Dursun Ali Yaz
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Yeditepe Üniversitesi, MBA
aliyaz@suadiyedenetim.com.tr

Tekstil ve Konfeksiyoncular, Vergi Nisbeti Düşürülen (%8) Satışlarından Dolayı Biriken KDV İadelerini Aylık Olarak Alabilirler Mi?

Katma Değer Vergisi, nihai olarak mal ve hizmet tüketicilerini hedef alan dolaylı vergilerin önemli bir çeşidi olup genel vergi oranı yüzde 18 ‘dir. Bundan dolayı reel ekonomi içinde yer alan tüm şirketler KDV açısından bir emanetçi konumundadır.  

Şirketler, hammadde veya hizmet alımında ödedikleri KDV’ni , satışları ile beraber tahsil ettikleri KDV’den düşerler. Eğer  ödedikleri KDV toplamı tahsil ettikleri KDV ‘den fazla ise belli şartlar dahilinde, daha önce ödemiş oldukları ve biriken bu KDV yüklenimlerini belli şartlarda devletten geri alabilmektedirler.

Firmaların KDV iadesi almasını gerektiren başlıca teslim şekillerinden bir tanesi ihracattır. KDV iadesi alma ihtiyacı doğuran diğer bir teslim şekli ise, bu çalışmaya konu olan İndirimli Orana Tabi Teslimler’de ortaya çıkmaktadır.  

* Şirketler Neden KDV İadesi Alma Gereği Duyuyorlar? 

08 Mart 2006 tarih ve 2006/10138 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile bazı tekstil ve konfeksiyon ürünlerinde KDV oranları % 18 ‘den  % 8 çekilmiştir. Aslında bu indirim tekstil sektörünün darboğazdan çıkmasına destek olmak amacıyla yapıldı gibi algılansa da imalatçı şirketlerin ortalama KDV yükü %12 ‘leri bulmaktadır. Satışlarını ise % 8 ‘lik KDV oranı üzerinden gerçekleştiren imalatçı firmaların üzerinde % 4 ‘lük bir KDV yükü birikmektedir. 

Konuyu örnekleyerek açarsak, satın aldığı 50 ton ipliği kendi bünyesinde örerek kumaş elde eden ve kesimini yapan bir tekstil firması boyama, dikim ve ütü paket gibi işlemleri kendi bünyesi dışında yaptırdığında aşağıdaki şekilde ortalama KDV yükü ile karşılaşacaktır. 

Sözkonusu firmanın farklı KDV oranlarına tabi toplam üretim maliyeti 307.500 YTL. olup ortalama % 11,33 tekabül eden KDV yükü ise 34.850 YTL. olmaktadır. Bu firma üretiminin tamamını 375.000 YTL.’ye sattığında % 8 oranında yani 30.000 YTL. KDV (=375.000*0,08) tahsil edecektir.

Bu durumda firma, 34.850,00 YTL. KDV ödeyerek üretimine katlandığı ürünlerin tamamını 30.000,00 YTL. KDV tahsil ederek sattığından elinde hiç ürün kalmamış olmasına rağmen toplam 4.850,00 YTL. fazladan ödediği KDV yükü üzerinde kalmaktadır. 

İşte bu noktada, Vergi nisbeti düşürülen tekstil ürünlerinde KDV iade  müessesesi devreye girmektedir. Firmaların KDV iadelerini istemesi ihtiyaridir başka bir ifadeyle mecburi değildir. Ancak nakden veya mahsuben iade almayı tercih etmeyen firmalar yukarıda görüldüğü üzere fazladan ödedikleri KDV yükünü finanse etmek durumunda kalmaktadırlar.

* Mevcut Yasal Düzenleme  

Halihazırdaki yasal düzenlemeye göre, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 29/2.maddesi hükmü uyarınca, indirimli orana tabi teslim ve hizmetler ile ilgili yüklenilen vergiler, mükellef tarafından yurtiçi satışlar ile telafi edilemezse Bakanlar Kurulu’nca tespit edilen sınırı aşan kısmı, bir takvim yılı sonunda nakden veya aylık dönemler itibariyle mahsuben iade edilecektir. KDV İadesi uygulamasının usul ve esaslarını belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkili kılınmıştır.

Sözkonusu sınır, 06.05.2006 tarihli Resmi Gazete yayınlanan 2006/10379 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 2006 yılı için geçerli olmak üzere  10.000,00 YTL. olarak belirlenmiştir.  

www.gelirler.gov.tr adresinden ulaşılabilecek olan, 99 Seri No’lu KDV Genel Tebliği’nin taslak metninde, İndirimli Orana Tabi İşlemlerde İade Uygulamasına ilişkin olarak; konun kapsamı, hesaplamanın nasıl yapılacağı, mahsup ve iade işlemleri için gerekli evraklar, yıl içinde mahsup edilemeyen vergilerin iadesi, KDV beyannamelerinin nasıl düzenleneceği gibi konular örnekler yardımı ile izah edilmiş ve Resmi Gazetede yayınlanarak uygulamaya yön vermesi beklenmektedir. 

