar kuruluna dair diğer hususlara ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

Öncelikle son dönemde finansal krizin etkisi ile beraber piyasada çokça duyduğumuz, iflasın eşiğinde ve bu aşamaya gelmiş şirketlerinde karşılaştığı ve maalesef maruz kalabildiği ve meslek camiamızda sıkça karşılaşılan bir durum olsa gerek Konkordato kelimesi.

1. Konkordato Nedir?

Konkordato, bir borçlunun ticari durumunun sarsılmış olmasıyla alacaklıların, alacaklarını belli bir plana göre almaları konusunda kendi aralarında vardıkları ve mahkemece onaylanan anlaşmadır.

2. Konkordato İle Yetkili Mahkeme/Mahkemeler

Konkordatoda görevli ve yetkili mahkemenin belirlenmesi önem arz etmektedir. Konu ile ilgili yetkili ve görevli mahkeme, iflasa tabi olan borçlu firma/firmalar için İcra İflas Kanunu 154. maddenin birinci veya ikinci fıkralarında yazılı yerdeki, iflasa tabi olmayan borçlu için yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesidir.[1]

Bu mahkemenin görevi tanımı itibari ile T.T.K. ilgili hükmü şu şekildedir. Aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın asliye ticaret mahkemesi tüm ticari davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlerine bakmakla görevlidir.[2]

3. Peki Uygulama Nasıl İlerliyor?

Borçlarını ödeyemeyecek duruma gelen her bir işletme bunu belirli bir düzen içerisinde ispatlayıp konkordato ilan eder. Konkordato uygulamasında alacaklı ve borçlular konkordato müessesesi dahilinde borcu yeniden yapılandırma işlemine tabi tutar. Oluşturulan ödeme planıyla beraber anlaşma sağlanır. Anlaşma gereği alacaklıların en az üçte iki oranında çoğunluğu alacaklarının bir bölümünden vazgeçmesi ve geri kalan ödeme tahsil edilmeye başlanır. Konkordato, Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından onaylanarak geçerlilik kazanmaktadır. Onaylanmayan durumda ise geçerlilik kazanmamaktadır.

4. Konkordato Komiseri Kimdir?

Makalemin giriş cümlesinde belirttiğim yönetmelik hükmüne göre iflasa tabi şirketlerin mahkemeye başvuruları sonrasında yetkili/görevli mahkemece atanacak kişi ve kişilerdir.

5. Konkordato Komiseri Nitelikleri Nelerdir?

Adalet Bakanlığı tarafından 02 Haziran 2018 Tarih ve 30439 Sayılı Resmî Gazetede “Konkordato Komiserinin Niteliklerine Ve Alacaklılar Kurulunun Zorunlu Olarak Oluşturulmasına Dair Yönetmelik” yayımlanarak yürürlüğe girmiş metin 4.madde hükmüne göre aşağıdaki nitelikler aranır.

a) Türk vatandaşı olmak.

b) Tam ehliyetli olmak.

c) En az dört yıllık lisans eğitimi veren fakültelerden veya bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurtiçindeki veya yurtdışındaki öğretim kurumlarından mezun olmak ve beş yıldan az olmamak üzere mesleki tecrübeye sahip bulunmak.

ç) İflas etmemiş olmak.

d) Son üç yıl içinde görevin gerektirdiği özen yükümlülüğüne uymadığından dolayı konkordato komiserliği görevine son verilmemiş olmak.

e) Görevlendirildiği tarih itibarıyla disiplin yönünden meslekten veya memuriyetten çıkarılmamış ya da sanat icrasından veya mesleki faaliyetten yasaklanmamış olmak.

f) Kamu hizmetinden yasaklı olmamak.

g) Fiilen yürütmekte olduğu mesleğinin ilgili mevzuatında, konkordato komiserliğini yürütmesine engel bir hüküm bulunmamak.

ğ) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıldan fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar ile zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık, gerçeğe aykırı bilirkişilik veya tercümanlık yapma, yalan tanıklık ve yalan yere yemin suçlarından mahkûm olmamak.

h) Terör örgütleriyle iltisaklı veya irtibatlı olmamak.

(2) Konkordato komiseri olarak üç kişinin görevlendirilmesi halinde, seçilecek komiserlerden birinin hukukçu ve birinin de yeminli mali müşavir olması tercih edilir.

(3) Bir kişi eş zamanlı olarak beşten fazla dosyada geçici komiser ve komiser olarak görev yapamaz.

6- Konkordato Komiseri Ve Alacaklılar Kurulu İle Bunların Görevleri

Konkordato Komiseri ve Alacaklılar Kurulunun görevleri ile ilgili olarak İcra İflas Kanunu 290.madde hükmü devreye girmektedir.

Dosyayı teslim alan komiser kesin mühlet içinde, konkordatonun tasdikine yönelik işlemleri tamamlayarak dosyayı raporuyla birlikte mahkemeye iade eder.

