Ekonomide Sert İnişe Doğru Mu? / Osman Arıoğlu

 2011 yılı dördüncü çeyrek ve dolayısıyla da yıllık büyüme rakamları yayınlandığında ekonomide sert iniş mi, yumuşak iniş mi tartışması tekrar başlamış oldu.

 

2011 yılı dördüncü çeyreğinde Türkiye ekonomisi 5,2 büyüdü. Bu bir önceki çeyreğe göre ekonominin %40 civarında yavaşlaması anlamına geliyor.

Gerçi 2011 yılı kapandığında da ekonomide kontrollü bir yavaşlama trendine girilmeye başlanıldığı tahmin ediliyordu.

Bu anlamda alınan tedbirlerin sonuç vermeye başladığı ve yılın kontrollü bir büyüme trendine girilmek suretiyle kapatıldığı görülüyor.

Son çeyrekteki bu yumuşak inişe rağmen ekonomi yıl genelinde %8,5 büyüme sağlamış oldu.

Dokuz yılda ortalama %5,2 büyüdük

Aşağıdaki tablodan görüleceği üzere Türkiye 2002-2011 yılları arasında 2009 yılı hariç düzenli olarak büyüme sağlamıştır.

Bu dönemdeki ortalama yıllık büyüme %5,2 olmuştur. Elbette istihdam ve ekonomide canlılık anlamına geldiği için büyümeden vazgeçmek söz konusu olamaz.

Ama 2011 yılındaki büyümede problem iç talep ve dolayısıyla da ithalata dayalı bir yapı oluştuğu için cari açığın artmasını da beraberinde getirmiştir.

Dolayısıyla şimdi yapılmaya çalışılan bu düzenli büyüme yapısının sağlıklı bir şekilde korunmasıdır.

Tablodan da görüldüğü üzere 2011 yılında gerek dış ticaret açığı gerekse cari açık yüksek büyümenin gerçekleştiği 2004-2006 yıllarına oranla %35-40 daha yüksek seyretmiştir.

Cari açığın artma trendi ise ekonominin gelecekte risk taşıması anlamına geldiği için kontrollü bir yavaşlama sürecine girilmesi ideal tercih haline gelmiştir.

Açıklanan rakamlara baktığımızda son çeyrek itibarıyla bunun gerçekleşmeye başladığını görüyoruz.

Bu durum 2012 yılının ilk çeyreğinde 'büyüme çok sınırlı mı kalacak' sorusunu akla getirmektedir. Açıklanan ocak ayı cari işlemler dengesi ve şubat ayı dış ticaret rakamları ve sanayide kapasite kullanım oranları ekonomide bir soğuma dönemine girildiğini göstermektedir.

Ancak özellikle ilk iki aylık dış ticaret verileri ithalattaki yavaşlamayı daha net ortaya koymaktadır. Bu durumun akaryakıt fiyatlarının artmaya başladığı bir dönemde gerçekleşmesi ise daha bir olumludur.

Ayrıca ithalattaki yavaşlamanın daha ziyade tüketim malları bağlamında olması ise olayın en iyi tarafıdır.

Şubat ayı dış ticaret verileri ve mart ayı ihracat rakamları

Önce şubat ayı dış ticaret verileri açıklandı. Türkiye şubat ayında 5,94 milyar dolar dış ticaret açığı verdi.

Bundan da önemlisi şubat ayında ihracat 2011 yılının aynı ayına göre yüzde 17,1 artarak 11,8 milyar dolar, ithalat da yüzde 1,1 artarak 17,7 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Açıklanan bu geçici veriler geleceğe yönelik son derece ümit verici durumdadır. Alınan tedbirlerin etkisini göstermeye başladığını söylemek yanlış olmayacaktır.

Hemen arkasından Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan ve TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi tarafından mart ayı ihracat rakamları açıklandı.

Buna göre mart ayı ihracatı bir önceki yılın aynı ayına göre %8,1 artarak 12,6 milyar dolar oldu.

Her ne kadar ihracat artış hızında önemli ölçüde bir yavaşlama görülse de dünya konjonktürü ile birlikte değerlendirildiğinde bu rakam olumlu olarak bahsedilmeye değer bir gelişmedir.

İthalatın da bir önceki aydaki trendi koruması veya o doğrultuda gerçekleşmesi halinde birinci çeyrekte geçen yılın en önemli hastalığı olan cari açık konusunda ilk çeyreğin son derece iyi kapatılmış olduğunu söyleyebiliriz.

Yıllar Sabit fiyatlarla GSYİH Büyüme oranı Dış ticaret açığı (%) Cari açık (%) 
2011 114,874 8.5 11.6 -10 
2010 105,886 9.2 -7.7 -6.4 
2009 97,003 -4.8 -4.0 -2.3 
2008 101,922 0.7 -7.1 -5.7 
2007 101,255 4.7 -7.2 -5.9 
2006 96,738 6.9 -7.8 -6.1 
2005 90,500 8.4 -6.9 -4.6 
2004 83,486 9.4 -5.8 -3.7 
2003 76,338 5.3 -4.4 -2.5 
2002 72,520 6.2 -2.8 -0.3 
2001 68,309 -5.7 -1.7 1.9 
2000 72,436 6.8 -8.3 -3.7 
1999 67,841 -3.4 -3.9 -0.4 
1998 70,203 -5.2 0.7 

(Kaynak: Bugün Gazetesi | 06.04.2012)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.