Beyan edilen gelirden yapılacak indirimler / Prof. Dr. Metin Taş, Sezgin Özcan

Mart ayı başından bu yana yazılarımızda beyana tabi gelirler ile beyan edilmeyecek gelirleri işledik, beyan edilecek kazancın nasıl hesaplanacağına ilişkin ipuçları verdik...
Bir de elde edilen gelirle doğrudan ilgili olmayan, ancak yıllık gelir vergisi matrahının (üzerinden vergi hesaplanacak tutarın) tespitinde, beyan edilen gelirlerden beyanname üzerinde yapılabilecek indirimler var. Detaylarını Gelir vergisi Kanununun 89. maddesinde bulabileceğiniz bireysel emeklilik katkı payı ve şahıs sigorta primi, eğitim ve sağlık harcamaları, yapılan bağış ve yardımlar gibi...
Bu arada, konuya girmeden önce Maliye Bakanlığının, beyanname verme süresini uzattığını müjdeleyelim.
23 Mart tarihli sirkülere göre, 2011 yılına ait Gelir Vergisi Beyannamesi 29 Mart 2012 Perşembe günü mesai saati sonuna kadar verilebilecek.  
BES KATKI PAYLARI VE SİGORTA PRİMLERİ
Beyan edilen gelirin yüzde 10'unu (bireysel emeklilik sistemi dışındaki şahıs sigorta primleri için beyan edilen gelirin yüzde 5'ini) ve asgari ücretin yıllık tutarını (2011 yılı için 9 bin 801 lirayı) aşmamak üzere, mükellefin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat, ölüm, kaza, hastalık, sakatlık, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta primleri ile bireysel emeklilik sistemine (BES) ödenen katkı payları beyan edilen gelirden indirilebiliyor.

Primlerin ve katkı paylarının indirilebilmesi için;
l Prim ve katkı paylarının, 2011 yılında ödenmiş,
l Sigortanın veya emeklilik sözleşmesinin Türkiye'de bulunan veya merkezi Türkiye'de olan bir sigorta şirketi veya emeklilik şirketi nezdinde akdedilmiş,
l Ücret geliri elde edenlerde, ücretlerinin safi tutarının (vergi matrahının) hesaplanması sırasında ayrıca indirilmemiş, olması gerekiyor.

EĞİTİM VE SAĞLIK HARCAMALARI
Beyan edilen gelirin yüzde 10'unu aşmaması, Türkiye'de yapılması ve gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan gerçek veya tüzel kişilerden alınacak belgelerle tevsik edilmesi koşuluyla, mükellefin kendisi, eşi ve küçük çocuklarına ilişkin olarak yapılan eğitim ve sağlık harcamaları, beyan edilen gelirden indirilebiliyor.
BAĞIŞ VE YARDIMLAR
Beyan edilecek gelirden beyanname üzerinde indirilebilecek bağış ve yardımlar, Gelir Vergisi Kanununun 89. maddesinde detaylı olarak yer alıyor. Yerimizin sınırlı olması nedeniyle detaylara burada yer veremiyoruz. Ancak;

l Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere, köyler ile kamu yararına çalışan dernekler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara, beyan edilecek gelirin yüzde 5'ini (kalkınmada öncelikli yöreler için yüzde 10'unu) aşmamak üzere makbuz karşılığı yapılan bağış ve yardımların, 
l Doğal afetler dolayısıyla makbuz karşılığı yapılan ayni ve nakdi bağışların tamamının,
l Okul, sağlık tesisi ve öğrenci yurdu ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi inşası ile mevcut tesislerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan her türlü nakdi ve ayni bağış ve yardımların tamamının,
l Gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedelinin tamamının,
l Kültürel ve sanatsal etkinliklere ilişkin harcamalar ile bu amaçla yapılan her türlü bağış ve yardımların tamamının,
l Türkiye Kızılay Derneğine makbuz karşılığı yapılan nakdi bağış ve yardımların tamamının,
l Sponsorluk harcamalarının; amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için yüzde 50'sinin,
yıllık beyanname ile beyan edeceğiniz gelirden indirebileceğini hatırlatalım.

ÖZÜRLÜ İNDİRİMİ
Serbest meslek faaliyetinde bulunan veya basit usulde vergilendirilen özürlülerin beyan ettikleri gelirlerine 'sakatlık indirimi' adı altında yıllık indirim uygulanıyor. 2011 yılında uygulanacak yıllık indirim tutarı;
l Birinci derece engelliler için 8.400 TL,
l İkinci derece engelliler için  4.200 TL,
l Üçüncü derece engelliler için  2.040 TL,
Bu indirimden, bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan ücretliler ile serbest meslek erbabı da yararlanabiliyor.

Diğer kanunlarda yer alan indirimler
BEYAN edilecek gelirden yapılabilecek indirimler, vergi kanunlarında yer alan indirimlerle sınırlı değil. Bir de diğer kanunlarda yer alan indirimler var.
l Umumi hayata müessir afetler dolayısıyla alınacak tedbirlerle yapılacak yardımlara ilişkin 7269 sayılı Kanuna göre oluşturulan fona yapılan nakdi bağışların tamamı ile milli yardım komiteleri veya mahalli yardım komitelerine makbuz karşılığı yapılan ayni/nakdi bağışların,
l Yüksek Öğretim Kanununa göre üniversitelere ve Yüksek Teknoloji Enstitüsüne makbuz karşılığı yapılan nakdi ve ayni bağışlar ile vakıf üniversitelerine yapılan bağış ve yardımların,
l Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanununa göre yapılan bağış ve yardımların,
l Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumunun Kuruluşu Hakkındaki Kanuna göre yapılan nakdi bağışların,
l Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununa göre yapılan ayni ve nakdi bağışların,
l Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Kanununa göre yapılan ayni/nakdi bağışların,
l Türk Silahlı Kuvvetleri Güçlendirme Vakfı Kanununa göre yapılan ayni/nakdi bağışların,
l Milli Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Seferberlik Kanununa göre yapılan ayni/nakdi bağışların,
l İlköğretim ve Eğitim Kanunu'nun 76. maddesine göre ilköğretim kurumlarına yapılan nakdi bağışların
tamamı beyan edilen gelirden indirilebiliyor.

DİKKAT
Kesin mizan verme süresi uzatıldı
Bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükelleflerinin 1-31 Mart tarihleri arasında kesin mizan verme yükümlülüğü, GVK-80/2012-2 Sayılı gelir Vergisi Sirküleri ile 10 Nisan 2012 Salı günü saat 24:00'e kadar uzatıldı.

 

(Kaynak: Akşam Gazetesi | 26.03.2012)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.