Komiserin görevleri şunlardır:

a) Konkordato projesinin tamamlanmasına katkıda bulunmak.

b) Borçlunun faaliyetlerine nezaret etmek.

c) Bu kanunda verilen görevleri yapmak.

d) Mahkemenin istediği konularda ve uygun göreceği sürelerde ara raporlar sunmak.

e) Alacaklılar kurulunu konkordatonun seyri hakkında düzenli aralıklarla bilgilendirmek.

f) Talepte bulunan diğer alacaklılara konkordatonun seyri ve borçlunun güncel malî durumu hakkında bilgi vermek.

g) Mahkeme tarafından verilen diğer görevleri yerine getirmek.

8 inci, 10 uncu, 11 inci, 16 ncı, 21 inci ve 359 uncu maddeler hükümleri kıyas yoluyla komiserler hakkında da uygulanır.

Komiserin konkordatoya ilişkin işlemleri ile ilgili şikayetler, asliye ticaret mahkemesi tarafından kesin olarak karara bağlanır.

Mahkemece atanan geçici komiser ve komiserler, özel sicilinde kaydedilmek üzere mahkemenin bağlı bulunduğu bölge adliye mahkemesi bilirkişilik bölge kuruluna bildirilir. Bir kişi eş zamanlı olarak beşten fazla dosyada geçici komiser ve komiser olarak görev yapamaz. Komiserin sorumlulukları hakkında 227 nci maddenin dördüncü ve beşinci fıkrası hükümleri uygulanır.

Konkordato komiserinin nitelikleri Adalet Bakanlığınca yürürlüğe konulan yönetmelikle belirlenir.

Alacaklılar kurulu, komiserin faaliyetlerine nezaret eder; komisere tavsiyelerde bulunabilir ve kanunun öngördüğü hâllerde mahkemeye görüş bildirir. Alacaklılar kurulu komiserin faaliyetlerini yeterli bulmazsa, mahkemeden komiserin değiştirilmesini gerekçeli bir raporla isteyebilir. Mahkeme bu talep hakkında borçluyu ve komiseri dinledikten sonra kesin olarak karar verir.

7- Sonuç

Gerek Konkordato Komiserinin Niteliklerine Ve Alacaklılar Kurulunun Zorunlu Olarak Oluşturulmasına Dair Yönetmelik gerekse de İcra İflas Kanunu hükümleri incelendiğinde karşımıza bazı soru ve sorunlar çıkıyor… Bunlar nedir peki? İşte sizler için özetlemeye ve piyasada karşılaşılan soruları sıralamaya çalışacağım.

• Yönetmelik tam olarak incelendiğinde hiçbir şekilde eğitim şartından bahsetmiyor. Yani, uzlaştırmacılık ve bilirkişilik gibi diğer mesleki yönden uygulamada olan meslek gruplarındaki gibi sürekli eğitim veya online eğitim şartı yok, yani eğitim olmadan acaba bu mesleği yapıyor olacak mıyız? Eğitim olmadan başvuru dahi yapabilecek miyiz?
• 4/1/c hükmü gereği 4 yıllık lisans eğitim mezunu herkes bu mesleği yapabilecek mi? Hukuk, iktisat, işletme vb. eğitim almayan kişilerde bu mesleği mi icra edebilecek mi?
• 5 yıllık mesleki tecrübe uygulamasında neler dikkate alınacak? Kamu çalışmaları, özel sektör çalışmaları, staj dönemleri vs…
• 4/1/g hükmü ile 3568 sayılı yasa ve uygulaması nasıl olacak?
• 4/2 hükmü gereği hukukçu meslek grubundan bahsetmekte. Avukatlar için mi yoksa hukuk eğitimi almış kişileri de kapsayacak mı? Yani Uzlaştırma müessesinde hukuk eğitimini mezuniyet ve transkript ile ispatlayanlar bu sınava başvurabildiler. Acaba Komiserlikte bunun gibi bir durumda mı olacak?

İşin esası biraz zaman, biraz bekleyiş ve biraz da uygulama yaygınlığı ile göreceğiz. Gelecekte meslek bizlere neler getirecek yaşayıp görmekte fayda var.

Burada unutulmaması gereken bir nokta Anayasamızın 74.maddesi yer alan hüküm gereği Vatandaşlar ve karşılıklılık esası gözetilmek kaydıyla Türkiye’de ikamet eden yabancılar kendileriyle veya kamu ile ilgili dilek ve şikayetleri hakkında, yetkili makamlara ve Türkiye Büyük Millet Meclisine yazı ile başvurma hakkına sahiptir.

Okuyucular açısında kısa ve bilgi ve yönlendirme amaçlı ele alınmıştır.

Kaynakça:

• 1982 Anayasası
• 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu
• 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanunu
• 7101 Sayılı İcra Ve İflâs Kanunu Ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun
• Konkordato Komiserinin Niteliklerine Ve Alacaklılar Kurulunun Zorunlu Olarak Oluşturulmasına Dair Yönetmelik

(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

---

[1] İcra İflas Kanunu Madde: 285, III

[2] 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Madde: 5/1

07.11.2018

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.