Dr. Veysi SEVĞ - Pişmanlık Zammı Giderleştirilebilir Mi?

Vergi Usul Yasası'nın 371'inci maddesi uyarınca vergi ziyaı cezasını gerektiren kanuna aykırı hareketlerini ilgili makamlara kendiliğinden dilekçe ile haber veren mükelleflere belli koşullar çerçevesinde vergi ziyaı cezası kesilmektedir.

Bu bağlamda mükellefler tarafından haber verilen ve ödeme süresi geçmiş bulunan vergilerin ödemenin geciktiği her ay ve kesri için Amme Alacaklarının Tahsil Usulu Hakkındaki Yasa'nın 51'inci maddesinde belirtilen nispette uygulanacak gecikme zammı oranında bir zamla birlikte haber verme tarihinden başlayarak 15 gün içinde ödenmesi gerekmektedir.

Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Yasa'nın 51'inci maddesi uyarınca amme alacağının ödeme müddeti içinde ödenmeyen kısmına vadenin bitim tarihinden itibaren her ay için ayrı ayrı 21.04.2006 tarihinden itibaren yüzde 2.5 oranında gecikme zammı uygulanmaktadır.

Diğer yandan Gelir Vergisi Yasası'nın 90'ıncı maddesi gereği gelir vergisi ile diğer şahsi vergiler ve her ne şekilde olursa olsun vergi cezaları ve para cezaları Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Yasa hükümlerine göre ödenen cezalar, gecikme zamları ve faizler gelir vergisi matrahından ve gelir unsurlarından indirilemez.

Kurumlar Vergisi Yasası'nın 11/1-d maddesi uyarınca da kurumlar vergisi ile Amme Alacaklarının Tahsil Usul Hakkındaki Yasa hükümlerine göre de ödenen cezalar, gecikme zamları ve faizler ile Vergi Usul Yasası hükümlerine göre ödenen gecikme faizleri kurum kazancının tesbitinde indirim konusu yapılmamaktadır.

Vergi uygulamaları açısından vadesinde ödenmeyen veyahut da ödenmeyen vergiler için söz konusu ödememeye neden olan hukuki konulara göre gecikme zammı, gecikme faizi, pişmanlık zammı, tecil faizi gibi adlandırılan ek hesaplamaların ve ödemelerin yapılması gerekmektedir.

Bu ek ödemelerden pişmanlık zammı mükellefin kendisi tarafından belli ilkeler çerçevesinde konuyu idareye bildirmesi sonucunda zamanında ödenmeyen vergi borçları üzerinden hesaplanmakta olup, yasa koyucu bu gibi ödemeleri pişmanlık zammı olarak isimlendirmiştir.

Bir başka açıdan pişmanlık zammı hesaplanması, pişmanlıkla ilgili yasal düzenleme çerçevesinde, yasadaki koşullar mevcutsa ve mükellef bu durumu bizzat kendisi idareye bildiriyorsa uygulanabilmektedir. Bu bağlamda pişmanlık zammı olaya özgü hesaplanan ve uygulanan bir gecikme bedelidir.

Mükelleflerin vergi ziyaına neden olan davranışlarını kendi iradeleri ile beyan etmelerini sağlamaya yönelik olarak sağlanan kolaylıktan yararlananlara uygulanan pişmanlık zammının bir ceza olarak kabul edilmesi doğru değildir.

Bu nedenle pişmanlık zammının giderleştirilip giderleştirilemeyeceği hususu tartışılır hale gelmektedir.

Maliye Bakanlığı'nın konuya yönelik görüşü pişmanlık zammının giderleştirilemeyeceği yönündedir.

Bir başka açıdan "pişmanlık zammı, özellikle işletme için maliyet olma özelliği taşımayan şahsi vergilerde, verginin ticari kazanç ya da kurum kazancı ile doğrudan bağlantısı kurulamayacağı için, iş ve işletme ile ilgili bir gider olduğunu ileri sürmek zordur. (Arslan, Erdoğan, "Pişmanlık zammı gider kaydedilebilir mi?" Vergi Dünyası Ekim, 2006 Sf: 15)

Pişmanlık yoluyla yapılan başvurular vergi hukuku açısından idarece henüz belirlenememiş bir vergi ziyaının ödenmesine yönelik bir tasarruftur. Bu nedenle vergi ziyaına neden olan fiille ilgili cezalar pişmanlıkla yapılan başvurulara uygulanmamaktadır.

Buna karşılık pişmanlık zammının kanunen kabul edilmeyen gider olarak kabullenilmesi halinde, mükellefin pişmanlık başvurusu için ödemiş bulunduğu pişmanlık zammı üzerinden ayrıca vergi ödemesi gündeme gelmektedir ki bu durum mükellefe ayrı ve ek bir maliyet getirmektedir.

Gerçekte "Kanunen ödenen pişmanlık zammı, işle ilgili olmayan ve kişisel kusurlara bağlı fiiller sonucu ödenen zarar, ziyan veya tazminat mahiyetinde bir gider de değildir." (Arslan, Erdoğan agm.)

Pişmanlık zammının gider olarak kayıtlara intikal ettirilmesi konusu vergi uygulamaları ve hukuk açısından yeterince tartışılmamıştır. Konuyu Sayın Erdoğan Arslan, Vergi Dünyası Dergisi'nde "Pişmanlık zammı gider kaydedilebilir mi?" başlıklı çalışması ile tartışmaya açmış bulunmaktadır.

(Kaynak: Dünya Gazetesi | 02.11.2006)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.