YAZARLARIMIZ
Behin Pektaş
Avukat
Arabulucu
behinpektas@hotmail.com



Arabuluculuğa Ne Zaman Başvurulur?

Kişiler hukuki bir anlaşmazlığın çözümü için üçüncü bir kişinin yardımına ihtiyaç duyduğu her zaman arabulucuya başvurabilir. Arabuluculuk sistemi, tarafların (mahkemelere yatırması zorunlu olan) dava harç masraflarından ve zamandan tasarruf etmelerini sağlar. Türkiye’de arabuluculuğa dava açılmadan önce ya da dava sırasında başvurulabilir. Dava öncesi arabuluculukta taraflar anlaşmaya varırlarsa artık davaya gerek kalmayacaktır. 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren işçi alacaklarında arabuluculuk; “zorunlu dava şartı ” haline getirilmiştir.

Hangi konular için gidilir?

İşçi alacakları, kredi sözleşmeleri, alım-satım sözleşmeleri, tüketici uyuşmazlıkları, eser sözleşmeleri, kira uyuşmazlıkları, deniz ticareti, sigorta uyuşmazlıkları, marka-patent uyuşmazlıkları, boşanmadan sonraki mal paylaşım uyuşmazlıkları, taksirle yaralama, silahsız kasten yaralama, hakaret, tehdit, konut dokunulmazlığının ihlali, ticari sırrın açıklanması gibi şikâyete bağlı suçların işlenmesi nedeniyle istenecek tazminatlara ilişkin uyuşmazlıkların çözümünde arabulucuya başvurulabilir.

İş Uyuşmazlıklarında “ Dava Şartı Olarak Arabuluculuk “Nedir?

1 Ocak 2018 tarihinden itibaren işçi-işveren uyuşmazlıklarında dava açmak isteyen tarafın öncelikle arabuluculuk yoluna gitmesi gerekmektedir. Arabuluculuğa başvurulmadan dava açılması durumunda dava, “dava şartı yokluğundan” reddedilecektir.

Hangi Uyuşmazlıklar Dava Şartı Olarak Arabuluculuk Kapsamına Girer?

  Bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi-işveren alacağı, tazminatı (kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, kötü niyet tazminatı, fazla mesai ücreti, hafta tatili ücreti, yıllık izin ücreti vb.) ve işe iade taleplerinde dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartı olacaktır. Ancak iş kazası veya meslek hastalığından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davaları ile bunlarla ilgili tespit ve itiraz durumları bu kapsamda değildir.

Arabuluculuğun Avantajları Nelerdir?

Arabuluculuk, tarafların içinde bulundukları uyuşmazlığı tarafsız bir üçüncü kişi yardımı ile adli süreçlerle uğraşmadan (adliyenin tozunu yutmadan), dosyaların sonuçlanmasını uzun yıllar beklemeden ve dava harç masrafları ödemeden çözmelerinde kullanabilecekleri en etkin ve hızlı yöntemdir. 

İnsanlar arasındaki ilişkileri korur

Arabuluculuk temelinde dostane bir çözüm yolu olduğundan bozulmuş bir ilişki varsa düzelmesini amaçlar,  var olan bir ilişki varsa ilişkilerin kötüye gitmesini engeller.

Hızlı Çözüm Sağlar

Davaya konu olaylar mahkeme tarafından günümüz koşullarında 2 ila 4 yıl arasında çözülürken arabuluculukla sonuca iki saat ila bir haftalık sürelerde ulaşılabilir.

Ekonomiktir

Dava sırasında yapılması gereken masraflar, avukatlık ücretleri ve hakkın geç alınması karşısında, arabuluculuk makul ücretlerle çözüme ulaşmayı sağlar.
Tarafların Kontrolündedir

Gerek mahkeme dışı gerekse mahkeme aşamasında, uyuşmazlık tarafların kontrol ve kararıyla efektif  bir biçimde çözümlenir.

Yargılamadan Daha Esnektir

Taraflar, yargılamada uyulması gereken prosedüre (usul kuralları) tabi olmadıkları için özel çözümler ve yaratıcı sonuçlar çerçevesinde uzlaşma sağlayabilirler. Mahkeme tek bir karar verebilecekken, arabuluculuk her iki tarafın da memnuniyetini sağlayabilecek çözüm seçenekleri ve esnekliği sunar.

** Arabuluculukta her iki taraf(lar) birden kazanır. Mahkeme aşamasındaki gibi sürecin kaybedeni yoktur.

Arabuluculuk Sistemine Tüm Dünyada Hakim Olan İlkeler 

1.İradilik: Tarafların arabuluculuğa başvurmaya, başvurdukları arabuluculuğu yürütmeye ve yürütülen süreci sonlandırmaya her an özgürce ve iradeleriyle karar verebilirler. Taraflar veya taraflardan biri görüşmelere devam etmek istemez ise; arabuluculuk sona erse de, tarafların diğer hukuki yollara başvurma hakları daima saklıdır.

2.Eşitlik: Arabuluculuğa katılan taraflar sosyal statülerine ve ekonomik durumlarına bakılmaksızın eşit haklara sahiptirler.

 3.Gizlilik: Arabulucu, taraflar ve sürece katılan diğer kişiler arabuluculuk boyunca konuşulan ve görüşülenleri gizli tutmakla yükümlüdür.

4.Beyan ve belgelerin kullanılamaması: Tarafların beyanlarının ve sundukları belgeler hukuk davası açılması halinde veya tahkime başvurulması halinde birbirinin aleyhine delil olarak kullanamayacağı kurala bağlanmıştır.

5. Tarafsızlık: Arabulucu süreç boyunca tarafsız olmak zorundadır. Arabulucu bir tarafı tutamaz, süreci bir tarafın işine gelecek şekilde yönetemez.

Arabuluculuğun Maliyeti Nedir?

Taraflar arabulucunun ücretini ve masraflarını eşit ödeyecektir. Uyuşmazlığın parayla ölçülebilmesi halinde (örneğin 10.000 TL’lik bir olayda) taraflar arabulucuya toplam %6 ücret öder. Ücret tarifesine göre uyuşmazlığa konu miktar arttıkça bu oran kademeli olarak düşer. Para ile ölçülemeyen olaylarda ise arabulucuya saat ücreti ödenir. Bu ücret 2018 yılı “Arabuluculuk Ücret Tarifesi” ne göre 140 - 230 TL arasında belirlenmiştir.

Arabuluculukta Anlaşma Sağlanırsa Sonuçları Nedir?

Arabuluculuk anlaşması imzalandıktan sonra isteyen taraf mahkemeye başvurarak anlaşma belgesine “icra edilebilirlik şerhi” alabilir. Mahkemenin anlaşma belgesine icra edilebilirlik şerhi vermesi ile birlikte arabuluculuk anlaşma belgesi aynı mahkeme kararlarının icrasında olduğu gibi icra işlemini başlatmaya yarar.

03.05.2018

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.


GÜNDEM