* KDV İade Uygulamasında Usuller 

İndirimli Orana Tabi Teslimlerde bulunan firmalar, diğer satışları ile indiremedikleri KDV’si alacaklarını iki şekilde geri alabilmektedirler.

i ) Nakden   ii ) Mahsuben    

i ) Nakden İade ; Düşük oranlı teslimlerde bulunan tekstilciler,  % 8 oranındaki teslimlerinden doğan KDV iadesi alacaklarını 2006 yılı sonunda devreden KDV’si  bulunması durumunda 2007 yılında nakden iade talep edebileceklerdir.

Yukarıdaki örnekte orta ölçekli bir tekstil konfeksiyon firmasının, indirimli orana tabi mal teslim ettiğinden dolayı her ay üzerinde birikecek olan KDV yükü diğer anlamda finansal yüklenimi 4.850,00 YTL.olacaktır. Firma kümülatif olarak yıl sonunda 60.000 YTL’ye ulaşacak bu tutarı, nakden almak isterse 1 yıl beklemek durumundadır.  

KDV oranlarının bazı mal ve hizmetlerde indirilmesi devamlı sorun olagelmiştir. Şirketler tahsil ettiğinden fazla KDV ödemek durumunda kaldıklarında bu durum şirketlerin finansal planlarını etkilemekte ve aylar geçtikçe biriken KDV’leri ciddi sorun olmaya başlamaktadır.  

ii ) Mahsuben İade ; Aynı örnek üzerinden devam edersek,  ödediği KDV’den 4.850 YTL.daha az tahsilat yapan şirketlerin ödediği fazla KDV’yi aylık bazda tasarruf etmek istemesi durumunda kümülatif vergi alacağının 10.000 YTL’yi aşan kısmını ;

- Kendi Vergi Borcuna

- SSK Prim borçlarına,

- Genel ve Katma Bütçeli İdareler, Belediyelere ve Döner Sermayeli Kuruluşlara olan borçlarına, mahsup yaptırarak üzerindeki finansal yükü farklı bir biçimde üzerinden atma şansına sahip bulunmaktadır. 

* Maliye Bakanlığı, Bazı Tekstil Ürünlerindeki KDV Oranlarını Neden Düşürdü? 

Naylon fatura kullanımını azaltarak hayali ihracatın önünü kesmek ve tekstil sektöründeki kayıtdışılığı ortadan kaldırabilmek için bazı tekstil ürünlerindeki KDV oranlarının düşürüldüğünü açıklayan Maliye Kurmay’larının, indirimli orana tabi teslimlerden doğacak KDV iadelerinin bir yıl sonra değil de aylık olarak nakden ödenebilmesi için başlatacağı çalışma tekstil imalatçılarını yeni bir finansal maliyetten kurtaracağı gibi maliyenin ulaşmak istediği hedeflere reel sektöründe desteğini alarak daha kolay kavuşmasını sağlayacaktır.

Uygulamanın içinde olan birisi olarak, KDV oranlarının indirildiği son üç aya baktığımızda tekstil sektöründeki kayıtdışılığın azaldığını çok bariz bir şekilde hissedebiliyoruz. 

* KDV İndiriminin Tekstil ve Konfeksiyon İhracatına Etkileri 

Aşağıda Tekstil ve Hazır Giyim Konfeksiyon sektöründeki 2005 ve 2006 Nisan dönemlerinde gerçekleştirilen ihracatın analizi yer almaktadır. (*) 

 

                       

Bazı tekstil ürünlerinde KDV oranının düşürülmesinin, hayali ihracatın önünü keserek gerçek ihracat rakamlarına ulaşılmasını sağlayacağı Maliye Bakanı Sayın Unakıtan tarafından dile getirilmişti.

Yukarıdaki tablodan, 2006 Nisan ayı ihracatının 2005 Nisan ayına göre % 9,8 ‘lik bir düşüş gösterdiğini ve bu gerilemenin 2006 Ocak-Nisan dönemi toplamında ise % 6,6 ‘lık bir gerilemeye tekabül ettiğini görüyoruz.  

Ayrıca, geriye dönük 12 aylık bazda kesme çiçek sektörü dışında ihracatta düşüş gösteren tek sektörün konfeksiyon sektörü olduğunu gerçeğini dikkate aldığımızda hayali ihracat bitiyor demek için erken olmakla beraber, yukarıdaki rakamlar Sn.Maliye Bakanı’nın öngörüsünü doğrular niteliktedir. 

(*) Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Ar-ge Sorumlusu Sayın Yavuz M.Ertürk’e katkılarından dolayı teşekkür ederim. 

15.06.2006

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.